چهارشنبه, 23 آبان 1403

 


گفت وگومهندس علي اكبرمعين فر با پدرعلم مهندسي زلزله ايران
33333333333کککککک
اگرکسی درزندگی هدفش مشخص باشد نه به بیراهه میرود ونه خسته ميشود
در رابازمی کند، بر خلاف تصورم قامتش کمی خمیده شده و مانند همه عکس هایی که از وی دیدم عصایی دردست دارد, هر چند خیلی هم به آن تکیه نکرده است. سلام می کنم, دستش را به سمتم دراز میکند وجواب سلامم رامی دهد وبه داخل خانه اش تعارفم می کند.

درودیوارخانه سکوت برلب دارد،چون کفش پايش است من هم به سبک فرنگیها کفشها را ازپا درنمیآورم وواردپذیرایی میشوم ومینشینم. با قدمهای آهسته میآید وروبروی من برمبل می نشیند. درحاليكه عصايش را بر زمين عمود كرده دودستش را روی آن میگذارد و با نگاهی عمیق من را برا ندازمیکند.



85 ساله به نظر میرسد،همانی که هست. لباس سادهای برتن دارد،خوشامد میگوید وبدون مکث مهمترین سوالی که ذهنش را درگیرکرده میپرسد.شمااهل تبریزهستید؟میگویم زاده تهران هستم مثل شما.
میگویداهل تهرانی وفامیلیت معینفراست؟

وقتی گفتم پدربزرگم اهل اراک بوده وشناسنامه اش راازآنجا گرفته است انگار جواب سوالی که از تماس تلفنی دیروزم در ذهنش بوده راگرفته است. سوالی که من جوابش راازسالهاپیش میدانستم وبه اندازها وکنجکاونبودم. اينكه ما باهم نسبت فاميلي نداريم و وجه اشتراكمان تنها تشابه نام است.

*حال من میپرسم آقای مهندس معين فر شجره شما به کجا میرسد؟

تا دونسل قبل خودم رامیدانم که درتهران بوده‌‌اند.

*سکوت این خانه نشان ازتنهایی شما دارد،انگارنه انگارکه روزگاری نچندان دور مشهور بوده ايد واولین وزیرنفت این مملکت بوده اید (پس ازانقلاب)، نه انگارنماینده مردم پایتخت در اولین مجلس شورای ملی ایران ونه رییس سازمان برنامه وبودجه؟ پس فرزندان کجا هستند؟ فرزندان آنهاچطور؟

لبخندی میزند ومیگوید اولاد انسان دشمنش است وفرزند اونیزدشمن اوست. به همین دلیل دشمن دشمن آدم میشود دوست آدم؛ باهم میخندیم... ادامه مي دهد: آنها ايران نيستند ولي باهم درتماس هستيم.

*باتنهایی اینروزها چه میکنید؟

انسان تنها به دنیا آمده، تنها نیز ازاین دنیامیرود.

*از مهندس علی‌اکبر معین‌فر در دو بعد متفاوت یاد می‌شود، یکی به عنوان چهره سیاسی و دیگری پیشکسوت مهندسی راه و ساختمان و پدر علم مهندسی زلزله ایران، امروز راجع به این دو عنوان چه حسی دارید؟

در سیاست دستاوردها شهرت و قدرت است واما در علم داستان متفاوت.

* در فرصت ديگري به اقدامات حضرتعالي در حوزه سياست و فعاليت هاي شما خواهيم پرداخت، اما اگر به 66 سال پیش برگردید باز هم رشته‌ی راه و ساختمان را ادامه می‌دهید؟

حتما همین کار را انجام می‌دادم.

*در حال حاضر چه می کنید؟

عمده فعالیت بنده این روزها همکاری با شبکه شتابنگاری زلزله است.

*لطفا از موفقیت‌های خود بگویید؟

هر آنچه از سوابق و اقدامات من بخواهید بدانید در مصاحبه‌ها و گفته‌هایم هست اگر سوالی در این مورد دارید بپرسید.

*تهیه‌ی کد زلزله ایران را چه زمانی انجام دادید؟

در سال 41 بعد از بازگشت از توکیو به دنبال زلزله بوئین‌زهرا به پیشنهاد پروفسور بهنیا تهیه کد زلزله ایران را شروع کردم.

*چطور شد که عضو انجمن اروپایی مهندسین زلزله شدید؟

به عنوان عضو افتخاری انجمن به تحقیق درباره زلزله می‌پرداختم، همچنین در دانشگاه پلی‌تکنیک مهندسی زلزله را در مقطع فوق‌لیسانس تدریس می‌کردم که بخاطر اقداماتی که در طول سال ها انجام دادم به عضویت این انجمن درآمدم.

*از موقعیت ایران به لحاظ زلزله چگونه است؟

كشور پهناور ایران در یکی از مناطق زلزله خیز جهان در مسیر کمربند زلزله آلپ – هیمالیا قرار دارد. وجود گسل‌های فرواوان در سراسر پوسته ایران و وقوع مکرر زلزله های ویرانگر در طول تاریخ واقعیتی است که خواه نا خواه باید آن را به عنوان یک تهدید بالقوه باور داشت و برای مقابله با آن چاره اندیشی نمود. خوشبختانه امروزه با بهره‌مندی از پیشرفت‌های حاصل شده در زمینه مهندسی زلزله و زلزله شناسی می توان با ساخت و ساز ایمن مخاطرات ناشی از زلزله را به حداقل ممکن رساند.

*مهم‌ترین اقدام شما در زمینه راه و شهرسازی چه بوده است؟

تهیه‌ی پهنه‌بندی زلزله، تعیین آئین‌نامه زلزله ایران، آئین‌نامه 519، آئین‌نامه بتن و ...

*این سوابق شما را در زمره خوشنام‌ترین مهندسان عمران در ایران قرار داده است. ذکر همه‌ی اقدامات جای تامل و زمان بیشتری دارد، این خستگی‌ناپذیری و انرژی را از کجا دریافت می‌شود؟

از علاقه و کنجکاوی اگر کسی در زندگی هدفش مشخص باشد نه به بیراهه نمی‌رود و نه خسته مي شود.

*جایگاه ایران به لحاظ شتاب نگاری در منطقه و دنیا چیست؟

ايران از نظر شبكه شتاب نگاري زلزله پس از آمريكا و ژاپن در رده سوم جهان قرار دارد.

*لطفا از حضورتان در همايش هاي انجمن مهندسی زلزله اروپا بیشتر بگوئید.

هر چهار سال این همایش ها در اروپا برگزار می شود. بنده هم تا زماني كه توان داشته باشم براي ارتقاي سطح علمي خود و كشور در همايش هاي تخصصي شركت مي كنم.

*چه انتظاری از فعالان و دست اندرکاران صنعت ساختمان دارید؟

خوشبختانه به سبب بالا رفتن نرخ زمین، ساختمان هایی قدیمی در شهر ها تخريب و ساختمان هاي جديد جایگزین می شود ولی در روستاها این کار انجام نمی شود و ساختمان های قدیمی نيز كماكان در معرض خطر تخريب بر اثر زلزله هستند.

توجه و اهتمام جدی در به کار بستن قوانین و به کارگيری نظام اجرايی و نظارت کارآمد در ساخت و ساز کشور باعث می شود شاهد تکرار مصایب و خسارات غير قابل جبران، مانند زلزله بم و زرند نباشیم. البته با توجه به وجود آيين نامه ها اگر نظارت در ساخت و ساز به صورت كامل اجرا شود، خطر تخريب در ساختمان هايي كه تازه ساخته مي شود در بلند مدت نیز كاهش مي يابد.

به نظر شما چه کاستی در امر ساخت و ساز در کشور وجود دارد؟

تاکنون چند بار صحبت هایی در خصوص بازسازي بافت هاي فرسوده شده و بودجه های نيز برای مقاوم سازي آن در نظر گرفته شده ولی اين مسئله آنطور كه بايد جدی گرفته نشده است.

* اگر در پایان مطلبی ناگفته دارید بگوئید؟

خیر، از خودت پذیرایی کن که روایت است: «اگر فردی به دیدار مومنی رفت و طعامی نخورد، انگار که به دیدار میت رفته است.»

بعد از تناول یک شیرینی و انداختن عکس از وی خداحافظی کردم و از لحظه ترک خانه‌ی آپارتمانی ایشان در فکر تنهائیش بودم . حتی متوجه نشدم از نیاوران چطور به محل کارم رسیدم.


نويسنده : مجتبي معين فر

این کاربر 2 مطلب منتشر شده دارد.

به منظور درج نظر برای این مطلب، با نام کاربری و رمز عبور خود، وارد سایت شوید.