اینکوترمز یک کلمه مرکب است که از ترکیب سه کلمه انگلیسی (International Commercial Terms) به معنی اصطلاحات بینالمللی بازرگانی تشکیل شدهاست و به صورت گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد. این اصطلاحات برای تفکیک هزینهها و مسئولیتها بین فروشنده و خریدار استفاده میشود.
اینکوترمز به مسائل مرتبط با حمل کالا از فروشنده به خریدار پاسخ میدهد. مسائلی شامل حمل کالاها ، ترخیص کالاها ، واردات و صادرات کالاها ، اینکه چه کسی مسئول پرداخت میباشد و اینکه ریسک جابجایی و انتقال کالا در مراحل مختلف حمل بر عهده چه کسی میباشد. اصطلاحات مختلف اینکوترمز معمولأ با ذکر مکانهای جغرافیایی مورد استفاده قرار میگیرد نه عناوین مرتبط با جابجایی. اینکوترمز توسط اتاق بازرگانی بینالمللی تهیه و تدوین شدهاست. اینکوترمز به چهار گروه زیر با اصطلاحات وابسته به هر گروه تقسیم شدهاست :
گروه E - تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ:
EXW : مخفف اصطلاح Ex Works
تعریف : تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ (محل کار).
گروه F - تحویل کالا به خریدار بدون پرداخت کرایه حمل در مبدأ:
FCA : مخفف اصطلاح Free Carrier
تعریف : تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ (تحویل کالا داخل کامیون ، ریل و هواپیما). با توجه به اینکه محل تحویل کشور خریدار باشد، بارگیری با خریدار است و نقطه ریسک میباشد. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه با خریدار است (نه الزاما).
FAS : مخفف اصطلاح Free Alongside Ship
تعریف : تحویل کالا در کنار کشتی در مبدأ. محل خاتمه ریسک فروشنده کنار کشتی در بندر است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه و بازرسی با خریدار است.
FOB : مخفف اصطلاح Free On Board
تعریف : تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ. فروشنده وقتی کالا را از روی نرده کشتی عبور داد ، ریسک خود را خاتمه دادهاست. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل از بندر تحویل و بیمه و بازرسی با خریدار است.
گروه C - تحویل کالا در مبدأ به خریدار با پرداخت کرایه حمل:
CFR : مخفف اصطلاح Cost and Freight
تعریف : ارزش و کرایه حمل تا مقصد. C&F سابق است ولی مخصوص حمل دریایی. کالا وقتی از روی نرده کشتی عبور میکند (بارگیری میشود) ، مسئولیت فروشنده خاتمه می یابد. هزینه بیمه با خریدار است. هزینه حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بیمه با خریدار است و عقد قرارداد حمل با فروشنده.
CIF : مخفف اصطلاح Cost, Insurance and Freight
تعریف : ارزش ، بیمه و کرایه حمل تا مقصد. مخصوص حمل دریایی میباشد. کالا وقتی از روی نرده کشتی بارگیری میشود ، مسئولیت فروشنده خاتمه می یابد. هزینه حمل و بیمه با فروشندهاست. عقد قرارداد حمل و بیمه با فروشندهاست.
CPT : مخفف اصطلاح Carriage Paid To
تعریف : تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد. حمل مرکب ولی بیشتر برای طرق زمینی یا هوایی استفاده میشود. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را تحویل اولین حمل کننده میدهد ، خاتمه می یابد. هزینه حمل با فروشنده تا نقطه معین طبق قرارداد و هزینه بیمه با خریدار است. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.
CIP : مخفف اصطلاح Carriage and Insurance Paid to
تعریف : تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد. روش حمل مرکب میباشد. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را به نقطه توافق شده میرساند ، خاتمه می یابد. هزینه بیمه و حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بیمه و حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.
گروه D - تحویل کالا در مقصد:
DAF : مخفف اصطلاح Delivered At Frontier
تعریف : تحویل در مرز (مرز تعیین شده).
DES : مخفف اصطلاح Delivered Ex Ship
تعریف : تحویل در عرشه کشتی (در مقصد).
DEQ : مخفف اصطلاح Delivered Ex Quay
تعریف : تحویل در اسکله (در مقصد).
DDU : مخفف اصطلاح Delivered Duty Unpaid
تعریف : تحویل در مقصد بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.
DDP : مخفف اصطلاح Delivered Duty Paid
تعریف : تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.