شنبه, 03 آذر 1403

 



samira taremi

دفتر روزنامه

6598 copy

اولین مرحله حسابداری مرحله ثبت فعالیتهاست . در این مرحله ، اطلاعات مربوط به فعالیتهای مالی پس از تجزیه و تحلیل و تعین تاثیری که بر معادله حسابداری دارند
(
تعیین حسابهای بدهکار و بستانکار ) و تنظیم سندهای مربوط در دفتری به نام دفتر روزنامه یا همان دفتر ثبت اولیه به ترتیب تاریخ وقوع ثبت می گردند .

باید به این نکته توجه کرد که ثبتی که در دفتر روزنامه انجام می شود ، ثبت دو طرفه نامیده می شود زیرا که هر دو طرف فعالیت مالی مورد توجه قرار می گیرد .بنابراین همواره توازنی بین حسابها برقرار می باشد . قبل از پیدایش ثبت دو طرفه ثبت یکطرفه یا دفترداری ساده (دفترداری یکطرفه ) معمول بود ؛ که در آن یک طرف هر فعالیت مالی مورد توجه قرار می گرفت . چنین سیستمی برای موسسات بزرگ امروزی به هیچ وجه قابل استفاده نیست زیرا به علت عدم ثبت کامل یک فعالیت مالی ، کنترل صحت عملیات انجام شده غیر ممکن می باشد . همچنین امکان تهیه صورتها و گزارشهای مالی درست و قابل استفاده وجود ندارد .

موسسات مختلف با توجه به نوع و حجم کار ، دفاتر روزنامه متعددی را مورد استفاده قرار می دهند . به طور کلی می توان دفاتر روزنامه را به دو گروه تقسیم نمود :


دفاتر روزنامه عمومی
ساده ترین و متداولترین نوع دفتر روزنامه ، دفتریست که آن را دفتر روزنامه عمومی یا دفتر روزنامه دو ستونی می نامند . این دفتر دارای دو ستون برای مبالغ بدهکار و بستانکار می باشد و برای انجام ثبت معاملات در تجارتخانه ها و موسسات کوچک کفایت می کند . البته با توجه به نوع کار وحجم فعالیتهای موسسات مختلف و به منظور کم کردن میزان کار دفترداری ، می توان ستونهای دیگری نیز به دفتر روزنامه دوستونی اضافه کرد .

دفاتر روزنامه اختصاصی
این دسته از دفاتر بیشتر در موسسات بزرگ که تعداد معاملات تکراری آنها بسیار زیاد است مورد استفاده قرار می گیرد . معمولا حدود هشتاد تا نود درصد کلیه فعالیتهای مالی این قبیل موسسات را می توان به چهار گروه تقسیم و هر گروه را در دفتر روزنامه خاصی ثبت کرد .


دفتر روزنامه ترکیبی

این دفتر ترکیبی از دفتر دفاتر روزنامه اختصاصی و عمومی است .

دفتر کل

دفتر کل عبارتست از دفتری که حسابها پس از طبقه بندی ، به طور جداگانه در آن نگهداری می شوند . این حسابها ممکن است به صورت صفحات یک دفتر و یا به صورت کارتها و اوراق آزاد باشد . البته طبق قانون تجارت ایران ، استفاده از کارت به عنوان دفتر کل ، مجاز نیست .

متداولترین فرم حسابهای دفتر کل ، در حقیقت همان فرم تی ( T ) است که هریک از طرفین آن به چند ستون تقسیم شده است و از چند قسمت اصلی به شرح زیر تقسیم می شود :

عنوان حساب : در بالای صفحات و یا کارتهای مربوط به هر حساب ، نام و شماره حساب مذکور نوشته می شود .

ستون تاریخ : در این ستون تاریخ ثبت شده در دفتر روزنامهکه همان تاریخ وقوع معاملات است ، نوشته می شود و نه تاریخ نقل اعداد از دفتر روزنامه به دفتر کل . این ستون نیز مانند ستون تاریخ دفتر روزنامه ، به دو ستون جداگانه برای تاریخ روز و تاریخ ماه تقسیم می شود . تاریخ سال در زیر کلمه تاریخ و تاریخ ماه را باید فقط در نخستین سطر هر صفحه و یا آغاز ماه جدید و تاریخ روز را برای کلیه اقلام تکرار کرد .

ستون شرح : معمولا در این قسمت شرح مختصری از معاملات نوشته می شود . البته بعضی از حسابداران فقط به نوشتن عبارت " به شرح دفتر روزنامه " اکتفا می کنند .

ستون عطف : در این ستون شماره صفحه دفتر روزنامه در مقابل هریک از اقلام نقل شده ثبت می گردد.

ستون مبلغ : در این فرم ، دو ستون مبلغ یکی برای مبالغ بدهکار در سمت راست و دیگری برای مبالغ بستانکار در سمت چپ وجود دارد .

باید توجه داشت که نقل اعداد از دفتر روزنامه به حسابهای مربوط در دفتر کل به منظور طبقه بندی فعالیتهای مالی می باشد .

دفتر معینa

در بعضی از موسسات جریان کار به ترتیبی است که نیاز به تهیه اطلاعات تفضیلی یا جزئیات بعضی از فعالیتهای مالی می باشد . این گونه اطلاعات را نمی توان به آسانی از دفترکلاستخراج نمود ، در نتیجه از دفاتری که جنبه کمکی و فرعی دارند و به نام دفتر معین خوانده می شوند ، استفاده می گردد .

دفتر معین برای هر حساب دفترکل که شامل حسابهای متعدد و جداگانه ای است ، نگهداری می شود و در نتیجه حساب مربوط در دفتر کل یک حساب کنترل خواهد بود ، که همواره مانده آن با جمع مانده های حسابهای مربوط در دفتر معین مطابقت دارد . دفاتر معینی که معمولا در موسسات نگهداری می شوند عبارتند از : دفتر معین بانک ، دفتر معین بدهکاران ، دفتر معین اموال ، دفتر معین بستانکاران .

دفاتر معین از دفاتر قانونی نیستند و می توانند به صورت کارتهای آزاد باشند ، معمولا برای سهولت مراجعه به صفحات دفتر معین ، حسابها در این دفاتر به ترتیب حروف الفبا نگهداری می شوند .

جدول حقوق و دستمزد سال 92 و پاره ای از قوانین کار

جدول مقایسهای تغییرات حقوق و مزایای کارگران

ردیف

حداقل حقوق و مزایا براساس قانون کار در سال ( بریال )

1389

1390

1391

1392

1

حداقل حقوق ماهیانه =طبق مصوبه

3030000

3303000

3897000

4871250

2

حقوق روزانه=حقوق ماهیانه تقسیم بر 30

101000

110100

129900

162375

3

دستمزد ساعتی=حقوق روزانه تقسیم بر 7.20 یا 7.33 (باتوضیح)

13799

15020

17722

22152

4

اضافه کار ساعتی=دسـتـمزد ساعتی ضربدر 1.4

19290

21029

24810

31013

5

جمعه کار = دسـتـمزد ساعتی ضربدر 1.4

19290

21029

24810

31013

6

شبکاری ساعتی= دسـتـمزد ساعتی ضربدر 1.35

18628

20277

23924

29905

7

حداقل عیدی سالیانه=(2ماه حداقل حقوق )

6060000

6606000

7794000

9742500

8

حداکثر عیدی سالیانه=(3ماه حداقل حقوق)

9090000

9909000

11691000

14613750

9

حق اولاد تا یک فرزند = 10% ضربدر حداقل حقوق(درسال 92 طبق مصوبه)

303000

330300

389700

620000

10

حق اولاد تا دو فرزند و بیشتر = 2برابر ردیف بالا ( بشرط 720 روز سابقه بيمه)

606000

660600

779400

1240000

11

سنوات یکسال کارکرد = یکماه حقوق

3030000

3303000

3897000

4871250

12

سنوات یکماه کارکرد = سنوات یکسال تقسیم بر 12

252500

275250

324750

405938

13

حق بن و خواروبار = طبق مصوبه

200000

280000

350000

350000

14

حق مسکن = طبق مصوبه

100000

100000

100000

100000

15

بیمه سهم کارفرما = حقوق ماهانه ضربدر 20%

606000

660600

779400

974250

16

بیمه بیکاری(سهم کارفرما) = حقوق ماهانه ضربدر 3%

90900

99090

116910

146138

17

بیمه سهم کارگر = حقوق ماهانه ضربدر 7%

212100

231210

272790

340987

18

حق سنوات روزانه ( کارگران روزمزد)

200

200

250

300

19

درصد افزایش نسبت بسال قبل

---

6 درصد رشد+ روزانه 304

7 درصد رشد + روزانه 1209

10 درصد رشد + روزانه 1948

مثال : محاسبه مزد روزانه در سال 1392 برای افرادی که حقوقشان در 91 بالاتر از حداقل بوده :

19485 + (1.10  x آخرین مزد روزانه در سال 91)

حال اگر بخواهیم در سال ۹۲ هزینه یک کارفرما به یک کارگر را ( بدون حق اولاد و اضافه کار و غیره )محاسبه نماییم بایستی اعداد زیر را با هم جمع نماییم:

حداقل حقوق ماهیانه+حق بن و خواروبار+حق مسکن = ۵،۳۲۱،۲۵۰ ریال(پرداخت به کارگر)

بیمه سهم کارفرما + بیمه بیکاری(سهم کارفرما) = ۱،۱۲۰،۳۸۸ ریال (پرداخت بابت بیمه)

سنوات هر ماه کارکرد + عیدی هر ماه کارکرد = ۱،۲۱۷،۸۱۳ ریال(به کارگر زمان تسویه)

پس در کل ، هر کارگر در سال ۹۲ مبلغ ۷،۶۵۹،۴۵۱ ریال برای کارفرما هزینه در بر دارد

تمام فرمو لهای محاسبه حقوق و دستمزد ( یکجا ) :

نحوه محاسبه ساعات کار روزانه:

ماده ۳۷- هنگامیکه حداقل مزد کارگران اعلام ميگردد ،اين مبلغ بر مبناي ماه شمسي ( 30 روزه ) اعلام شده ، ولي هنگام پرداخت آن بايستي به تناسب تعداد روزهاي ماه مورد نظر محاسبه گردد. (ماههای 29 روزه یا 31 روزه )

با توجه به اينكه ساعات كاري در هفته 44 ساعت میباشد اگر آنرا تقسیم بر 6 روز کاری در هفته بنماییم ساعت کاری روزانه 7 ساعت و 33 دقیقه میشود

توضیح ) :بسیاری از همکاران ساعت کار روزانه را 7.20در نظر گرفته که مجموع آن در 6 روز هفته معادل 44 ساعت بوده و صحیح است اما توجهی به (ساعات صرف غذا و غیره حداقل بمدت ربع ساعت را ) نداشته که جمع آن در 6 روز هفته  1.5 ساعت شده و عرفا بعدد 7.33  ، قوت می بخشد (طبق صراحت قانون زیر)

صراحت ماده 51 قانون کار=ساعات کار مدت زمانی است که کارگر نیرو یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می دهد . لذا قانوناًاوقات صرف غذا و استراحت جزء ساعت کار محسوب نخواهد شد.بدیهی است چنانچه بر اساس عرف و روال کارگاه از قبل اوقات مذکور جزء ساعت کار محسوب می گردیده، عرف و رویه مذکور کماکان معتبر خواهد بود .

حال برای محاسبه ساعات کار ماهیانه :

الف ) : بسیاری از حسابداران عدد 220ساعت را در نظر گرفته که از حاصل 30 روز ضربدر 7.33 یعنی 220 =7.33 * 30 بدست میاید (توجهی به 4 جمعه ندارند)

ب ) : تعدادی دیگر عدد۱۹۱ساعت را در نظر گرفته که از حاصل ۳۰ روز منهای ۴ جمعه یعنی

۱۹۱ =7.33 * ۲۶ و یا اینکه ۴هفته ضربدر 44 ساعت کار هفتگی (۴هفته = 28 روز) باضافه 2 روز ضربدر 7.33 ساعت یعنی 191= ( 7.33 * 2 ) + ( 44 * 4 ) بدست میاید که بسیار منطقی است

ج ) : اما دسته سوم عدد ۱۷۶ ساعت را در نظر گرفته که فقط از حاصل ۴ هفته ضربدر 44 ساعت کار هفتگی ( 176 = 44 * 4 ) بدست میاید

اما روش صحیح و منطقی همان محاسبه 191 ساعت میباشد

فرمول اضافه کاری :

(ساعات اضافه کاری * 1.4) * ( 7.33 : حقوق روزانه ) = ساعات اضافه کاری طبق ماده 59

فرمول حق ماموریت:

(ساعات ماموریت*  1.2 الی 1) * ( 7.33 : حقوق روزانه ) = ساعات حق ماموریت طبق ماده ۴۶

فرمول فوق العاده تعطیل کاری -شبکاری -نوبت کاری - سنوات خدمت - مرخصی استفاده نشده -محاسبه عيدي و موارد ضروری دیگر را در مطلب حسابداری حقوق و دستمزد خواهید یافت

پاره ای از قوانین کار

از لحاظ قانون كار، كارگران مشمول اين قانون كليه اشخاص حقيقي هستند كه در ازاء دريافت اجرت به دستور و به حساب شخص حقيقي يا حقوقي ديگري (كارفرما) انجام يك فعاليت جسمي و يا فكري را عهده دار بوده و در شمول مقررات استخدامي خاص، مصوب قوه قانونگذاري و يا مصوب مرجع مأذون از قوه مزبور، نيز قرار نداشته باشند.بديهي است در صورت بروز اختلاف و طرح موضوع در اداره كار محل تشخيص رابطه كارگري و كارفرمائي و احراز شمول قانون كار بر اين رابطه با هيأتهاي تشخيص و حل اختلاف مستقر در واحد كار و امور اجتماعي خواهد بود.

خاتمه قرارداد كار

ماده 24: در صورت خاتمه قرارداد كار كارفرما مكلف است براي هر سال سابقه كار بر اساس آخرين حقوق كارگر مبلغي معادل يك ماه مزد ( ثابت يا مبنا موضوع ماده 36 ) را به عنوان مزاياي پايان كار به كارگر پرداخت نمايد. .

ماده 31: چنانچه خاتمه قرارداد كار به لحاظ از كارافتادگي و يا بازنشستگيكارگر باشد كارفرما بايد بر اساس آخرين مزد كارگر به نسبت هر سال سابقه خدمت حقوقي بميزان 30 روز مزد به وي پرداخت نمايد.

حق السعی

ماده۳۴- کلیه دریافتهای قانونی به کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق کمک عائله مندی ، هزینه های مسکن ، خواربار ، ایاب و ذهاب ، مزایای غیر نقدی ، پاداش افزایش تولید ، سود سالانه و نظایر اینها دریافت می نماید را حق السعی می نامند .

ماده۳۵- مزد عبارت است از وجوه نقدی یا غیر نقدی و یا مجموع آنها که در مقابل انجام کار به کارگر پرداخت می شود.
تبصره۱-چنانچه مزد با ساعات انجام کار مرتبط باشد ، ” مزد ساعتی ” و در صورتیکه بر اساس میزان انجام کار و یا محصول تولید شده باشد ، ” کارمزد ” و چنانچه بر اساس محصول تولید شده و یا میزان انجام کار در زمان معین باشد ، ” کارمزد ساعتی ” نامیده میشود.تبصره۲- ضوابط و مزایای مربوط به مزد ساعتی ، کارمزد ساعتی و کارمزد و مشاغل قابل شمول موضوع این ماده که به پیشنهاد شورایعالی کار به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی خواهد رسید ، تعیین می گردد حداکثر ساعات کار موضوع ماده فوق نباید از حداکثر ساعت قانونی کار تجاوز نماید.

ماده۳۶- مزد ثابت عبارت است از مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل .
تبصره۱- در کارگاههائی که دارای طرح طبقه بندی و ارزیابی مشاغل نیستند ، منظور از مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل ، مزایایی است که برحسب ماهیت شغل یا محیط کار و برای ترمیم مزد در ساعات عادی کار پرداخت می گردد. از قبیل مزایای سختی کار ، مزایای سرپرستی ، فوق العاده شغل و غیره.تبصره۲- در کارگاههائی که طرح طبقه بندی مشاغل به مرحله اجرا درآمده است ، مزد گروه و پایه ، مزد مبنا را تشکیل می دهد.تبصره۳- مزایای رفاهی و انگیزه ای از قبیل کمک هزینه مسکن ، خواروبار و کمک عائله مندی ، پاداش افزایش تولید و سود سالانه جزو مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمیشود.

 

مابقی قوانین و موارد ضروری دیگر را در مطلب حسابداری حقوق و دستمزد خواهید یافت

نويسنده : سمیرا طارمی

این کاربر 1 مطلب منتشر شده دارد.

به منظور درج نظر برای این مطلب، با نام کاربری و رمز عبور خود، وارد سایت شوید.