شغل عکاسی(یک حرفه هنری فرهنگی)
- توضیحات
-
منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25
-
نوشته شده توسط رضا رحمتعلی
-
بازدید: 3031
1- تشریح شغل عکاسی:
اولین عکسها با دوربینهای ابتدایی و کمترین تجهیزات تولید می‌شدند و امکانات و تجهیزاتی که امروزه برای عکاسان مهیا است، قابل مقایسه با آن زمان نیست. اما با کمی دقت می‌توان متوجه شد که عکسهای آن دوران با عکسهای آتلیه‌ای امروز تفاوت چندانی ندارند چرا که هر دو، عکس‌هایی خشک و بی‌روح هستند که همه چیز رویشان ثبت میشود، بدون این که از خودشان اظهار وجودی بکنند. عکس‌هایی که با حاشیه‌ای سفید به کاغذ چسبیده‌اند و این خود تأکیدی بر فاصله این عکسها با واقعیت است و چه تأسف‌بار است که بسیاری از مردم عکاسی را مساوی با همین عکسهای پرسنلی و خانوادگی میدانند! و متعجب هستند که چرا عده‌ای از جوانان برای فراگرفتن این حرفه چهار سال در دانشگاه تحصیل میکنند در حالی که بسیاری از عکاسان موفقی که آنها می‌شناسند، این حرفه را نسل در نسل فراگرفته‌اند و اصلاً تحصیلات دانشگاهی ندارند.اما استادان و دانشجویان رشته عکاسی نظری متفاوت دارند. آنها معتقدند که استودیوهای عکاسی به "حرفه عکاسی" می‌پردازند در حالی که دانشگاه‌ها "هنر عکاسی" را آموزش میدهند. دانشجویان رشته عکاسی با علوم و فنون مختلفی در زمینه عکاسی آشنا شده و همچنین رشته‌های مختلف عکاسی را از قبیل عکاسی خبری، تبلیغاتی، علمی، طبیعت و پرتره آموزش می‌بینند. البته این اطلاعات خیلی جامع و عمیق نیست چون هریک از رشته‌های فوق، خود دنیای گسترده‌ای دارد که نمی‌توان طی چهار سال با آنها آشنا شد و اصلاً یک عکاس نمی‌تواند با تمامی این رشته‌ها و تجهیزات مربوط به آنها به خوبی آشنا گردد. در ضمن دانشگاه تنها راه دست‌یابی به اطلاعات علمی، فنی و هنری مورد نظر در رشته عکاسی نیست. اما یک دانشجوی عکاسی می‌تواند طی مدت کوتاه‌تری این اطلاعات را کسب کند؛ یعنی معلوماتی را که یک عکاس تجربی طی مدت طولانی به دست می‌آورد، یک دانشجو در مدت چهار سال آموزش می‌بیند. در واقع یک عکاس به ثبت و گزینش لحظه‌هایی از زمان می‌پردازد که دربردارنده نمایشی از حالات انسانی، پدیده‌های علمی، مناظر طبیعی یا هر موضوع دیگری است که قابل ثبت بر روی نوار حساس فیلم میباشد. این گزینش از یک سو برپایه شناخت فرهنگ جامعه و شناخت عمومی هنرها استوار است و از سوی دیگر بر انتقال و تطبیق آنها با فن‌شناسی و علوم مربوط به عکاسی تکیه دارد و مهمترین کار عکاسی عبارت است از تلفیق به جا و درست این دو با یکدیگر. چرا که فن‌شناسی در عکاسی به ساخت قالب اصلی عکس کمک میکند و شناخت فرهنگ، جامعه و هنر به ساخت محتوای کار یاری می‌رساند .
تاریخچه شغل :
ناصرالدین شاه را از جمله اولین عکاسان ایرانی میدانند . انچه از یادداشت های او به دست امده نشانگر ان است که وی با روش های علمی و فنی عکاسی و طرز دوربین های مختلف اشنا بوده واغلب از دوربین های بزرگ با سه پایه استفاده می کرده است آغاز عکاسی درایران به دوران قاجار و سلطنت ناصرالدین شاه باز میگردد از عکس های موجود این دوران می توان به بخشی از راه رسم زندگی آن زمان پی برد.تصاویری که از ابنیه وعمارت آن دوران به جا مانده برای مطالعات ایران عهد قاجار ارزشی مستند دارد ودر ضمن اطلاعاتی از نظام حکومتی ان دوره رافراهم می کند.
اولین دست اندرکاران عکاسی درایران ، اروپائیانی از کشورهای فرانسه، اتریش وایتالیا بودند که در مدرسه ی دارالفنون تهران به تدریس مشغول بودند.
مدرسه فنی حرفه ای دارالفنون برای تربیت افسران ، مهندسان، غیر نظامی،پزشکان ومترجمان توسط امیرکبیر تاسیس شد.احتمالا اولین شخص خارجی که درایران عکس چاپ کرد، «ژول ریشار» فرانسوی بود که درحدود سالهای 1846-1844.میلادی به ایران آمد ودر دارالفنون به تدریس زبان فرانسه پرداخت.
اولین مجموعه ی عکس از آثارتاریخی ایران توسط «لوئیجی پشه»، سرهنگی از اهالی ناپل در سفر به ایران تهیه شد .نسخه دومی نیز ازاین مجموعه درهمان سال تهیه وبرای ویلیام اول؛پادشاه پروس فرستادشد.
آالبوم دیگری نیز به موزه متروپولیتن نیویورک اهدا شده که شامل 75 قطعه عکس است واحتمالا همان آلبومی است که برای پادشاه پروس ارسال شده بود. این آلبوم در اصل متعلق به اردشیر میرزا ، نوه ی فتحعلی شاه بود.
اهدا کننده این آلبوم معتقداست که «پشه» یک از چندین عکاسی است که آثار شان در ان مجموعه گرد آمده است آلبوم متروپولتین شامل موضوعات متعددی است .
قدیمی ترین عکس های این آلبوم بین سالهای 1852-1855میلادی گرفته شده اند. سه پرتره ازناصرالدین شاه درجوانی ویک عکس گروهی در این مجموعه وجوددارد ، البته بیشتر تصاویراین آلبوم نشان دهنده معماری ان روزگار است. در اواسط سلطنت ناصرالدین شاه 1300-1290هجری قمری پس ازسفر دوم شاه به فرنگ ، بعضی همراهان شاه مختصر اطلاعاتی راجع به عکاسی کسب کردند.ناصرالدین شاه رااز جمله اولین عکاسان ایرانی می دانند.
آنچه از یادداشت های شخصی او به دست آمده نشانگر آن است که وی با روش های علمی وفنی عکاسی وطرز کار دوربین های مختلف آشنا بوده است واغلب ، از دوربین های بزرگ با سه پایه استفاده می کرده است. قدیمی ترین عکس های ناصرالدین شاه عبارتست از پرترهای تمام رخ ازمادرش ، باتوجه به قدیمی ترین عکس های موجود درآلبوم کاخ گلستان ،می توان نتیجه گرفت که در آن زمان درباریان خود عکاسان چیره دستی
بوده اند ، برای نمونه اقارضا از پیشخدمتان مخصوص شاه که عکاسی را دردارالفنون فراگرفته بود، به مقام نخستین عکاس باشی دربار منصوب گردید.
درآن دوران تعدادی از محصلان مستعد دارالفنون برای کسب مهارت های فنی واطلاعات هنری به اروپا اعزام شدند .
دراابتدادوربینهای عکاسی تنها دردسترس درباریانی خاص که آشنا به فن عکاسی بودند وبیشر آنها لقب
عکاس باشی داشتند قرار می گرفت .ازعکاسان دربار به جز اقارضا می توان از عبدالله میرزا قاجار نام برد. وی از دانش آموختگان دارالفنون بود که عکاسی را در فرانسه فراگرفت ودرآموزش عکاسی حرفه ای درایران نقش موثری داشت .
ازاوایل سلطنت مظفرالدین شاه در سال1314 هجری قمری عبدالله میرزا در بالاخانه ی دارالفنون عکاسخانه دایر وفن عکاسی را متداول کرد. بسیاری از عکاسهای بعدی از شاگردان وی بوده اند .این عکاسخانه تا اوایل مشروطیت هم دایر بود.عکاس دیگری که کارهای عکاسی دربار را انجام میداد، میرزاابراهیم خان عکاس باشی است که از خدمتگذاران دربار مظفر الدین شاه بود.معروف است که مظفرالدین شاه سخت شیفته این هنر وخود عکاس باشی است که از خدمتگزاران دربار مظفرالدین شاه سخت شیفته این هنر وخود عکاسی آماتور بوده است.
|
2- تشریح جریان کار و فعالیت :
هنرمند عکاس به هنر دیدن مجهز است. چشم‌های هوشیار و جستجوگر او به معنی مکانها، اشیاء و حوادثی رخنه میکند که از نگاه لغزنده چشم‌های دیگران پنهان می‌ماند. بنابراین زیبایی را در چیزهای پیش‌پا افتاده، غیرمعمول را در معمول و معنی را در ظاهراً بی‌معنی می‌بیند. همچنین یک عکاس باید در محیط جامعه بوده و پرجنب و جوش باشد. چون عکاسی مثل نقاشی نیست که در خانه بنشینیم و هرچه دلمان خواست نقاشی کنیم و حتی در تابستان، پاییز را بکشیم بلکه عکاسی شکار لحظه‌ها است پس باید در ساعات مختلف شبانه‌روز در مکانهای متفاوت حضور داشت تا بتوان لحظه مورد نظر را شکار کرد. و بالاخره یک عکاس باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد؛ یعنی باید شعر بخواند، داستان بخواند، روزنامه بخواند تا بفهمد در کجا و در چه زمانی زندگی میکند چون عکاسی که در زمان حال نباشد، نمی‌تواند عکس بگیرد.
|
| |
| |
|
عکاسان تصویرهائی را تولید و حفظ میکنند که منظره ای را به تصویر میکشند ، داستانی را بازگو میکنند یا
حادثه ای را ثبت میکنند. برای خلق عکسهائی با کیفیت تجاری ، عکاسان باید تخصص فنی و خلاقیت را با هم داشته باشند . ایجاد یک تصویر موفق نیاز به انتخاب و ارائه سوژه ای با توانائی تاثیر گذاری خاص و انتخاب تجهیزات مناسب دارد. به عنوان مثال ، عکاسان ممکن است با نورپردازی ظاهر یک سوژه را تقویت کنند و یا با تار کردن پس زمینه توجه بیننده را به جنبه خاصی از تصویر معطوف کنند.
3- شناخت تجهیزات :
امروزه ، بسیاری از دوربینهای عکاسی شرایطی مانند سرعت دیافراگم و بازی دریچه نور را خود بخود تنظیم میکنند. آنها همچنین به عکاس اجازه میدهند تا این تنظیمها را به صورت دستی انجام دهد تا بتواند به خلاقیت و کنترل فنی بالاتری برروی فرایند تصویر برداری دست یابد. علاوه بردوربینهای خودکار و دستی ، عکاسان از مجموعه ای از فیلمها ، عدسیها ، و تجهیزات ـ از فیلترها ، سه پایه ها و فلاشها گرفته تا وسائل نورپردازی خاص استفاده میکنند .
عکاسان یا از دوربینهای معمولی رایج ویا از دوربینهای جدید دیجیتال که تصاویر را به صورت الکترونیکی ثبت میکنند استفاده میکنند. یک دوربین عکاسی معمولی تصاویر را بر روی یک فیلم هالید نقره ثبت میکند که باید چاپ شود . بعضی عکاسان فیلم خود را برای پردازش به لابراتوار می فرستند . فیلمهای رنگی برای پردازش و چاپ نیاز به تجهیزات گرانقیمت و شرایط ایده آل دارند. دیگر عکاسان ، بخصوص آنهائی که از فیلمهای سیاه و سفید استفاده میکنند یا نیاز به جلوه های ویژه دارند ، ترجیح میدهند که عکسهایشان را خودشان پردازش و چاپ کنند. این عکاسان باید برای کار کردن با یک تاریکخانه مجهز یا نرم افزار مناسب برای پردازش و چاپ دیجیتالی مهارت فنی لازم را داشته باشند.
امروزه ، پیشرفتهای اخیر در فن آوری الکترونیکی ، ایجاد و اسکن کردن فیلمهای استاندارد ۳۵ میلی متری و دیگر انواع فیلم و استفاده از اسکنرهای مسطح رومیزی و لابراتوارهای فتوفینیش برای ایجاد تصویرهای دیجیتالی قابل خواندن توسط رایانه را برای عکاسان میسر ساخته است. پس از تبدیل فیلم به تصویر دیجیتالی ، عکاسان میتوانند تصاویر را ویرایش کرده و به جاهای دیگر بفرستند که این کار تهیه و انتقال تصویر را از مکانهای دورراحت تر و سریعتر میکند.
عکاسان همچنین با استفاده از رایانه ها و نرم افزارهای تخصصی میتوانند برای ایجاد جلوه های مورد نظر ، تصاویر دیجیتالی ویا اسکن شده را دستکاری یا تقویت کنند. این تصاویر، مانند موسیقی ، بر روی سی دی قابل ذخیره کردن میباشند. فن آوری دیجیتال همچنین تولید تصاویر بزرگتر ، رنگی تر و دقیقتر را برای استفاده در آگهی های تبلیغاتی ، هنر عکاسی و تحقیقات علمی ممکن ساخته است . بعضی از آنها از این فناوری در ساخت تابلوهای تبلیغاتی به روش الکترونیک استفاده میکنند. از آنجائیکه امروزه بیشتر کارهای عکاسی نیاز به فناوری رایانه ای دارد ، عکاسان باید از نرم افزار ویرایش رایانه ای دانش کافی و کاربردی داشته باشند.
بعضی عکاسان در مقوله هایی مانند چهره و یا عکاسی تجاری و صنعتی ، علمی ،خبری یا هنرهای زیبا متخصص میشوند. عکاسان چهره از افراد به صورت فردی یا گروهی عکس میگیرند و اغلب در استودیوهای شخصی خودشان کار میکنند. بعضی در تصویر برداری مجالس ازدواج یا مراسم دانشگاهی تخصص دارند و در محل مراسم کار میکنند.
عکاسان تجاری و صنعتی از سوژه های گوناگونی مانند ساختمانها ، مدلها ، کالاهای فروشی ، هواپیماها و مناظر عکس میگیرند. این عکسها در رسانه های مختلفی مانند کتابها ، گزارشات ، تبلیغات و کاتالوگها مورد استفاده قرار میگیرند. عکاسان صنعتی اغلب از تجهیزات ، ماشین آلات ، تولیدات ، کارگران و صاحب منصبان شرکتها عکس میگیرند. این عکسها سپس در تجزیه و تحلیل پروژه های مهندسی ، تبلیغات یا ثبت گسترش و کاراندازی تجهیزات مانند نصب تاسیسات اسکله به کار میروند. این نوع عکاسی معمولا در محل انجام میشود.
عکسان علمی با استفاده از دانش تولید کنندگان علم ، داده ها و پدیده های علمی و پزشکی را به تصویر کشیده و ثبت میکنند. آنها معمولا در زمینه های علمی مانند مهندسی ، پزشکی ، زیست شناسی و شیمی ار دانش اضافه بر عکاسی برخوردارند.
گروه جدیدی از عکاسان که به آنها فتوژورنالیست (عکاسان خبری ) گویند از مردم ، مکانها ، رویدادهای ورزشی ، سیاسی و اجتماعی که ارزش خبری داشته باشند برای روزنامه ها ، ژورنالها ، مجلات و تلوزیون عکس میگیرند. بعضی از آنها حقوق بگیر هستند و بعضی دیگر که به آنها عکاسان آزاد گویند به صورت شخصی کار میکنند.
عکاسان هنرهای زیبا ، عکسهای خود را به عنوان کارهای هنری میفروشند. آنها باید علاوه بر کارآیی فنی ، دارای استعداد وخلاقیت هنری نیز باشند.عکاسان آزاد با شرکتهای خاصی که ذخایر عکس را نگهداری میکنند قرارداد میبندند و امتیاز عکسهای خود را به آنها داده ویا در مورد خاصی سفارش عکس میگیرند. این شرکتها نیز به نوبه خود امتیاز استفاده از این عکسها را به دیگر شرکتها و مجلات میفروشند .
4- جایگاه شغلی عکاسی :
اکثر کسانی که عکاسان را به خدمت می گیرند به دنبال کسانی هستند که از تخیل بصری بالایی برخوردار بوده و علاوه بر درک بالا از فن عکسبرداری ، خلاقیت خوبی نیز داشته باشند. کار در زمینه های خبری ، صنعتی و علمی عموما نیاز به تحصیلات دانشگاهی دارد. کسانی که کار چهره و یا به صورت آزاد کار میکنند باید کارآیی حرفه ای بالایی داشته باشند و فرقی نمیکند که این توانائی را از طریق تحصیلات رسمی ، کار تجربی ویا حرفه ای به دست آورده باشند.
دروس پایه عکاسی شامل تجهیزات ، فرایندها و تکنیکها میباشند. دیگر دروس شامل طراحی و ترکیب بندی است. علاقه مندان به عکاسی میتوانند مشترک مجلات عکاسی شده ، به کلوپهای عکاسی بپیوندند و یا در تابستانها و یا به صورت نیمه وقت برای روزنامه ها و عکاسیها کار کنند. عکاسان آزاد برای اینکه بتوانند در صحنه رقابت باقی بمانند باید سبک عکاسی خاص خودشان را داشته باشند و با دادن عکسهای مجانی به مجلات و شرکتهای تبلیغاتی خود را به صحنه حرفه ای وارد کنند. آنها باید مجموعه خوبی از نمونه کار داشته باشند.
عکاسان باید بینش ، توانائی هنری و هماهنگی مناسب دست و چشم داشته باشند. آنها باید با حوصله و دقیق بوده و توجه کافی به جزئیات داشته باشند. ازآنجائیکه عکاسان دائما با مشتریها ، طراحان گرافیکی و یا متخصصان تبلیغات و انتشارات سروکار دارند ، باید توانائی کار با دیگران را داشته باشند . آنها باید از نرم افزارها و وسائل رایانه ای نیز برای تهیه و ویرایش تصاویر به اندازه کافی سررشته داشته باشند. عکاسان تجاری و هنری باید خلاق و مبتکر باشند. عکاسان خبری علاوه برتوانائی بالا درتصویر برداری ، باید از داستان سوژه نیز اطلاعات کافی داشته و عکسهای مطابق با داستان بگیرند. آنها باید درمورد گرفتن عکسهای مناست تصمیم گیرنده بوده وبرای گرفتن آنها سرعت عمل کافی داشته باشند.
عکاسان آزاد باید توانائی و شم تجاری داشته باشند و بتوانند مجوز عکسبرداری از مکانهای حفاظت شده و چاپ عکس افراد را بدست آورند .
اکثر عکاسان به صورت شخصی کار میکنند. دیگران به صورت استخدامی یا قراردادی برای رسانه ها ، شرکتهای تبلیغاتی وصنایع مشغول به کارند. اکثر فرصتهای شغلی برای عکاسان در شهرهای عمده وبزرگ میباشد.
از آنجائیکه این شغل برای بسیاری از مردم دارای جاذبه بوده و به صورت آماتوری و تجربی نیز قابل انجام است رقابت کاری در این رشته بسیار زیاد بوده و بیشتر هم خواهد شد. تعداد علاقه مندان به عکاسی تجاری و خبری بیش از فرصتهای شغلی موجود میباشد. کسانی که خلاقیت بیشتری داشته و توانائی تجاری و قدرت پیشرفت با فناوری روز را دارند دریافتن کار و سفارش موفقترند. توانائیهای جنبی مانند کار با رایانه نیز در موفقیت عکاسان درآینده بسیار مؤ ثر خواهد بود.
با رشد جمعیت دنیا ، فرصتهای کاری برای عکاسان چهره بیشتر خواهد شد و با افزایش تعداد مجلات و ژورنالهای الکترونیکی در
اینترنت ، سفارش عکسهای دیجیتالی افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر این امکانات دیجیتالی به شرکتها اجازه میدهد تا عکسهای حرفه ای مورد نیاز خود را بدون نیاز به عکاسان تهیه کنند.
اکثر فارغ‌التحصیلان رشته عکاسی جذب مطبوعات میشوند چون در حال حاضر ما شاهد گسترش مطبوعات و نیاز آنها به عکاسانی
تازه‌نفس و متبحر هستیم. برپایی نمایشگاه‌های صنعتی متعدد و توجه به آگهی‌های تجاری و فرهنگی نیز باعث شده است که تعداد قابل توجهی از فارغ‌التحصیلان جذب عکاسی تبلیغاتی بشوند، حوزه انتشارات نیز تعداد دیگری از فارغ‌التحصیلان این رشته را به کار گرفته است و با کمال تأسف تعدادی از فارغ‌التحصیلان نیز استودیو باز کرده یا به عکاسی از مراسم و میهمانی‌ها می‌پردازند در حالی که برای کار در یک آتلیه عکاسی نیاز نیست که دانشجو چهار سال در دانشگاه تحصیل کند بلکه می‌توان طی چند ماه به‌راحتی فن عکاسی را فرا گرفت و یک آتلیه عکاسی باز کرد.
5- موضوعات و مسائل جانبی شغل :
|
محیط کار برای عکاسان بسیار متفاوت میباشد. مثلا افراد استخدامی ساعتهای معینی را کارمیکنند درحالیکه عکاسان خبری ساعتهای طولانی ونامنظم کار میکنند و باید همیشه گوش به زنگ باشند. بسیاری از عکاسان به صورت نیمه وقت کار میکنند.
عکاسان چهره معمولا در استودیوهای خودشان کار میکنند ، اما ممکن است برای گرفتن عکس از مشتری در محل خاص خودش مانند مدرسه ، دفتر شرکت یا منزل شخصی مجبور به طی مسافتی طولانی باشند. عکاسان خبری و تجاری به دفعات مجبور به جابجا شدن در منطقه ، ماموریت شبانه ویا مسافرت به مکانهای دور برای مدت طولانی میباشند.
بعضی از عکاسان ، بویژه عکاسان خبری که حوادث ، بلایای طبیعی ، آشوبهای شهری و درگیریهای نظامی را پوشش میدهند ، در شرایط سخت و حتی خطرناک کارمیکنند. بسیاری از عکاسان باید ساعتهای طولانی در هرنوع آب و هوایی منتظر بمانند تا یک حادثه ( مثلا ماه گرفتگی ) اتفاق بیافتد و یا در حالیکه تجهیزات سنگینی را حمل میکنند بایستند و یا مسافتهای طولانی را طی کنند. عکاسان خبری معمولا برای تحویل دادن به موقع سفارش تحت فشار قرار دارند.
کسانی که به صورت شخصی کار میکنند آزادی عمل بیشتری دارند اما درعین حال درآمد ثابتی نداشته و دائما برای یافتن مشتری جدید تحت استرس میباشند. بعضی از آنها برای بازاریابی از کمک یک همکار استفاده میکنند .
به منظور درج نظر برای این مطلب، با نام کاربری و رمز عبور خود، وارد سایت شوید.
دانشگاه جامع علمی کاربردی
