شركت گروه سرمايه‌گذاري مسكن

• 
• 

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط جواد رضا زاده

بازدید: 1312

 

الف) مشخصات كاربين

 

ب) مشخصات محيط واقعي كار مورد بازديد

 

 

 

پ) در موارد زير با توجه به مشاهدات خود از محيط واقعي كار به طور اجمالي توضيح دهيد.

 

توصيف فرآيند انجام كار

 

 

توصيف توانمندي‌ها و مهارت‌هاي مورد انتظار براي اجرا شغل مورد نظر

 

 

توصيف شرايط انجام وظايف مربوط به شغل مورد نظر

 

ت) تحقيق، توصيف و مقايسه ويژگي‌هاي شغل مورد نظر در داخل و خارج از كشور:

 

روابط عمومي در مالزي

تاريخ شروع روابط عمومي در مالزي

تاریخ شروع فعالیت های روابط عمومی در مالزی خیلی متفاوت از دیگر کشورهای در حال توسعه همچون ایران نیست. با اینحال برای فهم بهتر ماهیت و چگونگی فعالیت های روابط عمومی در مالزی، باید نگاهی به تاریخچهآن هر چند به طور کلی و مختصر انداخت.

پروفسور حمدان (1986) از پیشگامان ارتباطات مالزی، معتقد است که فعالیت روابط عمومی در این کشور از قرن پانزدهم میلادی آغاز شده است. اما این آغاز به خصوص اگر منظورمان از \"روابط عمومی\"فهمی مدرن و امروزین باشد، کمی اغراق آمیز است.

اما پروفسور نوردین و پروفسور سید عربی آیدید (1986) تاریخ شروع فعالیت های روابط عمومی را قبل از جنگ جهانی دوم و در سال 1939 همزمان با ورود پدیده رسانه های جمعی به جزایر مالایا و نیزآغاز زمزمه های مبارزه برای استقلال کشور کنونی مالزی عنوان کرده اند که به نظر من این تاریخ واقعی تر به نظر می رسد.

بر اساس تقسیم بندی پنجگانه از تاریخ روابط عمومی در مالزی که توسط سید عربی آیدید (1986) ارائه شده، در سال 1936 حاکم انگلیسی جزایر مالایا برای اولین بار در ساختار اداری حکومت خود دپارتمان \"اطلاعات\" (Department of Information) ایجاد و جی.ال. پیت را به عنوان رئیس این دپارتمان منصوب کرد. این دپارتمان بعدا در سال 1941 به دپارتمان \"اطلاعات و تبلیغات\" (Department of Information and Publicity) و در سال 1946 نیز به دپارتمان \"روابط عمومی\"تغییر یافت.

بنابراین اگرچه هم برای دپارتمان اطلاعات و هم برای دپارتمان اطلاعات و تبلیغات به نوعی کارکردهای روابط عمومی تعریف شده بود، اما اولین دپارتمانی که در این کشور اختصاصا با نام و کارکرد روابط عمومی ایجاد شد، مربوط به سال 1946 می باشد.

از زمان تاسیس اولین دپارتمان روابط عمومی در حکومت وابسته جزایر مالایا در1936 تا سال 1957 که کشور امروزین مالزی به استقلال رسید، عمده کار روابط عمومی در جزایر مالایا اقناع اقوام مختلف این کشور در زمینه لزوم حفظ و تداوم سلطه انگلیس بر شبه جزایر مالایا و نیز مقابله با نفوذ سایر کشورها در این منطقه و بویژه ژاپن بود.

با استقلال سیاسی مالزی در سال 1957، تمامی ادارات و سازمان های مرکزی جزایر مالایا، از جمله دپارتمان روابط عمومی، که تا آن زمان در سنگاپور مستقر بودند، به کوالالامپور، پایتخت فعلی مالزی منتقل و بنابراین فصلی جدید از تاریخ روابط عمومی در این کشور آغاز شد، فصلی که در آن روابط عمومی در غیاب رسانه های جمعی قوی و مستقل که تا این زمان همه در سنگاپور مستقر بوده و وابسته به حاکم انگلیسی جزایر مالایا بوده اند، باید مسئولیت سنگین اطلاع رسانی در مورد تحولات جدید، اعلام سیاست های دولت جدید، جلب و هدایت افکار عمومی، مواجهه با تهاجم تبلیغاتی کشورهای همسایه همچون اندونزی، فیلیپین و تایلند، زمینه سازی و آماده سازی فضا برای برگزاری انتخابات و به طور کلی آنچه را که می توان ارتباط دولت جدید و تازه استقلال یافته با همه عامه های مختلف آن هم در شرایطی بس بحرانی که از یک طرف با جنگ های خونین داخلی مواجه بود و از طرف دیگر درگیر جدایی طلبی سنگاپور بود، بر دوش می کشید.

پس از دوران سخت انتقالی نیز، روابط عمومی در مالزی همچون سایر بخش ها در این کشور، همواره فعالیت های حرفه ای و دوران توسعه ای مختلفی را پشت سر گذاشت. اولین انستیتو روابط عمومی مالزی (IPEM) در ماه مارس سال 1962 میلادی با حضور بیش از 52 کارشناس روابط عمومی و با پذیرش همان تعریف انستیتو روابط عمومی انگلیس مبنی بر اینکه \"روابط عمومی یک تلاش سنجیده، برنامه ریزی شده، مستمر برای برقراری و تداوم فهم متقابل بین یک سازمان و عامه های مختلف آن است\"اعلام موجودیت کرد. جالب آنکه تون عبدالرحمن، اولین نخست وزیر مالزی نیز اولین و سرسخترین حامی این انستیتو بوده است.

انستیتو روابط عمومی مالزی که اکنون زیر نظر وزارت اطلاعات مالزی فعال است، اگرچه نتوانسته در بین     بخش های خصوصی روابط عمومی نهادینه شود، اما به مرکزی برای تبادل اندیشه بین کارشناسان روابط عمومی، برگزاری دوره های آموزشی و کارگاه های عملی روابط عمومی، برپایی سمینارها و کنفرانس های داخلی و بین المللی، ارتباط بین دانشگاه و صنعت، تدوین سیاست های کلی روابط عمومی و پیشنهاد آن به دولت، رابط بین نهادهای روابط عمومی این کشور با دنیای خارج و ... تبدیل شده است.

همزمان و در کنار انستیتو روابط عمومی مالزی، موسسات مشاوره ای روابط عمومی نیز تاسیس شدند که اولین آنها در سال 1965 ایجاد شد. تعداد این موسسات اکنون به بیش از عدد شصت می رسد که بعضی از آنها نیز همچون موسسه ایریک وایت (Eric White)، برستون مارستلر (Burston Marstellar) و ای.دی.ای.دی (ADAD) وابسته به خارج هستند و عمدتا و حتی با دعوت دولت مالزی مسئولیت برگزاری و هدایت برخی از مهمترین کمپین های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این کشور را بر عهده می گیرند.

با توجه به این تاریخچه و نیز به وضعیتی که ما اکنون در مالزی می بینیم، هم از لحاظ پیشرفت و توسعه ای که در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ....صورت گرفته و هم از لحاظ هارمونی (هم در ارتباط با رابطه دولت - ملت و هم در ارتباط با رابطه اقوام مختلف با یکدیگر) که فعلا در این جامعه بر قرار است، به نظر من روابط عمومی در مالزی کار خود را اگرچه با سختی، ولی خوب آغاز کرده است. به خصوص اینکه فعالیت های نهادهای روابط عمومی این کشور در بخش های توریسم و گردشگری، بهداشت و درمان، مبارزه با بلایای طبیعی، ایجاد هارمونی بین اقوام و نژادهای مختلف این کشور مثال زدنی هستند.

 

 

توجه به صنعت روابط عمومی در مالزی چگونه است

زمانی آیوی لی، از پیشگامان روابط عمومی آمریکا گفته بود که \"عامه های آگاه بهترین پناهگاه جامعه در مواقع بحران های اجتماعی است\". مقامات و مسئولان مالزیایی خیلی خوب به اهمیت این موضوع و نقشی که روابط عمومی می تواند در رسیدن به این عامه های آگاه ایفا کند، پی برده اند. تون عبدالرحمن اولین کسی بود که ایده تشکیل انستیتو روابط عمومی مالزی (IPRM) برای انسجام بخشی به فعالیت های این حوزه را مطرح و شدیدا مورد حمایت قرار داد. تون عبدالرزاق، دومین نخست وزیر و پدر نخست وزیر کنونی مالزی نیز در سال 1972 در مورد اهمیت روابط عمومی گفته بود: \"وظیفه اصلی و اولیه روابط عمومی در ساختن ملت (Nation Building) نه تنها اطلاع رسانی بلکه تحریک و تشویق مردم به کنش و عمل است.... در این خصوص، دولت بر اهمیت روابط عمومی در رسیدن به اهداف توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی واقف است. ..... روابط عمومی باید پیام دولت را به اقشار مختلف مردم رسانده و اطمینان یابد که آنها آن را درک کرده و فهمیده اند\".

از آن زمان تاکنون روابط عمومی ها همچنان در قلب استراتژی تمامی دولت های این کشور برای توسعه جای داشته است. اما نقش و اهمیتی که ماهاتیر محمد، به واسطه صدارت بیست و سه ساله اش در این کشور، در توسعه روابط عمومی و همچنین استفاده گسترده ای که از آن داشته واقعا بی بدیل است. البته بحث در مورد الگوی مطلوب روابط عمومی از دیدگاه ماهاتیر از حوصله این مصاحبه خارج است و واقعا یک فرصت مجزای دیگر را می طلبد، اما در مورد وی همین بس که در مقدمه برنامه توسعه بلند مدت این کشور موسوم به مالیزیا 2020 که بر اساس آن مالزی باید تا سال 2020 به یکی از کشورهای پیشرو در عرصه فناوری و پر درآمد با اقتصادی مبتنی بردانش در سطح جهان تبدیل شود، ماهاتیر بر نقش و اهمیت روابط عمومی به عنوان \"شریک استراتژیک\"دولت در مدیریت و هدایت جامعه تاکید کرده است.

البته این یک حقیقت است که تاکید بر اهمیت و نقش روابط عمومی به تنهایی کافی نیست. خیلی از دولت ها و کشورها با چنین شعارهایی نقش روابط عمومی را به ظاهر به رسمیت شناخته، اما در عمل هیچ اتفاقی نمی افتد. اما به نظر من مالزی تا حدودی در این زمینه مستثنی است. این کشور در عمل نیز جایگاه بالای برای روابط عمومی قائل شده و نشان داده که اهمیت روابط عمومی را خیلی خوب درک و فهمیده است. زمانی که ماهاتیر محمد از روابط عمومی به عنوان \"شریک استراتژیک دولت\"یاد می کند، فقط یک حرف ساده نیست. خیلی ایده و مسائل پشت آن نهفته است. من شخصا با توجه به سابقه شش سال حضورم در مالزی در مقام خبرنگار و مدرس دانشگاه، هرگز اصطلاح \"شریک استراتژیک\"را برای دیگر بخش های این کشور از زبان مقامات و مسئولان این کشور نشنیده ام. ولذا می بینیم که امروزه روابط عمومی در این کشور در قامت یک وزارتخانه مستقل با نام وزارت اطلاعات (Ministry of Information) و بدنه تصمیم گیری واحد و منسجم به عنوان بازوی اصلی دولت نهادینه شده و نقش بی بدیلی را در فرهنگ سازی، آگاه سازی، اطلاع رسانی و ... ایفاء می کند. جالب آنکه سمت وزارت اطلاعات در این کشور را نیز یک دولتمرد کارکشته و سطح بالا که همواره در سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های رده بالای دولتی مشارکت داده می شود، بر عهده می گیرد. از جمله دیگر وظایف این وزارتخانه تربیت کارشناس و مدیر روابط عمومی خبره و اعزام آنها به دیگر وزارتخانه ها، سازمان ها و ادارات برای خدمت در پست های مختلف روابط عمومی است.

این همه واقعیاتی است که در مورد جایگاه روابط عمومی در مالزی دیده می شود. البته باید خاطرنشان ساخت که وزارت اطلاعات مالزی منحصرا متولی روابط عمومی این کشور بوده و سوای از وزارت فرهنگ و هنر، وزارت ارتباطات و وزارت اطلاعات و امور امنیتی این کشور می باشد.

جایگاه روابط عمومی در بخش خصوصی مالزی

شاید استفاده از مفهوم \"روابط عمومی\"به معنای آکادمیک آن برای بخش خصوصی مالزی چندان مناسب نباشد. بخش خصوصی در مالزی یک بخش نوپا و همچنان وابسته به دولت است و نمی توان از لحاظ حرفه ای برای آنها کارکردی منحصرا روابط عمومی قائل شد. به عبارت دیگر نهادها، سازمان ها و شرکت های بخش خصوصی اعم کوچک، متوسط و بزرگ بر اساس تعریف کوکلهاوس (2005) بیشتر رویکردی \"محصول محور\"و \"بازار محور\"دارند تا رویکردی \"جامعه محور\". بنابراین آنچه که صورت می پذیرد، بیشتر آمیزه ای از تکنیک و مهارت های روابط عمومی، بازاریابی و تبلیغات به اقتضاء رقابت سنگین در بازار آزاد داخلی و خارجی است نه روابط عمومی محض.

روابط عمومي الكترونيك در مالزي

بحث \"روابط عمومی الکترونیک\"در مالزی موضوع جدیدی نیست. اگر منظور از این اصطلاح استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی همچون اینترنت، وب و ... برای تسهیل در کارکردهای خاص روابط عمومی است، بلی، بیش از 95 درصد از کارکردها و خدمات روابط عمومی در این کشور بویژه در بخش های دولتی کاملا الکترونیکی است و می توان آنرا در چهارچوبی فراتر و در راستای طرح \"دولت الکترونیک\"مالزی که در قالب برنامه های توسعه این کشور دنبال می شود، مورد بررسی قرار داد.

در این خصوص قابل توجه است که مالزی در رده بندی سال 2008 موسسه آمریکایی \"براکینگز\"از لحاظ تشکیل دولت الکترونیک در بین 191 کشور جهان رتبه یازدهم را از آن خود کرد و حتی کشورهایی همچون فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، هلند، سوئیس، سوئد، فنلاند، اتریش و نروژ را پشت سر گذاشته است. بر اساس رده بندی این موسسه، پرتال دولت الکترونیک مالزی بیش از یک هزار و 115 نوع خدمات آنلاین به صورت شبانه روز به شهروندان این کشور ارائه می کند و آنها قادرند در هرکجای جهان با استفاده از اینترنت از خدمات دولت خود بهره‌مند شوند.

استفاده وسیع از آخرین فناوری های ارتباطی در روابط عمومی (بعد تکنیکی) یک روی سکه روابط عمومی الکترونیک است، و آموزش چگونگی استفاده از این فناوری ها و نیز مانیتور پیامد های الکترونیکی شدن جامعه (بعد اجتماعی-فرهنگی) نیز روی دیگر آن است. سئوال این است که آیا روابط عمومی ها در مالزی در کنار کاربرد فناوری های نوین و در اختیار قراردادن یکسان آن برای تمامی شهروندان این کشور، نحوه استفاده از آنها را نیز آموزش داده اند، یا خیر؟ سطح آگاهی و پذیرش این فناوری های در بین مردم چقدر است؟ آیا نهادهای روابط عمومی مالزی هیچ گونه پیش بینی از آثار سوء احتمالی آن و یا آمادگی یا برنامه ای برای مقابله با آن دارند یا خیر؟

تاثير روابط عمومی ها در مالزی در موفقیت دولت و بخش خصوصی این کشور

برای پاسخ دادن به این سئوال باید بافت جامعه مالزی که از لحاظ تنوع قومی، نژادی، دینی و زبانی در نوع خود منحصر به فرد است را مد نظر قرار داد. باید توجه داشت که در مالزی بیش از پنج نژاد مختلف حضور دارند، به سه الی چهار زبان عمده تکلم می شود، و پیروان چهار دین مختلف با هم و در کنار یکدیگر زندگی می کنند. بنابراین کار کردن در چنین محیط های چند فرهنگی، چند نژادی و چند زبانی کار آسانی نیست. و اتفاقا همین چند فرهنگی، چند نژادی و چند زبانی بودن بافت جامعه مالزی را من تنها توجیه برای الگوی یکسویه روابط عمومی موجود در مالزی می دانم که بعدا به آن اشاره خواهد شد.

با اینحال، به جرات می توان گفت که روابط عمومی ها نقشی بی بدیل، ممتاز و منحصر بفرد در تاریخ توسعه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این کشور، بویژه پس از دوران استقلال تا زمان حاضر داشته اند. در واقع اگر به صورت کلی بخواهیم به این موضوع بپردازیم، نقش عمده روابط عمومی در دوره های مختلف توسعه ای این کشور تاکنون بیشتر نقش آموزش، آگاه سازی، فرهنگ سازی و فراهم ساختن بستر فرهنگی و اجتماعی توسعه بوده است.

البته در همه موارد نهادهای روابط عمومی این کشور همواره موفق عمل کرده اند، چراکه به همان دلایلی که ذکر شد، وقفه ها، شکست ها و نقاط کور نیز در تاریخ روابط عمومی مالزی وجود داشته است. اما نگاهی به وضعیت کنونی مالزی و پیشرفت های صورت گرفته در این کشور از جمله هارمونی و توازن موجود بین اقوام، توازن در رابطه بین دولت با ملت و سایر بخش ها، جذب سالانه میلیون ها جهانگرد خارجی، برپایی کمپین های روابط عمومی برای مبارزه با بلایای طبیعی و بیماری های مقطعی، جذب حداکثری مردم در فعالیت های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، برگزاری ماهانه دهها سمینار، کنفرانس، جشنواره و مسابقات بین المللی و منطقه ای در این کشور همه و همه به نوعی مرهون تلاش های روابط عمومی است.

اما همه آنچه که گفته شده، تا چند سال اخیر و بویژه قبل از انتخابات پارلمانی این کشور در سال 2008 صادق بوده است، اما امروزه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به نوعی نهادهای روابط عمومی دولتی مالزی را با چالش مواجه کرده است. و این همان نکته در روابط عمومی الکترونیک (بعد فرهنگی و اجتماعی) است که در این کشور کمی مورد غفلت واقع شده است. در این خصوص به نظر می رسد آهنگ استفاده از این فناوری ها و کاربرد آنها بدون فراهم بودن بستر آموزشی مناسب و ظرفیت سازی کافی به نفع نهادهای غیر دولتی، مدنی و خصوصی تغییر کرده، و روابط عمومی دولتی تا حدودی کنترل پیامدهای ناخواسته استفاده از این فناوری ها را از دست داده است.

همه به یاد داریم که عبدالله احمد بداوی، نخست وزیر سابق مالزی، پس از شکست نسبی در انتخابات سال 2008 اذعان داشت که \"حزب حاکم در مبارزات انتخاباتی فضای وب و سایبری را به دلیل نادیده گرفتن آن از دست داد و این درحالی است که گروه های مدنی و مخالف دولت بهترین استفاده را از آن کردند\".

این اذعان نشان می دهد که روابط عمومی دولتی در برابر فناوری های نوین، به رغم حضور گسترده آنها در جامعه، غافلگیر شده است. این خیلی حرف عجیبی است. چطور دولتمردان یک کشور دم از دولت الکترونیک می زند، رتبه یازدهم در سطح جهان از لحاظ دولت الکترونیک را یدک می کشد، می داند که بیش از 60 درصد مردمش به اینترنت دسترسی دارند، اما در حساس ترین مقطع تاریخی، یعنی در زمان مبارزات انتخاباتی آن را نادیده می گیرد و از دست می دهد!!. و یا نمونه های مشابه دیگر که ما در چند سال اخیر در این کشور داشته ایم. به عنوان مثال سال گذشته یک کمپین اینترنتی بر سر اصرار یک مدل مالزیایی به نام \"کارتيکا ساري سوکارنو\"برای اجرای حکم شلاق خود به تنهایی کل سیستم قضایی مالزی را به چالش کشید به طوری که پای شخص نخست وزیر، وزیر کشور و وزیر دادگستری مالزی برای پایان دادن به آن به وسط کشیده شد. یا جنجالی که چند ماه پیش بین پیروان ادیان این کشور بر سر استفاده از لفظ جلاله \"الله\"بوجود آمد و این کشور را تا مرز خشونت های داخلی پیش برد. همه این حوادث پیام های خاصی برای روابط عمومی مالزی داشته اند، اما اینکه تا چه حد آنها این پیام ها را گرفته اند، سئوالی است که باید در آینده در مورد آن قضاوت کرد.

بنابراین اگر روابط عمومی دولتی این کشور هرچه زود تر چاره ای برای آن نیاندیشده و برنامه هایی جدی و از پیش طراحی شده برای پاسخگویی و مقابله با آن نداشته باشند، این غافلگیری به دیگر عرصه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز سرایت کرده و دیر یا زود چالش های عدیده دیگری برای این کشور ایجاد خواهد کرد.

توجه بومی سازی دانش روابط عمومی در مالزی

سئوال بسیار خوبی است. موضوع \"بومی سازی\"و یا آنجه در مالزی \"اسلامی سازی دانش\"نامیده شده، از جمله مهمترین دغدغه های دولت های این کشور بویژه در دهه 1990 تا زمان حاضر بوده است. و این امر از آنجایی که تحت تاثیر سیاست های ضد استکباری و ضدامپریالیستی ماهاتیر محمد گرایش \"فضای عمومی\"مالزی نسبت به غرب عمدتا انتقادی است، طبیعی به نظر می رسد.

مالزی در دهه 1990 و با هدایت شخص ماهاتیر محمد پروژه عظیمی با عنوان \"اسلامی کردن دانش\"به اجرا گذاشت که بسیاری از اندیشمندان این کشور آنرا با \"نهضت ترجمه\"در صدر تمدن اسلامی مقایسه می کنند. در این پروژه که با محوریت اساتید و محققان دانشگاهی مالزیایی و کمک اندیشمندان دیگر کشورهای اسلامی از جمله عربستان، اندونزی، سودان، مصر، پاکستان و ... صورت پذیرفت بسیاری از نظریه ها، مدل ها و الگوهای علمی غربی مورد بازبینی و نقد قرار گرفت و برونداد آنها امروزه به طور گسترده در مراکز علمی، تحقیقاتی و فرهنگی این کشور یافت و مورد استفاده قرار می گیرد.

به عنوان مثال در مورد ارتباطات به طور عام تحقیقات زیادی در مورد الگوهای ارتباطی پیامبر اکرم (ص) در صدر اسلام، نقش ارتباطات نوشتاری در سنت نبوی، نقش مساجد به عنوان مرکز ارتباطی، لزوم احیاء منبرها به عنوان کانال ارتباطی، نقد الگوی ارتباطی مطلوب هابر ماس، نقد نظریه هارولد اینیس، ریشه یابی اولین تحول ارتباطی بشر در قرآن و ....صوت گرفته که هریک حاوی ایده های فراوانی برای روابط عمومی هاست.

وضعیت آموزش دانشگاهی روابط عمومی در کشور مالزی

یکی از ویژگی های نظام آموزشی مالزی کاربردی بودن در عوض تئوری بودن محض آن است. انعطاف پذیری، سرعت انطباق پذیری با نیازهای روز نیز یکی دیگر از ویژگی های این نظام است. آموزش روابط عمومی در مالزی نیز از این امر مستثنی نیست. مالزی روابط عمومی را به عنوان یک رشته دانشگاهی مستقل به رسمیت شناخته و دانشگاه علوم مالزی (USM) و دانشگاه تکنولوژی مارا (UiTM) به ترتیب اولین و دومین دانشگاهی بودند که در این کشور در سال های 1971 و 1972 رشته روابط عمومی را ارائه داده اند.

البته بیشتر دانش آموختگان و پیشگامان روابط عمومی مالزی و حتی مدیران با سابقه بخش های روابط عمومی عمدتا از کشورهای غربی بویژه آمریکا و انگلیس فارغ التحصیل شده اند. با اینحال با توجه به ملی گرایی و بومی گرایی شدید عمده قشر تحصیل کرده مالزی، این امر پتانسیل بالایی برای توسعه حوزه روابط عمومی در مالزی بدون هیچ دغدغه ای ایجاد کرده است.

در مجموع ارتباط خوبی نیز بین آموزش روابط عمومی در دانشگاه ها و بخش صنعت روابط عمومی (فعالیت ها و کمپین های روابط عمومی) این کشور برقرار است. ضمن آنکه کارورزان روابط عمومی از دسترسی آسان به آخرین فناوری های روز از جمله اینترنت پر سرعت، مهارت کافی در استفاده از ظرفیت های آن، حمایت های مالی و معنوی بخش های دولتی و غیر دولتی، دوره های آموزشی کاربردی، استفاده از فرصت های مطالعاتی در داخل و خارج برای به روز کردن دانش و مهارت خود و ... نیز برخوردارند.

هم اکنون در چه مقطع هایی رشته روابط عمومی تدریس می شود

رشته روابط عمومی امروزه در بسیاری از دانشگاه های دولتی و خصوصی و نیز کالج های داخلی و خارجی این کشور در سطح دیپلم کاربردی، لیسانس و فوق لیسانس ارائه می شود. در سطح دکتری نیز تا آنجایی که من اطلاع دارم، تنها دانشگاه علوم مالزی (USM) اقدام به پذیرش دانشجو در این رشته کرده است. با اینحال، سایر دانشگاه ها نیز از آن دسته از دانشجویانی که در رشته های مرتبط همچون ارتباطات بخواهند تز دکتری خود را در حوزه روابط عمومی دنبال کند، حمایت می کنند.

یکی دیگر از ابتکارات صورت گرفته در حوزه آموزش روابط عمومی در دانشگاه های مالزی، ارائه رشته \"مدیریت روابط عمومی\" (MBA) است که در آن دانشجویان علاوه بر فراگیری مهارت های روابط عمومی، مهارت های مدیریتی همچون مدریت استراتژیک، مدیریت دانش، مدیریت منابع انسانی، اقتصاد و حسابداری و .... را نیز فرا می گیرند. که این امر با توجه به تعریفی که از روابط عمومی به عنوان \"یک کارکرد ارتباطی مدیریتی ....\"می شود، قابل توجه است. همانطور که می بینیم، در بسیاری از ادارات، سازمان ها و ... مدیران روابط عمومی یا فارغ التحصیل رشته های ارتباطات و روابط عمومی هستند، که در این صورت فاقد دانش مدیریتی هستند، و یا فارغ التحصیل رشته های مدیریتی، که در این صورت از ضعف مهارت های روابط عمومی رنج می برند. این رشته، مدیریت روابط عمومی، ترکیب خوبی از مدیریت و روابط عمومی بدست می دهد که هم اکنون تنها در دانشگاه ما در مالزی ارائه می شود.

تفاوت روابط عمومی ایرانی و مالزیایی

دو کشور می توانند از طریق تبادل اندیشه ها و تجربیات خود و نیز آسیب شناسی یکدیگر کمک شایانی به یکدیگر بکنند. به عنوان مثال می توان ایده هایی را از مالزی به ایران و برعکس منتقل کرد. اما ساختار روابط عمومی مالزی می تواند مورد توجه جدی ایران قرار بگیرد.

از لحاظ ساختاری، داشتن یک نهاد مستقل مثلا یک وزارتخانه و یا یک بدنه منسجم مدیریتی به عنوان متولی اصلی امور روابط عومی، می تواند انسجام بیشتری به فعالیت های روابط عمومی ایران چه در بخش آموزش دانشگاهی (استاندارد سازی، سیاست گذاری، تعیین سرفصل ها، تدوین منشور اخلاقی و ...) و چه در بخش صنعت (ساماندهی انجمن های روابط عمومی، کمپین های روابط عمومی، جلب مشارکت حداکثری ....) بدهد.

اما در ارتباط با الگوی روابط عمومی مالزی، این الگو نیازمند آسیب شناسی جدی است. اما الگوی روابط عمومی مالزی به رغم کارآمدی که تاکنون داشته، یک الگوی دوسویه (Two-way symmetrical) و خیلی ایده‌آلی هم نیست. و متعلق به گذشته است. آنچه که صورت می گرفته، انتقال یکسویه اطلاعات، دستورات، سیاست ها و برنامه ها از سوی دولت به مردم بوده و توجهی کمتری به بررسی نظرات، دیدگاه ها و مطالبات مردمی شده است. این الگو اگرچه تاکنون به دلیل مواجه نشدن دولت های این کشور با خیزش انتظارات و توقعات فزاینده مردم و جوانان موفق بوده است، اما هیچ تضمینی برای تداوم این وضعیت در عصر حاضر آینده وجود ندارد.

امروزه سرعت تغییرات تکنولوژیکی، پویایی نسل جوان، اقتضائات محیط های چند فرهنگی و چند نژادی، رقابت‌های سیاسی و نیز سرعت تبادل اندیشه ها از طریق رسانه های اجتماعی ابتکار عمل را از دست روابط عمومی‌ها خارج ساخته و پویایی آنها را به تحلیل برده است. روابط عمومی‌ها دیگر نمی‌توانند و نباید منتظر بروز تحولات چه بسا ناگوار در آینده باشند تا سپس دست به کار شوند. در این صورت چه بسا ممکن است دیر بفهمند که دیر شده است.

روابط عمومي در ايران

 

دوره اول روابط عمومی در ایران پس از اسلام که از سال ۳۱۴ شمسی آغاز می شود این واحد را چونان دستگاه ارتباطی – تبلیغی یکسویه و از بالا به پایینی نشان می دهد که زمینه تحکیم قدرت شاه و پیشبرد خواسته ها و امیال او را تمهید ساخته و به لحاظ خاستگاه نظامی – سلطنتی خودمطلق العنان بودن اختیارات و امتیازات و قدرت نامحدود شاه را مورد تائید و تاکید قرارداده است.

دوره دوم فعالیت روابط عمومی در ایران از سال ۱۲۸۷ شمسی آغاز می شود که بواسطه پیروزی جنبش مشروطه و تشکیل مجلس، وزارتخانه ها و نهادهای مدنی ؛ الزام پاسخگویی در برابر افکار عمومی و رسانه ها و قوای سیاسی فزونی گرفت و سازمان ها برای تدوام فعالیت به برقراری ارتباطات دو جانبه با مخاطبان در زمینه هایی چون اطلاع رسانی و آگاه سازی و تبلیغ و اقناع گراییده اند . مقارن این ایام دفتر یا واحد انتشارات یا دفتر انتشارات و اطلاعات در سازمان های این دوران ظهور کرد و پس از جنگ جهانی اول تحت عنوان دفتر انتشارات و مطبوعات یا دفتر انتشارات و تبلیغات به فعالیت هایی چون ارتباط با مطبوعات ، انتقال اطلاعات و اخبار و تبلیغ اقدامات وزارتخانه متبوع ، پاسخگویی به انتقادات و پرسش های آنان و انتشار نشریات و تولیدات اطلاعاتی و تبلیغاتی و آموزشی تداوم بخشید .

روابط عمومی در دوره سوم فعالیت در ایران از سال ۱۳۰۴ شمسی تحت عنوان دفاتر انتشاراتی مطبوعاتی تبلیغات یکسویه از بالا به پایین را با استفاده از فنون اطلاع رسانی جدید و در راستای ابلاغ پیشرفتها و اقدامات رضا خان پی گرفت تا بر این سیاق افکار عمومی تابع آثار تبلیغی شود. در سال ۱۳۲۲ شمسی با تصویب هیئت وزیران اداره یی به نام «اداره کل انتشارات و تبلیغات » تشکیل شد تا وظیفه عمده انتشارات و تبلیغات دستگاههای دولتی را برآورد . با تشکیل این اداره بود که رفته رفته امر تبلیغات و ارتباطات در دستگاههای دولتی ایران مورد توجه قرارگرفت .

دوره چهارم فعالیت روابط عمومی که مقارن پایان جنگ دوم است به خصوص با تشکیل شرکت نفت ایران وتغییر نام دفتر انتشارات به روابط عمومی در این شرکت و اعزام نیرو به انگلستان برای طی دوره های روابط عمومی و امطبوعاتی توسط شرکت مزبور همراه است . در واقع اولین روابط عمومی جدید ایران در سال ۱۳۲۷ شمسی از طریق شرکت نفت ایران و انگلستان در ایران ایجاد شد که مرکز مهمترین تشکیلات و فعالیت های آن در آبادان بود و در تهران فقط یک دفتر داشت. این شرکت در توسعه فعالیت های خود به تدریج در سایر نقاط ایران از جمله اهواز ، مسجد سلیمان ، کرمانشاه و دیگر مناطق نفت خیز اقدام به ایجاد دفاتر نمایندگی کرد . این روابط عمومی در ابتدا Information نامیده شد و سپس این نام به اطلاعات ترجمه شد و از ادارات ارتباط با مطبوعات ، نشریات ، تولید فیلم و عکس ، تشریفات و کارگزینی مرکب بود .

مطالعات نخستین واحد روابط عمومی در ایران توسط حمید نطقی در سال ۱۳۳۰ شمسی در شرکت نفت آغاز و سپس این واحد درسال ۱۳۳۴ شمسی تحت عنوان «دفتر مطبوعات و اطلاعات شرکت نفت ایران و انگلیس » راه اندازی شد . همزمان با ایجاد کنسرسیوم او تاثیر فکر آمریکایی در فعالیت های شرکت نفت در همین ایام این بخش به روابط عمومی تغییر نام داد و شامل اداره ارتباط با کارکنان و روابط عمومی شد . به این ترتیب هر یک از موسسات وسازمان های بخش دولتی در ساختار کلی خود یک دفتر انتشارات و مطبوعات دایر کردند و کوشیدندبه طور مستقیم از طریق انتشارات یا غیر مستقیم از طریق مطبوعات چونان نمایندگان افکار عمومی با مردم و سایر ارباب رجوع ارتباط بر قرار سازند .

مقارن همین ایام اداره کل شیلات و رادیو قرارداد همکاری با رونالد ادواردسیمز انگلیسی را به عنوان مشاور روابط عمومی منعقد کرد و حق العمل نامبرده را از اول اکتبر ۱۹۶۲ میلادی مطابق با ۹/۷/۱۳۴۱ شمسی به قرارداد سالیانه ۵ هزار لیره انگلیسی به ارز به تصویب رساند و وزارت دارایی مکلف شد پس از افتتاح مجلسین مجوز قانونی این تصویب نامه را اخذ نماید که هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۰/۴/۱۳۴۲ شمسی این تصویب نامه را بنا به دلایل اقتصادی منتفی کرد . تصویب نامه مذکور که در اجرای ماده واحده مصوب ۲۰/۹/۱۳۴۲ شمسی تقدیم شده بود در کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی ملی مطرح و کمیسیون نظر داد با ختم موضوع مصوبه مزبور منتفی است . به موجب لایحه قانونی مصوب ۸/۱/۱۳۴۳ شمسی وزارت اطلاعات تشکیل شد و رفته رفته در پرتو توجه این وزارت به مساله روابط عمومی واحد سازمانی مزبور اهمیتی روز افزون گرفت.

البته در آغاز سازمان روابط عمومی صنعت نفت به عنوان الگو انتخاب شد ولی به لحاظ تفاوت ماهوی امور روابط عمومی صنعت نفت با تشکیلات دولتی پس از مدتی تغییراتی کلی در روابط عمومی دولتی در وزارت اطلاعات رخ داد . در ابتدا قسمت هایی که در وزارتخانه ها و سازمان های دولتی به اعمال نوعی فعالیت های روابط عمومی اشتغال داشتند دفاتر «اطلاعات و انتشارات» نامیده شدند و وزارت اطلاعات و جهانگردی پس از تصویب عنوان کلی «اداره کل اطلاعات و انتشارات و روابط عمومی » سازمانی برای روابط عمومی های دولتی تدوین کرد که طبق آن ادارات مزبور باید تعداد ۹ نفر کارمند داشته باشند به هر حال در عمل هیچ یک از وزارتخانه ها و حتی تشکیلات بزرگ دولتی دارای این تعداد کارمند در بخش روابط عمومی نبوده اند .

طی سالیان ۴۵ ۱۳۴۳ شمسی سمینارهایی پیرامون روابط عمومی توسط شرکت ملی نفت در شهرستانهایی مثل آبادن و کرمانشاه برگزار وزمینه انتشار اولین کتاب روابط عمومی (دیباج ۱۳۴۵) فراهم آمد که فتح بابی بود برای نشر کتابهایی در زمینه وضعیت روابط عمومی در ایران (میرسعیدقاضی، ۱۳۴۹) مدیریت روابط عمومی (نطقی ، ۱۳۵۰) و اصول روابط عمومی (امینی،۱۳۵۰) و کاربرد روابط عمومی (برزین ، ۱۳۵۵) .

در سال ۱۳۴۸ شمسی بنا به پیشنهاد وزارت اطلاعات و جهانگردی و تصویب هیئت وزیران نام دفاتر اطلاعات و انتشارات در تمامی وزارتخانه ها و سازمان های دولتی و وابسته به دولت به اداره «اطلاعات و روابط عمومی »تغییر یافت .

درتاریخ ۲۸//۱۲/۱۳۵۳ شمسی اولین آیین نامه روابط عمومی تحت عنوان« آیین نامه واحد های اطلاعات و انتشارات روابط عمومی وزارتخانه ها و موسسات دولتی » بنا به پیشنهاد وزارت اطلاعات و جهانگردی (فرهنگ و ارشاد) به تصویب رسید که در آن ضمن لحاظ روابط عمومی برای هر وزارتخانه و موسسه دولتی بر وظایف این واحد ونیز واحدهای اطلاعات و انتشارات وزارتخانه ها و موسسات دولتی در مواردی چون نشر اخبار، امور تبلیغاتی و بازرگانی ( برنامه های ارتباطی و اطلاعاتی و انتشاراتی و سمعی بصری ، تنویر افکار عمومی ، هماهنگی مصاحبه های مسئولان )، انتشار جوابیه های مطبوعاتی و اعلام وعده های مسئولان و نتایج آن به وزارت اطلاعات و جهانگردی تصریح شده بود .تاکید این آیین نامه بر الزام دستگاهها به برگزاری دوره های کوتاه مدت تخصصی برای کارکنان روابط عمومی ، پیگیری همه ساله بورس های اختصاصی روابط عمومی و تبلیغات در موسسات دولتی ، لزوم هماهنگی مدیران با روابط عمومی درزمینه مصاحبه و اعلام خبر به جراید به جز وزرا و معاونانشان و نیز ثبت زمان وعده های داده شده مسئولان و پیگیری تحقق و عدم تحقق آن در دستگاه ذیربط به طور عمده نگاه به استقلال روابط عمومی و آموزش تخصصی روابط عمومی و حضور الزامی آن در ساختار اداری را در پرتو تمرکز گرایی تبلیغاتی – فرهنگی درامر ابلاغ تشریفاتی سیاست های حکومت دنبال می کرد تا جائیکه ماده ۱ تبصره ماده ۲ آن بر وظیفه انتشار اخبار و انطباق تبلیغات با سیاست های عمومی دولت از سوی روابط عمومی تاکید شده است .

از سوی دیگر شرکت ملی نفت در سال ۱۳۴۶ شمسی با همکاری موسسه مطبوعاتی کیهان ، دانشگاه تهران و وزارت اطلاعات و و جهانگردی و متعاقب تصویب اولین دوره درسی رشته روابط عمومی در موسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی در یکصدو بیست و نهمین جلسه مورخ ۱۰/۱۱/۱۳۴۵ شورای مشترک دانشگاههای ایران ، مقدمات تاسیس مرکز آموزش عالی روابط عمومی را با نام موسسه عالی مطبوعات فراهم نمود و این مرکز که در مقطع کارشناسی رشته روابط عمومی به جذب دانشجو پرداخت بعدها به موسسه علوم ارتباطات اجتماعی و سپس دانشکده علوم اجتماعی تغییر نام داد . این دانشکده تا سال ۱۳۵۸ شمسی تعداد ۱۱۱۷ تن فارغ التحصیل روابط عمومی تربیت کرد که به طور عمده در واحدهای تخصصی – سازمانی جذب نشدند .

در این دوره ماده ۳ آئین نامه واحدهای اطلاعات ، انتشارات و روابط عمومی وزارتخانه ها و موسسات دولتی (مصوب ۱۲/۱۳۵۴ شمسی هیات دولت ) روابط عمومی ها را از نظر فنی و انتشاراتی مجری سیاست ها و خط مشی های وزارت اطلاعات و جهانگردی قلمداد می کرد . به همین منظور نشر اخبار و تهیه و اجرا و تمرکز و هماهنگی برنامه های انتشاراتی و اطلاعاتی تمامی وزارتخانه ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و بانک ها و شرکت هایی که بیش از ۵۰درصد سهام آنها متعلق به دولت بود شورایی به ریاست وزیر اطلاعات و جهانگردی به نام شورای اطلاعات و انتشارات روابط عمومی کشور در وزارت جهانگردی تشکیل شد .

حسب تبصره ۲ ماده ۱ همین آیین نامه شورای اطلاعات و انتشارات و روابط عمومی مراکز استان یا فرمانداری کل به ریاست استاندار و فرماندار و نیابت ریاست یا مسئول اداره کل یا اداره اطلاعات و جهانگردی با شرکت تمامی مسئولان امور اطلاعات و انتشارات و روابط عمومی سازمان های دولتی مرکز استان یا فرمانداری کل تشکیل شد .

به علاوه ماده ۵ این آئین نامه تاکید داشت انتصاب مسئولین واحد های اطلاعات و انتشارات و روابط عمومی وزارتخانه ها و سازمان های دولتی با مشورت وزارت اطلاعات و جهانگردی است . بالاخره ماده ۳ این آئین نامه مذکور تصریح داشت وزارت اطلاعات و جهانگردی با همکاری سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای مسئولان و کارمندان واحدهای روابط عمومی وزارتخانه ها و سازمان های دولتی دوره های کوتاه مدت تخصصی تشکیل خواهدداد تا آنان را با اصول جدید و فنی روابط عمومی و برنامه های انتشاراتی و اطلاعاتی آشنا سازد .

 

جایگاه روابط عمومی در ایران

 

در سال ۱۳۲۲ شمسی با تصویب هیأت وزیران ، اداره یی به نام « اداره کل انتشارات و تبلیغات » تشکیل شد که وظیفه اصلی آن بیشتر در جهت انتشارات وتبلیغات درآن زمان بود. روابط عمومی در ایران هم اکنون نزدیک به ۶۰ سال قدمت دارد. اولین روابط عمومی در سال ۱۳۲۷ شمسی از طرف شرکت نفت در ایران به وجود آمد .به این ترتیب شرکت ملی نفت ایران به وجود آورنده اولین تشکیلات روابط عمومی درایران است . تا این که به موجب لایحه قانونی مصوب هشتم فروردین ماه ۱۳۴۳ شمسی وزارت اطلاعات تشکیل شد و بعد از تأسیس وزارت اطلاعات در اواخر دهه چهل این وزارتخانه به مسأله روابط عمومی اهمیتی جدی داد و برای شروع سازمان روابط عمومی صنعت نفت با تشکیلاتی دولتی پس از مدتی تغییرکلی در روابط عمومی دولتی در وزارت اطلاعات انجام شد.در سال ۱۳۴۸ شمسی به پیشنهاد وزارت اطلاعات وجهانگردی و تصویب هیأت وزیران نام دفتر های اطلاعات وانتشارات درتمامی وزارتخانه ها وسازمان های دولتی و وابسته به دولت به اداره « اطلاعات و روابط عمومی » تغییر نام یافت.اداره های روابط عمومی وزارتخانه ها و مؤسسه های دولتی در عین این که فعالیت مستقل داشتند ولی از نظر سیاسی عموم فعالیت های خود را با یک اداره کل در وزارت اطلاعات و جهانگردی به نام شورای اطلاعات و انتشارات روابط عمومی هماهنگ می ساختند و رئیس یا مدیران کل روابط عمومی وزارتخانه ها و مؤسسه های دولتی با تأیید وزارت اطلاعات به این سمت برگزیده می شدند.در سال ۱۳۶۳ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سیمناری را با شرکت روابط عمومی ها در تهران برگزار کرد که در واقع زیربنای حرکت روابط عمومی را برای تجدید حیات آن پی ریزی کرد .در حال حاضر رشته روابط عمومی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی و دانشگاههای علمی ـ کاربردی تدریس می شود و ادارات کل روابط عمومی وزارتخانه ها و مؤسسات در مراکز استان نیز اقدام به تشکیل دوره های آموزشی روابط عمومی برای کارمندان خود کرده اند. ازسال ۱۳۶۸ نیز سازمان اموراداری و استخدامی کشور آیین نامه کاری دفاتر روابط عمومی را تصویب کرده است.

با توجه به وضعیت موجود زیرساخت های فناوری اطلاعات در ایران وکیفیت کارکرد روابط عمومی ها از نظر فعالیت های الکترونیک و اینترنتی، می توان گفت در میان همه اشکال روابط عمومی مدرن ایران در حد فاصل روابط عمومی الکترونیک و روابط عمومی دیجیتال قرار دارد.با توجه به اینکه از پیدایش روابط عمومی در ایران بیش از نیم قرن می گذرد هنوز روابط عمومی با مسایل مختلفی مواجه است . متاسفانه بررسی تاریخی این دانش در ایران نشان می دهد که به رغم وجود اندیشه ها و ایده های اصلاح طلبانه برای توسعه آن هیچ گونه اقدام عملی بنیادی در این زمینه صورت نگرفته است . به همین دلیل است که امروزه روابط عمومی ها بیشتر وقت خود را صرف برطرف ساختن مشکلات خود می کنند . ورود به این مشکلات توان و شرایط ایفای وظایف و رسالت راستین را از روابط عمومی گرفته است . در جامعه ایران نگرش به روابط عمومی صرفاً تبلیغاتی است که این امر تحریف افکار و دورشدن روابط عمومی از رسالت اصلی خود شده است . در حال حاضر این نهاد مؤثر در ایران با نوعی مظلومیت رسانه ای و فرهنگی مواجه است . امروزه به نظر می رسد که معیارهای قالب در جامعه ما بی توجهی به ارزش های نهفته در کار روابط عمومی هاست به طوری که این امر باعث شده که در بسیاری از سازمان ها بخش روابط عمومی مبدل به بخش تبلیغات سازمان شود و کمتر به مفاهیم و ارتباطات دو سویه بپردازد .صاحب نظران معتقدند اگر نقش روابط عمومی در ایجاد یا تقویت فرهنگ توسعه، در بومی کردن سرمشق های توسعه، کشف و معرفی ظرفیت های جامعه، باز آفرینی فرهنگی، حفظ تعلق و پیوستگی بدانیم روابط عمومی باید بتواند از هر نوع گسستگی و ناپیوستگی جلوگیری کند و یا حداقل کاهش دهنده فاصله و شکاف میان جامعه و دستگاههای اجرایی باشد.

 

 

 

نقش روابط عمومی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

 

درسال ۱۹۸۷ انجمن روابط عمومی( IPR )تعریفی از روابط عمومی ارایه کرد که هنوز مورد استفاده قرار می گیرد. در این تعریف، روابط عمومی عبارت از تلاش برنامه ریزی شده و مداومی است که به منظور ایجاد و حفظ حسن نیت و شناخت بین سازمان و مخاطبان آن صورت می گیرد. کلمات"برنامه ریزی شده" و "مداوم" نشان می دهند که حسن نیت و شناخت به آسانی یا به خودی خود به وجود نمی آیند و در واقع باید"ایجاد" و "حفظ " شوند و نیز مشخص می کنند که فعالیت های روابط عمومی برنامه ریزی شده است و نیز هدف روابط عمومی به وجود آوردن حسن نیت و شناخت است و کسب شهرت یا تایید نیست. در آخرین تعریفی که IPR ارایه کردروابط عمومی را عبارت از روشی تلقی کرد که سازمان ها برای حفظ اعتبار، محصولات، خدمات یا کارکنان خود با هدف دستیابی به شناخت و حمایت در پیش می گیرند. به ظاهر این تعریف از تعریف های دیگر کامل تر است زیرا کوتاه بوده و وظیفه روابط عمومی سازمان را آنچنان که بسیاری تصور می کنند کسب شهرت نمی داند و به شناخت اهمیت می دهد. برای روابط عمومی واژه ها و مصداق ها و تعابیری دیگر نیز به کار برده اند که برای جلوگیری از اتلاف وقت مختصری از آنها بیان می شود :روابط عمومی مغر متفکر و موتور محرکه و شریان حیاتی و دایمی دستگاه است .

روابط عمومی هنر و علم اجتماعی است که درون و برون دستگاه را به هم پیوند می دهد.روابط عمومی هدف و چگونگی کلید برنامه ها را ترسیم می کند .روابط عمومی مشاور امین مدیر و تمامی کارکنان دستگاه است؛ پس لازم است که مدیر و کارکنان صد در صد به وی اعتماد داشته باشند.روابط عمومی آیینه زیبایی هاست ؛ یک اتاق شیشه ای است که از هر طرف آن همه چیز زیبا دیده می شود.روابط عمومی چشم و چراغ یک دستگاه است. روابط عمومی است که باید همه چیز را ببیند و همه چیز را نیز زیبا بنمایاند .روابط عمومی حافظ منافع دستگاه مربوطه و مردمی است که با آن سر و کار دارند.

قرن حاضر را قرن تسخیر فضا ، اتم ، کامپیوتر، لیزر و ... نامیده اند اما به عنوان شاخص تفاسیر به عنوان عصر ارتباطات هم نامگذاری شده است که شبیه دهکده جهانی می ماند که در این حلقه ارتباطات انسان ها به هم نزدیک و افکار و اعمال انسان ها و جمعیت ها دیگر از دید و نظر یکدیگر پنهان نیست .در قرآن کریم سوره مبارکه آل عمران آیه شریفه ۲۰۰ ( یا ایها الذین آمنوا صبرو و صابرو و رابطو واتقوالله لعلکم تفلحون ) ضمن دعوت امت به برقراری رابطه اجتماعی ، داشتن شکیبایی و در پیش گرفتن تقوای الهی را برای رسیدن به رستگاری و فلاح مورد تأکید قرار داده است . موضوعی که امروزه به عنوان اخلاق در روابط عمومی به شکلی بسیار ناقص در مجامع روابط عمومی مطرح است دراین آیه شریفه با زیبایی هر چه تمامتر بیان و اشاره می شود . اینجاست که اهمیت نقش روابط عمومی نمایان می شود، نقشی که مبتنی برداشتن حجاب غربت و بیگانگی و افشاندن عطر خوش آشنایی است و روابط عمومی ها می توانند پل ارتباط بین افراد جامعه و سازمان ها باشند البته پل هایی که اگر مستحکم نباشندبه یقین بهره ذهنی لازم و کارآیی لازم رانخواهد داشت.

 

 

روابط عمومی ، فرهنگ سازی و اطلاع رسانی

 

امروزه در عصر حاضر، ارتباطات اگرچه نگوییم اولین عنصر و اساسی ترین اصل مورد نیاز بشر است اما به جرات می توان گفت یکی از بنیادی ترین دانش ها و مهمترین عوامل پیشرفت انسان امروزی و شالوده و اساس دیگر علوم قرن حاضر است. امروز عصر اطلاع رسانی است و رابطه ای معنادار میان قدرت اطلاع رسانی حکومت ها با جایگاه آنها در جهان وجود دارد. درواقع امروز نمی توان کشوری قدرتمند را دید که از نظر ارتباطات ضعیف باشد. حکومت در چنین جهانی بدون بهره مندی از روابط عمومی ممکن نیست و هر حکومتی باید در کنار برنامه های خود، نگاهی نیز به روابط عمومی داشته باشد و درواقع امروز اگر جنگی باشد؛ در درجه اول جنگ ارتباطات است.

وظایف روابط عمومی را اکنون به سه دسته اصلی طبقه بندی می کنند:

۱) اطلاع رسانی

۲) تبلیغ و ترغیب

۳) مشارکت جویی، همگرایی و بهینه سازی امور

علمای ارتباطات البته دو وظیفه فرعی نیز برای روابط عمومی بر شمرده اند که عبارتند از تشریفات و تبلیغات که این دو، ابزار کار روابط عمومی هستند نه وظیفه و هدف و ماهیت آن. تشریفات عبارت است از : تحویل ، تکریم ، استقبال ، همراهی ، اسکان و پذیرایی یک شخصیت یا مهمان دستگاه .تبلیغات عبارت است از : اطلاع رسانی یک سویه درباره یک موضوع یا هدف خاص وبر سه نوع است :

۱) تبلیغی مانند : تبلیغ ایمنی برق و گاز در تلویزیون

۲) مانوری یا اغوا کننده که می خواهیم آنچه ما می گوییم مخاطب بیندیشد.

۳) رخ به رخ یعنی آنچه انجام می دهیم دیگران ببینند مانند آذین بندی و مراسم . تاکید این نکته ضروری است که تبلیغات ابزار روابط عمومی است نه ماهیت و هدف اصلی آن .

 

جایگاه روابط عمومی در سازمان ها

دنیای امروز دنیای ارتباطات است و در هر ثانیه میلیون ها واحد اطلاعاتی در سطح جهان رد و بدل می شود. از زمانی که تحولات زندگی بشر سرعت گرفت نیاز به اطلاعات و ارتباطات هر روز افزایش یافت و امروزه داشتن اطلاعات دقیق و به روز ، از نان شب هم برای مردم مهمتر است و هر که بیشتر بداند موفق تر است .

روابط عمومی های موجود سازمان ها را از نظر کیفیت کار یعنی یاری به مدیریت سازمان در تحقق اهداف سازمانی، اعتقاد به شفافیت امور و پاسخگویی، رعایت حقوق شهروندان، شناخت تکالیف و مسئولیت های حکومتی، حق نظارت مردم بر کارها و حق مردم در نقد و ارزیابی برنامه ها و عملکردهای سازمان و داشتن راهبردها و برنامه های معین به سه دسته زیر تقسیم بندی می کنند:

۱) روابط عمومی توجیه گر

۲) روابط عمومی تبیین گر

۳) روابط عمومی تحلیل گر

روابط عمومی توجیه گر یک روابط عمومی سازمان محور و مدیر محوراست که به طور مستمر درتوجیه دیدگاههای مدیران سازمان و منافع سازمان خود می کوشد و با تحریف ، پنهان کاری، دروغ و گمراهی و بستن راههای نشر اطلاعات واقعی و عینی سازمان به خارج با حجم زیادی از اطلاع رسانی و تبلیغات فریب دهنده سعی در بَزَک کردن اهداف برنامه ها و فعالیت های سازمان می نماید.

روابط عمومی تبیین گر در خوشبینانه ترین شکل خود یک روابط عمومی توصیف کننده و روایتگر است که به دنبال رویدادها و وقایع حرکت می کند و تنها به شرح و بیان و گزارش آن ها می پردازد. این نوع روابط عمومی فاقد برنامه استراتژیک و برنامه های اجرایی است و به صورت منفعل، بدون ابتکار و خلاقیت با روزمرگی انجام تکلیف می کند.

روابط عمومی تحلیل گر یک روابط عمومی با برنامه است که پیشاپیش امور، رویدادها و روندها حرکت می کند و به سطح مشاور مدیریت ارتقاء می یابد و در تعیین سیاست ها و خط مشی های سازمان مشارکت می نماید. این روابط عمومی تقویت درک متقابل با مخاطبان را هدف خود قرار داده و با اعتماد به نفس و استدلال و منطق قوی ضمن صیانت از منافع سازمان، از منافع مردم، دولت و سازمان های دیگر هم پاسداری می کند.

روابط عمومی تحلیل گر خواست ها، نیازها و گرایش های مخاطبان سازمان را تشخیص داده و به مدیران سازمان انتقال می دهد و با ارائه مشاوره های تخصصی به سیاستگذاران سازمان سهم قابل ملاحظه ای در تدوین سیاست ها و برنامه های اجرایی سازمان ایفاء می نماید.

در سازمان های دولتی داشتن اطلاعات موثق ، دقیق و به موقع با توجه به هدف و ساختار بزرگ ترین سرمایه یک سازمان است و حیات یک سازمان به داشتن یک ارتباط دو سویه درون و برون سازمانی و انجام تبلیغات و کسب اطلاعات به روز و مفید بستگی دارد و این جاست که لزوم وجود روابط عمومی واقعی در ایستگاههای روابط عمومی نمایان می شود.در دنیای امروز که مرزهای ارتباطات شکسته شده و انسان به دنبال کشف راهکارهای مطلوب زیستن و نگرش جامعه مدار است، آموزه های علمی ما را به کنکاش و توجه درباره وضعیت چگونگی تعامل و برخورد کردن رهنمون می سازد. بی شک یک سازمان و یا یک اداره نمی تواند خود را جزیره ای بی ارتباط فرض نماید و از تکنولوژی و فرآورده های آن بی نیاز و با آن بیگانه باشد. روابط عمومی باید بر محور تفکر مداری، مشارکت مداری و اطلاع مداری باشد تا بتواند در راستای کمک به اثربخشی سازمان موثر باشد و با نواندیشی و نوگرایی، ابتکار و خلاقیت مستمر عجین شود و خود را با تحولات و پاسخگویی مرتب به افکار عمومی منطبق و هماهنگ سازد. با توصیف چنین روابط عمومی ای صد البته باید مدیرش متملق و چاپلوس مافوقش نباشد.

به نظر می رسد یکی از ضعف های روابط عمومی در کشورمان فقدان همگامی استعدادذاتی و مدارج تحصیلی است. همچنین مدیران روابط عمومی باید به دو علم ارتباطات و مدیریت آشنایی کامل داشته باشند.

بیشتر مدیران روابط عمومی فاقد نگرش تفکرمدارانه به روابط عمومی هستند . داشتن توانمندی و استعداد ذاتی برای یک مدیر از ویژگیهای مهم است.هر کس که تحصیلات ارتباطی را گذرانده، متخصص روابط عمومی نخواهد بود؛ زیرا گذراندن تحصیلات به هیچوجه نشان دهنده تخصص در این حوزه نیست. مدیران ارشد باید شناخت دقیقی از حوزه های روابط عمومی داشته باشند . روابط عمومی ترکیبی از فن و هنر و برقراری ارتباط صحیح با مردم است. یک مدیر موفق روابط عمومی باید فرهنگ عمومی کشور را به خوبی بشناسد و از طرفی با علم روانشناسی و روانشناختی نیز تا حدی آشنایی داشته باشد. سایرمشخصه های یک مدیر روابط عمومی خوب و کارآمد صاحب نظر بودن او در امور فرهنگ اجتماعی، بهره مندی چگونگی استفاده از مشاوره نیروهای کارشناس بیرون از سازمان ، تسلط بر فعالیتها و ساز و کار وتصمیمات سازمان متبوع و ... است.

اگر برای روابط عمومی وظایفی چون اطلاع رسانی، فرهنگ سازی، شکل دهی به افکار عمومی و ارتقای سطح آگاهی های عمومی قایل باشیم وظیفه پاسخگویی به افکار عمومی یکی از مهم ترین وظایف این واحد سازمانی است به طوری که پاسخگویی دربرگیرنده و نتیجه تمامی تلاش های صورت گرفته روابط عمومی است. افکار عمومی بزرگ ترین قدرت نامریی است که جریان های اجتماعی و فرهنگی را به وجود می آورد و این جریان ها قوی تر از هر سیاستی عمل می کند. به همین دلیل قبل از اجرای هر سیاستی ابتدا باید زمینه پاسخگویی به افکار عمومی را فراهم کرد. روابط عمومی با ارتقا جایگاه پاسخگویی سازمان ها به عنصری موثر در جهت شفاف کردن روابط اجتماعی، جلب اعتماد باورهای عمومی، درستگویی ، درستکاری ، روانی حرکت و چرخش اطلاعات تبدیل می شود. بابرداشتن دیوارهای میان روابط عمومی ها، رسانه هاومردم ونیزباشفاف سازی سازمان ها، سیاست دو سویه شدن ارتباط تحقق می یابد. کارشناسان بر این عقیده اند که با وجود اهمیت روابط عمومی ها و نقش موثری که مدیران این حوزه در سازمان ها و وزارتخانه های مختلف برعهده دارند متاسفانه در کشور نگاه تخصصی و برنامه ای به موضوع روابط عمومی وجود ندارد و شاهدیم که اکثر روابط عمومی ها با پرداختن به کارهای زودبازده به برنامه های درازمدت اهمیت نداده و سرمایه گذاری لازم راانجام نمی دهند.

 

راهکارهای توانمندسازی روابط عمومی ها

 

۱) توجه جدی به افکار همه کارکنان در ایجاد حرکت، اصلاح و جریان سازی سالم بدون در نظر گرفتن امیال و رویکردهای سیاسی مخرب که متأسفانه یکی از معضلات روابط عمومی هاست.

۲) ارائه مشاوره های مؤثر به مدیران ارشد سازمان که این در صورتی محقق خواهد می شود که مدیر روابط عمومی بهره ای از علوم مشاوره ای، روانشناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی، مردم شناسی و ... برده باشد که این موضوع خود خلأ بزرگی در بسیاری از مدیران روابط عمومی های فعلی است.

۳) دفاع از جایگاه روابط عمومی در مقابل دخالت های غیرمسئولانه واحدها و افراد

۴) حفاظت از حریم سازمان در مقابل جوسازی ها، خلاف گویی ها، دروغ پردازی ها، تهدیدها و ... در حالی محقق می شود که مدیر روابط عمومی خود مبرا از این مسائل باشد.

۵) خروج روابط عمومی از موضع انفعالی به موضع فعال

۶) تغییر فرهنگ غلط سازمانی

۷) ایجاد حسن رابطه بین کارکنان، مشاوران و مدیران سازمان

۸) کمک در جذب استعدادهای درخشان کارکنان یا به عبارتی ایجاد بستری مناسب در جهت بالندگی اندیشه کارکنان

۹) تقویت ارزش ها و ویژگی های مطلوب انسانی

۱۰) معرفی الگوهای آموزشی مناسب درون سازمانی و برون سازمانی

۱۱) سازماندهی خبری سازمان (تلاش برای اطلاع یابی و اطلاع رسانی به موقع با روش ها و ابزارهای ارتباطی)

۱۲) تدوین نظام ارتباطی منسجم و تبلیغی شفاف و روشن

۱۳) تغییر نگرش مسئولان نسبت به نقش روابط عمومی و جایگاه و اهمیت آن

۱۴) جهت گیری و جهت دهی سازمان به سوی کارمند محوری

۱۵) همکاری فعال و مستمر با مطبوعات و رسانه ها

۱۶) تأکید هماهنگ بر بهبود روابط درون سازمانی و برون سازمانی

۱۷) تنظیم برنامه مدون و سالیانه برای عمل به شعائر و برگزاری مراسم مذهبی و...

۱۸) انعکاس انتقادات و اخبار به صورت شفاف و عدم ممیزی نمودن آن به مسئولان و دریافت بازخورد آن جهت ارائه به کارکنان

۱۹) برگزاری جلسات داخلی بین کارکنان و مدیران به صورت ماهیانه یا فصلی

۲۰) تهیه مقاله های علمی در حوزه فعالیت های سازمان و نشر آن در رسانه های گروهی

۲۱) معرفی مطلوب مقالات و تحقیقات کارکنان در سطح سازمان

۲۲) انعکاس تجربه های موفق کارکنان سازمان

۲۳) چاپ بروشور پیام های آموزشی، پژوهشی و دیگر فراورده های سازمانی

۲۴) تهیه فیلم برای معرفی سازمان

۲۵) ایجاد برنامه نظام مند همدردی با خانواده های سازمان

۲۶) تهیه و تنظیم منشور اخلاقی روابط عمومی سازمان

۲۷) وجود مراکز آموزشی با محیط عملی و کاربردی روابط عمومی

۲۸) ارائه آموزش کوتاه مدت که به طور مستمر برای کارکنان روابط عمومی ها صورت گیرد

۲۹) نهادهای حرفه ای و تخصصی اثر گذار بر حوزه روابط عمومی ایجاد شود

۳۰) مدیریت سازمان ها از روابط عمومی حمایت کند

۳۱) نشریات تخصصی متعددی در حوزه روابط عمومی منتشر شود

۳۲) کارهای زائد و موازی از وظایف روابط عمومی حذف شود

۳۳) وظایف روابط عمومی تخصصی شود

اگر مدیران سازمانی می خواهند هنر مردم داری را تحقق بخشند لازمه آن به کارگیری مدیران روابط عمومی کاردان، متخصص، بااخلاق و هنرمند در برقراری ارتباط با مخاطبان است. به هر حال جوامع امروزی اینک در حال گذار به جامعه اطلاعاتی آینده هستند، جامعه ای که در فناوری های اطلاعات و ارتباطات تمامی ابعاد زندگی انسان ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. جامعه ما نیز ناگزیر از این روند خواهد بود و خواه ناخواه به این سمت و سو کشیده خواهد شد.

 

نقش دولت ها در توسعه روابط عمومی ها

 

گفته می شود روابط عمومی ها حلقه واسط بین دولت و مردم بوده و یکی از ابزارهای مهم اطلاع رسانی به جامعه و اطلاع یابی از نظر دیدگاه مردم و انعکاس آن به دولتمردان به شمار می روند . به عبارت دیگر روابط عمومی ها با عملکرد خوب و اثر گذار خود می توانند بازیگر نقش خطیر و حساس ایجاد ارتباط فعال و اثر بخش بین کارگزاران حکومتی و مردم باشند و فاصله ها را کاهش دهند و زمینه ایجاد تفاهم و هم اندیشی بین مسئولان و مردم را فراهم سازند و تصمیم گیری ها را به سمت منافع عمومی سوق دهند تا در نهایت زمینه تحقق یک جامعه دموکراتیک فراهم شود . این نقش روابط عمومی ، یک نقش کلی در جامعه است که در اجرا وظیفه خطیر سیاستگذاری ، برنامه ریزی و عملکردی و دست یابی به هدف ها و ارزیابی میزان توفیق یا عدم توفیق آن را به دنبال دارد . دست یابی به چنان نقشی ، سازمان متشکلی را طلب می کند تا به درستی جایگاه روابط عمومی را تشخیص داده و از آن حمایت کند . این حمایت در قالب اعتماد می تواند کارسازتر شود چرا که در سایه اعتماد مدیران سطح بالا اقتدار روابط عمومی تثبیت می شود .

حمایت های دیگر نظیر حمایت مادی و انسانی نیز در سایه اعتماد و اقتدار حاصل می شود . زمانی که بحث اقتدار در سازمان مطرح می شود مشکل عمده ای در ساختار سازمانی ایجاد می شود چرا که مدیران رده بالا و برخی از مدیران هم سطح موضع خود را در مقایسه با جایگاه روابط عمومی در سازمان ، ضعیف تر ارزیابی می کنند و غافل از آنند که دستاوردهای روابط عمومی که حاصل زحمات زیاد مجموعه کارکنان آن واحد است در جهت اقتدار کلی سازمانی است و در اساس روابط عمومی به لحاظ ساختاری و فلسفه فکری خود نمی تواند فردی عمل نموده و بدنبال منافع غیر سازمانی باشد . طبیعی است عملکرد مدیر روابط عمومی پس از گذشت مدتی که صرف شناخت ساختار و ظرفیت سازمانی و افراد درون و برون سازمانی میشود نه تنها نمی تواند روال گذشته سازمان را هدایت کند ، بلکه به رویکرد های دیگری گرایش پیدا می کند که عوام این تغییرات را ناشی از تحول تلقی می کنند . این انحراف در سایه خواسته های مدیران ، نداشتن تخصص فردی ، نداشتن تجربه و آگاهی در زمینه های روابط عمومی ، بیشتر از همه مصلحت اندیشی بروز نموده و در عمل این گونه مدیران منابع اعم از مادی و انسانی را به هدر می دهند که علاوه بر هدر رفتن منابع و انرژی های انسانی و عدم دست یابی به اهداف سازمانی طرز تلقی و تعاریف روابط عمومی در اذهان سطوح مدیران را نیز تحت تاثیر قرار داده و آنها را به مرور با عملیات غیر علمی و غیرحرفه ای در زمینه روابط عمومی بتدریج اجتماعی می کنند .

به طوری که تلقی آنان از یک روابط عمومی برآورده شدن خواسته های مدیران و اطاعت از دستوراتشان است که گاهی تا حد یک منشی گری یا اداره کننده دفتر یک مدیر این جایگاه سقوط می کند .به کلام ساده می توان گفت یکی از دلایل عدم شناخت افراد جامعه در سطوح عام و حتی کارکنان و مدیران و متأسفانه در برخی موارد مدیران ارشد سازمانها از جایگاه روابط عمومی حاصل عملکرد ناکارآمد مدیران روابط عمومی در گذشته بوده است که به علت نداشتن تخصص و آگاهی به سمت و سوی مختلف خدماتی گرایش پیدا کرده اند و در نهایت سازمان را نیز از داشتن یک روابط عمومی که می توانست بسیار ثمر بخش باشد محروم ساخته اند.

 

روابط عمومی و رسانه های ارتباط جمعی

 

عدم اعتماد متقابل میان رسانه ها (به ویژه مطبوعات) با روابط عمومی ها یک مشکل و بیماری تاریخی است که از عوارض بیماری کلی ساختار سیاسی اجتماعی جامعه است. این ارتباط به ویژه میان روابط عمومی ها و خبرنگاران مطبوعات دارای چالش های بیشتر است زیرا روزنامه ها نگاه انتقادیی بیشتر به عملکرد سازمان و دستگاه ها و قوای حکومتی دارند. از دیرباز و از زمانی که رسانه ها و روابط عمومی هاهویت مستقل و حرفه ای خود را پیدا کرده اند، بحث ارتباط روابط عمومی با رسانه ها و در مقابل رسانه ها با روابط عمومی ها با چالش های خاص خود همراه بوده است.رسانه ها به طور معمول روابط عمومی ها را پنهانکار معرفی می کنند و اعتقاد دارند آنها اخبار مورد نیاز رسانه‌ها را باتوجه به مصلحت ها و مقتضیات سازمانی خود پنهان می کنند و روابط عمومی ها نیز بر این باورند که رسانه‌ها اخبار آنها را آن گونه که باید منتشر نمی کنند و در مقابل انتشار اخبار و اطلاعات مربوطه به رسانه ها چشمداشت برخورداری از امتیازات مادی و معنوی در اختیار آن سازمان را دارند. این قلم اعتقاد راسخ دارد این عدم اعتماد اجتماعی و حرفه ای و معضل ارتباطی میان این دونهاد جهت ده و افکار ساز ناشی از توسعه نیافتگی کشورماست و لذا نگارنده معتقد است مشکل مطرح شده تنها از طریق بسط دموکراسی در جامعه و پاسخگو شدن نهادهای قدرت و ساختار سیاسی اجتماعی، حل خواهد شد همان طور که رشد و توسعه رسانه ها و مطبوعات نیز از همین طریق میسر می شود.

روابط عمومی ها و رسانه ها، دو بال مهم اطلاع رسانی به جامعه هستندکه می توانند با کمک یکدیگر به گردش آزاد اطلاعات و کسب وجهه سازمان و اعتماد مردم یاری رسانند. روابط عمومی ها باید برای ارتباط دائمی و علمی با رسانه ها همیشه پیشقدم باشند تا بتوانند از پتانسیل های موجود در عرصه رسانه ها بهره های بیشتر ببرند و فقط به برگزاری و تشکیل جلسه های مطبوعاتی و ارتباطی خبری اکتفا نکنند. تحقق این مهم یعنی استفاده بهتر و بیشتر از توان رسانه ها منوط به ایجاد و تعامل منطقی وعملی با رسانه هاست که سهم روابط عمومی ها و تلاش برای ایجاد این ارتباط بسیار بالاست. آنها هستند که باید برای ایجاد ارتباط به سراغ رسانه ها بروند. برداشتن دیوار بین آن دو برای دستیابی به توسعه پایدار لازم و ضروری است.

 

روابط عمومی سایبر و تفاوت آن با روابط عمومی الکترونیک

 

منظور از روابط عمومی سایبر فرآیندی است که در آن روابط عمومی به صورت کاملا آنلاین درآمده که ویژگی تعاملی و مشارکت پذیری آن بسیار برجسته و بارز است. مخاطب یا مشتری در روابط عمومی سایبر در جایگاه اول اهمیت ایستاده است و به جای توده های انبوه به تک تک افراد توجه کامل می شود. هیچ نامه ای بدون پاسخ نمی‌ماند و هیچ انتقادی از نظرها پنهان نمی شود، کارکنان روابط عمومی سایبر نه فقط در ساعات اداری بلکه در تمام مدت شبانه روز و در تمام ایام هفته (بدون تعطیلی) و در تمام زمان ها و مکان ها به انجام فعالیت می‌پردازند.با آنلاین شدن روابط عمومی خدمات به صورت شبانه روزی در اختیار مخاطب و مشتری قرار می گیرد. برای رسانه‌های مبتنی بر web اعتبار قائل می شود، خبردهی و خبریابی مبتنی بر فضای وب مرسوم می شود، اخبار روابط عمومی علاوه بر رسانه های مکتوب printed Media و رسانه های صوتی و تصویری، برای رسانه های آنلاین و اینترنتی نیز ارسال می شود.

روابط عمومی الکترونیک به نوعی از روابط عمومی اطلاق می شود که در آن از ابزارهای الکترونیک نظیر سیستم پاسخگویی الکترونیک، رادیو، Voice و نظایر آن برای انجام ماموریت های روابط عمومی استفاده می شود. قرار دادن متون انتشاراتی تولید شده در روابط عمومی با همان شکل و فرمت به طور مثال در قالب PDF نیز در چارچوب روابط عمومی الکترونیک قرار می گیرد.

 

روابط عمومی و جامعه اطلاعاتی

 

جامعه اطلاعاتی یک جامعه پست مدرن است که بر تولید اطلاعات متکی است. مشخصه عصر مدرن ، صنعت و تولیدات صنعتی بود اما در زمانه پست مدرن این مشخصه؛ اطلاعات است. گرانبهاترین کالا در جامعه اطلاعاتی، اطلاعات است. در جامعه اطلاعاتی این فکر است که دارای ارزش است و در چنین جامعه ای با فکرسالارها سر و کار داریم. نیروی کار این جامعه کارگزاران اطلاعاتی هستند.جامعه اطلاعاتی از سه گروه اطلاع سازها، اطلاع پردازها و اطلاع خواه ها تشکیل شده است. مهمترین نقش روابط عمومی در جامعه اطلاعاتی ، مدیریت اطلاعات است. یکی از پیامدهای انقلاب اطلاعات، انفجار اطلاعات است. در این هجمه سنگین اطلاعاتی روابط عمومی نقشی بسیار مهم ایفا می کند. مدیریت اطلاعات در تولید، انعکاس و همچنین گردآوری اطلاعات و بهره گیری از آن در اقیانوس اطلاعاتی وظیفه روابط عمومی است. یکی از مهمترین ویژگی های جوامع پیشرفته و به اصطلاح شمال در راستای توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توجه روزافزون به مدیریت اطلاعات است. روابط عمومی بخشی از اعمال مدیریت است و جایگاه خاص روابط عمومی نیز در رده کارهای مدیریتی قرار دارد .

همانگونه که مدیر یک مؤسسه برای اداره امور سازمان نیاز به ساماندهی ، تامین نیروی انسانی ، هدایت و نظارت امور ، هماهنگی و برنامه ریزی دارد باید کوشش کند تا بر ذهن مردم نیز تاثیر گذارد و نظرات مثبت مردم را درباره مؤسسه خود حفظ کند و از این راه منفعت مادی و معنوی برای سازمان به دست آورد .نکته مهم این است که کار روابط عمومی خدمت به مدیریت است نه مدیر، برای آن که محور اساسی کار روابط عمومی کسب منافع برای کل سازمان است نه برای شخصی که در رأس هرم سازمانی قرار گرفته است . بنابراین باید به روابط‌عمومی و کارکردهای آن ، بهتر و منطقی تر نگاه کرد. در این صورت است که روابط‌عمومی می‌تواند در فراز و نشیب های سازمانی سربلند و سرافراز شود.

ث) ارايه نظرات و پيشنهادات كاربين در خصوص موقعيت فعلي و آينده شغل مورد نظر:

 

بر اساس نظریه کارشناسان این علوم چالش های روابط عمومی را می توان در دو بخش اصلی ( تشکیلات ، اعتبارات، آموزش ، نحوه عمل ، نیروی انسانی و وجود نگرش های منفی ) و فرعی ( نداشتن متولی مشخص ، نبود تشکل های حرفه ای کافی و نبود قانون مندی مسئولیت های استراتژیک و حرفه ای روابط عمومی) تقسیم کرد. دستیابی تشکیلاتی را می توان به عنوان نخستین چالش روابط عمومی در سازمان دانست. منظور از دستیابی تشکیلاتی ، نبود پویایی در طراحی تشکیلاتی است . نمودارهای تشکیـلاتی در تاریخ روابط عمومی ایران حاکی از نبود تفکر و تلاش در ایجاد بـخش هایی در تشکیلات روابط عمومی است که متناسب با تحولات اجتماعی ایران باشد . به رغم این که در کشور گرایش زیادی برای حرکـت به سمت جامعه مدنی و توانمندی و قابلیت های روابط عمومی وجود دارد تا کنون کمتر روابط عمومی توانسته است از این وضع برای تسریع روند جریان توسعه خود استفاده کند .چالش دوم روابط عمومی وابستگی صرف روابط عمومی به مدیریت سازمان است . این وابستگی کامل گاه خطر مدیریت مداری را در روابط عمومی یک سازمان افزایش می دهد . چالش سازمانی سوم آمیختگی تشکیلاتی روابط عمومی با سایربخش های تشکیلاتی سازمان چون اطلاعات ، انتشارات، امور بین الملل و حوزه ریاست است . چالش دیگر روابط عمومی چالش حرفه ای نبودن کارکنان و کارشناسان آن است . متأسفانه تعداد نیروها ی متخصص و کارشناس در روابط عمومی بسیار اندک است ، به طوری که این نیروها چه به لحاظ تعداد و چه به لحاظ تخصص جوابگوی نیاز دستگاه ها نیستند .

در طراحی ساختار سازمانی روابط عمومی در هر سازمان باید ویژگی های خاص آن سازمان را لحاظ کرد . نحوه طراحی تشکیلات روابط عمومی در ایران بیانگر ناهمگونی در عنوانهای شغلی ، واحدهای سازمانی و نحوه نگرش به فعالیتهای روابط عمومی است . برای این منظور تدوین الگوی مشخص و ایده آل برای واحدهای روابط عمومی در سازمان ضروری است .یکی از مشکلات اساسی روابط عمومی روزمرگی و درگیری با کارهای عادی و جاری است که این امر باعث می شود روابط عمومی از برنامه ریزی های کلان و استراتژیک غافل شود .متاسفانه اکثر روابط عمومی‌ها با کمـبود کارشناس متخصص درعلـوم ارتباطـات مواجه هستند .مشکل دیگرناآگاهی مدیران ارشد سازمان ها از نقش مؤثر روابط عمومی در اقناع و جلب مشارکت مردم است که این امر مستلزم آموزش های لازم جهت تغییر نگرش مدیران ارشد است . دلیل این که روابط عمومی در کشورمان جایگاه واقعی خود را ندارد آن است که مدیران نگرش مثبتی به نقش مدیریتی روابط عمومی ندارند و آن را واحدی زائد و مزاحم تلقی میکنند . روابط عمومی کانال ارتباطی سازمان و مخاطبان و انتقال دهنده نظرات ، پیشنهادات و انتقادات مخاطبان به سازمان است.