شنبه, 03 آذر 1403

 



حسابداری مالی کاربینی

حسابداری مالی

15426363699874555212

تعاریف ، اهمیتها و اولویتها ، چگونگی وچرایی: "سیستم حسابداری یک شرکت."

تعریف حسابداری:

حسابداری فرایند شناسایی، اندازه گیری، طبقه بندی و گزارش اطلاعات مالی به منظور فراهم کردن امکان قضاوت آگاهانه و اتخاذ تصمیمات منطقی توسط استفاده کنندگان اطلاعات مالی (مدیران، صاحبان سرمایه، اعتباردهندگان و...) است.

هدفهای حسابداری و گزارشگری مالی:

هدف اول: گزارشگری مالی باید اطلاعاتی را فراهم سازد که برای سرمایه گذاران و اعتباردهندگان فعلی و بالقوه و سایر استفاده کنندگان، در تصمیم گیریها مفید واقع شود.

هدف دوم: گزارشگری مالی باید اطلاعاتی را فراهم سازد که سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و سایرین را در ارزیابی امکان دسترسی به میزان وجوه نقد و همچنین ارزیابی ، زمان بندی و ابهام در مورد چشم انداز آتی جریان ورود وجوه نقد به واحد تجاری کمک کند.

هدف سوم: گزارشگری مالی باید اطلاعاتی را در مورد منابع اقتصادی واحد تجاری، حقوق نسبت به منابع مزبور و اثرات رویدادها، فعالیتها و شرایطی که منابع و حقوق مزبور را تغییر می دهد، ارائه دهد.

برای تحقق هدفهای حسابداری و گزارشگری مالی باید اطلاعات بسیار متنوعی درباره واحد تجاری فراهم آید که این نیز مستلزم تهیه و ارائه صورت مالی است. صورتهای مالی در تحقق هدفهای گزارشگری مالی نقش دارند، هر یک از صورتهای مالی اطلاعات خاص و متفاوتی را ارائه می کند.

مفاهیم اساسی حسابداری و گزارشگری مالی:

الف – مفروضات حسابداری:

1- فرض تفکیک شخصیت:

واحد تجاری را باید به عنوان یک شخصیت مستقل از صاحب یا صاحبان آن در نظر گرفت.

2-فرض تداوم یا استمرار فعالیت:

این فرض حاکی از این است که واحد تجاری عملیات خود را در آینده قابل پیش بینی ادامه خواهد داد.

3-فرض واحد اندازه گیری:

در گزارشگری مالی رویدادها و فعالیتهای مالی واحد تجاری برحسب پول اندازه گیری و بیان می شود.

4-فرض دوره مالی:

رویدادها، عملیات و فعالیتهای مالی یک واحد تجاری در طول عمر آن به طور مستمر و عموما با روندی متعادل واقع می شود. اما به علت محدودیت تقویمی، تغییرات ناشی از رویدادها و فعالیتهای مالی واحد تجاری ناگزیر باید به یک رشته دوره های زمانی کوتاه (سال مالی) تخصیص یابد. که این جدا سازی را اصطلاحا فرض دوره مالی می نامند.

5-فرض تعهدی:

فرض تعهدی حاکی از این است که در حسابداری باید درآمدها به محض تحقق و هزینه ها به محض تحمل و بدون توجه به دریافت و پرداخت وجه نقد مربوط شناسایی شود.

ب – اصول حسابداری:

1-اصل بهای تمام شده:

اصل بهای تمام شده مبتنی براین واقعیت است که هر مبادله، ارزش متعارف آنچه که واگذار می شود فراهم کننده مبانی و شواهد قابل اتکا در مورد ارزش متعارف چیزی است که تحصیل می شود.

2-اصل تحقق درآمد:

طبق این اصل، درآمد غالبا هنگامی شناسایی می گردد که هر دو شرط زیر تامین شده باشد:

اول – فرآیند کسب سود کامل شده یا بطور عمده تکمیل شده باشد.

دوم – مبادله یا داد و ستدی واقع شده باشد.

3-اصل تطابق هزینه با درآمد:

این اصل بر فرآیند اندازه گیری سود تمرکز دارد و مفهوم آن این است که بعد از اندازه گیری درآمد دوره، هزینه های انجام شده به منظور تحصیل درآمد نیز باید برای همان دوره تعیین وبا درآمد همان دوره مقابله شود تا سود خالص دوره مشخص گردد.

4-اصل افشاء:

اصل افشاء ایجاب می کند که کلیه واقعیتهای با اهمیت مربوط به رویدادها و فعالیتهای مالی واحدهای تجاری به شکل مناسب و کامل گزارش شود.

پ – میثاقها یا اصول محدود کننده:

1-فزونی منافع بر مخارج:

مخارج تهیه و گزارش اطلاعات حسابداری نباید بر منافع متصور از بکار گیری اطلاعات مزبور فزونی داشته باشد.

2-اهمیت:

در مورد مبالغ و اقلامی که بنا به وضعیت، محیط و عملکرد واحد تجاری غیر عمده و ناچیز محسوب می شوند، می توان از بکار گیری صحیح ترین روشها از لحاظ تئوریک خودداری کرد و در عوض روشهایی بکار گرفت که مقرون به صرفه، عملی و متناسب باشد.

3-خصوصیات صنعت:

از آنجایی که حسابداری بر سودمندی اطلاعات و رجحان محتوا برشکل رویدادها و وقایع تاکید دارد، خصوصیات و رویه های عملکرد در صنایع مختلف ممکن است استثنائات خاصی را در مورد بکارگیری اصول و رویه ها توجیه کند.

4-                 محافظه کاری:

در وضعیتهایی که روشهای حسابداری متفاوت و جایگزین با مناسبتهای همسان وجود دارد یا به عبارت دیگر، هر گاه در مورد یک رویداد یا وضعیت معین، اعمال روشها و تکنیکهای متفاوت اندازه گیری با پشتوانه منطقی و منطبق با اصول پذیرفته شده حسابداری، امکان پذیر است، محافظه کاری ایجاب می کند که روش یا تکنیکی انتخاب و اعمال شود که دارای حداقل اثر مساعد برسود خالص و جمع دارایی ها در دوره جاری باشد.

ویژگیها وخصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری:

الف – مربوط بودن:

1-اهمیت:

اهمیت یک مفهوم نسبی در حسابداری است که کیفیت و کمیت آن از طریق میزان تاثیری که برتصمیم گیریها دارد ارزیابی و تعیین می گردد.

2-به موقع بودن:

"به موقع بودن" به موضوع مناسب بودن زمان ارائه اطلاعات مالی اشاره دارد، زیرا بسیاری از انواع اطلاعات، به ویژه اطلاعات مالی، نسبت به گذشت زمان حساسیت زیادی دارند و به سرعت ارزش خود را از دست می دهند. از این رو، اطلاعات حسابداری نمی تواند "مربوط" محسوب شود مگر اینکه "به موقع" باشد، یعنی باید در زمان مناسب در دسترس تصمیم گیرندگان قرار گیرد.

3-رجحان محتوا برشکل:

در حسابداری و گزارشگری مالی بر محتوای اقتصادی عملیات و رویدادها تاکید می شود هر چند شکل عملیات و رویدادها مغایر با محتوای آنها باشد و نحوه عمل دیگری را ایجاب کند. مثلا در تعریف دارایی ها به منافع آتی بیش از مالکیت قانونی اهمیت داده شده است.

4-قابل فهم بودن:

اولین هدف حسابداری و گزارشگری مالی ایجاب می کند که صورتهای مالی از لحاظ شکل و محتوا برای اشخاصی که دانش متعارفی از حسابداری دارند و می خواهند صورتهای مزبور را مطالعه و بررسی کنند، قابل فهم باشد.

5-                 افشای کامل:

هدفهای حسابداری و گزارشگری مالی ایجاب می کند که اطلاعات مربوط به گونه ای مناسب و کامل افشا شود.

ب – قابلیت اندازه گیری:

1-مقیاس یا واحد اندازه گیری:

همان گونه که در تعریف "فرض واحد اندازه گیری" اشاره شد، مقیاس یا واحد اندازه گیری در عناصر صورتهای مالی (شامل داراییها، بدهیها، درآمدها، هزینه ها و غیره) بر حسب واحد پول که گاه واحد تاریخی پول نیز نامیده می شود، اندازه گیری می گردد.

2-خواص یا مختصاتی که اندازه گیری می شود:

همان گونه که یک میز چندین خاصه قابل اندازه گیری نظیر وزن، درازا، پهنا، بلندی و امثالهم دارد، یک قلم دارایی یا بدهی نیز دارای چندین خاصه است که می توان آنها را اندازه گیری کرد. برخی از خواص یا مختصات قابل اندازه گیری داراییها و بدهیها عبارتند از: بهای تمام شده یا ارزش تاریخی، ارزش متعارف، ارزش خالص بازیافتنی، ارزش فعلی، ارزش دفتری، ارزش جایگزینی. در حالی که بهای تمام شده تاریخی همچنان به عنوان خاصه اصلی عناصر صورتهای مالی است.

پ – قابلیت اتکاء:

1-انطباق اندازه خاصه با خاصه اندازه گیری شده:

اگر مثلا ارزش بهای تمام شده تاریخی یک دستگاه ماشین به مبلغ 000/000/30 ریال گزارش شده باشد، اندازه مزبور یعنی مبلغ 000/000/30 ریال (اندازه خاصه) تنها می تواند تحت عنوان بهای تمام شده تاریخی (خاصه اندازه گیری شده) ارائه شود و نه خاصه دیگر آن.

2-قابلیت اثبات و رعایت بی طرفی و عینیت در اندازه گیریهای حسابداری:

هدف کلی صورتهای مالی، ارائه اطلاعات به قصد استفاده اشخاص با منافع و علایق گوناگون و گاه متضاد است. بنابراین، اگر اندازه گیریهای منعکس در صورتهای مالی بی طرفانه، قابل اثبات و حتی الامکان عینی نباشد تا نیازهای مشترک کلیه استفاده کنندگان را تامین نماید، سودمندی آن از دست خواهد رفت.

3-تاثیر ابهام:

ابهام یعنی عدم اطمینان نسبت به رویدادهای آتی. افشای اطلاعات مربوط به مخاطرات نظیر ابهام در مورد مبالغ و اندازه گیریهای منعکس در متن صورتهای مالی به عنوان اطلاعات مکمل از طریق یادداشتهای همراه صورتهای مالی ارائه می شود. صورتهای مالی ابزاری است که سرمایه گذاران و اعتباردهندگان را در ارزیابی میزان بازده و مخاطرات سرمایه گذاری و اعطای وام، کمک می کند.

4-فرضی بودن دوره های مالی:

سود و جریان وجوه نقد یک واحد تجاری را تنها می توان هنگام نتیجه گیری نهایی از عملیات آن با اطمینان کامل مشخص کرد. در آن هنگام کیفیت قابلیت اتکای اطلاعات بسیار بالاست، زیرا نتیجه قطعی کلیه عملیات و رویدادهای موثر بر واحد تجاری طی عمر آن، در این زمان بطور دقیق مشخص می شود. که این خود مستلزم تاخیری بس طولانی است، و چنین تاخیری در ارائه اطلاعات مالی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست، به همین دلیل از دوره های مالی (سال مالی) به عنوان پایان فرضی عملیات یک واحد تجاری برای ارائه اطلاعات و گزارشگری مالی استفاده می شود.

ت – قابلیت مقایسه:

1-رعایت یک نواختی:

رعایت یکنواختی به قابلیت مقایسه اطلاعات ارائه شده توسط یک واحد تجاری در طول زمان اشاره دارد. استفاده کنندگان صورتهای مالی با مقایسه عملکرد سالهای مختلف یک واحد تجاری می توانند روندها را شناسایی و با توجه به نتایج گذشته، وضعیت آتی را پیش بینی کنند.

2-                 همسانی رویه ها:

ویژگی دیگر وابسته به کیفیت "قابلیت مقایسه" همسانی رویه هاست که به قابلیت مقایسه نتایج گزارش شده بین دو یا چند واحد تجاری شاغل در یک صنعت در یک مقطع یا مقاطع زمانی یکسان اشاره دارد.

عناصر صورتهای مالی:

1-دارایی ها:

دارایی ها معرف منابع اقتصادی است که در نتیجه فعالیتها و رویدادهای گذشته توسط یک واحد تجاری مشخص تحصیل شده و دارای منافع اقتصادی آتی است.

2-بدهیها:

بدهیها معرف تعهدات قانونی یا تعهدات ناشی از قراردادهای واحد تجاری است که در نتیجه معاملات و رویدادهای گذشته ایجاد شده و باید از طریق انتقال دارایی ها، ارائه خدمات یا از محل عواید آتی تادیه شود.

3-حقوق صاحبان سهام:

حقوق صاحبان سهام عبارت است از مازاد دارایی های یک واحد تجاری بر بدهیهای آن که به صاحبان سهام تعلق می گیرد.

4-درآمدها:

درآمد عبارت است از جریان ورود دارایی ها یا سایر موارد افزایش دارایی های یک واحد تجاری و یا تصفیه بدهیهای آن طی یک دوره مالی که ناشی از تحویل کالا، ساخت دارایی برای مشتریان، ارائه خدمات یا سایر فعالیتهای انتفاعی است که در اجرای عملیات اصلی و مستمر واحد تجاری انجام می گیرد.

5-هزینه ها:

هزینه عبارت است از جریان خروج دارایی ها یا سایر موارد استفاده از دارایی ها یا ایجاد بدهیها طی یک دوره که به منظور تولید و تحویل کالا، ارائه خدمات یا انجام سایر فعالیتها در اجرای عملیات اصلی و مستمر واحد تجاری صورت می گیرد.

6-سایر عناصر صورتهای مالی.

نويسنده : میلاد عبدی

این کاربر 1 مطلب منتشر شده دارد.

به منظور درج نظر برای این مطلب، با نام کاربری و رمز عبور خود، وارد سایت شوید.