وزارت اقتصاد و دارايي

• 
• 

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط فاطمه مهرجويي

بازدید: 3380

دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد 13

كاربيني

موضوع

وزارت اقتصاد و دارايي

مقطع

کارداني

استاد راهنما

جناب استاد تقديسي

تهیه کننده

فاطمه مهرجویی

 

 

 

وزارت اموراقتصاد و دارایی کل کشور

 

هدف وزارت امور اقتصاد و دارایی

تنظیم سیاستهای اقتصادی و مالی کشور و ایجاد هماهنگی در امور زمانی و اجرای سیاستهای مالیاتی و تنظیم و اجرای برنامه همکاری های اقتصادی و سرمایه گذاری های مشترک با کشورهای خارجی

                  

واحدهای وزارت امور اقتصاد و داریی

1. معاونت امور بانکی،بیمه و نظارت بر اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی
2. معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور
3. معاونت امور اقتصادی
4. معاونت امور حقوقی و مجلس
5. معاونت توسعه مدیریت و امور پشتیبانی

معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور

قانون اساسی به عنوان پایه و بیس و مبنای قوانین جمهوری اسلامی ایران و در تمام کشورها متمرکز و تدوین شده در فصل 53 این قانون گفته شده است که تمام دریافت های دولت می بایست از حساب خزانه کل کشور متمرکز شده و همچنین تمامی پرداخت ها در حدود اعتبارات مصوب و به موجب قانون پرداخت گردد.

بعد از قوانین اساسی قوانین دیگری مانند قانون مادر ، فانون محاسبات و ... قوانین متعددی تدوین و توزیع شده و قانون بودجه سالیانه هم بر اساس قوانین مادر تنظیم گردیده است

مقدمه

خزانه داری ، به عنوان یکی از ارکان اساسیو بسیار مهم که نقش حیاتی آن برای آحاد جامعه مهجور مانده .است ، جایگاه ویژه در مدیریت نظام بودجه و ساختار مالی جامعه و حاکمیت دارد

در خانواده به عنوان کوچکترین واحد جامعه موضوعی مانند دخل و خرج و بعبارتی دیگر بودجه به خودی خود نمود عینی دارد و متعاقب آن در گستره وسیع تر سطح کشور . بودجه در تعریف ساده آن همان دخل و خرج است یعنی فرایند بودجه بندی ، هزینه ای ممکن نخواهد بود، مگر درامد و عایدی کسب شود

آنچه که ماهیت درآمد و عایدی است در چارچوب قوانین و مقررات ، وصول و به حسابهای تعیین شده نزد خزانه داری کل واریز می شود و خزانه داری کل نیز در قالب قوانین و مقررات موضوعه ، هزینه های عهده دولت را تامین و پرداخت می نماید

مجموع درآمدها که تحت عناوین درآمدهای عمومی و اختصاصی است در قالب بودجه سالانه توسط دستگاههای اجرایی به عنوان متولی ، وصول و درآمدهای اختصاصی به حسابهای تمرکز وجوه واریز و درآمدهای عمومی نیز به حساب درآمد عمومی کشور منتقل می گردد

نحوه توزیع هزینه ها ، اعم از حاری و عمرانی از طریق مکانیسم تخصیص اعتبار و با رعایت سقف اعتبار مصوب دستگاههای اجرائی قابل انجام است

خزانه داری ، به عنوان یکی از واحدهای برجسته و موثر در امور دخل و خرج دولت محسوب می شود . خزانه علاوه بر تمرکز و پرداخت وجوه دستگاههای اجرایی ، وظیفه هماهنگ کننده دریافت ها و پرداخت های کشور را هم از نظر زمانی و هم از بعد مکانی، با برقراری مجموعه ای از کنترل های مالی را برعهده دارد و نقش قابل ملاحظه ای نیز در تنظیم امور اقتصادی کشور ایفا می کند

معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور

1. اداره کل نظارت بر اجرای بودجه

2. اداره کل خزانه

3. اداره کل نظارت بر ذيحسابها

4. اداره کل هماهنگی و تلفيق حسابها و روشهای حسابداری

5.. اداره کل اموال دولتی و ارواق بهادار

اداره كل خزانه داري

 

اداره تعهدات و اعتبارات

پرداخت در خواست وجه دستگاههای اجرایی دولتی بابت اعتبارات هزینه ای و ردیفهای متفرقه هزینه ای مندرج در قوانین بودجه

پرداخت وجوه مربوط به سایر اعتبارات هزینه ای حقوق و مزایایی دستگاههای اجرایی دولتی

صدور تایید مبالغ دریافتی توسط دستگاههای اجرایی دولتی در طول سال مالی

اداره امور بانکی خزانه

˜    پرداخت وجه به دستگاههای اجرایی دولتی بابت درآمدهای اختصاصی مندرج در قوانین بودجه سنواتی

˜    پرداخت اعتبارات شرکتهای دولتی من حمله تسهیم وجوه درآمدی شرکتهای ذی مدخل در اجرای قانون هدفمند سازی یارانه ها

˜    افتتاح حسابهای مورد نیاز دستگاههای اجرایی دولتی اعم از قابل برداشت غیر برداشت نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سایر بانکهای دولتی

˜    مدیریت وجوه حاصل از حق الکشف کالاهای قاچاق

˜    اعمال حساب ئ مدیریت وجوه حاصل از 40% سود عملکرد شرکتهای دولتی و واریز وجوه مربوط به حساب درآمد عمومی کشور

اداره حسابداری خزانه

˜    پرداخت وجوه مربوط به سپرده های دستگاههای اجرایی دولتی نزد خزانه

˜    مدیریت و نظارت بر عملکرد حساب درآمد عموی کشور از نظر ورود و خروج وجوه

˜    صدور تاییدیه درآمد مربوط به دستگاههای ا جرایی دولتی دارای ردیفهای درآمدی مندرج در فانون بودجه

˜    استرداد وجه مربوط به اضافه واریزی اشخاص حقوقی و حقیقی

اداره طرحهای عمرانی و وامها

˜    پرداخت وجوه مربوط به اعتبارات مصوب طرحهای عمرانی و ردیفهای متفرقه مندرج در قوانین بودجه سنواتی به دستگاههای جرایی دولتی

˜    صدور تاییدیه وجوه دریافتی دستگاههای اجرایی دولتی در سنوات قبل

˜    مدیریت گردش طرحهای انتفاعی موضوع ماده 32توسط دستگاههای اجرایی ذیربط

˜    پرداخت وجوه مربوط به عوارض خشکسالی و بلایای طبیعی موضوع ماده 10 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و ماده 12 قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور

ادراه پرداخت حقوق و مزایا

˜    پرداخت حقوق و مزایای مستمر مندرج در قوانین بودجه سنواتی

˜    صدور تاییدیه وجوه دریافتی دستگهای اجرایی دولتی درسنوات قبل

اداره پرداخت مرکز

˜    تامین درخواست وجه های اداره اعتبارات و صدور چکهای مربوطه

˜    صدور چکهای تامین شده توسط ادارات طرحهای عمرانی و امور بانکی و حسابداری

˜    تهیه آمار پرداختی روزانه ، ماهانه و سالانه حسابهای پشتبانی کننده

اداره کل نظارت بر اجرای بودجه

اهداف و وظایف اداره کل نظارت بر اجرای بودجه

1. برآورد و پيشنهاد بعضي از اعتبارات مورد نياز جهت هزينه هايي كه جنبه كلي و عمومي دارد به سازمان برنامه بودجه و تامين ارتباط با سازمان مزبور از جهت تنظيم بودجه كل كشور .
2. تحقيق و بررسي در مورد سئوالات مطروحه از طرف واحدهاي پرسش كننده و ارائه نظر در مورد اشكالات و ابهامات دستگاههاي اجرايي و ذيحسابان در زمينه نحوه اجراي قوانين و مقررات مالي و ساير ضوابط مورد عمل آنها .
3. مطالعه و تحقيق و اظهارنظر تخصصي در مورد لوايح و طرح اساسنامه ها ، تصويبنامه‌ها‌، آئين نامه ها و دستور العمل هاي واصله از نهاد رياست جمهوري ، وزارتخانه ها و سازمانهاي پيشنهاد دهنده .

اداره لوایح و طرح تصویب نامه ها

1. مطالعه و تحقيق و اظهارنظر تخصصي در مورد لوايح، طرح اساسنامه ها، تصويبنامه ها، آيين‌نامه ها و دستورالعملهاي واصله از نهاد رياست جمهوري و وزارتخانه ها و سازمانهاي پيشنهاد دهنده
2. تحقيق و بررسي و ارائه نظر در مورد سئوالات مطروحه از طرف واحدهاي پرسش كننده .
3. مطالعه و بررسي به منظور تهيه و تنظيم طرح آئين نامه ها ، تصويبنامه هاو دستورالعملها و بخشنامه هائي كه برحسب مقررات مي بايد در وزارت امور اقتصادي و دارايي پيشنهاد و تصويب گردد.
4. شركت در جلسات و كميسيون هاي خارج از اداره حسب دستور مقام مافوق
5. تحقيق و بررسي و تهيه گزارش لازم در مورد دستور جلسات مراجعي كه مقامات وزارت امور اقتصادي و دارايي در آن جلسات شركت خواهند نمود حسب ارجاع مقام مافوق.

توضیحات :

اداره لوایح و طرح تصویب نامه ها به موجب ماده 127 قانون محاسبات عمومی کشور تشکیل شده و به موجب این ماده مقرر شده کلیه لوایحی که بار مالی دارند قبل از تصویب با تایید این اداره کل از لحاظ پیش بینی جنبه بار مالی با امضاء وزیر امور اقتصاد و دارایی به مجلس تقدیم می شود و همچنین کلیه تصویب نامه های که برای طرح در یک دولت مطرح می شود قبل از مطرح شدن در هیئت دولت به این اداره ارجاع داده می شود و از لحاظ جنبه مالی و همچنین حقوقی مقرراتی بررسی می شود تا مغایرتی با قوانین جاری و موضوعه نداشته باشد و پس از تایید توسط وزیر امور اقتصاد و دارایی به هیئت دولت ارجاع داده می شود

اداره رسیدگی به مسائل مالی

1. تحقيق و بررسي در مورد سئوالات مطروحه از طرف واحدهاي پرسش كننده و ذيحسابان دستگاههاي اجرائي، وزارتخانه ها و موسسات دولتي و غيردولتي و اظهارنظر در مورد اشكالات و ابهامات دستگاههاي مذكور در زمينه نحوه اجراي قوانين و مقررات مالي و معاملاتي و ساير قوانين ذيربط
2. تشكيل جلسات بمنظور بحث راحع به آخرين قوانين و مقررات ابلاغي به منظور آگاهي و ايجاد هماهنگي در اجراي قوانين و مقررات مالي
3. تحقيق و بررسي درباره چگونگي اجراي روشهاي مالي و محاسباتي در دستگاههاي دولتي و ارائه پيشنهادات اصلاحي.
4. تحقيق و بررسي و مطالعه، قوانين ، مقررات مالي ، تصويبنامه ها و... در ارتباط با امورمالي در دستگاههاي اجرايي وبررسي محدوديت هاي موجود و ارائه پيشنهاد اصلاحي.

توضیحات :

این اداره به موجب ماده 94 قانون محاسبات عمومی کشور تشکیل شده و به منظور وحدت رویه مالی و همچنین ایجاد نظارت قبل از خرج توسط وزارت امور دارایی این امر توسط اداره رسیدگی به مسائل مالی انجام می گیرد

اداره دیون و پرداختها

1. تهيه جدول زمان‌بندي تشكيل جلسات كميسيون رسيدگي به ديون بلامحل موضوع مواد (8) و (58) قانون محاسبات عمومي كشور.
2. دريافت اسناد وفهرست ديون بلا محل وزارتخانه ها وموسسات دولتي كه براساس دستورالعمل اجرائي مربوط به ديون بلا محل موضوع مواد(8)و(58) قانون محاسبات عمومي كشور براي طرح به كميسيون ارائه مي شود وهماهنگي و تعيين وقت جلسه با دستگاه ذينفع طبق برنامه زمانبندي شده.
3. تطبيق ارقام واقلام اسناد و فهرست ديون بلا محل وزارتخانه ها و موسسات دولتي با اعتبارات پيش بيني شده مندرج در فصل هفتم(ديون بلامحل)بودجه دستگاه ذيربط ودر حدود اعتبارات مصوب مربوط.

اداره تخصیص اعتبارات

1. دريافت وثبت نامه هاي تخصيص اعتبارات - تصويب نامه ها- ابلاغيه ها وموافقت‌نامه‌‌هاي ارسالي از معانت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور
2. ثبت ونگهداري سوابق وآمارتخصيص اعتبارات به تفكيك منابع ودستگاههاي اجرايي وارجاع كار به كارشناسان واعمال تصويب نامه ها – ابلاغيه ها و اصلاحيه ها در قانون بودجه كل كشور
3. رسيدگي به ارقام تخصيص اعتبارات وتطابق آنها با قانون بودجه –موافقت نامه ها وساير قوانين و مقررات مالي
4. فرم تخصيص اعتبارات بر اساس طبقه بندي ذيل تهيه ونگهداري مي گردند:

1 - اعتبارات هزينه اي (جاري)

2- اعتبارات تملك دارائي هاي سرمايه اي (عمراني) و ...

اداره کل هماهنگی و تلفیق حسابها و روشهای حسابداری

اولین وظیفه این اداره اجرای ماده 95 قانون محاسبات عمومی کشور و در مواد دیگر 98 و 99 در خصوص ماده 95 صراحتاً اشاره می کند کلیه ذیحسابان و مدیران مالی بر دستگاههای اجرایی باید صورت حسابهای دریافتی پرداختی ماهیانه و نهایی خود را حداکثر برای هر ماه تا پایان ماه بعد و برای حسابهای نهایی مطابق ماده 63 ،64 قانون محاسبات تا پایان مرداد ماه به وزارت اقتصاد و دارایی و یک نسخه هم به دیوان محاسبات ارسال کنند

مسئولیت وصول حسابهای ماهانه و نهایی به عهده این اداره گذاشته شده است همجنین در مواد 98 و 99 در خصوص شرکتهای دولتی، شرکتهای دولتی موظفند صورتهای مالی خود را و همچنین اعتبارات و سرمایه های خود را تا پایان شهریور سال بعد به وزارت اقتصاد و دارایی واحد اداره کل هماهنگی و تلفیق حسابها ارسال کنند

ماده 95 این فقط شامل وزارت خانه ها و موسسات دولتی

ماده 100 قانون محاسبات مختص موسسات و نهادهای عمومی و غیر دولتی

فرق حسابرسی دیوان محاسبات و اداره کل هماهنگی و تلفیق حسابها

حسابرسی دیوان محاسبات براساس حسابرسی ضمنی انجام می گیرد درصورتی که حسابرسی اداره کل هماهنگی و تلفیق حسابها به صورت شکلی می باشد

اداره نظارت بر ذیحسابیها

نظارت مالی

1.نظارت قبل از خرج

برعهده وزارت اقتصاد و دارایی ( از طریق ذیحسابان )

2. نظارت بعد از خرج

برعهده دیوان محاسبات عمومی کشور ( به عنوان حسابرس مستقل دولت از طریق هیئت های حسابرسی

اهداف و وظایف

¢     برنامه ريزي و اقدامات مستمر بمنظور تامين كادر مالي متعهد و كار آزموده براي تصدي مشاغل ذيحسابي و معاون ذيحسابي و ساير مشاغل مالي و محاسباتي متناسب با نيازمنديهاي نظام مالي جمهوري اسلامي ايران بر حسب وظايف قانوني وزارت امور اقتصادي و دارايي.

¢     فراهم آوردن موجبات اعمال نظارت مداوم بر نحوه انجام وظيفه ذيحسابان و معاونان ذيحسابيها و ارزشيابي ادواري كار آنها و همچنين ارائه پيشنهادات لازم به معاونت نظارت مالی و خزانه دار كل كشور در مورد عزل و نصب ،تشويق و تنبيه و ارتقاء و تنزل ماموران مذكور بر اساس نتايج ارزشيابيها و ضوابط مدون.

¢     كوشش براي ايجاد وحدت رويه بين ذيحسابيها و ادارات كل امور مالي و بوجود آمدن هماهنگي و روحيه همكاري متقابل و اخوت اسلامي بين ذيحسابان و مسئولان دستگاههاي اجرايي بمنظور فراهم آوردن موجبات حسن اجراي قوانين و مقررات مالي و حفظ استحكام و انجام مباني مالي كشور.

¢     تشكيل جلسات هماهنگي با مسوولان دستگاههاي اجرايي بمنظور رفع مسايل و مشكلات و ابهامات دستگاههاي مذكور در رابطه با ذيحسابيها و اجراي قوانين و مقررات مالي.

¢     شركت در جلسات بررسيها و هماهنگي هاي مالي كه در حوزه معاونت نظارت مالی و خزانه دار كل كشور و يا در ساير واحد هاي وزارتخانه تشكيل ميگردد و همچنين شركت در كميسيونهاي مربوط به نمايندگي وزارتخانه حسب مورد و ارجاع امر از طرف مقام وزارت.

¢     حل و فصل مسايل و مشكلات فيمابين ذيحسابان با دستگاههاي اجرايي محلي و ايجاد هماهنگي لازم با ادارات كل امور مالي در خصوص نحوه اجراي قوانين و مقررات مالي.

¢     تهيه وصدور دستور العمل هاي مالي لازم و صدور پاسخ بموقع به استعلامهاي ذيحسابيها و ادارات كل امور مالي در خصوص نحوه اجراي قوانين و مقررات مالي.

¢     مراقبت در ابلاغ بموقع كليه قوانين و مقررات و تصويب نامه هاي و آيين نامه ها و دستورالعمل هائيكه به نحوي از انحاء با مسايل مالي مرتبط ميباشد به ذيحسابيها و ادارات كل امور مالي.

¢     برنامه ريزي و اقدامات لازم بمنظور اعزام بموقع حسابرس و يا گروههاي حسابرسي به ذيحسابيها و امور مالي وزارتخانه ها ، موسسات و شركتهاي دولتي و نهادهاي انقلاب اسلامي و ساير موسسات غير دولتي كه به نحوي از انحاء از بودجه كل كشور استفاده مي نمايند ، بموجب قوانين و مقررات مربوط و بمنظور حصول اطمينان از حسن جريان امور مالي دستگاههاي مذكور و اعلام نتايج حاصله به مراجع ذيربط.

¢     مراقبت در مورد تهيه شدن بموقع صورتهاي تحويل و تحول ابوابجمعي ذيحسابيها و ادارات كل امور مالي بر اساس مقررات مربوطه و ارسال آن به ديوان محاسبات كشور و پيگيري امور مربوط به آن حسب ارجاع امر ازطرف مقام وزارت.

¢     مراقبت در رسيدگي به پرونده هاي كسري در رابطه با موجوديهاي نقدي و اوراق بهادار دولتي و ارجاع موارد تخلف به مراجع صالحه و پيگيري موضوع تا حصول نتيجه نهايي.

¢     نظارت بر انجام امور تصفيه پرونده هاي مطالبات ادارات منحله كه انجام امور مربوط به آنها به اين اداره كل محول گرديده است.

نمودار سازمانی اداره کل نظارت بر ذیحسابیها

 

وظایف ذیحسابان

1. اعمال نظارت و تامين هماهنگي لازم در اجراي مقررات مالي ومحاسباتي در حوزه مسئوليت ( ماده 31)
2. نظارت بر امور مالي ومحاسباتي ونگاهداري وتنظيم حسابها برطبق قانون و ضوابط و مقررات مربوط و صحت و سلامت آنها(ماده 31)
3. نظارت بر حفظ اسنادودفاتر مالي (ماده 31)
4. نگاهداري حساب اموال دولتي ونظارت براموال مذكور(ماده 31)
5. نگاهداري و تحويل و تحول وجوه و نقدينه ها وسپرده ها و اوراق بهادار(ماده 31)

اداره کل اموال دولتی و اوراق بهادار

یکی دیگر از اقدامات نظارتی مهم معاونت نظارت مالی و خزانه داری کل کشور در اداره کل اموال و اوراق بهادار انجام می شود. فعالیت های این اداره کل در چهار محور اصلی صورت می پذیرد :

اموال غیر منقول

اموال منقول

اتومبیلها

اوراق بهادار

ساختار سازمانی معاونت اوراق بهادار اداره کل اموال دولتی و اوراق بهادار

ساختار معاونت اوراق بهادار اداره کل اموال دولتی و اوراق بهادار شامل ادارات تشخیص چاپ اوراق بهادار، اداره حسابداری اوراق بهادار، اداره توزیع و مخازن، واحد اجرایی هیأت نظارت چاپ اوراق بهادار، نمايندگان اداره كل در كميسيون مواد 13 و16 و حسابرسان و کارشناسان حساب می باشد.

اهداف و اهم وظایف

1. بررسی راهکارهای اجرایی سازمان های ذیربط در جهت اتخاذ تدابیر اجرایی بمنظور حفظ و حراست اموال دولت
2. جلوگیری از هزینه های غیرضروری دولت
3. ساماندهی و تکمیل بانک اطلاعات جامع از اموال غیر منقول
4. شفاف سازی و مدیریت بهینه در راستای تصمیم گیری و تصمیم سازی اتومبیل های دولتی
5. بررسی راهکارهای اجرایی در راستای کسری و نقصان یا خسارت به اموال دولتی

تقسیم بندی کلی اموال دولت

اموال غیرمنقول

اموال منقول

اموال منقول به دو دسته اتومبیل های دولتی و سایر اموال منقول تقسیم می شود .

اموال منقول

شامل :

اموال مصرفی

اموال غیر مصرفی

اموال در حکم مصرفی

اتومبیل های دولتی

کمیسیون ماده 2

خرید اتومبیل های دولتی

فروش اتومبیل های دولتی

اسقاط و از رده خارج نمودن اتومبیل های دولتی

امانی و انتقال و.....

سخن آخر

وقتی مجلس شواری اسلامی به نمایندگی از ملت به دولت دستور می دهد فعالیتی را انجام بدهد قانونی را به نام قانون محاسبات عمومی کشور تصویب می کند و برای اجرای بودجه قانونی را به دولت ابلاغ می کند و دولت در اجرای قانون بودجه مجبور است قانون محاسبات عمومی کشور را به طور کامل رعایت نماید که هر کدام از این دارات کلی در اجرای این قانون به وجود آمدن یکی از این ادارات اداره نظارت بر بودجه بود در قانون محاسبات ماده 31 قانون ذیحساب را مشخص کرده و به عنوان حسابرس داخلی دولت تعیین شده است یعنی قبل از اینکه دولت تحت حسابرسی ملت واقع شود توسط خودش و کارکنانش که همان ذیحسابان می باشند حسابرسی و کنترل می شوند تا برای نظارت بیرونی توسط دیوان محاسبات کشور آماده شود بنابراین ذیحسابها در درون دولت به عنوان حسابرس داخلی به کنترل حساب و کتاب دولت می پردازند و پس از آن حسابها توسط یک حسابرس بیرونی که همان دیوان محاسبات است از طرف ملت مورد رسیدگی قرار می گیرد .

پايان