ساخت و تولید یک فیلم مستلزم کار گروهی همه عوامل فیلم ، دقت ، به
موقع سر صحنه حاضر شدن و برنامه ریزی چه از لحاظ مالی و چه از
لحاظ کاریست.
راهبرد های کاهش هزینه های مالی یک پروژه بر عهده گروه تهیه و تولید
و کارگردانی و برنامه ریز است.
مدیریت کاری بر عهده کارگردانی و مدیریت مالی بر عهده تولید و همکاری
برنامه ریز با آنهاست.
مراحل تهیه وتولید یک فیلم یا یک سریال :
برای تهیه و تولید فیلم یا سریال به عوامل زیر نیاز است :
تهیه کننده ، کارگردان ، تصویر بردار ، صدابردار ، طراح صحنه و لباس ،
طراح گریم ، مجری طرح ، مدیر تولید ، مدیر تدارکات ، تدوین گر ، آهنگساز
، صدا گذار و فیلم نامه نویس . هر یک از این گروه ها متشکل از تعدادی
دستیار میباشد.
مجری طرح جانشین تهیه کننده میباشد و کارهای مالی پروژه وقرار داد
ها را تنظیم میکند.البته در بعضی از پروژه ها خود تهیه کننده امور مالی را
در دست میگیرد که دیگر مجری طرح وجود نداشته و قرار داد های مالی
پروژه برعهده مدیر تولید میشود و صدور چک با تهیه کننده است.
نحوه ساخت :
بعد از اینکه فیلم نامه نویس متن خود را نوشت آنرا به تهیه کننده ای ارائه
کرده و در صورت توافق بین طرفین تهیه کننده متن را به ارشاد برای
کارهای سینمایی ویا به معاونت سیما برای تلویزیون میدهد که در صورت
موافقت مجوز ساخت آن صادر می گردد. در کارهای سینمایی تهیه کننده
مبلغ تهیه فیلم را به صورت شخصی یا از طریق سرمایه گذاران یا ارگان
های دولتی فراهم میکند.
در کارهای تلویزیونی خود صدا و سیما مبلغ را بر اساس دقیقه ای
محاسبه کرده که البته میزان محاسبه برای هر دقیقه بسته به متن و
موضوع آن به گروه های زیر تقسیم میشود.
الف ویژه
الف
ب
ج
بیشترین مبلغ برای هر دقیقه برای کارهای الف ویژه ( تاریخی ) و کمترین
برای کارهای ج در نظر گرفته میشود.
بعد از طی کردن مراحل فوق کارگردان انتخاب و با انتخاب کارگردان
بازیگران و سایر عوامل نیز انتخاب میشوند.
برای تهیه یک فیلم یا سریال سه مرحله لازم است :
پیش تولید
تولید
پس از تولید
پیش تولید : در این مرحله هر آنچه را که در فیلم نامه لازم است فراهم
میگردد.مانند انتخاب بازیگران و عوامل ، لوکیشن ها ، ماشین ها ،
آکساسوار مورد نیاز صحنه ، گرفتن مجوز از شهرداری و نیروی انتظامی
برای فیلم برداری در معابر عمومی ، پارک ها ، اداره جات و غیره .
در این مرحله قراردادهای بین بازیگران و عوامل فیلم بسته میشود و
برای کاهش بار مالی پروژه بازیگران فیلم را بر اساس طول نقش به
صورت ماهیانه یا جلسه ای قرارداد میبندند.
مشخص کردن تعداد جلسات حضور بازیگران جلسه ای برعهده برنامه ریز
بوده و برنامه ریز با تعداد جلسات هر بازیگر به مجری طرح اعلام کرده و بر
اساس این تعداد جلسات مجری طرح قرار داد را با بازیگران تنظیم میکند.
مشخص کردن تعداد جلسات فیلم برداری و تعداد کل عوامل بر عهده
برنامه ریز بوده که با ارائه این اطلاعات به مدیر تولید، مقدمات را برای
تولید فیلم فراهم میکند.
برای نمونه یک نمایه برنامه ریزی پروژه به شرح زیر است :
تولید:
طبق برنامه آفیش شده توسط برنامه ریز که نمونه اش در زیر نمایش
داده شده است :
تمامی عوامل موظف به حضور براساس ساعت تعیین شده در آفیش میباشند.تمامی عوامل پشت صحنه در تمام روز های فیلم برداری حضور داشته ولی بازیگران بر اساس حضور در آن سکانس در صحنه حاضر میشوند که معمولا 24 ساعت قبل از زمان فیلم برداری توسط برنامه ریز به آنها ابلاغ میگردد.
در مرحله تولید ، برنامه ریز برای کاهش هزینه های مالی پروژه ، تمام سکانس های مربوط به یک
لوکیشن را پشت سر هم می چیند تا تمامی سکانس های موجود در یک لوکیشن به اتمام نرسد لوکیشن
را ترک نمیکنند زیرا برای فیلم برداری در یک لوکیشن احتیاج به چیدمان توسط گروه صحنه و نور
پردازی توسط گروه فیلم برداری است که این مساله به دلیل زمان بر بودن باید در یک مرحله انجام
شود و در صورت خروج از لوکیشن و باز گشت مجدد به آن تمام مراحل فوق ( نورپردازی و چیدمان )
تکرار میشود.مدت زمان فیلم برداری در یک لوکیشن بسته به تعداد سکانس ممکن است یک ساعت ویا
ماه ها طول بکشد.
با توجه به اطلاعات فوق تبدیل یک قصه به فیلم بر اساس داستان صورت نمیگیرد، بلکه بر اساس
لوکیشن ها ( مکان های فیلم نامه ) صورت میگیرد که این کار باعث کاهش زمان فیلم برداری و به
تناسب آن هزینه کمتر فیلم میگردد.به عنوان مثال اگر در یک فیلم نامه چندین سکانس مربوط به اداره
آگاهی وجود داشته باشد و این سکانس ها مربوط به ابتدا و انتهای فیلم باشد تمامی سکانس ها
بصورت پشت سر هم گرفته شده وبا اتمام کلیه سکانس ها از آن لوکیشن خارج و به لوکیشن دیگر
موجود در قصه ( مثلا اداره پست ) میرویم.البته در بعضی از موارد امکان بازگشت دوباره به لوکیشن
قبلی ( مثلا اگر سکانسی برای ارتباط بهتر قصه به فیلم نامه اضافه شود ) در صورت لزوم به لوکیشن
قبلی باز می گردیم.
در بعضی از موارد اگر دستمزد بازیگری بسیار زیاد باشد به جای رج زدن بر اساس لوکیشن ، بر
اساس سکانس های آن بازیگر جلسات فیلم برداری تنظیم میگردد و بعد از اتمام سکانس های آن
بازیگر ، آن بازیگر تسویه شده و سکانس ها دوباره بر اساس لوکیشن گرفته میشود
و این کار هم به خاطر کاهش بار مالی پروژه میباشد.
در بعضی از جلسات فیلم برداری ، که فیلم برداری در فضای خارجی انجام میشود ( خیابان – پارک – و
... ) به دلیل وضعیت آب و هوایی ( ابری – آفتابی – برفی و ... ) و حفظ راکورد آن ، برنامه ریز
معمولا چند سکانس داخلی هم به حالت استند بای آفیش میکند . مثلا اگر فیلم برداری در فیلم نامه روز
آفتابی را به نمایش بکشد و ادامه آن نیز آفتابی باشد و ما سکانس اول را آفتابی گرفته و برای گرفتن
سکانس دوم هوا ابری باشد، به سکانس های داخلی استند بای شده می پردازیم.
پس از تولید:
در این مرحله راش های گرفته شده در زمان تولید بر روی میز تدوین تبدیل به یک فیلم شده و بعد از
تدوین نهایی به مرحله صدا گذاری و آهنگ سازی سپرده میشود و در پایان تیتراژی مناسب با موضوع
فیلم ساخته میشود و برای تبلیغ بیشتر آنونسی از فیلم در تلویزیون یا سینماها پخش میشود.
در پایان یک نمونه قرارداد و تعهداتی که طرفین نسبت به هم باید داشته باشند ، نمایش داده میشود.