بانک و وظایف بانک مرکزی

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط سید حمید میرکاظمی

بازدید: 2762

تعريف بانك :
بنابر يك عقيده كلمه بانك از لغت آلماني Bank  به معناي شركت اقتباس شده است ، عده اي ديگر از لغت ايتاليايي Banco كه در قديم الايام به ميز( جلوخان ) دكه يا محل كسب صرافاني كه به عمليات پولي اشتغال داشته اند اطلاق مي شده ، اقتباس گرديده است . گروهي گفته اند بانك موسسه اي است براي نگهداري وجوه افراد ، جمع آوري وجوه اضافي مردم و اعطاي اين وجوه به صورت وام و اعتبار به اشخاصي كه به منابع مالي نياز دارند .
در تعريف ديگري بانك را موسسه اي شناخته اند كه وجوه سرگردان ، بي هدف و غير قابل مصرف توسط دارنده آنرا در جامعه ، جمع آوري نموده و به اعطاي تسهيلات مي پردازد.
در تعريف ديگر با توجه به قوانين وآئين نامه هاي ناظر به عمليات پولي و مالي صورت گرفته ، گفته شده بانك مو سسه اي است كه در چهارچوب قوانين و آئين نامه هاي دولت به عمليات پولي و مالي مجاز و خدمات مرتبط با آنها مي پردازد ، در بانكهاي تجاري عمده ترين فعاليت اعمال سياستها و روشهاي جذب منابع پولي ومصرف اين وجوه به صورت تسهيلات در بخشهاي مختلف اقتصادي است.
در قوانين پولي و بانكي تشكيل بانك بصورت شركت سهامي پيش بيني گرديده طبق بند الف ماده 31 قانون پولي و بانكي كشور مصوب 18/4/1351؛ « تشكيل بانك فقط بصورت شركت سهامي عام با سهام با نام ممكن خواهد بود » پس از پيروزي انقلاب اسلامي كليه بانكهاي كشور ملي شد و دولت مكلف گرديد بلافاصله نسبت به تعيين مديران بانكها اقدام نمايد . متعاقب ملي شدن بانكها لايحه قانوني اداره امور بانكها در مهر ماه سال 1358 تصويب شد.
وظايف بانك مركزي بطور كلي به شرح ذيل مي باشد:
1    انتشار اسكناس
2    نظارت بر بانكها و موسسات اعتباري
3تنظيم مقررات مربوط به معاملات ارزي و تعهد يا تضمين پرداختهاي ارزي
4نظارت بر معاملات طلا
5نظارت بر صدور دوره  ورود پول رايج كشور
فعاليت هاي بانكي در يك تقسيم بندي به سه دسته تقسيم مي شوند.
الف : خدمات بانكي مانند گشايش اعتبار اسنادي ، صدور ضمانت نامه ، انجام حوالجات ، دريافت قبوض آب و برق و ... .
ب : جذب سپرده ها يا تجهيز منابع پولي
ج : پرداخت تسهيلات مالي
نحوه تشكيل بانك و مؤسسه مالي و اعتباري
بانك و مؤسسه مالي واعتباري در قالب شركت سهامي عام تشكيل مي شود بنابراين براي شناخت و آگاهي از نحوه تشكيل بانك بايد شركت سهامي عام و نحوه تشكيل آنرا مورد بررسي قرار دهيم براساس ماده يك قانون اصلاح قسمتي از قانون تجارت مصوب 24/12/1347 « شركت سهامي ، شركتي است كه سرمايه آن به سهام تقسيم شده و مسئوليت صاحبان سهام ، محدود به مبلغ اسمي سهام آنها است »
مطابق ماده 4 همان قانون شركت سهامي به دو نوع تقسيم مي شود :
نوع اول ـ شركت هايي كه مؤسسين آنها قسمتي از سرمايه شركت را از طريق فروش سهام به مردم تأمين مي كنند اين گونه شركتها شركت سهامي عام ناميده مي شوند.
نوع دوم : شركت هايي كه تمام سرمايه آنها در موقع تأسيس منحصراً توسط مؤسسين تأمين گرديده است اين گونه شركت ها شركت سهامي خاص ناميده مي شوند .
تفاوت بانك و مؤسسه مالي واعتباري :
بانك و مؤسسه مالي و اعتباري هر دو مؤسسه اي هستند كه در قالب شركت سهامي عام تشكيل و تحت نظارت بانك مركزي به فعاليت هاي بانكي مي پردازند اما اين دو مؤسسه عليرغم اينكه از نظر ساختار و نوع فعاليت با هم شباهت دارند و علاوه بر اينكه مؤسسه مالي و اعتباري در نوع وميزان
فعاليت هاي خود  داراي محدوديتهاي  نسبت به بانك مي باشد اختلافاتي نيز به شرح ذيل بين آنها وجود دارد :
1- صدور چك از اختيارات بانك مي باشد به عبارتي برداشت از حساب جاري در بانكها توسط چك صورت مي گيرد و بانكها مي توانند به صدور چكهاي تعريف شده در قانون (اعم از مسافرتي تضمين شده و ...)اقدام نمايند در حاليكه برداشت از حساب جاري در مؤسسات مالي واعتباري توسط حواله صورت مي گيرد و قانوناً حق صدور چك هاي ياد شده را نيز ندارند.
2- مطابق ماده 2 قانون عمليات بانكي بدون ربا انجام كليه عمليات بانكي ارزي¬از¬وظايف¬واختيارات¬ بانك¬مي باشدبنابراين¬مؤسسه-مالي¬واعتباري اختيار چنين امري را ندارد .
3- بانك مي تواند شعبات خارج از كشور تأسيس نمايند اما مؤسسات مالي واعتباري چنين مجوزي را ندارند.

نويسنده : سید حمید میرکاظمی

این کاربر 16 مطلب منتشر شده دارد.