انفورماتیک پزشکی

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط لیلا ظنی

بازدید: 1143

بسمه تعالی

دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد 13

موضوع : انفورماتیک بیمارستان میلاد

نام ونام خانوادگی : لیلا ظنی

شماره دانشجویی :91238049260018

انفورماتیک پزشکی چیست؟

________________________________________

تعاریف رشته و یا دانش انفورماتیک پزشکی بسیار متنوع می باشند.

به عنوان تعریفی ساده می توان گفت:

"انفورماتیک پزشکی، دانش کاربرد کامپیوتر و اطلاعات در علوم پزشکی و سلامت می باشد."

به عنوان تعریفی جامع می توان گفت که:

"دانش انفورماتیک پزشکی دانشی چند رشته ایست (Multidisciplinary) که از ترکیب تمام علومی تشکیل شده است که هدف اولیه آنها جمع آوری، نگهداری، تحلیل، و پردازش اطلاعات در حوزه علوم پزشکی وسلامت است. این علوم شامل رشته های مختلفی از دانش مانند علوم کامپیوتر وطراحی نرم افزار، دانش اطلاعات (Information Science)، شناخت شناسی (Cognitive Science)، مهندسی نیاز، مهندسی ارتباطات انسان و کامپیوتر و .... می گردد."

دانش انفورماتیک پزشکی و ارتباطات چند رشته ای آن

مرجع: Revision of the Recommendations of IMIA on Biomedical and Health Informatics, 2008

با آنکه دانش کامپیوتر و اطلاعات (که با همدیگر دانش انفورماتیک را شکل می دهند) در واقع دو دانش مورد استفاده در تمام علوم امروزی می باشند، ولی از آنجا که علوم مرتبط با پزشکی و سلامت بزرگترین و پیچیده ترین گستره دانش را در دنیای فعلی اطلاعات و دانش فعلی جهان تشکیل می دهند، دانش انفورماتیک پزشکی بصورت دانشی مستقل و آکادمیک شکل گرفته و توسعه یافته است.

________________________________________

آیا انفورماتیک پزشکی رشته جدیدی در ایران و جهان به حساب می آید؟

________________________________________

هر چند این رشته در ایران رشته جدیدی به حساب می آید، رشته انفورماتیک پزشکی در کشور های پیشرفته رشته ای با بیش از نیم قرن سابقه است. از لحاظ کاربردی، این دانش در اواسط قرن بیستم با اولین کاربرد های کامپیوتر در علوم پزشکی شکل گرفت و اولین برنامه های هوشمند تشخیصی پزشکی در دهه شصت میلادی (یعنی حدود دهه سی شمسی) نوشته شدند، و اولین بیمارستان الکترونیک در دهه هفتاد (حدود 1350 شمسی) راه اندازی گردید.

رشته دانشگاهی انفورماتیک پزشکی نیز از دهه هفتاد (در اروپا و آمریکا) شکل گرفت و در حال حاضر نزدیک به هفتاد دانشگاه در سرتاسر جهان، بصورت رسمی این رشته را ارائه می دهند.

در ایران نیز این رشته، از سال 1388 همزمان با ورود اولین فارغ التحصیلان این رشته از خارج از کشور، در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، راه اندازی گردید. در اولین دوره پذیرش این رشته در مقطع دکتری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد بصورت مستقل، و دانشگاه شهید بهشتی و تهران، بصورت مشترک، برای پذیرش دانشجو در این رشته مجوز گرفتند. در اولین دوره کارشناسی ارشد نیز دانشگاه شهید بهشتی، تهران (و ایران سابق) تنها دانشگاه های پذیرنده دانشجو بودند که در سال 1390، دانشگاه های علوم پزشکی مشهد، شیراز، وارومیه نیز به لیست دانشگاه های پذیرنده دانشجو اضافه شدند.

________________________________________

انفورماتیک پزشکی چه تفاوتی با سایر رشته های مشابه داخل کشور دارد؟

________________________________________

از رشته های فعلی دانشگاهی در کشور، چند رشته زیر دارای ارتباطات و مشابهاتی با رشته انفورماتیک پزشکی می باشند، که تفاوت هر یک در زیر مختصرا توضیح داده می شود:

- مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی (Health Information Management): تمرکز اصلی این رشته بر مدیریت استفاده از داده ها و اطلاعات در سیستم های بهداشتی درمانی است که هر چند شاخه ای از مباحث کاربردی انفورماتیک پزشکی به حساب می آید، ولی در دنیا به عنوان رشته ای مستقل شناخته شده است. در این رشته مباحثی مانند استاندارد های محتوا و تبادل اطلاعات پرونده های الکترونیک، سیستم های بایگانی اطلاعات سلامت، و مدیریت اطلاعات در شبکه های اطلاعات سلامت مورد بحث قرار می گیرند.

- مهندسی پزشکی (Medical Engineering): مهندسی پزشکی متمرکز بر جنبه های سخت افزاری سیستم های پزشکی بوده و بیشتر گرایشی تخصصی از رشته های مهندسی است. برای مثال طراحی دستگاه هایی که بتوانند تصاویر پزشکی و یا صداها و یا امواج قلب را جمع آوری و پردازش کنند در تخصص مهندسین پزشکی می باشد.

- بیوانفورماتیک (Bioinformatics): رشته بیو انفورماتیک شاخه بیولوژی مولکولی دانش وسیع انفورماتیک پزشکی و در واقع شاخه ای فوق تخصصی برای آن محسوب می شود. هر چند این رشته دارای مشترکات محدودی با دانش انفورماتیک پزشکی می باشد؛ ولی در واقع این دو، رشته هایی کاملا متفاوت و با دامنه کاربردی تا اندازه زیادی مجزا می باشند.

________________________________________

متخصصین این رشته چه کاری انجام می دهند و عملا در چگونه جاهایی مشغول به کار می شوند؟

________________________________________

هر چند رشته انفورماتیک پزشکی رشته ای جدید در کشور محسوب می شود، انتظار می رود که در آینده و با رشد روز افزون استفاده از فناوری اطلاعات در سیستم های سلامت، نیاز به متخصصین این رشته روز به روز بیشتر و بیشتر گردد.

متخصصین این رشته میتوانند در سه بخش مشغول به کار شوند:

1- دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، به عنوان:

a. اعضاء هیئت علمی برای آموزش تخصصی در دوره های کارشناسی ارشد یا دکترای تخصصی انفورماتیک پزشکی و نیز تحقیق و پژوهش در شاخه های مرتبط

b. به عنوان مدیران فناوری اطلاعات سلامت

c. راه اندازی شرکت های دانش بنیان به منظور:

•       طراحی استاندارد های اطلاعات سلامت

•       مدلسازی و طراحی فرآیند های بالینی - کاری

•       طراحی نرم افزار های مرتبط با اطلاعات سلامت

d. مدیریت طراحی، اجراء، ارزیابی و پشتیبانی پروژه های مرتبط با انفورماتیک پزشکی

1. o      سیستم های پرونده الکترونیک سلامت،
2. o      سیستم های کمک تشخیصی پزشکی،
3. o      سیستم های رجیستری سلامت برای اکتشاف دانش پزشکی
4. o      سیستم های پزشکی از راه دور

2- سازمان ها و مراکز دولتی حوزه سلامت، به عنوان:

a. مدیران فناوری اطلاعات سلامت سازمان ها

b. طراحان سیستم های اطلاعات سلامت

c. مشاورین تخصصی در زمینه انتخاب، اجرا، و یا ارزیابی سیستم ها و نرم افزار های اطلاعات سلامت

3- بخش خصوصی، به عنوان:

a. راه اندازی شرکت های طراحی سیستم های تجاری اطلاعات سلامت، مانند سیستم های پرونده الکترونیک بیمارستانی، سیستم های مدیریت اطلاعات مطب ها و کلینیک ها، سیستم های کمک تشخیصی رومیزی، و ...

b. راه اندازی شرکت های مشاوره در زمینه های مرتبط با انفورماتیک پزشکی

نويسنده : لیلا ظنی

این کاربر 1 مطلب منتشر شده دارد.