فصل 1
تشریح مشاغل مورد نظرتاریخچه حسابداری در ایران
تاریخچه حسابداری در ایران
حسابداری در جهان نزدیک به 6 هزار سال قدمت دارد و تاریخ نخستین مدارک کشف شده حسابداری به 3600 سال قبل از میلاد برمی گردد.
پیشینه حسابداری در ایران نیز به نخستین تمدن هایی بر می گردد که در این سرزمین پا گرفت و مدارک حسابداری به دست آمده با 25 قرن قدمت، گواه بر پیشرفت این دانش در ایران باستان است.
در طول تاریخ، روش های حسابداری متوع و متعددی برای اداره امور حکومتی و انجام دادن فعالیت های اقتصادی ابداع شد که در پاسخ به نیازهای زمان، سیر تحولی و تکاملی داشته است.
ممیزی املاک در تمدن ساسانی(در جریان اصلاحات انوشیروان، به منظور تشخیص مالیات های ارضی، کلیه زمین های مزروعی کشور ممیزی و مشخصات آن از جمله مساحت، نوع زمین و نوع محصول در دفتری ثبت می شد) و تکامل حسابداری برای نگهداری حساب درآمد و مخارج حکومتی در دوران سلجوقیان (نگارش اعداد را به صورت علائمی کوتاه شده از نام اعداد عربی، حساب سیاق می نامند. )
حسابداری سیاق که احتمالا در دوران سلجوقیان تکامل یافته، روشی است که بر اساس آن، حساب جمع و خرج هر ولایت در دفتر مربوط به آن ولایت ثبت و در عین حال یک دفتر اصلی در مرکز نگهداری می شده است که خلاصه دخل و خرج هر ولایت به طور جداگانه در صفحات مربوط، در آن به خط سیاق نوشته می شده است. این روش در دوران قاجاریه تکمیل شد و کتب خمسه (دفاتر پنج گانه) برای گروه های عمده مخارج نیز نگهداری می شده است، نگهداری حساب فعالیتهای بازرگانی به حساب سیاق، نمونه های بارز و پیشرفته آن است.
تحول مالی در دوران قاجار
در دوران قاجاریه یک تحول ابتدایی در مورد سیستم های مالی در ایران ایجاد شد که نقطه اوج آن دعوت مستشاران آمریکایی نظیر ژنرال «شوراتسکف» در امور ژاندارمری و مشخصاً مورگان شوستر در امور مالی بوده و این شخص یک سلسله فعالیت ها در زمینه ایجاد نظام های مالی و مالیاتی را آغاز می کند که به دنبال قتل «گریبایدوف» و اولتیماتوم دولت روس، دولت ایران به اجبار وی را از ایران اخراج کرده و به کار او پایان می دهد.
بعدها فردی آمریکایی به نام دکتر «آرتور میلسپو» به ایران دعوت می شود و او سیستم هایی در وزارت دارایی و گمرکات ایجاد می کند که بعضی از این سیستم ها هنوز در برخی موسسات دولتی رایج است.
اعطای امتیاز استخراج نفت به ویلیام ناکس دارسی و به دنبال آن تاسیس شرکت نفت ایران و انگلیس و همچنین اعطای امتیاز تاسیس بانک های استقراضی و شاهنشاهی به بیگانگان در اواخر دوران قاجاریه، زمینه را برای ورود روش های مالی و اداری پیشرفته به کشور فراهم ساخته ولی این روش ها تا مدت ها در حصار همین موسسات و بنگاه های اقتصادی باقی مانده و راهی در سایر موسسات و دوایر دولتی یا خصوصی پیدا نمی کند.
حسابداری پس از انقلاب مشروطه
نطفه حسابداری و حسابرسی نوین با پیروزی انقلاب مشروطه و تصویب قانون اساسی آن بسته می شود.
انقلاب مزبور در بحبوحه وخامت شدید اوضاع اقتصادی، کسری بودجه و استقراض های خارجی فزاینده و تشدید حیف و میل های دیوانیان و درباریان، افزایش خودکامگی و دخل و تصرف های حکام ایالات و ولایات به پیروزی می رسد. پیدایش مفاهیم و ابزارهای دفترداری و حسابداری نوین (عمدتاً دولتی) در ایران موارد چنین مشغله ای بوده است که از همان ابتدا در قوانین کشور انعکاس می یابد. نخستین قوانین مالی و اقتصادی یادگار دوره دوم مجلس شورای ملی است.
در این دوره است که نخستین بودجه نوین کشوری، نخستین قانون مالیاتی (قانون مالیات بلدی بر وسایط نقلیه مصوب 1328 قمری)، نخستین قانون تجاری (قانون قبول و نکول بروات تجاری مصوب 1328 قمری) و بالاخره نخستین قانون حسابداری و حسابداری دولتی (قانون محاسبات عمومی مصوب 1329 قمری) به تصویب می رسد.
فکر اعزام محصل به خارج جهت فراگرفتن رشته حسابداری، اولین بار در دهه اول قرن توسط بانک ملی ایران مورد توجه قرار گرفت.
ابتدا عده ای برای کارآموزی و مطالعه در رشته های مختلف بانکی، منجمله حسابداری به بانک های خارج فرستاده شدند و سپس در سال 1315 یک گروه 12 نفری را که از طریق کنکور انتخاب شده بودند برای تحصیل علمی و عملی در رشته تخصصی حسابداری به انگلستان اعزام کردند.
به همت تعدادی از فارغ التحصیلان یاد شده سرانجام شرکت ملی نفت در سال 1336 موافقت خود را با تاسیس یک آموزشگاه عالی حسابداری اعلام کرد. این آموزشگاه که از سال 1353 شمسی نام دانشگاه حسابداری و علوم مالی به خود گرفت دارای دوره هایی تا سطح فوق لیسانس بود.
ناگفته نماند که بعضی موسسات فرهنگی دیگر نیز از قبیل موسسه علوم بانکی، دانشکده بازرگانی، دانشکده علوم اداری دانشگاه تهران، دانشگاه ملی و... تدوین رشته های مختلف حسابداری را تا حدودی در برنامه خود گنجانیدند.
1342 و رونق آموزش حسابداری
تغییرات ساختار اقتصادی در سال های 1342 و بعد از آن و گسترش نظام اقتصادی نوینی که نام سرمایه داری وابسته گرفت سبب شد که حسابداری به عنوان فنی که نیازهای اطلاعاتی موسسات و شرکت های جدید التاسیس را برآورده می ساخت، مطرح شود.
این نیاز روزافزون بازار کار به وجود حسابداران تحصیل کرده موجب آن شد که موسسات آموزش حسابداری رونق یابد. یکی از پیامدهای تحولات اقتصادی، اجتماعی یاد شده ظهور گروه های صنعتی بزرگ مانند گروه کفش ملی، گروه صنعتی بهشهر و چند شرکت خودرویی از قبیل شرکت جیپ (پارس خودرو)، شرکت ایران ناسیونال (ایران خودرو)، شرکت سایپا، زامیاد و... بود و همچنین با سرازیر شدن سرمایه های خارجی به ایران چندین شرکت و موسسه چندملیتی دارویی و صنعتی در ایران تشکیل شد که وجود این گروه های صنعتی و مجتمع های تولیدی بزرگ که به مناسبت حجم فعالیت های خود امکان اداره کردن آنها با سیستم های سنتی وجود نداشت، موجب شد که سیستم های مدیریت نوین با اقتباس از سیستم های مدیریت خارجی در آنها رایج شود.
استفاده از مشاوران خارجی در امر سیستم دهی در همه ابعاد فنی و مدیریت و از جمله سیستم های مالی و صنعتی موجب بروز تحولات جدی در سیستم های حسابداری این موسسات و به تبع آن گسترش روش های نوین و معرفی سیستم های جدید در سایر موسسات شد.
تشکیل شعبات شرکت های بین المللی موجب شد که موسسات حسابرسی صاحب نام خارجی، مبادرت به تاسیس شعبه در ایران نمایند که از آن جمله موسسات کوپرز اند لیبراند، وینی مری، پیت مارویک و پرایس واترهاوس را می توان نام برد. اغلب این موسسات علاوه بر کار حسابرسی به امر طراحی سیستم های حسابداری مالی و صنعتی نیز مشغول شدند و به این ترتیب نقش مهمی در گسترش سیستم های نوین حسابداری در ایران بر عهده گرفتند.
شاید اولین سازمان و موسسه ایرانی که با هدف اشاعه مفاهیم نوین مدیریت و بهبود روش های اداری و سیستم های اطلاعاتی تشکیل شد سازمان مدیریت صنعتی بود که در سال 1341 با تصویب هیات وزیران به عنوان یک سازمان وابسته به وزارت صنایع، کار خود را آغاز کرد.
این سازمان بعدها در سال 1347 به صورت یک شرکت سهامی خاص تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران درآمد و تا به امروز فعالیت خود را در امر سیستم دهی و آموزش و تحقیق در همه زمینه های مدیریت منجمله طراحی و استقرار سیستم های حسابداری و مالی ادامه داده است.
از اواخر دهه 40، استفاده از کامپیوتر نیز در موسسات و شرکت های بزرگ نظیر شرکت ملی نفت ایران آغاز شد. ابتدا در سیستم های عملیاتی مانند سیستم کنترل موجودی و انبارها و به تدریج در سایر سیستم ها مانند حقوق و دستمزد و حسابداری مالی و صنعتی کاربرد کامپیوتر رایج شد.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اغلب موسسات یادشده منحل شدند و کارشناسان و کارکنان آنها جذب سایر سازمان ها و موسسات ایرانی شدند و بعضی مبادرت به تاسیس موسسات حسابرسی و خدمات مالی نمودند.
ملی شدن صنایع و مصادره شدن موسسات و شرکت های متعلق به وابستگان رژیم گذشته و لزوم کنترل های متمرکز از سوی سازمان هایی نظیر سازمان صنایع ملی بنیاد مستضعفان، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و سایر نهادها و ارگان هایی که متولی صنایع دولتی و تحت پوشش بودند، موجب شد که موسسات حسابرسی وابسته به این سازمان ها تشکیل شود.
از جمله این موسسات موسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی و سازمان برنامه بود. این موسسه پس از تشکیل، ضرورت ایجاد واحد خدمات مدیریت برای پاسخگویی به نیازهای مدیریت شرکت های تحت پوشش را احساس کرد و از این رو با دعوت از متخصصین صاحب تجربه اقدام به ایجاد چنین واحدی کرد. این موسسه که بعدها با تشکیل سازمان حسابرسی جمهوری اسلامی ایران (مصوب پنجم دی ماه 1366) به آن سازمان منضم شد، در طول مدت فعالیت خود توانست نظام های حسابداری مالی و حسابداری صنعتی بسیاری را طراحی و اجرا نماید.
فصل 2
شناخت مواد،تجهیزات،ابزار وماشین آلات مربوط
تاریخچه نرم افزارهای حسابداری در ایران
با گسترش استفاده از کامپیوتر در ایران ، حسابداری از اولین حوزه هائی بود که دچار تحول عمده ای گردید. کامپیوترها با امکان ذخیره و پردازش سریع و دقیق حجم انبوهی از اطلاعات امکان انجام عملیاتی را فراهم آوردند که قبلا به روش دستی امکانپذیر نبود.
با افزایش سریع امکانات سخت افزار و نرم افزار و افزایش قدرت ذخیره و پردازش کامپیوترها نسل های مختلفی از نرم افزارهای مالی تولید و مورد بهره برداری قرار گرفته و هر روز بر قدرت و امکانات آنها اضافه گردید. در اینجا به برسی خلاصه این سیر تحول می پردازیم.
از اولين سيستم هاي عامل كه كامپيوتر ها و نرم افزارهاي رايانه اي را راه مي انداخت سيستم عامل Dos استفاده شده و اولين زبانهاي برنامه نويسي تحت سيستم عامل Dos كه مورد آموزش و استفاده قرار مي گرفت زبانهاي cobol / pl1 / fortran و بعد c / pascal و بعد basic و بعد foxpro / quatropro براي برنامه نويسي استفاده مي شد .
از آنجا كه كامپيوتر يك وسيله حسابگر سريع و دقيق بود افرادي كه برنامه نويسي مي دانستند سعي كردند نرم افزارهايي بنويسند كه در امور حسابداري و مالي از آن كمك گرفته و عمليات حسابداري و محاسبات را بيشتر كامپيوتر انجام دهد .
افراد زيادي نرم افزارهاي حسابداري مختلفي ابتدا براي ادارات و سازمانهاي مختلف نوشتند و بعد سعي كردند اين نرم افزارها را به بازار و ميان مردم آورده و مشاغل ديگر هم از اين نرم افزارها استفاده نمايند .
به طور دقيق نمي توان گفت كه واقعا اولين نرم افزار حسابداري در ايران را چه كسي نوشته و نام آن چه بوده است چون در آن زمان مثل الان نرم افزارها نام خاصي نداشتند و برنامه نويسان آنها هم يا متخصصين بسيار نخبه اي بودند كه نمي شد به راحتي آنها را در كوچه و خيابان ديد و شناخت و يا دسترسي به آنها بسيار مشكل بود .
اما به جرات مي توان گفت كه از اولين نرم افزارهاي حسابداري نوشته شده در ايران نرم افزار حسابداري ACC بود كه فقط ( ثبت سند حسابداري و دفتر روزنامه و دفتر كل و دفتر تفصيلي و يك تراز آزمايشي 4 ستوني داشت ) حجم اين نرم افزار حدودا 09 / 1 مگابايت بوده و تنها روي يك ديسكت فلاپي جا مي گرفت و به رايگان در اختيار همه قرار داشت اين نرم افزار حدودا 4 سال بسيار محبوب و مورد استفاده شركتها افراد و سازمان ها قرار گرفت ( هنوز هم بسياري از حسابداران آن را به خوبي مي شناسند ) اين نرم افزار حسابداري به زبان Foxbase كه نسخه هاي ابتدايي زبان برنامه نويسي Foxpro بود و برنامه نويسي شده بود .
بعد ها افراد و اشخاص حقيقي و حقوقي ديگر هم وارد عرصه برنامه نويسي نرم افزارهاي حسابداري شده است.
از پيشگامان اين عرصه مي توان به ترتيب واقعي متكي به اسناد زنده و بسيار معتبر ازنرم افزارهای زیر نام برد:
نرم افزارهاي حسابداري نامبرده شده همگي تحت سيستم عامل Dos نوشته شده و برخي از آنها بعد از مدتي و با آمدن سيستم عامل Windows نرم افزارهاي خود را يا با آن سازگار نمودند و يا مجددا آنها را در محيط سيستم عامل Windows بازنويسي كردند .
بطور مستند و واقعي اولين نرم افزار حسابداري كه تحت سيستم عامل Dos بود و مجددا در محيط Windows بازنويسي شد نرم افزار ( حسابداري ناپال ) از شركت ايده آل سيستم بود .
در بحث كارآئي هاي نرم افزارهاي حسابداري به نكات مهمي مي توان اشاره نمود و آن اين است كه پديد آورنده گان اين نرم افزارها آنها را به چند دسته تخصصي تقسيم نمودند مثل :
و افراد يا اشخاص و يا شركت هايي كه خواستار هريك از اين سيستمها هستند مي توانند هريك را جداگانه خريداري نموده و چنانچه همه را با هم بخواهند مي توانند تمام اين سيستم ها را يكجا خريداري نموده و داشته باشند .
وقتي كه تمامي اين سيستم ها در يك پكيج گنجانده شود و با هم در ارتباط و اصطلاحا Link باشند آن را يك (( سيستم حسابداري يكپارچه )) مي نامند .
سيستم يكپارچه حسابداري بدان معناست كه بطور مثال شما فاكتور خريد كالايي را در سيستم خريد ثبت مي نماييد نرم افزار بطور اتوماتيك سند حسابداري آن را صادر و در حسابهاي مربوط به خريد كالا و حساب فردي كه از او كالا خريداري شده است ثبت هاي لازم را انجام داده و هم زمان و بطور اتوماتيك تعداد و قيمت كالاي خريداري شده را به كاردكس اين كالا در انبار منتقل و به موجودي اين كالا به تعداد فاكتور خريد اضافه مي نمايد و همچنين بطور اتوماتيك وجه و يا چك پرداخت شده جهت كالاي خريداري شده كه به فروشنده تسليم شده است را بطور اتوماتيك در سيستم نقد و يا بانك و چك عمل نموده و سند اتوماتيك حسابداري آن در دفاتر عمل شده و تسويه انجام پذيرفته و گزارشات مالي اعم از حسابهاي دفاتر / حساب اشخاص / موجودي كالا / ترازنامه / سود وزيان و .... كل گزارشات مالي در همان لحظه به روز مي شوند .
در نوع كارآئي هاي اين نرم افزارها نكته بسيار قابل توجه و قابل تعمقي وجود دارد كه به آن نكته بيش از نكات ديگر بايد توجه داشت و آن اين است كه متاسفانه در طراحي و برنامه نويسي اكثر نرم افزارهاي حسابداري نام برده شده استانداردهاي حسابداري دوبل و دو طرفه با رعايت طريقه تحرير دفاتر قانوني رعايت نشده فلذا نمي توان آنها را براي استفاده شركت هايي كه مي خواهند حسابداري استاندارد داشته باشند و در انتهاي كار و سال مالي دفاتر قانوني خود را از روي نرم افزار حسابداري تحرير کنند و براي رسيدگي به اداره دارائي و تشخيص ماليات ارائه دهند، مورد استفاده قرار داد .
از زمان پيدايش نرم افزارهاي حسابداري و مالي و يا كلا هر نرم افزار در هر زمينه اي در ايران تا به حال هيچ نهادي و يا هيچ سنديكا و يا انجمني جهت نرخ گذاري بر روي نرم افزار نبوده است و تقريبا هيچ كنترلي بر روي نحوه و نوع قيمت گذاري بر روي نرم افزار در ايران وجود ندارد .
اين خود شركت ها و مؤسسات توليد كننده و پديد آورنده نرم افزار هستند كه معمولا با در نظر گرفتن هزينه هاي توليد و برنامه نويسي و جانبي و ميزان سود خود و حفظ توان رقابت با شركتها و مؤسسات مشابه اقدام به سياست گذاري نرخ هاي خود نموده و قيمت نرم افزارهاي خود را تعيين مي نمايند .
نرم افزار هاي حسابداري موجود را هم به لحاظ كارآئي و هم به لحاظ قيمت مي توان به 3 دسته و گروه عمده تقسيم نمود :
1-گروه اول ( شامل نرم افزارهاي حسابداري بسيار گسترده و بسيارگران مثل همكاران سيستم)
2-گروه دوم ( شامل نرم افزارهاي حسابداري متوسط و تقريبا گران مثل ناپال و تدبير)
3-گروه سوم ( شامل نرم افزارهاي حسابداري كوچك و ارزان مثل رافع و حسابرس)
همچنين استفاده كننده گان از اين نرم افزارها / هم به لحاظ وضع مالي شركت خود و توانايي پرداخت هزينه خريد نرم افزار حسابداري و هم به لحاظ نوع كارشان نيز به 3 گروه عمده تقسيم خواهند شد:
فصل 3
تشریح جریان کار و فعالیت هاسیستم مالی در شرکت بهستان
سیستم مالی در شرکت بهستان پخش
شرکت ما یک شرکت پخش دارو با 10 شعبه در مراکز استان ها می باشد .
نرم افزار در این شرکت از بالاترین اهمیت برخوردار بوده و از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
از مهمترین سیاست شرکت ، نگاه تمرکزی بر سیستم و اطلاعات است.
این دیدگاه حاصل تجربه طولانی و عملی متخصصان و مسئولان شرکت است.
بدیهی است که شرکت ها با توجه به مسائل مختلف نسبت به تهیه سیستم های نرم افزاری خود کمک می گیرند.
خرید نرم افزار سریع ترین و آسان ترین و ارزان ترین راه و تولید نرم افزار مورد نیاز طولانی ترین و مشکل ترین و پرهزینه ترین روش است.
بسیاری از شرکت ها پس از بررسی های طولانی راه دوم را بر می گزینند.
دلایل اصلی شرکت ما در انتخاب این راه دشوار عبارتند از :
با توجه به مسائل اصلی ذکر شده و بسیاری دلایل فنی و مدیریتی دیگر ، کار طراحی و تولید نرم افزار یکپارچه تحت وب توسط تیم نرم افزار شرکت با صرف هزینه و زمان نیاز از سال 87 آغاز شده و هنوز به طور مستمر در حال توسعه است.
همه ی برنامه ها و اطلاعات در سرورهای شرکت در دفتر مرکزی واقع بوده و کاربران از طریق اینترانت ( از طریق کانال ماهواره و یا خطوط MPLS ) و یا اینترنت به سیستم متصل شده و با توجه به میزان نیاز و دسترسی به استفاده از امکانات و اطلاعات سیستم میپردازند. این سیستم دارای بخش های بسیار زیادی بوده که طبق قواعد و استاندارهای مالی با یکدیگر در تعامل می باشند.
بخشی از زیر سیستم های اصلی ( از ذکر بسیاری از زیر سیستم های کم اهمیت تر صرفنظر شده است ) موجود عبارتند از :
1-سیستم توزیع
2- سیستم حسابداری
3-سیستم دارایی های ثابت
4-سیستم انبار کالاهای مصرفی
5-سیستم حقوق و دستمزد
6-سیستم دفتر اندیکاتور
7-سیستم سفارش گیری اینترنتی
8-سیستم سفارش گیری توسط PDA
9-سیستم اطلاع رسانی به فروشندگان
10-سیستم حسابداری مالی
سیستم حسابداری مالی جهت انجام عملیات مورد نیاز بخش مالی و حسابداری می باشد.
از مهمترین ویژگی اختصاصی این سیستم محدود نبودن سطوح حسابداری در بخش سرفصل ها و حسابها و مراکز شناور می باشد بطوریکه کاربر می تواند به هر تعداد که نیاز دارد سطوح سرفصل و نیز گروه مرکز حسابهای شناور تعریف نموده و آنها را به هر صورتی که مایل است به سرفصل ها ارتباط دهد. از آنجائیکه بیشتر اسناد در این سیستم بصورت ماشینی ثبت می گردند، لذا میتوان با افزودن تعداد سطوح جزئیات بیشتری را جهت کنترل بهتر به سیستم حسابداری منتقل نمود.
بخش های اصلی این سیستم عبارتند از :
1-تعاریف سطوح و طول کدینگ سرفصل حساب ها
2-تعریف سرفصلها ، گروه مرکز و حساب های شناور
3-ارتباط مابین سرفصل حسابها و حساب های شناور
4-عملیات اسناد حسابداری
5-عملیات اسناد شامل : سند بستن حسابهای موقت ، اسناد افتتاحیه و اختتامیه در تمام سطوح
6-سرفصل و حسابهای شناور
7-عملیات تجمیع اسناد بصورت روزانه و ماهانه
8-ترازها ، دفاتر وگزارشات
9-مدیریت کاربران
بخشی از سیستم حسابداری مالی
سیستم دارایی های ثابت
سیستم دارائی های ثابت جهت ثبت دارائی ها و پشتیبانی از عملیات مرتبط پیش بینی شده و در ادامه به محاسبه استهلاک دارائیها اقدام می کند.
همچنین تعریف کالاها و مکان در سطوح نامحدود و ارتباط آنان با یکدیگر، تولید شماره پلاک ، انتقال اموال ، محاسبه استهلاک و اخذ گزارشات از دیگر ویژگی های این سیستم می باشد.
بخشی از سیستم دارائی های ثابت
سیستم انبار کالاهای مصرفی
این سیستم مورد استفاده شعب جهت ثبت کالاهای مصرفی خریداری شده و گردش آنها در بخش های زیر مجموعه و در نهایت محاسبه ریالی مصرف مراکز هزینه جهت ثبت سند مالی می باشد.
در این سیستم می توان کالاها را در سطوح نامحدود تعریف نموده و به تعداد نامحدود انبار تعریف کرد. امکان انتقال بین انبارها وجود داشته و محاسبه قیمت حواله ها از طریق میانگین موزون صورت می پذیرد.
بخشی از سیستم انبار کالاهای مصرفی
سیستم حقوق و دستمزد
سیستم حقوق و دستمزد جهت انجام عملیات پرسنلی و محاسبات حقوق و دستمزد می باشد.
یکی از ویژگی های اصلی این سیستم امکان تعریف فیلد و تعیین فرمول آن است.
از دیگر امکانات سیستم می توان به ثبت اطلاعات و احکام پرسنل و نگهداری سوابق آنها ، ثبت کارکردها و تجمیع اطلاعات کارکرد از روی سیستم های مختلف از جمله ماموریت ، پاداش ،کارکرد موزعین و ویزیتورها جهت محاسبه مالیات تجمیعی، محاسبه حقوق ، تعدیل مالیات و اخذ گزارشات مورد نیاز و مدیریت کاربران اشاره کرد.
بخشی از سیستم حقوق و دستمزد
فصل 4
شناخت جایگاه شغلی مورد نظر و نقش آن در مأموریت آن حوزه شغلی ونحوه انجام فعالیت حسابداری در شرکت بهستان
ثبت فاکتورها
در شرکت بهستان پخش پس از دریافت سفارش از داروخانه ها و سیستم فرم افزای ثبت و پس از تائید به صورت فاکتور فروش چاپ می شود.
در شرکت ما شناخت ماهیت حساب ها و براساس آن بدهکار یا بستانکار نمودن طرف حساب ها فاکتورها توسط انبار برای هر داروخانه بسته بندی و ارسال می شود در این مرحله ثبت حسابداری به شکل زیر انجام می شود
حساب های دریافتنی xx
حساب های فروش xx
ثبت اسناد حساب های دریافتنی
به محض ورود چک های دریافتی از مشتریان آن را در دفتری به نام دفتر اسناد دریافتنی وارده کرده و شماره ردیف دفتر را پشت چک برای سهولت پیدا کردن در دفتر ثبت می کنیم بعد از آن ثبت سیستم می کنیم یعنی یک قبض دریافت صادره کرده و سند آن به صورت اتوماتیک زده می شود .
اسناد دریافتنی xx
حساب های دریافتنی xx
ارسال اسناد دریافتنی به بانک ها
در این مرحله چک های دریافتی از مشتریان را پس از الصاق برگه واگذاری چک، به بانک ارسال و یک نسخه از برگ واگذاری را پس از امضا و مهر بانک و تحویل چک دریافت و بایگانی می نمائیم.
اسناد در جریان وصول xx
اسناد دریافتنی xx
وصول چک های واگذار شده
به علت کثرت چک های واگذاری جهت وصول روزانه صورتحساب بانک ها از طریق تلفن بانک و یا اینترنت دریافت و چک های وصول شده را در سیستم نرم افزاری ثبت می کنیم. در مرحله سند حسابداری به صورت اتوماتیک به شرح زیر صادر می شود.
موجودی بانک ها xx
اسناد در جریان وصول xx
چک کردن صورت مغایرت بانکی
به با نکی که حسابهای شرکت در ان فعال می باشد مراجعه کرده و یک عدد پرینت از حساب طبق تاریخ مورد نظر تهیه می کنیم . بعد از آن مانده حساب بانک را تا پایان تاریخی که می خواهیم سند بزنیم مشخص می کنیم و با حسابهای خودمان مقایسه می کنیم .
ثبت هزینه ها و ثبت تنخواه گردان
در شر کت بهستان پخش هزینه ها به 3 دسته در سیستم تقسیم شده اند :
1-هزینه های اداری و عمومی : هزینه های کلی دفتری محسوب می شود .
2-هزینه های پرسنلی : همه ی هزینه هایی که برای پرسنل شرکت انجام می گردد.
3-هزینه های مالی : هزینه های سود و بهره بانکی که شرکت پرداخت می کند و کلیه هزینه های کارمرزد بانک و غیر بانکی محسوب می شود .
کمک در بایگانی اسناد
بایگانی فاکتورها : تمامی فاکتورها با شماره سریال پشت سر هم بایگانی می گردند.
بایگانی اسناد : تمامی سندها ی پرینت گرفته شده به همراه ضمایم آنها که منگنه شده است بایگانی می شود . تمامی ضمایم باید به صورت عمودی به سند منگنه شود که از زونکن در حالت افقی بیرون نزند همه مدارک به صورت عمودی ضمیمه شوند.
تایپ نامه های مربوط به امور حسابداری
یکسری از نامه ها در حسابداری وجود دارد که به بدهکاران ( اغلب داروخانه ها ) ارسال می شود و کسانی که به شرکت بدهکار هستند ( بیشتر مراکز دولتی ) در پی پیگیری مطالبات شرکت می باشد ولی پیگیری نامه ها است که در مقاطع خاصی به مراجع دارایی ارسال می شود .
آشنايي با سيستم حسابداري
سیستم حسابداری تدبیر یک سیستم یکپارچه می باشد . مهم ترین حسن سیستم تدبیر در ایفاست که گزارشات آن بسیار جامع و کامل می باشد و گزارشات آن بسیار مناسب برای ارائه به مدیریت و اخذ تصمیم گیری های به موقع برای مجموعه می باشد .
آشنايي با اهداف و وظايف حسابداري
حسابداری عبارت است از مجموعه قواعد و روشهایی که با بکارگیری آنها اطلاعات مالی، اقتصادی یک واحد اقتصادی جمعآوری، ثبت- طبقهبندی و به شکل گزارشهای مالی تلخیص میشود تا جهت اتخاذ تصمیم در اختیار اشخاص ذینفع قرار گیرد
حسابداری شامل ثبت و نگهداری و بایگانی کردن اسناد یک مجموعه می باشد . یک حسابدار باید قادر به تهیه گزارشات مالی مناسب برای مدیران یک مجموعه باشد . رازدار بودن و اشراف به کار، وظیفه شناسی و شناخت ماهیت حساب ها.
آشنایی با تنخواه و تنخوان گردان حسابداری
عبارتست از وجه نقد از پیش تعیین شده که به منظور پرداخت مخارج جاری و خرید جزیی روزمره در اختیار تنخواه دار شرکت قرار می گیرد تا پس از انجام هزینه ها و کنترل در سیستم حسابداری ثبت می گردد و معادل هزینه انجام شده دوباره شارژ خواهد شد. تنخواه گردان ها می بایستی در پایان هر سال مالی با شرکت تسویه حساب کنند.
آشنايي با صدور سند
سند حسابداری تشکیل شده از:
الف- شماره، تاریخ،ردیف، نام صاحب شرح سند،مبلغ بدهکار و مبلغ بستانکار
که باید همیشه با هم برابر باشند . سند حسابداری هم میتواند ساده باشد و هم می تواند مرکب باشد.
آشنایی با اسناد دریافتنی
نظیر چک، سفته و برات می باشد که ماهیت بدهکار دارد در ترازنامه در ردیف دارایی قرار می گیرد که در شرکت ما اسناد دریافتنی اغلب چک می باشد .
بستن حساب هاي موقت
ترتیب بستن حساب های موقت در موسسات بازرگانی مانند موسسات خدماتی انجام می شود.
صورتحساب سود و زيان
در شرکت ما براي تعيين سود خالص دوره مالي تمام هزينه ها از فروش خالص، كسر مي گردد. هزينه ها شامل بهاي تمام شده كالاي فروش رفته و هزينه هاي عملياتي مي باشد.
هزينه هاي عملياتي هزينه هائي هستند كه براي انجام امور و اداره عمليات شرکت صرف مي شود.
براي محاسبه سود خالص «فروش خالص»، «بهاي تمام شده كالاي فروش رفته» و «هزينه هاي عملياتي» سه جزء اصلي به شمار مي آيد.
فروش خالص:
اولين جزء، در صورتحساب سود و زيان است. براي محاسبه مبالغ برگشت از فروش و تخفيفات و همچنين تخفيفات نقدي فروش از مبلغ فروش ناخالص كسر مي شود.
بهاي تمام شده كالاي فروش رفته:
دومين جزء، در صورتحساب سود و زيان است. موجودي كالاي اول دوره، بهاي تمام شده كالاي خريداري شده و موجودي كالاي پايان دوره سه جزء اصلي براي محاسبه هستند.
بهای تمام شده کالای فروش رفته = موجودی کالای پایان دوره بهای تمام شده کالای آماده برای فروش
براي تعيين بهاي تمام شده کالاي خريداري شده
هزينه هاي عملياتی
سومين جزء در محاسبه سود ويژه شرکت ما مي باشد، مانند هزينه حقوق كاركنان
صورتحساب سود و زيان طبقه بندي شده:
براي محاسبه صورتحساب سود و زيان، ابتدا بهاي تمام شده كالاي فروش رفته از فروش خالص كسر مي گردد و مبلغ سود ناخالص به دست مي آيد. سپس هزينه هاي عملياتي به تفكيک نوشته شده و مجموع آن از سود ناخالص كسر مي گردد تا سود يا زيان خالص به دست آيد.
اصلاح حساب ها:
براي اصلاح حساب ها دو ثبت انجام مي شود:
۱- ثبت حذف مبلغ موجودي كالاي اول دوره: مانده حساب موجودي كالا در حساب خلاصه سود و زيان بدهكار و در حساب موجودي كالا بستانكار مي شود.
۲- ثبت مبلغ موجودي كالاي پايان دوره: حساب موجودي كالا به ميزان موجودي كالاي پايان دوره بدهكار و خلاصه سود و زيان بستانكار مي شود.