تفاوت اوراق قرضه و مشارکت

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط فاطمه بهرامی نیا

بازدید: 5158

بسمه تعالی
شرکتهای تجاری

1- شرکتهای سهامی

در بحث شرکتهای سهامی تعریف ، انواع ، اقامتگاه، تابعیت، سرمایه ، تعداد شرکاء و میزان مسئولیت و نوع فعالیت مهم می باشد.
تعریف شرکت سهامی- ماده یک لایحه شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست. شرکت سهامی شرکت بازرگانی محسوب می شود ولو اینکه موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد.

انواع شرکت سهامی – ماده 4 لایحه
1- شرکت سهامی عام:  شرکتهایی که موسسین آنها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می کنند .
2- شرکت سهامی خاص: شرکتهایی که تمامی سرمایه آنها در موقع تأسیس منحصراً توسط موسسین تأمین گردیده است.
تبصره: در شرکتهای سهامی عام عبارت «شرکت سهامی عام» و در شرکتهای سهامی خاص عبارت« شرکت سهام خاص» باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن بدون فاصله با نام شرکت در کلیه اوراق و اطلاعیه ها و آگهی ها ی شرکت به طور روشن و خوانا قید شود.

سرمایه شرکتها - ماده 5 لایحه
درموقع تأسیس ، سرمایه شرکتهای سهام عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکتهای سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد.
تبصره:  درصورتی سرمایه شرکت بعد از تأسیس به هرعلت از حداقل مذکور دراین ماده کمتر باشد باید ظرف یکسال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر اقدام بعمل آید یا شرکت به نوع دیگری از انواع شرکتهای مذکور در قانون تجارت تغییرشکل یابد و گرنه هرذینفع می تواند انحلال آن را از دادگاه صلاحیتدار در خواست کند.

اقامتگاه: مرکز اصلی امور شرکت ، تغییر اقامتگاه ، تغییر در اساسنامه محسوب می شود و مرجع اصلی آن همان مجمع عمومی فوق العاده است.
تابعیت: همان محل اقامتگاه شرکت است.
میزان مسئولیت محدود به مبلغ اسمی سهام
تعداد شرکاء سهامی :
عام: 5 نفر   خاص: 3 نفر
موضوع فعالیت:
موضوع فعالیت چه تجاری باشد یا تجاری نباشد شرکتی است که شکلاً تجاری است.

مراحل تشکیل شرکت سهامی عام:
1- جمع شدن موسسین و تهیه طرح اساسنامه و انجام دادن آن.
2- دریافت گواهی از بانک: تعهد اقلاً 20 % درصد سرمایه شرکت و پرداخت لااقل 35 درصد مبلغ تعهد شده در حسابی به نام شرکت در شرف تأسیس نزد یکی از بانکها و دریافت گواهی از آن.
3- تهیه اظهارنامه: اظهارنامه شامل طرح اساسنامه شرکت، اعلامیه ، پذیره نویسی شرکت و گواهی بانکی می باشد. ماده 6، 8، 9
4- تقدیم اسناد و مدارک – ماده 6 لایحه
5-  مطالعه مدارک – ماده 10 لایحه
6- انتشار اعلامیه ، پذیره نویسی توسط موسسین ( ماده 12 لایحه)
7- انجام پذیره نویسی ( ماده 12 تا 15 لایحه)
نکته اول: توسط ورقه تعهد سهم بعمل می آید.
نکته دوم: ماهیت پذیره نویسی یک قرار داد است.
نکته سوم: پذیره نویسی مستلزم قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی صاحبان سهام است .
8- بررسی و احراز پذیره نویسی به صورت کامل
موسسین حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی می کنند و بعد از این که مشخص شد تمام سرمایه شرکت به طور صحیح تعهد شده و اقلاً 35 درصد آن پرداخت شده است تعداد سهام هریک از تعهدکنندگان را تعیین می کنند و مجمع عمومی موسسین را دعوت خواهند کرد.

9- تشکیل مجمع عمومی موسسین و وظایف آن
1- رسیدگی به گزارش موسسین و تصویب آن
2- احراز پذیره نویسی کل سهام شرکت و پرداخت مبالغ لازم
3- تصویب طرح اساسنامه و درصورت لزوم اصلاح آن
4- تصویب امتیازات
5- انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان
6- انتخاب یک روزنامه کثیرالانتشار

10- قبول سمت توسط مدیر یا مدیران و بازرس یا بازرسان به صورت کتبی – ماده 17 لایحه
11- ثبت شرکت – ماده 19 **** خیلی مهم****
ظرف شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه ماده 6 لایحه
درصورتی که شرکت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه مذکور در ماده 6 این قانون به ثبت نرسیده باشد به درخواست هر یک از موسسین یا پذیره نویسان مرجع ثبت شرکتها که اظهارنامه به آن تسلیم شده است گواهی نامه ای حاکی از عدم ثبت شرکت صادر و به بانکی که تعهد سهام و تأیه وجوه در آن به عمل آمده است ارسال می دارد تا موسسین و پذیره نویسان به بانک مراجعه و تعهد نامه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند در این صورت هرگونه هزینه ای که برای تأسیس شرکت پرداخت یا تعهد شده باشد به عهده موسسین خواهد بود.

*** خیلی مهم***
درصورت عدم ثبت شرکتها  شرکت سهامی طبق ماده 17 لایحه چه ضمانت اجرایی وجود دارد؟
1-  ممنوعیت استفاده از وجوهی که پرداخت شده است به نام شرکت در شرف تأسیس
2-ممنوعیت صدور گواهینامه موقت سهم و ورقه سهم قبل از ثبت شرکت
3-ممنوعیت صدور اوراق قرضه

مراحل تشکیل شرکت سهامی خاص ( ماده 20 لایحه)
1- تسلیم اظهارنامه
2- اساسنامه شرکت که به امضای سهامداران رسیده باشد.
3- اظهارنامه مشعر به تعهد کلیه سهام و گواهی نامه بانکی حاکی که نباید کمتر از 35 درصد کل سهام باشد.
4- انتخاب اولین مدیران و بازرسان توسط کلیه سهامداران
5- قبول سمت مدیریت و بازرسی با رعایت قسمت اخیر ماده 17
6- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشار
 

اوراق قرضه
تعریف: ورقه قابل معامله ای است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمامی آن یا اجزای آن باید در موعد یا مواعد معینی پرداخت گردد.

انواع اوراق قرضه:
1- اوراق قرضه ساده : اوراقی که پس از انتشار تغییر صورت نمی دهد و تا پس گرفتن وجه آن به صورت ورقه قرضه باقی می ماند.
2- اوراق قرضه مرکب: همان اوراق قرضه ای است که قابل تبدیل به سهام شرکت است که اصطلاحاً به آن اوراق قرضه مرکب می گویند در واقع دارنده این اوراق، امتیازات بیشتری نسبت به افراد دارنده اوراق مشارکت ساده دارند، دارد.

شرایط خاص انتشار اوراق قرضه:
1- کلیه سرمایه ثبت شده شرکت تأدیه شده باشد.
2- دو سال تمام از تاریخ ثبت شرکت گذشته باشد.
3- دو ترازنامه شرکت به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد.

***نکته طلایی: فقط شرکت سهامی عام می تواند اوراق قرضه منتشر کند و شرکت سهامی خاص چنین صلاحیتی ندارد.
 
تفاوتهای اوراق قرضه با اوراق مشارکت:
اوراق قرضه اسنادی است که طبق آن صادرکننده اوراق به خریدار بدهکار می شود و دارای سررسیده بوده و مبلغ آن در زمان سررسید بوسیله صادرکننده پرداخت می شود دارای برگه بهره بوده و بهره آن در فواصل زمانی معین بوسیله بانکی که نمایندگی صدور اوراق را دارد پرداخت می گردد و انتشار اوراق قرضه یکی از روشهای تأمین مالی هم در کوتاه مدت و هم دربلند مدت محسوب می شود و می توان آن را به صورت بی نام یا بانام و بدون وثیقه یا باوثیقه منتشر کرد و مهمترین عیب آن هم برای صادرکننده و هم برای خریدار خطر ورشکستگی بنگاه به دلیل ناتوانی در بازپرداخت اصل و بهره قرض است .
- اوراق مشارکت در اصطلاح علم اقتصاد اوراق بهادار ی است که توسط دولت، شهرداری و شرکتهای دولتی و خصوصی برای تأمین اعتبار طرح های عمرانی در کشور منتشر می شود و طبق دستورالعمل بانک مرکزی این اوراق با مجوز بانک مرکزی برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز، طرح های سودآور تولیدی و خدماتی منتشر می شود.
در واقع همان اوراق قرضه است که براساس قانون بانکداری اسلامی منتشر می شود صاحب پس انداز به جای قرض و گرفتن بهره، کل یا بخشی از سرمایه مورد نظر ونیاز موسسه اقتصادی را تأمین می کند و براساس توافق با کارفرما در سود و زیان آن شریک می شود ودر پایان هردوره مالی پس از کسر هزینه ها سود به دست آمده برحسب نسبت هایی که در قرارداد توافق شده ، بین صاحب سرمایه و عامل اقتصادی (کارفرما) تقسیم می شود.
- تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت : اوراق مشارکت وجوه دریافتی حتماً باید در طرح های مشخص تولیدی ، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته می شود اما در اوراق قرضه برای وام گیرنده محدودیت خاصی ایجاد نمی گردد.
فقط شرکتهای سهامی عام می توانند اوراق قرضه منتشر کنند . انتشار اوراق مشارکت از جمله سیاستهای انقباضی پولی است که گاهی ممکن است نتیجه معکوس داشته و باعث افزایش نقدینگی شود( استرداد اوراق به بانکها بعد از مدت کوتاهی توسط خریداران ) در واقع اوراق مشارکت
جایگزین مناسبی برای اوراق قرضه است که علاوه برداشتن تمام مزایای اوراق قرضه بتواند مشکل اساسی و ماهیتی آن که همان نرخ سود ثابت است برطرف نماید.
 
مقایسه کنید وکالت ، عاملی ، حق العمل کاری ، دلالی و قائم مقام تجارتی
 وکالت یکی از موضوعات مهم در قانون تجارت است و تحت عناوین مختلفی مطرح شده است در واقع عقدی است كه به موجب آن یكی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می نماید
عامل در لغت به معنای «عمل‌كننده، كارگر و كسی كه امور مالی یا ملكی كسی دیگر را اداره كند» می‌باشد.
 در اصطلاح حقوقی مدنی و تجارت، عامل به كسی گفته می‌شود كه از طرف دیگری و به‌نام او و برای او كار انجام می‌دهد خواه وكیل باشد خواه نماینده قانونی (مانند ولی قهریی و وصی و قیم).

 حق العمل در لغت به معنای «مزدکار، کارمزد، پولی که بابت فروش کالایی از صاحب کالا دریافت می‌شود» آمده است طبق ماده 357 قانون تجارت، حق‌العمل کار کسی است که به اسم خود ولی به حساب دیگری (آمر) معاملاتی کرده و در مقابل حق‌العملی دریافت می‌دارد.

دلال برابر ماده 335 قانون تجارت کسی است که در مقابل اجرت واسطه انجام معاملاتی شده یا برای کسی که می خواهد معاملات نماید طرف معامله پیدا می کند . اصولاً قرارداد دلالی تابع مقررات راجع به وکالت است فلذا دلال یا باید واسط انجام معاملات باشد و یا اینکه برای شخص ، طرف معامله پیدا کند . بنابراین دلال نمی تواند برای معاملات ممنوعه عمل و یا اقدامی راانجام دهد و حتی برای انجام معاملات ممنوعه اجرتی دریافت دارد. چون به استناد بند 3 ماده 2 قانون تجارت ، هر قسم عملیات دلالی مشمول معاملات تجاری عنوان شده بنابراین شخص دلال ، تاجر محسوب می شود و کلیه معاملات او تابع مقررات حقوق تجارت است اشتغال به دلالی مستلزم داشتن پروانه دلالی است. قرارداد دلالی تابع مقررات راجع به قرارداد وکالت است.

قائم مقام تجاری در ماده 395 قانون تجارت اعم از اقسام نمایندگی است "قائم مقام" نه یکی از دو طرف عقد است نه نماینده آنان. بیگانه ای است که بدلیل انتقال حقی از سوی یکی از دو طرف به او، جانشین طرف اصلی می شود و عهده دار اجرای مفاد عقد است . پس، در تعریف " قائم مقام " به معنای ویژه خود، می توان گفت در"نمایندگی" بر مبنای آن شخص اقدام به انجام عملی حقوقی به نام شخص دیگر، و به حساب و به منظور تامین اهداف او می نماید .
 
تفاوت حق‌العمل کاری با نمایندگی و وکالت  در نمایندگی عادی یا وکالت، نماینده یا وکیل بنام آمر یا موکل خود عمل می‌کند، در صورتی که حق‌العمل کار اغلب نام آمر خود را کتمان می‌کند و حتی طرف معامله حق‌العمل کار نمی‌داند معامله برای کیست بلکه فقط حق‌العمل کار را در مقابل خود می‌شناسد. حق‌العمل كاری عملی است تجارتی و بند 3 ماده 2 قانون تجارت هر قسم حق‌العمل كاری را جزء معاملات تجارتی نام برده است.

  تفاوت حق العمل کار و دلال: قانون تجارت هیچ گونه شرطی برای مبادرت به حق‌العمل کاری در نظر نگرفته و هر کسی که اهلیت تاجر بودن را دارا باشد، می‌تواند به حق‌العمل کاری مبادرت نماید، علاوه بر آن هیچ گونه پروانه یا اجازه مخصوصی برای اشتغال به حق‌العمل کاری لازم نیست، برخلاف شغل دلالی که نیاز به کسب پروانه هم دارد.
  حق‌العمل کار همانند دلال واسطه در معاملات است با این تفاوت که دلال جز معرفی طرفین معامله به یکدیگر وظیفه‌ای ندارد و جز با اجازه مخصوص نمی‌تواند نمایندگی یکی از طرفین را عهده‌دار باشد اما حق‌العمل کار خود طرف معامله بوده و علاوه بر آن‌که در مقابل طرف معامله مسئول انجام تعهداتی می‌باشد که بنام خود تقبل کرده است، در مقابل آمر نیز مسؤل است که حاصل معامله را به او واگذار نماید. بنابراین حق‌العمل کار دو تعهد مستقیم دارد؛ یکی در مقابل طرف معامله که صرف‌نظر از این که آمر، معامله را قبول کند یا خیر، مسؤل انجام تعهداتی است که تقبل کرده است و دیگر در مقابل آمر، که باید انجام معامله را به اطلاع او برساند و حاصل معامله را در اختیار او بگذارد ولی باید در نظر داشت که چنانچه حق‌العمل کار حسن انجام معامله را ضمانت نکرده و کوتاهی هم نکرده باشد، مسؤل عدم اجرای معامله از جانب طرف معامله نخواهد بود.
 

نويسنده : فاطمه بهرامی نیا

این کاربر 1 مطلب منتشر شده دارد.