حسابداري 1

• 
• 

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط آناهیتا کردی

بازدید: 1098

خداوند زيباست و زيبايي ها را دوست دارد

هدف از اين پژوهش در اين شركت به دست آوردن تجربياتي در كنار تحصيلات بوده و چگونگي روابط سازماني و تشكيلاتي كه توسط افراد به طور مختلف اعمال مي شود آشنا شده و همچنين در مورد موضوع تحقيق كه اطلاعات مفيدي حاصل گرديده است.

از پرسنل اداري اين شركت كه راهنمايي هاي لازم را مبدول داشته اند بي نهايت تشكر نموده و از خداوند منان آرزوي توفيق را براي اين عزيزان و ساير دست اندر كاران كه در جهت پيشبرد استعدادها و خلاقيت گام برميدارند بي نهايت سپاسگذارم

.

توجه به برخي از جهات حسابداري ، نظير مدارك مستند معاملات ، كد و سرفصل حسابها ، دفتر روزنامه ، دفاتر روزنامه اختصاصي ، دفتر كل و دفاتر معين ، اهميت سيستمهاي مال و حسابداري را در هر موسسه بطور بارز نمايان مي‌سازد .

بنابراين سيستم حسابداري بايد قادر باشد كليه اطلاعات مورد نياز مديران را براي اداره امور موسسه و همچنين گزارش نتايج عمليات سازمان را براي افراد ذينفع ، نظير صاحبان موسسه و بستانكاران تامين كرده و در اختيار آنان قرار دهد . يك سيستم حسابداري صحيح از پيش طراحي‌شده بايد بتواند پاسخگوي نكات زير باشد :

1ـ نحوه و ترتيب ثبت و گزارش اطلاعات بطور كارا و موثر

2ـ اندازه گيري و سنجش اشكال مختلف عمليات سازمان

3ـ جلوگيري از اشتباهات و تقلبات

بطور كلي در طراحي هر سيتم طبيعت فعاليت مورد نظر ، حجم معاملات مختلف ، تعداد كارمندان و ظرفيت آن موسسه ، بايد در نظر گرفته شود .

　

تعريف سيستم

لفظ سيستم به مجموعه‌اي از عناصر اطلاق مي‌شود كه ورودي‌هاي مشخصي را دريافت نموده و سپس روي آنها پردازش انجام داده و در نهايت خروجيهاي معيني را توليد مي‌كند سيستم مجموعه‌اي است از چندين جزء وابسته به هم كه در جهت حصول هدفهاي مشخص در تعامل با يكديگر هستند

.

 

طرح عمليات

زير سيستم نيروي انساني در ارتباط با كليه امور مربوط به پرسنل و افرادي است كه در داخل يك سيستم فعال هستند در واقع اين زير سيستم ارتباط با كليه عملياتي است كه بر روي جريان نيروي انساني در داخل يك سيستم صورت مي‌گيرد.

قسمت ثبت مشخصات

در اين قسمت اطلاعاتي را از كارمندان دريافت و آنها را در يك فايل ثبت مي‌كنند و يك شماره كارمندي را به آنها اختصاص مي‌دهد.

قسمت ثبت عائله و روزهاي مرخصي

تعداد عائله كارمندان و نسبت آنها را به كارمند و قسمت روزهاي مرخصي همه تعداد ساعات مرخصي‌هاي استفاده شده كارمندان جهت تهيه گزارش براي قسمت حقوق و دستمزد مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

　

　

　

قسمت حقوق و دستمزد

در اين قسمت با استفاده از اطلاعاتي مانند حقوق پايه كارمند و

…

كه دريافت مي‌شود حقوق وي را محاسبه و فيش را صادر مي‌كنند.

 

طرح ورودي

شامل زير سيستم ساده ورود اطلاعات: داده‌هاي ورودي كلاً در ارتباط با سوابق افراد و امور مالي مربوط است سوابق افراد در ارتباط با مشخصات پرسنلي، تاريخ شروع استخدام تحصيلات و در مجموع مشخصات نسبتاً ثابت افراد است داده‌هاي مالي در ارتباط با محاسبات مالي هستند از اين جمله مي‌توان حقوق ماهيانه ساعات كاركرد ماليات بردرآمد را نام برد.

طرح خروجي

زير سيستم در مديريت نيروي انساني: جهت كنترل نيروي كار است كه شامل توليد گزارشهاي از آموزش و مهارتي و مؤفقيتهاي مي‌باشد.

زير سيستم پاداش

(فيش حقوق) در ارتباط با گزارش حقوق و دستمزد و ساير مزاياي پرداختني به پرسنل كه شامل گزارشاتي از قبيل ليست حقوق و ليست حضور غياب و

…

است.

 

زير سيستم گزارشات

در ارتباط با تهيه گزارشات منابع انساني براي محيط خارج كه در اين سيستم قسمت آمار موجود در ثبت مشخصات در نظر گرفته شده.

　

اجزاء سيستم

هر سيستمي داراي هدفي مي‌باشد و اگر داراي اين مشخصه نباشد فلسفه وجودش بي‌معناست كه در اين سيستم هدف ما پرداخت حقوق پرسنل اداره و ثبت مشخصات آنهاست.

ورودي‌هاي سيستم شامل داده‌هاي شخصي پرسنل و داده‌هاي مالي مي‌باشد.

خروجي‌هاي سيستم

سيستمي كه درنظر گرفته شده شامل خروجيهاي زير گزارشات (آمار و

…

) پاداش (فيش حقوق و روزهاي حضور غياب) مديريت نيروي كار ( آموزش)

توالي سيستم از گرفتن داده‌هاي ورودي و پردازش روي اين داده‌ها تا نتيجه نهايي و توليد داده‌هاي خروجي، احتياج به نظم و ترتيب و توالي خاصي دارد كه بايد رعايت گردد كه در اين سيستم پرداخت حقوق پس از محاسبه تعداد ساعت كار و

 

…

مي‌باشد.

 

　

دواير كنترل‌كننده حقوق و دستمزد

به منظور كنترل حقوق و دستمزد از دوايري نظيركارگزيني، ثبت اوقات كار، حقوق و دستمزد استفاده مي‌شود.

الف- كارگزيني

وظيفه عمده اين واحد تهيه و تدوين و يا اصلاح دستورالعمل‌ها و آيين‌نامه‌هاي استخدامي و فرمهاي پرسنلي مي‌باشد به گونه‌اي كه با قانون كار و مقررات بيمه و تأمين اجتماعي منطبق باشد از وظايف ديگر اين دايره ، امور مربوط به استخدام، آموزش، ترفيعات، مرخصي، نقل و انتقالات، اجراي طرح، طبقه‌بندي مشاغل و تعيين شرح وظايف و برقراري ارتباط با سازمان‌ها و اتحاديه‌هاي كارگري مي‌باشد.

ب- دايره حسابداري حقوق و دستمزد

وظيفه اين واحد تهيه و تنظيم است حقوق و دستمزد كاركنان با توجه به احكام كارگزيني آنها و اطلاعات رسيده از ساير دواير و محاسبه كسورات قانوني و توافق و بلاخره مبالغ ناخالص و خالص حقوق و دستمزد مي‌باشد.

اوقات كار و كنترل آنها

در اين مرحله اوقات كار صرف‌شده با استفاده از كارت ساعت و كارت اوقات كار مشخص و ثبت و نگهداري مي‌شود كارت حضور و غياب با كارت ساعت حضور هر يك از كاركنان در كارخانه و ساعات شروع و خاتمه كار آنان در هر روز و يا هر نوبت كار همچنين ساعات اضافه كاري را نشان مي‌دهد در مورد حضور و غياب از كارتهاي متنوعي استفاده مي‌شود ثبت زمان ورود و خروج كاركنان بر روي اين كارتها و برقي به وسيله ماشين، ساعت كارت زن و كامپيوتر و برخي ديگر با دست انجام مي‌گيرد.

و اطلاعات مربوط به اوقات كاركردن از كارت اوقات كار استفاده مي‌شود كه در اين حالت براي هركارگر يك كارت اختصاص مي‌يابد.

روش پرداخت دستمزد

كليه اطلاعيه ها از قبيل كارت اوقات كار و احكام صادره مانند حكم اضافه دستمزد نوبت كاري و غيره كه به حسابداري دستمزد واصل مي گردد، بايد از طرف ادارات يا اشخاص ذيصلاحيت صادر و تاييد شده باشد.

در واقع هيچ گونه ثبتي كه متكي به مجوز نباشد،در حسابداري دستمزد بعمل نخواهد آمد. احكام نامبرده در بالا در پرونده هايي كه تحت كنترل حسابداري دستمزد مي باشد، بايگاني مي‌شود و در اداره مذكور نگهداري مي گردد.

دستورالعمل تكميل فرمها

پس از تنظيم نمودار گردش فرمها با توجه به مراحلي كه براي طرح يك روش لازم است،مرحله بعدي،تدوين دستورالعمل اجراي روش ميباشد.بنابراين به طور اختصار نحوه تكميل فرمهاي مذكور در بالا و وظايف اشخاص يا ادارات ذيربط مورد بحث قرار مي گيرد.

1-

كارت مشخصات كارگر

با استخدام يا انتقال هر كارگر،رونوشت حكم او از طريق كارگزيني به حسابداري دستمزد واصل مي گردد.در اين اداره براي هر كارگركارت مشخصات نگاهداري مي شود كه احكام واصل با ذكر تاريخ ومبلغ دستمزد در كارت مشخصات ثبت مي گردد وهمچنين اطلاعاتيا احكام ديگري كه نسبت به تغييرات دستمزد كارگران همچنين اضافات يا تغييرات مزاياي نامبردگان كه حسابداري دستمزد برسد،بايد بلافاصله در كارت مذكور ثبت گردد. به طوري كه اين كارت،آخرين وضع دستمزد،مزايا وكسور مستمر را در هر آن نشان دهد ودر واقع با ايجاد اين روش در حسابداري دستمزدنگاهداري پرونده براي هر كارگر لزومي نخواهد داشت.

　ـ خلاصه صورتهاي دستمزد

كارگران ، حسابداري دستمزد با استفاده از همان فرمهاي مخصوص صورت دستمزد و با توجه به سر ستونهاي مندرج در صورت هاي دستمزد جمعهاي هر اداره يا هر مركز هرينه يا هر قسمت ( براساس كه جوابگوي احتياجات مؤسسه و راهنماي مديران در اتخاذ تصميم باشد )بصورت خلاصه دستمزد نقل مي گردد و با جمع بندي مجدد اقلام ثبت شده در خلاصه جمع كل دستمزد و مزايا و كسور و تفتيك بدست مي آيد . به منظور محاسبه كل هزينه دستمزد ، متصدي مربوط با توجه به جمع ستون دستمزد و مزاياي شمول بيمه و نسبت قانوني سهم كار فرما ، حق بيمه ، سهم كار فرما را محاسبه و در زير ستونهاي حق بيمه ( در قسمت كسور ) و جمع دستمزد و مزايا اضافه و مجددا جمع بندي مي كند .

بدين ترتيب ، جمع كل ستون دستمزد و مزايا مبلغ كل هزينه دستمزد مؤسسه خواهد بود .

جدول حسابها

حسابهاي كه در اين مرحله مورد لزوم خواهد بود به شرح زير است .

حسابهاي بدهكار حسابهاي بستانكار

الف . حساب كنترل دستمزد ب . حساب صندوق

ج . حساب هزينه دستمزد د . حساب كسور

وزارت دارائي

بيمه هاي اجتماعي

متفرقه

هـ . حساب كنترل

و . حساب صندوق ( برگشت ز . دستمزد مطالبه نشده .

دستمزد پرداخت نشده )

حسابهاي الف و ب ( طرف بدهكار حساب كنترل دستمزد و بستانكار حساب صندوق ) از طريق دفتر پرداختها ضمن پرداخت وجه دستمزد خالص عمل خواهد شد .

حسابهاي ج، د ، ه از طريق سند روزنامه اي كه در حسابداري دستمزد صادر خواهد شد ، عمل مي گردد .

حسابهاي و ، ز ، در صورتيكه دستمزدي پرداخت نگردد ، بايد در مهلت مقرر ، در روش ، به صندوق برگشت گردد . در اين حالت حساب بدهكار و حساب دستمزدهاي مطالبه نشده بستانكار خواهد شد .

با اعمال اين روش ، حساب دستمزدهاي پرداخت نشده هميشه مشخص و قابل كنترل ميباشد . و بعلاوه با ثبت سند روزنامه در دفاتر مانده حساب كنترل دستمزد در دفتر كل صفر مي شود اين نتيجه مؤيد كه آنچه به منظور پرداخت دستمزد توسط صندوق پرداخت گرديده با آنكه در صورت دستمزد به عنوان دستمزد خالص محاسبه گرديده ، برابر بوده است .

　-روش پرداخت حقوق

در روش پرداخت حقوق ابتدا بايد توجه نمود كه كليه عمليات وخدمات مربوط به حقوق پرداختي به كارمندان مورد بحث ومطالعه قرار گيرد.آن قسمت كه مربوط به استخدام وطريقه تعيين ميزان حقوق وتخصيص اضافات ونحوه ترفيعات سالانه ميباشد،فعلا مورد بحث نيست و در صورت لزوم به طور اختصار مورد گفتگو قرار خواهد گرفت.

كليه عملياتي كه در حسابداري حقوق براي محاسبه ميزان حقوق ومزايا وكسور وحقوق قابل پرداخت انجام مي يابد بايد بر اساس مدارك واحكامي كه از طريق ادارات ومنابع مجاز به حسابداري حقوق رسيده است،صورت مي گيرد.

بديهي است محاسبه كسور يا كسر مبلغي مشخص از حقوق كارمند بايد بر اساس مفادقانون يا به موجب مداركي باشد كه از طرف مقامات مجاز صادر شده باشد ويا با موافقت شخص كارمند.انجام پذيرد.

پرداخت حقوق

محاسبه حقوق ممكن است با شيوه دستي يا ماشيني باشد و براي پرداخت آن مي توان از طريق نقدي يا چك اقدام نمود ودر مورد نقدي نيز امكان دارد كه كليه حقوق در روز پرداخت يك جا پرداخت گردد يا به شكل حساب جاري يا اعتبار در حساب كارمند باقي بماند كه در صورت اخير كارمند با توجه به احتياجات خود،مبلغ مورد نياز را از حساب جاري خود برداشت مي نمايد وبه عبارت ديگر،حقوقش را به تدريج از صندوق دريافت مي دارد.

كسور كارمندان به دو دسته كاملاً متمايز تقسيم مي شود :

الف . كسور قانوني . اين كسور شامل دو گروه كسور مستمر وغير مستمر مشخص است .

مستمر ، مثل ماليات و بازنشستگي . محاسبه اين كسور با توجه به مفاد قانون راسا از طرف حسابداري صورت مي گيرد و براي كسر اين مبالغ از حقوق ، مجوز جداگانه اي ضرورت نخواهد داشت .

غير مستمر مشخص ، مثل دستور اجراي ثبت . در مورد اين قبيل كسور احتياجي به محاسبه نيست و عينا مبلغي كه ابلاغ مي شود جزو كسور كارمند محسوب مي گردد .

ب . كسور متفرقه . مانند مساعده ، جرايم ، وام و غيره .

نكات مورد توجه در محاسبه كسور مربوط به حقوق كارمندان به شرح زير مي باشد :

　الف. محاسبه ماليات حقوق

1 ـ مبلغ ماليات با توجه به نرخ ماليات پر در آمد نسبت به جمع مبلغ مشمول ماليات محاسبه مي شود . بديهي است در اين محاسبه ، مبلغ بخشودگي ماهانه نيز منظور خواهد شد .

2 ـ در صورتي كه كارمند در قسمتي از ماه از مرخصي بدون حقوق استفاده كرده باشد ، از كليه بخشودگي آن ماه استفاده خواهد نمود .

3 ـ چنانچه تاريخ استخدام كارمندي منطبق با روز اول ماه نباشد ، ابتدا ماليات نامبرده با فرض يك ماه حقوق كامل محاسبه مي شود ، سپس ماليات متعلق نسبت به روزهاي خدمت محاسبه و منظور خواهد شد .

محاسبة سهم بازنشستگي با توجه به نرخ مصوب بعمل خواهد آمد .

ب . كسور متفرقه

اين كسور نسبت و ارتباطي با حقوق و مزاياي كارمند ندارد ؛ بلكه كسوري است كه به موجب احكام اداري يا معاملاتي كه كارمند با اداره يا با اشخاص ثالث انجام داده ، بوجود آمده است . بنابراين ، كسور مذكور احتياجي به محاسبه ندارد و آنچه به موجب احكام يا موافقت كارمند به حسابداري حقوق ابلاغ مي گردد ، از حقوق آن كارمند قابل كسر خواهد بود .

2

1 ـ ستون مخصوص هزينه‌يابي

با توجه به روش تسهيم هزينه ها در هر مؤسسه از ستونهاي متعددي كه براي اين منظور در نظر گرفته شده است ، استفاده مي گردد به عبارت ديگر ، اگر در تسهيم هزينه ها بخواهيم جمع كل هزينه هاي مؤسسه يا هزينه هاي هر قسمت را جداگانه داشته باشيم ، ممكن است دو تا سه ستون را به اين منظور اختصاص دهيم .

2 ـ ستون مانده ماه قبل

با توجه به ستون مانده در كارتهاي اعتباري كه در صفحات بعدي مورد بحث قرار خواهد گرفت ، ممكن است يك كارمند در پايان يك ماه كليه حقوق خود را دريافت ننمايد . در اين حالت آن كارمند معادل مبلغ دريافت نشده از مؤسسه طلبكار خواهد بود . اين مبلغ در ستون مانده كارت اعتبار كارمند منعكس است . بنابراين، عين ماندهاي كه در حقوق ثبت گرديده است ، به صورت حقوق نقل مي شود و در ستون مذكور ( مانده ماه قبل ) ثبت مي گردد .

3 ـ ستون مبلغ قابل پرداخت

پس از تكميل صورت حقوق و انجام شدن كليه عمليات ، حقوق خالص ( مانده ماه جاري ) در ستون مربوط بدست مي آيد به طوري كه در بالا نوشته شد ، علاوه مانده ماه جاري ممكن است كارمندان طلبي از ماههاي قبل داشته باشند كه در اين صورت ستون حقوق خالص با ستون مانده ماه قبل جمع مي شود و در ستون مبلغ قابل پرداخت ثبت مي گردد . به طوري كه از عنوان ستون ( قابل پرداخت) پيداست، اقلام مندرج در اين ستون مبلغ قابل پرداخت به كارمند ميباشد.

صورتهاي حقوق پس از تكميل از طرف تهيه كننده و رئيس حسابداري حقوق و دستمزد و رئيس كل حسابداري امضاء خواهد شد.

.　ضمناً صدور سند پرداخت كليه مبالغي كه به نحوي از انحاء از حساب كارمندان قابل بر گشت خواهد بود،بايد توسط حسلبداري حقوق صورت بگيرد.

　اطلاعات لازم براي محاسبه حقوق و دستمزد

براي محاسبه هزينه حقوق و دستمزد بايد اطلاعات و عوامل قابل درج در ليست حقوق و دستمزد را شناخت و از قوانين و مقررات مربوط به كار و بيمه هاي اجتماعي و مالياتهاي تكليفي آگاهي كامل كسب نمود .

اطلاعات مربوط به ميزان حقوق ودستمزد معمولا شامل : مدت كار كرد،حقوق پايه،اضافه كاري،مرخصي استحقاقي،پاداش،كار آموزي،اوقات تلف شده وطرحهاي تشويقي،حق بيمه هاي اجتماعي،بيمه عمر،بيمه حوادث ناشي از كار وهزينه هاي رفاهي كارگران مي باشد.

الف: حقوق پايه

حقوقي است كه با رعايت قانون كار ( براي كارگران رسمي ) ويا بوسيله عقد قرار دادي كه مغاير قانون كار نباشد ( براي كارگران قرار دادي ) براي انجام كار به صورت ساعتي،روزانه،هفتگي ومعمولا ماهانه پرداخت مي شود.

ب: ساعات كار عادي

مطابق ماده 51 قانون كار،ساعات كار عادي،مدت زماني است كه كارگر نيرو ويا وقت خود را به منظور انجام كار در اختيار كار فرما قرار مي دهد . به غير از مواردي كه در اين قانون مستشني شده است ساعت كار كارگران در شبانه روز نبايد از 8 ساعت تجاوز نمايد.

به موجب تبصره 1 ماده 51 قانون كار: كار فرما با توافق كارگران يا نمايندگان قانوني آنان مي تواند ساعت كار را در بعضي از روز هاي هفته كمتر از ميزان مقرر ودر ديگر روزها،اضافه بر اين ميزان،تعيين نمايد به شرط آنكه مجموع ساعات كار در هفته از 44 ساعت تجاوز نكند.

ج: ساعت كار اضافه كاري

بر اساس قانون كار،اضافه كاري بايد داراي شرايط زير باشد:

1 ـ موافقت كارگران

2 ـ پرداخت 40 % اضافه بر مزد وساعت كار عادي

مبلغ اضافه كاري

مطابق قانون كار،مبلغ اضافه كاري از ساعت 6 تا 22،روزانه واز ساعت 22 تا 6 بامداد روز بعد را روز شبانه مي نامند . اگر قسمتي از كار در ساعات روزانه وقسمتي ديگر از آن در ساعت شبانه انجام مي شود 35% علاوه بر ساعات كار عادي،فوق العاده تعلق مي گيرد مشروط بر آنكه كارگر نوبت كار نباشد.

به موجب ماده 61 قانون كار،ارجاع كار اضافي به كارگراني كه كار شبانه يا كارهاي خطر ناك وسخت وزيان آور انجام مي دهند ممنوع است.

نوبت كاري

در بسياري از واحدهاي توليدي كارگران به دلايل مختلفي به صورت نوبتي كار مي كنند. مطابق ماده 55 قانون كار،كار نوبتي عبارت از كاري است كه در طول ماه گردش دارد به نحوي كه نوبتهاي آن صبح يا عصر يا شب واقع مي شود . به كارگري كه در طول ماه به طور نوبتي كار مي كنند . اگر نوبت كاريش در صبح وعصر واقع شود 10% واگر نوبت كار او در صبح وعصر وشب قرار گيرد 15% ودر صورتي كه نوبت كار او در صبح وشب يا عصر وشب باشد 5/22 %علاوه بر دستمزد عادي به عنوان فوق العاده نوبت كاري پرداخت خواهد شد . ساعت نوبت كاري ممكن است از 8 ساعت در شبانه روز و44 ساعت در هفته تجاوز نمايد ليكن جمع ساعت كار در 4 هفته متوالي نبايد از 176 ساعت تجاوز كند.

11111

جمع مبالغ مندرج در جدول بالا، با تنظيم يك سند حسابداري به شرح زير به حسابهاي مربوط در دفاتر نقل مي‌گردد:

كالاي در جريان ساخت 985600

سربار

169664

حقوق و دستمزد پرداختني 1155264

بابت منظور نمودن كاركرد كارگران قسمت

…

به حساب توليد

دستمزد عادي به حساب كالاي در جريان ساخت مي‌رود.

دستمزد فوق‌العاده به حساب سربار منظور مي‌گردد.

سند فوق در هنگام محاسبه دستمزد، تنظيم مي‌گردد و زماني كه اين دستمزد پرداخت شود. به شرح زير در سند حسابداري منعكس و در دفاتر مالي ثبت مي‌شود.

حقوق و دستمزد پرداختني 1155264

صندوق 1155264

بابت پرداخت حقوق كارگران

 

پــاداش

معمولاً در پايان هر سال يا در پايان هر فصل و يا به مناسبتهاي مختلف ديگر،مبلغي به عنوان عيدي و پاداش به كارگران و كاركنان پرداخت مي شود. حداقل مبلغ عيدي وپاداش كارگران معمولا در پايان هر سال توسط هيت دولت،بر مبناي حقوق ودستمزد،تعيين مي گردد ولي هيئت مديره مي تواند مبالغ ديگري علاوه بر آن نيز به عنوان پاداش حسن انجام كار به كارگران پرداخت نمايد.

كسورات حقوق و مزايا

به مجموع حقوق ومزايا هر يك از كاركنان در دوره اي كه ليست حقوق ودستمزد تهيه مي گردد ((حقوق و مزاياي ناخالص )) گويند.

از حقوق ومزاياي ناخالص ابتدا كسورات قانوني ( شامل بيمه وماليات )وكسورات اختياري (مانند قسط وام،مساعده و...) كسر مي شود ومانده قابل پرداخت به هر يك از كاركنان كه مبلغ خالص قابل پرداخت نام دارد،محاسبه مي گردد.

حق بيمه

طبق قانون سازمان تامين اجتماعي،هر كار فرما بايد ماهانه درصد معيني از حقوق ومزاياي هر يك از كاركنان خود به عنوان حق بيمه سهم كارگر كسروبه همراه حق بيمه سهم كارفرما حداكثر تا پايان ماه بعد به حسابهاي مربوط واريز وماهانه فهرست كاملي از مشخصات حقوق بگيران و ميزان حقوق هر يك از آنها را به اداره تامين اجتماعي محل ارسال نمايد.

ماليات

كار فرمايان بايد هر ماهه ماليات حقوق هر يك از كاركنان خود را طبق جداول مالياتي محاسبه واز حقوق آنان حقوق آنها كسر نموده و حداكثر ظرف مدت 30 روز وجوه كسر شده را به حساب بانكي اداره دارائي محل واريز وفهرستي از كاركنان خود،مشتمل بر نام نشاني حقوق بگيران وميزان حقوق ومزاياي هر يك از آنها،را به حوزه مالياتي محل ارائه دهند.

ساير كسورات

علاوه بر كسورات قانوني ممكن است مبالغ ديگري بابت اقساط وام،مساعده،دريافتي و...از حقوق ومزاياي هر يك ازحقوق بگيران كسر گردد. اين كسورات اغلب به طور غير مستمر مي باشند اگر چه ممكن است حسب مورد مدت مديدي از حقوق كارمند كسر گردد ( مانند اقساط وام هاي بلند مدت ).

مبلغ قابل پرداخت به كاركنان

براي محاسبه مبلغ خالص قابل پرداخت به هر يك از كاركنان،لازم است از جمع حقوق ومزاياي هر يك از آنها،ومجموع كسورات قانوني واختياري كسر گرديد. براي روشن شدن موضوع مثال زير ارائه مي شود.

كسر مي شود:

حق بيمه

5670

 

ماليات 16200

قسط وام 5000

جمع كسورات (26870)

خالص مبلغ قابل پرداخت

54130

مثال فوق به خاطر سهولت تفهيم موضوع،خلاصه شده است . در صورتي كه ممكن است اقلام تشكيل دهنده حقوق ومزاياي ناخالص شامل موارد ديگري از قبيل : فوق العاده بدي آب وهوا،فوق العاده شغل،حق اولاد،حق مسكن و...نيز باشد. همچنين كسورات نيز ممكن است شامل موارد ديگري از قبيل مساعده،تعاوني،اجاره مسكن،ايتاء،خيريه و...باشد.

ليست حقوق و دستمزد

ليست حقوق ودستمزد عبارت است از فرم چند ستوني كه براي خلاصه كردن،گردآوري وسهولت گزارش اطلاعات مرتبط با حقوق ودستمزد مورد استفاده قرار مي گيرد. فرم وطرح اين ليست به تعداد گروهاي كاركنان ،اطلاعات مندرج در آن و نحوه استفاده از ماشينها و ابزار مكانيكي و الكترونيكي بستكي دارد .

اطلاعات مندرج در اين فرم عبارتنداز : اطلاعات مربوط به مشخصات فردي كارگر،ساعات ونرخ دستمزد،مزاياي مستمر وغير مستمر،كسورات ونحوه تسهيم هزينه حقوق و دستمزد به واحدهاي مختلف شركت.

شركتهاي مختلف هر يك بر حسب روال خاص خود ليست حقوق ودستمزد تهيه مي كنند. بدين معني كه ممكن است در شركتي هر 15 روز يكبار حقوق كاركنان پرداخت گرديد ودر شركت ديگر 25 روز يكبار و شركتهاي ديگر به روال ديگري حقوق كاركنان خود را پرداخت نمايند. نمونه ليست حقوق ليست حقوق ودستمزد در صفحه بعد درج شده است.

لازم به ذكر است كه مبناي تسهيم هزينه حقوق ودستمزد به واحد هاي مختلف شركت،((كارت ساعت)) كاركنان مي باشد.امروز در اكثر شركتها وادارات،ورود وخروج كاركنان بوسيله ماشين ساعت زن كه براي همين منظور در قسمت ورودي ساختمان شركت يا اداره نصب شده است كنترل مي گردد. در پايان هر ماه كارتهاي كاركرد كاركنان كه بوسيله ساعت پانچ شده است.جمع آوري وهزينه حقوق هر واحدي از شركت بدين نحو محاسبه مي گردد.

كنترلهاي داخلي سيستم حقوق و دستمزد

كنترل لازم در رابطه با سيستم حقوق ودستمزد به تعداد كاركنان واحد تجاري بستگي دارد.هر چه كاركنان مؤسسه بيشتر باشد افراد بيشتري براي كنترل هزينه حقوق ودستمزد مورد نياز مي باشد.جهت كنترل وشناسايي دقيق هزينه حقوق ودستمزد،كارت ساعت كار،كاركنان متداولترين مدرك مي باشد. حتي در برخي از واحدهاي تجاري كه كاركنان زيادي دارند،جهت كنترل بيشتر،لازم است يكي از افراد نگهبان در كنار ساعت كارت زني حضور داشته باشد.

كنترلهاي لازم در هنگام تهيه ليست بايد بنحوي باشد كه حقوق ودستمزد به افرادواهي پرداخت نگردد.براي اين منظور بايدهنگام پرداخت نيز كنترلهاي بيشتري صورت گيرد.يكي از شيوه هاي مناسب براي اين امر گرفتن امضاء از هر يك از كاركنان به هنگام دريافت حقوق يا فيش حقوق مي باشد.

حقوق ودستمزد كاركنان در مؤسسات مختلف به اشكال متفاوتي پرداخت مي گردد.متداولترين اشكال پرداخت حقوق ودستمزد به شرح زير مي باشد:

　

الف ـ صدور چك عهده حساب بانكي شركت

در اين حالت ابتدا چكي معادل جمع مبلغ قابل پرداخت به كليه كاركنان صادر وبه حساب مخصوصي كه براي اين منظور افتتاح شده است واريز وسپس از محل حساب مذكور براي هر يك از كاركنان چك صادر مي گردد.

ب ـ پرداخت نقدي به كاركنان

با توجه به شرايط مؤسسه چنانچه استفاده از تسهيلات بانكي امكان پذير نباشد،ابتدا معادل جمع حقوق ودستمزد قابل پرداخت به كليه كاركنان چكي در وجه صندوق يا شخص مسؤل ديگري صادر و وجه آن از بانك دريافت مي گردد وسپس مبلغ قابل پرداخت به هر يك از كاركنان در پاكت مخصوص قرار داده شده و پس از اخذ امضاء وكنترل كارت شناسايي پرداخت مي گردد.

ج ـ واريز حقوق به حساب بانكي كاركنان

اغلب مؤسساتي كه كاركنان زيادي دارند براي سهولت كار،چك معادل جمع حقوق ودستمزد قابل پرداخت صادر وبه همراه اسامي كاركنان وشماره حساب بانكي آنها به بانك ارسال مي دارند. بانك نيز معادل مبلغ مندرج در ليست حقوق ودستمزد به حساب جاري هر يك از كاركنان واريز مي نمايد.در اين شيوه اگر چه دشواريهاي ناشي از صدور چك بر طرف مي گردد ولي احتمال تباني وسوءاستفاده بيشتر مي باشد.

علاوه بر كنترلهاي فوق لازم است ترتيبي اتخاذ شود كه در صورت پرداخت نقدي ،عمل تهيه ليست،ثبت سند حسابداري وپرداخت وجه،به اشخاص مختلفي واگذار گردد. ريرا هر چه تعداد افراد مسؤل در اين عمليات زنجيره اي ومرتبط بهم بيشتر باشد احتمال سوءاستفاده وتباني كمتر مي گردد.