«بنام خدا»
دانشگاه جامع علمی کاربردی
واحد 13- تهران
كاربيني
تبليغات مؤثر در روزنامه
روزنامه عصر رسانه
رشته: مديريت تبليغات گرايش تجاري
سيد امير حسين رضوي
شماره دانشجويي: 91238049290194
استاد: خانم ميرزايي
سال 1392
مقدمه
حرفه روزنامهنگاري يكي از حرفههاي بسيار سخت و بسيار طاق فرسا ميباشد كه علاوه بر سختي كار نياز به دانش فني بسيار بالا در حوزههاي مختلف است.
روزنامهنگاري نياز دارد تا دانش كاملي بر فن آيين نگارش، داشتن اطلاعات كافي در حوزهاي كه مطلب در آن مورد توسط نويسنده نوشته ميشود وجود داشته باشد. و از همه مهمتر اينكه روزنامه نگار بايد در حوزهاي كه مطلب مينويسد داراي اطلاعات به روز باشد. زيرا مخاطب نياز به اطلاعات به روز دارد و هميشه انتظار آخرين مطالب را از روزنامه مورد علاقه خود دارد . خصوصا در دنياي امروز كه اخبار و روزنامههاي الكترونيك جاي خود را به خوبي بين مخاطبان خود باز كردهاند، روزنامه نگاري تبديل به فن خاصي شده است كه علاوه بر آنچه گفته شد نياز جديدي را براي مخاطب از روزنامه مورد علاقه خود ميطلبد كه آن تحليل اخبار است. يعني مخاطب از روزنامه خود انتظار دارد تا در مورد مطالب دلخواه مانند سياسي، اقتصادي، اجتماعي و ... علاوه بر به روز بودن خبر، خبر مورد نظر تحليل گردد. به طور مثال در اخبار اقتصادي علاوه بر اينكه آخرين اطلاعات بورس ارائه ميشود، بايد اين اطلاعات مورد تجزيه و تحليل قرار بگيرد تا خواننده بتواند بهترين نتيجه را نيز از اخبار بگيرد يا بتواند سهام دلخواه را بر اساس تحليل درست خريداري نمايد.
در اين مقاله سعي شده تا اعضاي فعال در يك روزنامه مورد بررسي قرار بگيرند. البته بيشتر رويكرد اين مقاله در حوزه تبليغات در روزنامه ميباشد.
اعضاي فعال در روزنامه
1- صاحب امتياز
صاحب امتياز روزنامه فردي اصلي روزنامه است و امتياز و سهام روزنامه متعلق به وي ميباشد. اين فرد ميتواند حقيقي (يك نفر) يا حقوقي (بصورت ثبت شركتي و چند نفر) باشد.
اين فرد درخواست كننده مجوز روزنامه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي معاونت مطبوعاتي ميباشد.
تعیین چارچوب كلی، خط مشی نشریه و سياستهاي نشريه به عهده صاحب امتیاز است كه این حق به مدیر مسئول تفویض میشود.
2- مدیر مسئول
مدير مسئول فردي است كه توسط صاحب امتياز معرفي ميشود. و اين فرد نيز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، معاونت مطبوعاتي مجوز و تاييديه دريافت ميكند. علت اصلي دريافت مجوز براي اين فرد اين است كه مسئوليت مدني روزنامه به تمام و كمال متعلق به اين فرد به تنهايي ميباشد و صاحب امتياز مسئوليتي در قبال محتواي روزنامه ندارد. البته نه تنها صاحب امتياز بلكه ساير اعضاي روزنامه نيز مسئوليتي در قبال محتواي روزنامه ندارند.
هنگامي كه روزنامه خبري درج نمايد كه يا داراي صحت و سقم نباشد و يا خبري خلاف قوانين مملكتي و جمهوري اسلامي ايران باشد. فردي كه به دادگاه فراخوانده ميشود، مدير مسئول روزنامه است.
انتصاب سردبیر به عنوان نماینده تام الاختیار روزنامه از وظايف مدير مسئول ميباشد. البته برخي از نشريات بزرگ داراي جانشين مدير مسئول هستند. اين فرد توسط مدير مسئول تعيين ميشود و اختيارات مدير مسئول در صورت عدم حضور وي به جانشين تفويض ميشود. نكته شايان ذكر اين است كه وظايف واگذار شده به جانشين مدير مسئول در سيستم داخلي روزنامه بوده و قانونا هيچ اعتباري در اداره مطبوعات براي جانشين وجود ندارد.
3- سردبیر :
كلیه اختیارات یك مدیر مسئول به سردبیر تقویض میشود كه وظایف سردبیر عبارتند از:
الف – تعیین دبیران سرویسها
ب – خواندن مطالب سرویسهای مختلف
ج – نظارت بر تمامی كارهایی كه دبیر تحریریه و مدیر اجرایی انجام میدهند.
5- دبيران سرويس
مجوز نشريات در روزنامهها بر اساس زمينه فعاليت آنها ميباشد. بدين صورت كه صاحب امتياز اولين بار و هنگام درخواست مجوز اعلام مينمايد كه تصميم دارد بر روي چه زمينههايي فعاليت كند. بطور مثال اقتصادي، اجتماعي، سياسي، و ... . نشريات تخصصي بر روي يك زمينه فعاليت دارند و نشريات عمومي مانند روزنامه همشهري بر روي چند زمينه مختلف. چنانچه روزنامه داراي چند زمينه باشد، براي هر زمينه يك دبير سرويس تعريف ميكند، مانند دبير سرويس اقتصادي، يا دبير سرويس سياسي. حال هر دبير سرويس با توجه به تعداد صفحاتي كه در اختيار دارد، نسبت به بستن صفحه يا صفحات در اختيار خود اقدام مينمايد و محتواي صفحات و خط مشي صفحات را تعيين و به خبرنگاران و گزارشگران اعلام مينمايد.
6- تحریریه :
الف – دبیر تحریریه :
وظیفه دبیر تحریریه ایجاد هماهنگی لازم بین قسمتهای مختلف تحریریه و خصوصاً ارتباط سردبیر و دبیران سرویسهاست.
دبیر تحریریه باید نظرات و برنامههای تحریریهای سردبیر را پیگیری و اجرا كند. چارچوبی را سردبیر به عنوان نماینده مدیر مسئول تعیین میكند، اجرای بعد تحریریاش به عهده دبیر تحریریه است.
دبیر تحریریه باید مطالب بخشهای مختلف را جمعآوری، تغییرات لازم را اعمال، طرحها و عكسها و دیگر امور مربوطه را پیگیری و اجرا كند.
ب – مدیر اجرایی:
مدیر اجرایی، مسئول ایجاد هماهنگی فنی و اداری بین تحریریه و قسمتهای اداری است و موظف است تمام نامه نگاریهای اداری را انجام دهد.
مدیر اجرایی ناظر بر كار ویراستار، نمونهخوان، حروفچین و صفحهآرا ميباشد و موظف است چارچوب كلی كارهای اجرایی و فنی را به صورت زمانبندی شده به قسمتهای مختلف (سردبیر، دبیر تحریریه، حروفچین، ویراستار و صفحه آرا) اعلام كند.
پ - ویراستار:
ویراستار موظف است كلیه مطالب نشریه را پس از تایید سردبیر از نظر املایی و انشایی اصلاح كند. كار ویراستاری باید در مدت زمانی كه مدیر اجرایی تعیین میكند، تمام شود و متن ویراستاری شده را به مدیر اجرایی تحویل دهد.
ت – نمونه خوانان :
وظيفه نمونه خوان، تطبيق متن اصلي با متن درج شده در روزنامه است. نمونه خوان حق كوچكترين تغييري در متن و محتوا را ندارد و فقط وظيفه دارد تا متن اصلي را با متن درج شده در روزنامه مطابقت دهد.
نمونه خوانان نیز باید در مدت زمان تعیین شده، كار نمونه خوانی را تمام و مطالب آماده را به مدیر اجرایی تحویل دهد.
ث – حروفچین :
وظیفه حروفچین تایپ مطالب ویراستاری شدهای است كه از مدیر اجرایی تحویل میگیرد. حروفچین نیز باید در موعد مقرر مطالب را تایپ كند، همچنین باید مطالب اصلاح شده توسط نمونه خوانان را هم اصلاح و سپس مطالب را ستونبندی، سوتیترها را تایپ و اصلاح تیترها را در اندازه مورد نظر صفحهآرا آماده و به مدیر اجرایی تحویل دهد.
ج – صفحه آرا :
صفحه آرا موظف است پس از پایان كار تایپ و ستون بندی مطالب، بر اساس قالب در نظر گرفته شده توسط دبير خبر يا سردبير يا نظر مدير مسئول برحسب موضوع و ویژگی مطلب كار صفحه بندي يا جا گذاري محتوا را در صفحات روزنامه همراه با عكس تعيين شده براي هر خبر صفحه آرایی كند.
برخي از سرويسها و زمينهها و فعاليت هر كدام
همانطور كه گفته شد يك نشريه با توجه به زمينه فعاليت خود ممكن است بخشهاي مختلفي را در اختيار داشته باشد. در زير به شرح هر فعاليت و زمينه ميپردازيم.
دبیر سرویس اندیشه :
نخستین ویژگی دبیر این بخش، داشتن دانش اجتماعی و فرهنگی بالاست. از آنجا كه مطالب بخش اندیشه، از نظر علمی باید از سطح بالایی برخوردار باشد، دبیر آن نیز باید فردی با مطالعه بالا و توانمند در درك مطالب سنگین نظری و آشنا به كار مطبوعاتی باشد.
دبیر بخش اندیشه باید حوزههای مختلف اندیشه را به خوبی بشناسد و بتواند مطالب متناسب با خطمشی نشریه را از منابع مختلف فراهم سازد.
دبیر بخش میتواند برای ایجاد تنوع، حوزههای مختلف را انتخاب و برای آنها تقسیم مطالب در نظر بگیرد. حوزههای این بخش آنقدر گسترده است كه وی میتواند مطالب هر شماره را به یك موضوع اختصاص و دیدگاههای گوناگون را در مورد آن بازتاب دهد.
در این زمینه استادان و دانشجویان مدارج بالا، در صورت ارائه برنامه خوب و مخاطب پسند، تمایلشان به ارائه مقاله در این بخش افزایش خواهد یافت.
نكته دیگر انجام مصاحبههای علمی با صاحب نظران و فرهیختگان علوم انسانی است كه دبیر بخش باید گفتگوگران حرفهای و توانا در اختیار داشته باشد كه هنگام لزوم از آنها استفاده كند.
دبیر سرویس ادبي :
تهیه مطالب متنوع در حوزه ادبیات به عهده دبير سرويس ادبي میباشد. از آنجا كه تنوع و وسعت میدان در این بخش بسیار وسیع است، میتوان فعالیتهای دبیر سرویس ادبي را به شرح زیر خلاصه كرد:
1-گفتگوی ادبی: گفتگوی ادبی میتواند شامل دو بخش باشد:
الف – گفتگو با شاعر
ب – گفتگو با داستان نویس
2- شعر: شعر گستره وسیعی دارد كه با توجه به ویژگی نشریه برگ فرهنگ در دو قسمت در نظر گرفته میشود:
الف – شعر یك شاعر مشهور یا نسبتاً مشهور
ب – شعرهای دانشجویی
3- داستان: با توجه به اهمیت روزافزون داستان به عنوان ژانر غالب در عصر حاضر در این بخش نیز دو نوع داستان قابل طرح است :
الف – داستان ایرانی
ب – داستان خارجی
داستان ایرانی، داستانهای چاپ نشده داستاننویسان جوان و دانشجويان را شامل میشوند.
داستان خارجی، از نویسندگان خارجی است كه ترجمه آثارشان تا كنون چاپ و منتشر نشده است. در این قسمت نیز اولویت با دانشجویان مترجم است.
4- نقد:
نقد شامل دو قسمت میشود:
الف – نقد شعر
ب – نقد داستان
نقد یكی از ژانرهایی است كه در ایران توجه اندكی به آن شده است. پرداختن به این مقوله از اولویتهای برگ فرهنگ خواهد بود كه نقد نویسی را به عنوان عامل پویایی ادبیات در برنامه كاری خود داشته باشد.
5- مقاله ادبی:
اصولاً نویسندگان، ادیبان و اندیشمندان برای نشر نتیجه مطالعات و تحقیقات خود، نیاز به رسانهای پويا دارند كه بازتاب دهنده آن در میان مخاطبان باشد. بدین منظور سرویس ادبي برگ فرهنگ این مقوله را با دید مثبتتر و موُثرتری مینگرد.
این بخش از سرویس ادبي، به مقالههایی توجه خاص دارد كه برای انعكاس در برگ فرهنگ نوشته شده و در جای دیگری به چاپ نرسیده باشند.
6- دبیر سرویس هنري:
هنر یكی از بخشهای متنوع هر نشریه است، تنوع موضوعات به دلیل انواع مختلف هنر – نقاشی، طراحی، سینما، تئاتر، موسیقی، خوشنویسی و … بسیار چشمگیر است.
به این دلیل، دبیر سرویس هنري، باید با دیدی جامع نگر، تمامی حوزههای مختلف هنر را تحت پوشش قرار دهد. حوزههای مختلف، پتانسیلهای بسیاری دارند.
الف- هنرهای تجسمی :
برای این بخش میتوان در گفتگو با صاحبنظران این رشتهها، جذابترین مطالب ممكن را تهیه كرد. همچنین هنرمندان مایلند آثارشان به شكلی گزارشی یا تحقیقی در این بخش انعكاس یابد، كه دبیر بخش میتواند به خوبی در این زمینه عمل كند.
2- تئاتر:
تئاتر، یكی از موضوعات مهجوری است كه در كشور نه هنری نویسان و نه ادبی نویسان به اندازه قابل قبول به آن نپرداختهاند. از این رو این بخش را میتوان یكی از بكرترین حوزهها دانست كه توان مانور در آن بسیار بالاست.
دبیر سرویس با زیركی و هوشمندی خود میتواند این بخش را به نقطه عطفی در مطبوعات امروز تبدیل كند.
3-سینما:
سینما به دلایل گوناگون به شدت مورد توجه مطبوعات، خصوصاً رسانههای هنری است. اما تنوع موضوع در این حوزه، زمینه را برای بررسی و پرداختن هرچه بیشتر به آن مهیا میكند. از این رو دبیر سرویس با جمعآوری مقاله و گفتگو با صاحب نظران این حوزه میتواند فصلی جدید و خواندنی در مطبوعه باز نماید.
4- موسیقی:
موسیقی از حوزههایی است كه در مطبوعات ایران به شدت مهجور مانده و كمتر از رشتههای هنری دیگر به آن پرداخته شده است. بنابراین دبیر سرویس توانمند میتواند این حوزه را مورد توجه بیشتری قرار دهد و آن را به عنوان نقطه تمایز نشریه با دیگر نشریات، برجسته سازد.
با توجه به گستردگی هنر و توجه خاص ایرانیان به این مقوله و ارتباط بسیار نزدیك آن با ادبیات، این بخش میتواند طیف وسیعی از مخاطبان را جذب كند.
وظیفه دبیر سرویس هنر، تهیه و تنظیم مطالب برای این بخش است، به گونهای كه بین قسمتهای مختلف آن، نوعی توازن ایجاد شود.
عكاسان:
عكاس موظف است با هماهنگی دبیر تحریریه و مدیر اجرایی و دبیران سرویسها در موارد لازم از مصاحبهها یا شخصيتهاي مختلف سياسي، فرهنگي، هنري و … عكس بگیرد.
گفتگوگران:
هر سرویس میتواند با چند گفتگوگر خوب ارتباط داشته باشد. انتخاب گفتگوگر به عهده دبیر سرویس است. گفتگوگر معمولاً با هماهنگی دبیر سرویس از گفتگو شونده وقت مصاحبه میگیرد و درباره موضوع مشخصی به گفتگو میپردازد. گفتگوگر موظف است نتیجه گفتگو را مكتوب و آماده به دبیر سرویس تحویل دهد.
نویسندگان:
نویسندگان كسانی هستند كه مقاله، یادداشت و غیره می نویسند. در فصلنامه این مقوله شامل كسانی است كه به طور ثابت برای نشریه مطلب می نویسند. نویسنده، مقاله خود را نوشته به دبیر سرویس تحویل میدهد یا به سفارش سردبیر یا دبیر سرویس درباره موضوع خاصی مقاله یا یادداشت مینویسد.
در فصلنامه یادداشتنویسی چندان معمول نیست اما مقاله از جایگاه بسیار خوبی برخوردار است.
گزارشگران:
دبیران سرویسها باید تعدادی گزارشگر حرفهای در اختیار داشته باشند كه هنگام تهیه گزارش از موضوعاتی كه برای آن موضوعی ندارند، از آنها استفاده كند.
ممكن است در نشريات با توجه به بزرگي و كوچكي نشريه و يا فواصل بين چاپ نشريه يك نشريه از تخصصهاي مختلف ديگري بهره ببرد.
در زير چارت سازماني روزنامه عصر رسانه مشاهده ميشود.