برای شما هم پیش آمده است که اسم نوهها یا فرزندانتان را فراموش کنید یا یکی از آنها را به نام دیگری صدا کنید؟ برای شما هم پیش آمده است که عینک یا دست دندان مصنوعیتان را شب قبل گوشهای از منزل بگذارید و فردای آن روز فراموش کنید آنها را کجا گذاشتهاید؟همه ما ممکن است به چنین وضعیتی دچار شویم. ولی حتما قبول دارید، پیری است و فراموشی.
هرچند همه سالمندان دچار ضعف حافظه نمیشوند ولی به طور کلی با افزایش سن احتمال فراموشکاری بیشتر میشود. همانطور که شنیدهاید خوردن روزانه یک عدد سیب، انسان را از مراجعه به دکتر بینیاز میکند. حالا باید به شما بگوییم خوردن یک بشقاب سبزیجات میتواند در کند شدن روند فراموشی سالمندان موِثر باشد
پژوهشگران در مطالعهای جدید پی بردهاند، سالمندانی که روزانه دو تا سه بشقاب سبزیجات مصرف میکنند، ۴۰ درصد کمتر از همسن و سالانشان به فراموشی دچار میشوند.
براساس این گزارش، افرادی که کاهو و اسفناج بیشتری مصرف میکنند، در مقایسه با دیگر همسالان خود بسیار کمتر به فراموشی مبتلا میشوند. این پژوهش تاکید میکند، سالمندان از مصرف سبزیجاتی مانند کدو و گلکلم نیز غفلت نکنند، چون این سبزیجات در تقویت حافظه موِثرند.
● معجونی از ۵ میوه و سبزی
میانه شما با سبزیها و میوهها چطور است؟ شاید در سنین بالاتر جویدن میوههای سفت برایتان دشوار باشد ولی میتوانید به آسانی با تقسیم آنها به قطعات کوچکتر با خیال راحت انواع میوهها را نوشجان کنید.
انواع میوهها و سبزیها میتوانند از بروز آلزایمر پیشگیری کرده، حتی در بهبود علائم آن موِثر باشند. این محققان اعتقاد دارند، عصاره ۵ میوه و سبزی شامل گلکلم، سیبزمینی، پرتقال، سیب و تربچه حاوی موادی است که تاثیر آنها مشابه داروهای درمان آلزایمر است. بیشترین میزان این ماده در گلکلم یافت میشود.
آلزایمر که هیچ درمانی برای آن پیدا نشده، شایعترین شکل زوال عقل در میان سالمندان است. این بیماری به شدت تواناییهای فرد را در انجام فعالیتهای روزانه مختل میکند و در بخشهایی از مغز که تفکر، حافظه و زبان را کنترل میکند، ایجاد اختلال میکند.
بیشتر داروهای درمان آلزایمر نقش بازدارندگی آنزیم استیل کلرینستراز را دارند که عامل تجزیه پیامرسان عصبی استیل کولین است. ماده موِثر در این ۵ میوه، گلوکوسینولات است که در تمام خانواده کلمها یافت میشود. مصرف مرتب این ترکیبات در جلوگیری از کاهش میزان استیل کولین دستگاه عصبی مرکزی بسیار تاثیر دارد.
● حافظه آهنین
اگر شما هم از سالمندانی هستید که با مشکل فراموشکاری دست به گریبانید، از همین لحظه آستینهایتان را بالا بزنید و به خودتان کمک کنید.
قدم نخست این است که از گفتن اینکه موضوعی را فراموش کردهاید، نترسید و خجالت نکشید.
اگر حافظه شما همانند دوران جوانی کار نمیکند، گناه شما نیست. به جای اینکه زانوی غم بغل بگیرید، تلاش کنید راههای جدیدی را امتحان کنید که از کم شدن حافظه جلوگیری میکنند یا به تقویت حافظه شما کمک میکنند.
میتوانید یک کاسه بزرگ را روی یکی از میزهای اتاقتان بگذارید و وسایلی مانند عینک یا قرصهایتان را که در طول روز از آنها زیاد استفاده میکنید، درون آن قرار دهید. گوش کردن به اخبار رادیو و تلویزیون نیز برای تقویت حافظه شما مفید است، چون ذهنتان را با مسائل درگیر میکند و از قوای ذهنی خود مرتب استفاده خواهید کرد. کتاب بخوانید یا از اطرافیانتان هر روز یک مطلب جدید یاد بگیرید، مثلا طرز تهیه یک غذای جدید یا پرورش یک گل را در باغچه منزلتان از دیگران بیاموزید. خواندن روزنامه را فراموش نکنید، مثلا صفحه سالمندان همین روزنامه را هر هفته مطالعه کنید.
آلبومهای خانوادگی، مرور اتفاقات گذشته است. در جمع خانواده آنها را ورق بزنید و با یادآوری روزهای گذشته، خاطرات آن روزها را برای فرزندان و نوههایتان تعریف کنید. با فرزندان و مهمانان خود که برای دیدارتان به منزل شما آمدهاند، شطرنج بازی کنید و گاهی هم جدول حل کنید.
یک تقویم جیبی کوچک تهیه کنید و تمام آنچه را که ممکن است فراموش کنید، درون آن بنویسید، مثل نوبت دکتر، روز تولد نوهتان یا آخرین مهلت پرداخت قبضهای منزل.
یک دفترچه تلفن کنار تلفن اتاقتان بگذارید و هنگامی که یکی از فرزندان یا نوههایتان با شما تماس میگیرد و کاری را از شما میخواهد، آن را در آن دفتر یادداشت کنید. برای اینکه مصرف به موقع داروهایتان را فراموش نکنید، میتوانید به تعداد وعدههایی که باید دارو بخورید، شیشههای کوچکی تهیه کنید. فرض کنیم ۳ نوبت ۶ صبح، ۲ بعدازظهر و ۱۰ شب باید دارو بخورید. پس ۳ شیشه بردارید و روی یکی بنویسید ۶ صبح، روی یکی ۲ بعدازظهر و روی یکی ۱۰ شب. هر روز صبح داروهایتان را داخل این شیشه بیندازید. وقتی که به این شیشهها نگاه میکنید، یادتان میآید کدام دارو را نخوردهاید.
● آلزایمر، سکوت حافظه
گاهی لازم است علائم فراموشی را جدی بگیرید و با پزشک مشورت کنید. اگر اسامی افراد را دائما فراموش میکنید یا فکر میکنید حافظهتان روزبهروز ضعیفتر میشود و یا اگر در روند طبیعی زندگی شما اختلال به وجود آمده و نمیتوانید کارهای روزمره را بهتنهایی انجام دهید، باید به پزشک مراجعه کنید.
گاهی اختلال حافظه میتواند نشانه بروز آلزایمر باشد. در بیماری آلزایمر، حوادث و اتفاقات مربوط به دوران کودکی و نوجوانی را به راحتی به یاد میآورید، در حالی که از به یادآوردن اتفاقات چند لحظه قبل که در حافظه اخیر شما ذخیره شده، ناتوانید.
افراد مبتلابه آلزایمر چندبار یک واقعه را تعریف میکنند، سوِالهایشان تکراری است، گاهی اسم اشیا یا افراد را به یاد نمیآورند و وسائلشان را گم میکنند و یا در جای اشتباه میگذارند.
این افراد، هنگام صحبت کردن دنبال کلمه میگردند، ولی کلمه مناسب را پیدا نمیکنند. گاهی هنگامی که از منزل خارج میشوند، راه منزل را گم میکنند. حتی ممکن است در حساب و کتابهای مالی دچار مشکل شوند.
پزشک میتواند با توجه به شرایط بیمار و شرح حال او و انجام برخی معاینات به بروز این بیماری پی ببرد، مثلا از بیمار میخواهد ۱۲ کلمه را تکرار کند. نوعی از آلزایمر که بیشتر شایع است <آلزایمر با شروع دیررس> است که از حدود ۶۰ سالگی شروع میشود.
نگهداشتن کلسترول و چربی و قند خون در محدود طبیعی و داشتن فشار خون نرمال، پیادهروی و داشتن روابط اجتماعی در میانسالی در پیشگیری از آلزایمر مفید است. تعاملات اجتماعی و روحیه خوب نقش مهمی در مبارزه با آلزایمر دارند. تغذیه، ورزش و مصرف ویتامین E در حد مجاز نیز در پیشگیری از آلزایمر موِثرند.