گزارشي از برگزاري گفتمان هاي ديني توسط کارشناسان فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی
سازمان تبلیغات اسلامی در سال 1360 به فرمان حضرت امام خمینی (ره) به منظور انجام فعالیتهای تبلیغی و امور فرهنگی به خصوص در مسائل مولفه های دینی در سطح کشور با توجه به اهداف انقلاب صورت گرفته در ایران تاسیس شد.
در طول چند دهه گذشته، برنامههاي فرهنگي و در خور توجه فراواني از سوي سازمان تبليغات اسلامي، طراحي، مديريت و اجرا شده، اما به جرأت ميتوان گفت طرح گفتمان هاي ديني، يکي از طرحهاي استثنايي و مؤثري است که اجراي آن به اين شکل و محتوا، نه تنها بيسابقه است؛ بلکه تداوم آن ميتواند تا حد زيادي باعث افزايش خودباوري و کاهش خطاهاي فکري و عقيدتي نسل جوان شود. دليل اصلي آن هم به گفتوگومحوري اين طرح و اين نکته کليدي برميگردد که در اين طرح جايگاه و سهم خاصي براي مخاطب و دغدغهها و علايق و سلايق او در نظر گرفته شده است. خوشبختانه در اين طرح از کليشهگرايي پرهيز شده و آنچه اکنون تحت عنوان گفتمان ديني در کشور شاهد برگزاري آن هستيم، حرکت منسجم و يکپارچهاي است که بر اساس دانش، نگرش و بينش علمي و امروزي طراحي شده و شکي نيست که تأثير مقطعي خود را در کوتاهمدت، تأثير مثبت خود را در ميان مدت و تأثير اصلي و واقعي خود را در درازمدت بر جامعه بويژه نسل جوان و نوجوان خواهد گذاشت.
نیاز سنجی توسط کارشناس فرهنگی سازمان:
متاسفانه اکثر فعاليتهاي فرهنگي، در قالبي تکراري و کليشه اي در کشور ما اجرا میشود و یکی از دلایل اصلی آن این است وقتي مديران و مجريان فرهنگي ميخواهند در بخش فرهنگ براي جوانان برنامهريزي کنند، خود را در اتاقي محبوس ميکنند و در فضايي کاملاً انتزاعي و بر اساس فرضيات و ذهنيات پيشين، قلم برداشته و شروع به نوشتن طرح و برنامه مي نمايند. کمتر پيش ميآيد که برنامههاي فرهنگي در کشور ما قبل از اجرا دقيقاً مورد نيازسنجي علمي واقع شوند.وبررسی لازم صورت نگرفته که آیا از این برنامه ها نتيجه گرفتهايم يا نه؟
درخصوص فعالیتهای فرهنگی در نسل جوان نیز باید به ذائقه جوانان امروز توجه خاص شود، در اين ميان طرح گفتمان ديني، فرصت مناسبي است که از نزديک با نسل امروز رودررو شويم، حرفهاي او را بشنويم و به آنچه در دنياي دروني و ذهني او ميگذرد، پي برده.
در فضاي گفتمان، مخاطب به راحتي آنچه را که در ذهن دارد را ميپرسد و اين امتياز اصلي اين طرح نسبت به طرحهاي ديگر است. زیرا کارشناسان مربوطه با شنيدن سؤالات و دغدغه هاي نسل امروزي و شناخت فضای ذهنی مخاطب ونيازهاي آن میتواند در بخش برنامهريزي جهت انجام فعالیتهای فرهنگی درست برنامه ریزی کند.
تدابير، برنامه ها و روشهاي اتخاذ شده:
از عمده ترين وظايف ستاد گفتمان هاي ديني، مطالعه و بررسي مسايل فرهنگي و اجتماعي جوانان و تهيه طرح ها و برنامه هاي مربوط به جوانان است. اتخاذ تدابيري براي رشد فکري و فرهنگي ايشان و همکاري با سازمان ها و نهادهاي مختلف براي ارتقاي سطح فرهنگ جوان.
مهمترين اين خدمات عبارتند از:
1- برگزاري گفتمان ديني در مساجد، مدارس، دانشگاهها و مراکز علمي، فرهنگي و نظامي.
2- برگزاري کارگاه آموزشي ويژه جوانان
3- برگزاري اردو هاي آموزشي و تفريحي ويژه دانشجويان
4- فرهنگ سازي ديني در مدارس و دانشگاه ها و محيط هاي علمي و مراکز فرهنگي.
اهداف گفتمان ديني:
1- پاسخ گويي حضوري به سؤالات و شبهه ها و نيازهاي فکري نسل جوان
2- ايجاد فضاي گفت و گو و هم انديشي و روابط بين ائمه جماعات، مربيان و اساتيد با جوانان حول محور دين
3- توسعه و گسترش محافل بحث و انتقاد جوانان و غني ساختن مباحث مستدل و راهکارهاي تقويت آن
4- دست يابي به شيوه هاي انتقاد سالم و پرورش تفکر نقّاد
5- ايجاد فرصت مناسب براي ابراز وجود و بالندگي جوانان و جلوگيري از رکود و خمودگي
6- تبيين فرهنگ ديني به زبان مورد پسند و اقبال جوانان
7- کمک به رشد و ارتقاي علمي فضاي مساجد به عنوان محور فرهنگي
8- تقويت هويت ديني و تعميق آگاهي ها و باورها اعتقادي وديني نسل جوان
9- مقابله با تبليغات سوء و القاء شبهات در راستاي ناکارآمدي دين
عناوين گفتمان هاي در سال گذشته :
1- جوانان و معنويت
2- فرهنگ و آسيب هاي ديني
3- مهارت در زندگي
4- مهدويت
5- جوان و انتظار
6- وظايف جوانان در عصر غيبت
7- آسيب هاي اجتماعي
8- ناتوي فرهنگي
9- احياء تفکر ديني در دانشگاهها
10- جوان و عرفانهاي کاذب
11- نماز
12 - عفاف و حجاب
13- زن و خانواده
14 - عرفان ها و نحله هاي انحرافي
15 - نو آوري و شکوفايي
16 - آزادي در قرآن
17- قرآن هديه عاشق به معشوق
18 - ولايت فقيه
19- بازگشت به درون
20- روشن فکري ديني
21- جوان و قرآن
22- حلقه هاي گفتگوي جوان
23- کارگاه ازدواج
24- هويت شناسي
25- روابط دختر و پسر
26- جوان و هشت سال دفاع مقدس
27- سند چشم انداز 20ساله
28- اخلاق اسلامي
لازم به ذکر است کارشناس امور فرهنگی سازمان با حضور در سطح مدارس ، مساجد و دانشگاهها با بررسی دقیق نیازهای آن محیط با دعوت افراد متخصص نسبت به برگزاری این جلسات مینماید که به عنوان مثال میتوان به برگزاری بیش از 300 جلسه گفتمان در سال گذشته در شهر همدان اشاره نمود.