عنوان:
گزارش کاربینی کسب و کار موبایل
پودمان ١
محقق:
محبوبه معصومی
بهار ٩٢
مقدمه
از دهه ۱۹۶۰ فکر آزاد کردن تلفن از حالت ثابت و بکارگیری آن در مکانهای مختلف در کشورهای اسکاندیناوی پا گرفت. کشورهای سوئد، دانمارک و نیز فنلاند از پیشگامان تلفنهای اتومبیل در جهان بودند که در اواخر دهه ۱۹۶۰ به بازار جهانی عرضه شد و در پی این موفقیت کشورهای اسکاندیناوی در صدد برآمدند این سیستم را تکمیل نمایند.
در اوایل سال ١٩٨٥ گروهی متشکل از هفده کشور اروپایی به نام (GMS) بوجود آمد تا بصورت هماهنگ طرح تلفن سیار دیجیتالی را اجرا نمایند هر چند طبق انتظاراتی که از آنان می رفت موفق نشدند اما در نهایت موفق به ابداع سیستمی شدند که در نوع و زمان خود بی عیب و نقص بود. در ابتدا قصد بر این بود که این سیستم جدید در اختیار کشورهای دیگر قرار نگیرد اما هزینه های سنگین این طرح آنان را واداشت که برای جلب رضایت مشتری تلاش نمایند تا از این طریق هزینه ها سرشکن شود.
به دلیل نیازمندی سایر کشورها به فناوری جدید و بسیار کارآمد، تلفن همراه از سوی تمامی کشورها مورد استقبال قرار گرفت و در ظرف مدت کوتاهی این فناوری در سراسر جهان مورد بهره برداری قرار گرفت.
١
شرکت نوکیا به عنوان یکی از پیشگامان صنعت موبایل با معرفی اولین گوشی خود به نام Mobira Talkman در سال ١٩٨٤به بازار تلفن وارد شد. این گوشی بیش از ٥ کیلوگرم وزن داشت و با این حال در دسته گوشیهای موبایل قابل حمل قرار میگرفت.
حدود بیست سال بعد این شرکت اولین موبایلهای هوشمند چند رسانهای خودش را در سال ٢٠٠٥به بازار معرفی کرد و بالاخره سری گوشیهای موبایل لومیای این شرکت در سال ٢٠١١برای اولین بار رونمایی شدند. گوشیهای لومیا در واقع اولین گوشیهای مبتنی بر سیستمعامل ویندوزفون این شرکت بودند.
تلفن همراه در ایران یک دهه پس از ظهور پدیده تلفن سیار در جهان، ایران نیز در سال١٣٥٤ درصدد استفاده از این سیستم برآمد و با بررسیهایی که از سوی شرکت مخابرات ایران و کارشناسان خارجی صورت گرفت این نتیجه حاصل شد که ایران سالانه کشش جذب چهار تا پنجهزار مشترک را دارد و اجرای طرح با ١٠٠٠شماره پیشبینی شد اما این تلاش در آن زمان ناکام ماند.
در سال١٣٦٧ وزارت پست و تلگراف اقدام به طراحی تلفن سیار کرد و با یک تجدید نظر در این طرح، در سال١٣٧٢ تجهیزات آن خریداری شد و در ١٩ مردادماه ١٣٧٣فاز اول این طرح با ظرفیت 10هزار شماره آغاز بهکار کرد. اکنون سه اپراتور تلفن همراه در ایران فعال هستند و چند اپراتور منطقهای نیز فعالیت میکنند و تعداد سیمکارتهای واگذار شده به بیش از ٧٠میلیون رسیده است.
به تبع استفاده از تلفن همراه گوشی های مختلفی از سوی کمپانی های مطرح تولید و به بازار عرضه شد که هر روز با بهبود امکانات باعث وسوسه ی مشتریان برای استفاده از آن شد وکسب و کار فروش گوشی های موبایل در سراسر جهان و ایران رونق گرفت.
٢
تلفن همراه در ایران:
در سالهای گذشته تاثیر تکنولوژی در زندگی روزمره ما غیرقابل انکار است.
طی سالهای ١٣٧٢ تا اوایل ١٣٧٤ تعداد متقاضیان تلفن سیار بیش از ١٠٠ نفر نبود چون این سیستم به هیچ عنوان برای مردم شناخته شده نبود و در شهریور ١٣٧٤ هنگامی که آگهی نام نویسی در روزنامه های کثیر الانتشار کشور منتشر شد حدود ٨تا٩ هزار نفر ثبت نام نمودند,به عبارت دیگر استقبال چندانی از این سیستم پایه و ضروری در جامعه به عمل نیامد و حتی در محافلی با واکنش های منفی ,تلفن همراه سیستمی زاید و تجملاتی عنوان شد.
از بهمن ١٣٧٤چرخشی شگفت برای نام نویسی تلفن سیار پدیدار شد بطوریکه ٢٠٠هزار نفر متقاضی دریافت تلفن سیار شدند البته تقاضای استانهای کشور بدلیل عدم آگاهی از کاربرد این وسیله ارتباطی کمتر بود و بیشترین تقاضابه شهروندان تهرانی اختصاص داشت که بیش از ١٣٠ هزار نفر برآورد می شد و همچنین مردم حومه تهران یعنی کرج ,قزوین ,ساوه و قم که با در نظر گرفتن شمار آنان رقم تقاضا به ١٥٠ هزار شماره رسید .
در پی استقبال غیر منتظره، طراحی برای گسترش تلفن سیار جهت یک میلیون مشترک پیش بینی شد و در این زمینه برای شهرهای مختلف کشور دستگاههای لازم به منظورراه اندازی این پروژه خریداری و نصب گردید.
سیستم تلفن سیار دیجیتالی ایران از کشور فنلاند خریداری شد که از نوع GMS می باشد و برخی از خریدها نیز در این چند ساله اخیر از زیمنس و نوکیای آلمان بوده است.
در سال ١٣٨٢در حدود ٢ میلیون و٤١٤ هزار و٨١٥ تلفن همراه در داخل کشور به متقاضیان واگذار شده است که از این تعداد ١٤٣هزار و هشتصد و هفتاد وشش مورد در استان خراسان مورد استفاده و بهره برداری مشترکین می باشد.
تقریبا یک دهه بعد از ورود موبایل در ایران و از اوایل دهه هشتاد با بهبود امکانات و پیشرفت تکنولوژی در صنعت تلفن همراه استفاده و خرید تلفن همراه در ایران بسیار شایع شد.از گوشی های زیمنس آلمانی گرفته تا مدل های مختلف نوکیا و موتورولا و این بدان معناست که خرید و فروش گوشی موبایل در تعداد کلی و جزیی مانند سایر لوازم به عنوان تجارتی جدید در سراسر کشور پا گرفت.
٣
ماهیت کار
کسب و کار فروشگاه موبایل در واقع تسلط به علم فروش و به اصطلاح بازاری شناخت بازار است.
کسبه در این شغل به دو گروه عمده فروش و خرده فروش تقسیم می شوند.
عمده فروش ها نیاز به تخصص بیشتر در زمینه شناخت کالای مناسب،پیش بینی نوسانات ارز،محاسبه به صرفه بودن واردات کالایی خاص،رابط ها و... دارند. مشتریان آنها کسبه خرده فروش هستند.
آنها پس از ترخیص از گمرک قیمت را بنابر قیمت رقابتی بازار با سودی متعادل برای عرضه در اختیار خرده فروشان قرار میدهند.
آقای صباحی از واردکنندگان فروشندگان موبایل در تهران می گوید:بازار موبایل بازاری رقابتی و تنگاتنگ است،
معمولا مشتریان هم ثابت هستند و چون کار ما واردات از خارج از کشور است پس باید خم و چپ کار را بشناسیم.
او می افزاید:مشتریان ما اغلب کاسبان خرده فروش و ثابت هستند.پس از جذب آنها معمولا برای دفعات بعدی ارسال بار و وصول مبلغ به صورت تلفنی انجام می شود.
آقای شیخی که از کسبه ی خرده فروش خیابان جمهوری است ماهیت کار را در یک کلام شناخت نیازها میداند.
توانایی های لازم
اولین و بدیهی ترین نیاز اکثر مشاغل داشتن سرمایه اولیه است.یافتن مکانی مناسب برای آغاز فعالیت که در بخش محیط کار تفصیلا توضیح داده شده است.
علاوه بر آن توانایی های ذاتی نیز در موفقیت کسب و کار دخیل هستند.شناخت کامل بازار،فروش برندهای مشتری پسند و به اصطلاح بازاری کالایی که پاخور خوبی داشته باشد،خوش برخوردی با مشتریان و داشتن اطلاعات فنی مناسب و در عین حال شرح ساده ی آن برای مشتری از توانایی های لازم برای فروش می باشد.
آقای صانعی با سنی حدود ٤٥ سال در مورد کار فروشندگی موبایل می گوید:بسیاری از همکاران ما به دلیل مشغله زیاد کار فروشندگی را به جوانان و نوجوانانی بی تجربه می سپارند که گه گاه با زبان تند با مشتری برخورد می کنند و یا اطلاعات پیچیده ای ارائه می دهند که مشتری صرف نظر میکند.
به اعتقاد آقای صانعی کار فروشندگی یک علم است و نیاز به تجربه دارد و ایشان مدیریت کسب و کار را خود به همراه برادرش بر عهده دارند.
در عین حال مهارت ارتباط با وارد کنندگان و خوش حسابی برای فروشندگان تازه کار ضروری به شمار می رود.
در زمینه ی واردات نیز حسابرسی دقیق، آشنایی با محصولات،کیفیت آنها،نرخ ارز و هزینه گمرک و به صرفه بودن قیمت تمام شده و در همه ی مراحل تبلیغات مناسب راهگشای موفقیت در این کسب و کار است.
محیط کار:
محیط کار به عنوان یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در کسب و کار برای شروع هر فعالیت اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در مشاغل فروشندگی محیط ها و پاساژ هایی که همگی در یک صنف خاص فعالیت دارند و به اصطلاح بورس نامیده می شود درصد موفقیت در کسب و کار را افزایش می دهد.به عنوان مثال بازار مبل ایران یا بازار پارچه فروش ها که همگی در صنفی خاص فعالیت دارند و عامه ی مردم اطلاع دارند که برای خریدی مطمئن با تنوع فراوان و قیمت پایین تر به این مراکز مراجعه کنند.
در زمینه تلفن همراه شرکت ها،پاساژها و فروشگاه های فراوانی در سراسر کشور به فعالیت میپردازند اما دو مرکز به عنوان قطب خرید تلفن همراه به فعالیت می کنند که آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد :
١-پاساژ علاء الدین:
پاساژ علاءالدین که بزرگترین بازار موبایل در ایران است و در خیابان جمهوری اسلامی تهران تقاطع خیابان حافظ واقع شدهاست. به ادعای صاحب آن حدود ۷۰۰۰ نفر بطور مستقیم و ۲۱۰۰۰ نفر بطور غیر مستقیم بدان مربوط و در آن کار میکنند که خود تاثیر این کسب و کار را نسبت به زندگی اجتماعی و معیشتی جامعه بازگو میکند.
عملیات ساخت آن در سال ۱۳۷۴ آغاز و از سال ۱۳۷۸ واگذاری واحدهای تجاری آن آغاز شدهاست. این پاساژ در ۱۱ طبقه دارای حدود ۱۱۰۰ واحد تجاری است. هیچ یک از این واحدها فروخته نشده و تنها سرقفلی آن واگذار گردیده و مالکیت آن همچنان در اختیار رضا علاءالدین میباشد.
با رونق بازار موبایل بسیاری از واحدها تغییر شغل دادند و یا واگذار شدند و در زمینه فروش تلفن همراه و یا لوازم جانبی و تعمیرات آن به فعالیت پرداختند.
یکی از فروشندگان باسابقه این مجتمع تجاری که از سال ٨٠ در زمینه واردات لوازم کامپیوتر فعالیت داشته است در مورد روی آوردن به کسب فروش تلفن همراه می گوید:با همه گیر شدن تب موبایل در اوایل دهه ٨٠ و پیشرفت تکنولوژی با مشورت چندین همکار تصمیم گرفتم به فعالیت در این پدیده نوظهور بپردازم.
او می افزاید:قبلا که در زمینه کامپیوتر فعالیت داشتم واردات و فروش آن با مشکلات زیاد و سود کمی همراه بود و دست در این کسب و کار زیاد شده بود و در سال ٨٣ تصمیم گرفتم ریسک کنم و تغییر شغل دهم.
همانطور که اشاره شد تنها سرقفلی های این مغازه ها به فروش رسیده و مالکیت آن در اختیار آقای علاءالدین قرار دارد.
آقای کاظمی یکی از کسبه در این زمینه میگوید:اجاره ها سرسام آور است اجاره ی یک میز برای نشستن در هر ماه بیش از ٣ میلیون آب میخورد!
مسلما میزان اجاره ها در طبقات مختلف متفاوت است و البته اجاره های سرسام آور بر قیمت ها نیز تاثیر می گذارد.
یکی از خریداران می گوید:تفاوت قیمت گلکسی اس ٣ که خریدم از طبقه همکف تا طبقه چهارم ٣٠٠ هزار تومان هست.
٢-بازار موبایل ایران:
بازار موبایل ایران واقع در خیابان حافظ تهران که در سال ۱۳۸۸توسط علی انصاریاحداث شدهاست و یکی از بازارهای اصلی لوازم صوتی و تصویری و موبایلدر ایران است. این مجتمع در ۵ طبقه احداث شده و دارای ۱۸۰ فروشگاه است. رستوران، شهربازی و پارکینگ از امکانات این مجتمع است.
فرصت های شغلی
پس از ورود تلفن همراه به ایران و همه گیرشدن آن علاوه بر نمایندگی های فروش برخی از برندهای معروف،نیاز بود تا بازاری تخصصی در این حرفه شکل بگیرد.
کم کم بازار موبایل وسیع تر شد در گوشه و کنار هر محله ای فروشگاه هایی برای فروش انواع گوشی های موبایل تاسیس شد.
به تبع ورود موبایل به بازار، نیاز به لوازم جانبی،تعمیرگاه های تخصصی موبایل و آموزشگاه های تعمیرات احساس شد و سبب شکل گیری فرصت های شغلی متعدد شد زیرا در ابتدا تنها نمایندگی های مجاز سرویس ارائه میدادند اما با گذر مدتی بازار خرده فروشی و عمده فروشی تلفن همراه و لوازم جانبی شکل گرفت.
یکی از پرسنل فروشگاه لوازم جانبی مالکی در پاساژ علاء الدین می گوید:از سال ٨٤ بود که آقای مالکی به همراه برادران خود روی واردات لوازم جانبی از چین سرمایه گذاری کرد و به توزیع آن در بازار تهران و شهرستان پرداخت.
دو سال بعد پس از افتتاح شعبه دوم و سوم لوازم جانبی در زمینه ی قطعات یدکی موبایل و فروش لوازم تعمیرگاهی نیز فعالیت خود را آغاز کرد و علت آن نیاز روز افزون مصرف کنندگان بوده است.
برخی دیگر در کنار فروش تلفن همراه به ارائه خدمات همانند نصب اپیلیکیشن ها و برخی دیگر به تعمیرات تلفن همراه می پردازند که به اعتقاد عده ایی از آنها امری کاملا حساس و با مسولیت زیاد و تخصصی است که نیاز به تجربه ی بالا دارد.
بسیاری دیگر در زمینه ی فروشندگی و آموزش تعمیرات موبایل و نمایندگی های برندها فعالیت دارند که همگی در پرتو فراگیر شدن استفاده از تلفن همراه شکل گرفته است.
موقعیت شغلی
تلفن همراه به سرعت عامه پسند شد و کسب و کار فروش موبایل طی مدتی کوتاه رونق گرفت این شغل چه در زمینه تجارتی چه فروشگاهی دارای وجهه اجتماعی بالایی است.
از تعمیرات تلفن همراه نیز به عنوان یک مهارت فنی یاد می شود.
درآمد این شغل نیز در صورت رعایت پارامترهای ذکر شده در مطالب گذشته بسیار مناسب است البته برای شروع فعالیت به مانند بسیاری از مشاغل سرمایه مناسب را میطلبد.
چشم انداز
از گوشی های آلکاتل که بیشتر شبیه به قندشکن بود تولیدات موبایل سازان آغاز و به بازارهای جهانی صادر شد.
مدتی بعد گوشی هایی با ابعاد کوچک تر،ظرافت بیشتر و نمایشگرهای رنگی و دارای چراغ قوه در دستان مردم جای گرفتند.
در سال های ٢٠٠٣ و ٢٠٠٥ شرکت موتورولای آمریکا اولین گوشی های چند رسانه ای را تولید کرد که بمب تجاری این شرکت بود.پس از آن شرکت های نوکیا و سونی اریکسون هم با گوشی های چندرسانه ایی خود که قابلیت عکاسی،فیلمبرداری،مبتنی بر سیستم جاوا بود را روانه ی بازار کردند.
تکنولوژی روز به روز پیشرفت کرد و در سال ٢٠٠٧ اندروید وارد میدان شد.
این جهش به گونه ای بود که که دوران موبایل را به قبل و بعد از اندروید تقسیم می کنند.
به اطراف خود می نگریم حالا گوشی های موبایل عضوی جدا نشدنی از زندگی روزمره ما شده است.
از امور بانکی گرفته تا کنترل محیط کار همه با موبایل قابل انجام است و به تبع این نیازها شغل فروش موبایل بسیار مورد توجه قرار میگیرد زیرا تقاضای بازار بسیار زیاد است.
امروزه در کنار موبایل ها پی اس پی ها و تبلت ها هم سهم قابل توجهی را در فروش دارند.
تغییرات ظاهری موبایل ها و امکانات جدید وابسته به نوع نیاز عامه مردم است و سرعت تکنولوژی بقای این شغل را تضمین میکند.
بازار داغ گوشی های لمسی
شایان شورآبادی، از فعالان بازار موبایل ایران در این خصوص میگوید: تنوع در مدلها و طراحیها و همچنین در منوی گوشیهای لمسی سبب شده است تا سلیقه کاربران کمی تغییر کند و به صفحه نمایش لمسی رو بیاورند؛ البته عرضه گوشیهای لمسی با امکانات بالا و از سوی برندهای معتبر جهانی، همراه با قیمت مناسب باعث شده است تا روز به روز تقاضا برای این نوع گوشیها افزایش یابد.
رضا پاکزاد، فروشنده گوشی همراه هم در این خصوص عقیده دارد:شرایط حاکم در بازار و نوسان نرخ ارز باعث شده است تا کاربران تمایل بیشتری به گوشیهاي ارزان قیمت داشته باشند. به این دلیل که ممکن است با یک جابهجایی کوچک خریدار ضررهای زیادی متحمل شود و این موضوع در ذهن کاربر تاثیر بدی میگذارد و ممکن است برای خرید بعدی او را کمی مردد کند، اما با این حال، قابلیتهای گوشی و تنوع سرویسهای قابل استفاده در گوشیهای لمسی باعث شده است كه فروش این گوشیها نیز به همین نسبت افزایش یابد.
چه کسانی طرفدار لمسیها هستند
استقبال گسترده کاربران جوان و کم سن و سال از گوشیهای لمسی در بازار نشان میدهد که اکثر افراد کم سن و سال، طرفدار این فناوری هستند. البته ناگفته نماند که نگهداری از گوشیهای لمسی به مراتب سختتر از گوشیهای دارای صفحه کلید و معمولی است. نیوشا شمس از فروشندگان گوشی تلفن همراه در بازار علاءالدین گفت: این علاقه بیشتر در افراد زیر ۳۵ سال مشاهده میشود و برخی از خریداران و کاربران این گوشیها دانشآموزان هستند.
گزارشها حاکی از آن است که علاوه بر بزرگی صفحه نمایش، کیفیت خوب آنها و برخورداری از نرمافزارهای جدید، از دلایل اصلی استقبال مشتریان بوده است. صفحه نمایش گوشیهای لمسی به دو دسته صفحه نمایش لمسی مقاومتی یا حساس به فشار و صفحه نمایش لمسی خازنی یا دارای الکتریسیته ساکن تقسیم میشوند. صفحه نمایش لمسی مقاومتی در تولید تلفنهای همراه لمسی و به خصوص گوشیهای حرفهای تحت سیستم عامل ویندوز موبایل و اندروید متداولتر است و تاکنون گوشیهایی که از این صفحه نمایش برخوردار هستند با استقبال بیشتر مشتریان روبهرو شدهاند. صفحه نمایشهاي لمسی خازنی که به تازگی در صنعت تلفن همراه محبوبیت زیادی به دست آوردهاند، به علت قیمت بالایی که دارند، سهم کمتری از بازار موبایل را به خود اختصاص دادهاند. این نوع صفحه نمایش لمسی نیز در دو نوع تولید میشود. نوع اول، در آنِ واحد تنها میتواند یک لمس را ثبت کند و نوع دوم که «Multi Touch» نامیده میشود، در یک زمان قادر به ثبت بیش از یک لمس است. هماکنون این فناوری را میتوانیم در گوشیهای آیفون ببینیم.
ترین های بازار موبایل
این روزها کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که یک گوشی تلفن همراه نداشته باشد.
با آمدن گوشیهای ارزان قیمت به بازار، بسیاری از بازاریها تا چهار خط تلفن هم به همراه دارند. با نگاهی به بازار فروش تلفن همراه میتوان به تفاوت آدمها در خرید گوشی تلفن همراه پی برد. در این گزارش سعی شده به کمک فروشندگان تلفن همراه در یکی از بازارهای تهران، نگاهی متفاوت به تلفنهای همراه موجود در بازار داشته باشیم.
موبایلهای زنانه- مردانه
در بازار موبایل تقسیمبندی محسوسی درباره موبایلهای زنانه و مردانه وجود ندارد. ولی بهطور کلی کمتر مردی را میتوان پیدا کرد که گوشی صورتی با قلب و نگین برای خود بخرد. این بازار مانند بازار لباس تفکیکپذیر نیست ولی مردها رنگهای تیره بیشتر میخرند و زنها رنگهای روشن مثل سفید و صورتی. در تفاوت خرید زنان و مردان در حوزه موبایل، فروشندگان دریافتهاند که مردها عموما دنبال تکنولوژی روز هستند و زنها زیبایی گوشی برایشان مهمتر است. در میان زنها از ١٠نفر دو نفر بهدنبال تکنولوژی برتر هستند.
فروشندگان موبایل معتقدند که یک تفاوت اساسی مردها با زنها در نحوه خرید کردنشان است. زنها بازار را زیر و رو میکنند تا ارزانترین گوشی مورد نظرشان را خریداری کنند ولی مردها چنین حوصلهای ندارند؛ بنابراین سودی که از فروش گوشی به مردها عاید میشود بیشتر است.
عجیبترین گوشیهای موبایل
گوشیهای نامتعارف عموما توسط برندهای اصلی تولید نمیشود. این گوشیها چینی بوده و شکلهایی مانند عروسک، ماشین و ساعت دارند. این گوشیها را عموما افرادی مثل سربازها برای استفاده در پادگان، دانشجوها برای استفاده در جلسه امتحان و کسانی که چندین بار گوشیشان دزدیده شده است میخرند.
این گوشیها مانند گوشیهای دیگر حافظه جانبی، شمارهگیر، پخش فیلم و موزیک و... دارند ولی کیفیت خوبی ندارد. از جمله گوشیهای غیرمتعارف تلفنهایی هستند که آنتن داشته و شبکههای تلویزیونی را نشان میدهند. این تلفنها نیز میان مشاغل مختلف و عاشقان سریالهای تلویزیون طرفداران خاص خود را دارند ولی از آنجا که خیلی ارزان هستند و امیدی به عمر طولانیشان نمیرود طرفدار کمتری دارند. این گوشیها در بیشترین حالت ٢٠٠هزار تومان قیمت دارند. در میان گوشیهای تلفن همراه غیرمتغارف شکل مربع که یکی از شرکتها به تازگی آن را وارد بازار کرده است، بهدلیل شباهتش به جعبه آرایش زنان میان آنها طرفدار دارد.
ارزانترین و گرانترین
ارزانترین گوشیهای تلفن همراه در بازار ایران حدود ٤٠هزار تومان قیمت دارند. این گوشیها هیچ کاراییای غیر از مکالمه و ایام اس ندارند و جای کمی برای ذخیره شماره تلفن در دفترچهشان دارند. اما گرانترین گوشیها داستان عجیبی دارند. این گوشیها که در ایران بین پنج تا هشتاد میلیون تومان هستند و در خارج تا سیصد میلیون تومان، هیچ خاصیت فوقالعادهای ندارند؛ نه دوربین خاصها، نه شکل خاص نه نرمافزار سری؛ هیچچیز غیراز اینکه بسیار سنگینتر از گوشیهای دیگر بوده و گرانترینهایشان دستساز بوده و اسم سازنده آنها در آن درج شده است، نگینهای اصل داشته و ارزش کلکسیونی دارند این گوشیها مانند لامبورگینی که تعداد محدودی از آن ساخته میشود به تعداد بسیار کم ساخته شدهاند و قابهایشان از تیتانیوم، استیل یا طلاست. این گوشیها بهدلیل عتیقهبودن روزبهروز بر قیمتشان افزوده میشود. در جعبه این گوشیها وسایلی که عموما خیلی ربطی به گوشی ندارد مثلMP4آیپد و دستگاهPS3وجود دارد. اما سوای این گوشی غیرمتعارف، در میان گوشیهای متعارف، آیفون هنوز پیشتاز است و با قیمت روز دلار بالا و پایین میرود. قیمت این گوشی هماکنون بین یک میلیون و دویست تا سیصد هزار تومان است.
سبکی و سنگینی
یکی از ویژگیهایی که سازندگان تلفنهای همراه همواره بر سر آن رقابت داشتهاند وزن گوشی است که با و بدون باتری محاسبه میشود. اما این روزها گوشیهای موجود در بازار بهصورت میانگین ١١٠-١٠٥گرم وزن دارند ولی گوشیهای ارزانقمیتی که معرفی شد ٧٧گرم است و با این حساب خود را بهعنوان سبکترین گوشی در بازار جای داده است. سنگینترین گوشیهای تلفن همراه لوکسترینهایشان هستند. تلفنهای کلکسیونی تا ٣٥٠گرم وزن دارند و دارندگانشان هم فکر میکنند همین سنگینی باعث خوشدستی گوشی شده است.
گوشیهای دزدی
گوشیهایی که بدون جعبه و محتویات آن فروخته میشوند عمدتا سرقتی هستند. بازار آنها خیلی از بازار گوشیهای اصلی دور نیست. این گوشیها یک ساعت پس از سرقت به بازارهای دستدوم راه پیدا میکنند و مانند بازار ضبط دستدوم، خریداران و فروشندگانشان برای خرید و فروش آنها احساس عذاب وجدان نمیکنند. به گفته یکی از فروشندگان بازار علاءالدین کسی که گوشی را میدزدد خیلی برایش فرق نمیکند که چه گوشی را بدزدد. هر مدلی که دزدیده شود بین ٨٠-٧٠هزار تومان فروخته شده و خرج موادمخدر او میشود. صاحبان گوشیهای سرقتی درصورتی که شماره سریال تلفن همراهشان را داشته باشند میتوانند برای ردگیری آن به مخابرات مراجعه کنند ولی از آنجا که سرقت موبایل و پیدا نشدنش امری معمول شده است خیلیها پیگیری نمیکنند.
لوازم جانبی هیجانانگیز
بازار در تصرف پرندگان خشمگین است. چهره شخصیتهای بازی Angry Birds که چند سالی است با آمدن گوشیهای هوشمند به بازار راه یافته است محبوبیت خاصی دارد. در مغازههای فروش گوشی تلفن همراه بخشی به قابها، بندها و کیفهایی اختصاص دارد که این پرندگان روی آنها نقش بستهاند. مشتریهای ثابت آنها هم خانمها هستند. بندهای براق و نگیندار در رتبه بعدی قرار دارند. مردها بیشتر ترجیح میدهند که برای موبایلشان کیفهای ساده و مشکی بخرند. البته جوانترها سلیقه مدرنتری دارند و طرحهای ساده و در عین حال متفاوت را میپسندند. به این بازار خوشنویسی پشت قابها هم اضافه شده است که حاوی شعرهای عاشقانه و عارفانه است..
چند سیم کارتهها
چند سیمکارتهها بازار دو دستهاند یکی آن دسته که برندهای اصلی تولید میکنند و بیشتر از دو سیمکارت در یک گوشی تلفن قرار نمیدهند و دسته دوم دو چهار سیمکارتههای چینی هستند که طرفداران خاص خود را دارند. این گوشیها یک چهارم قیمت گوشیهای اصلی هستند و به قول فروشندگان راسته موبایل، بهصورت کیلویی فروخته میشوند.
بررسی وضعیت ارایه خدمات پس از فروش
موضوع قاچاق و گارانتیهای متفرقه بحث داغی است که این روزها در هر شرکت و بازاری که ردپایی از تلفن همراه دیده میشود، نقل زبانهاست. در حال حاضر تلفنهمراه بازار بزرگی را به خود اختصاص داده و به یکی از خریدهای ضروری مردم تبدیل شده، تا آنجا که در جیب و کیف و دست اقشار مختلف مردم در همه سطوح جامعه دیده میشود. با افزایش قابلیتها و قیمت این دستگاهها، تولیدکنندگان به منظور جلب رضایت مشتری و توسعه بازار به ارایه خدمات پس از فروش پرداختهاند. اگرچه با اضافه شدن گارانتی به گوشی، هزینه این دستگاهها افزایش مییابد، اما کاربران حاضرند این هزینه را پرداخت کنند تا اگر به مشکل برخوردند، بدانند که کجا و چگونه این دستگاهها را تعمیر یا تعویض کنند.
همه ما میدانیم در ایران به شکل جدی تولید داخلی وجود ندارد، بنابراین برندهای خارجی از جمله سونی اریکسون، سامسونگ، نوکیا، الجی وHTCبازار این کالای کوچک را اشباع کردهاند و با توجه به اینکه این کالا پس از ورود و عرضه به مشتری ممکن است با مشکلاتی روبهرو شود، از این رو، بحث گارانتی به تبی داغ در میان شرکتها تبدیل شده، به طوریکه از چند سال گذشته شرکتهای پارسکامتل، پارسمایکروتل، پارسنیکاتل، یاس، اتصالات، ایراننوکیا و پارسقائم پا به عرصه ظهور گذاشته و رقابت تنگاتنگی را آغاز کردند و گاهی هم شاهد از میدان به در شدن برخی از آنها بودهایم.
در این گزارش به روند فعالیت شرکتهای ارایه دهنده خدمات پس از فروش و میزان رضایت مردم از این سرویسها ميپردازیم.
ارایه سرویسهای گارانتی و خدمات پس از فروش در کشور ابتدا از سوی شرکتهایی همچون پارسقائم ارایه شد که به دلیل تبلیغات زیاد در جهت جلب مشتری باعث افزایش هزینه برای شرکت مبدا و در نهایت خریدار شد. پس از آن شرکت ایراننوکیا وارد بازار شد اما بنا به دلایلی، هر کدام از این شرکتها از چرخه رقابت خارج شد.
نظر فروشندگان چيست
فروشندگان موبایل حلقه واسطه میان شرکتها و خریداران موبایل هستند که حرفهای زیادی درباره خدمات پس از فروش شرکتها برای گفتن دارند.
یکی از فروشندگان بازار موبایل علاءالدین میگوید: بیمه نوعی گارانتی است که روی کالاهای مختلف به منظور ارایه خدمات بیشتر در جهت رضایت و اطمینان خاطر مشتری قرار میگیرد که البته به شکل “قانونی” در نقاط مختلف دنیا در آمده و به دلیل وضعیت اقتصادی کشورها بر روی اکثر کالاها سرویسهایی به این شکل ارایه میشود.
وی معتقد است، مردم کشور ما هنگام خرید فکر میکنند که اگر کالای خریداری شده گارانتی نداشته باشد، بال در میآورد و فرار میکند، اما هنگامی که اختلاف قیمت را میبینند که گاهی در مورد یک گوشی به 130 یا 140 هزار تومان هم میرسد ترجیح میدهند بدون گارانتی خرید کنند که این قضیه نه به نفع خریدار است و نه فروشنده.
وی با بیان اینکه مردم باید هر چه بیشتر با بحث گارانتی آشنا شوند، میگوید: باید این قضیه را ابتدا روشن کنیم که اصلا گارانتی چیست؟ چرا در کشور ما بحث گارانتی آنقدر داغ است و آیا بحث گارانتی که گاه و بیگاه باعث دردسرهایی برای کاربران و فروشندگان و حتی موجب رقابت میان شرکتها میشود، ارزش این همه هزینه و مشکلات را دارد؟!
وی معتقد است، هنگامی که کالایی در کشورهای دیگر تولید میشود و با عبور از فرسنگها مسافت به ایران وارد میشود، آیا خنده دار نیست که شرکتها برای ارایه این برگه دست به هر کاری میزنند که مثلا گارانتی فلان برند را با نام خود ارایه کنند. آیا بهتر نیست به جای ارایه گارانتی که گهگاه فقط حکم یک برگه یک ساله را دارد به فکر تولید در کشور پهناورمان ایران باشیم.
مشتریان چه ميگويند
در نهایت سر اصلی جنجال خدمات پس از فروش مشتریان هستند که باید رضایتشان برآورده شود.
در گفتوگو با خریداران هم به نتایجی از عملکرد شرکتهای ارایه دهنده خدمات پس از فروش دست یافتیم که خالی از لطف نیست.
به گفته مشتریان، برخی از شرکتها با وجود تبلیغات گسترده، عملکرد خوبی ندارند و با توجه به ارایه بیمه، هزینه سنگینی در قبال تعمیر یا تعویض قطعات گوشی از مشتری دریافت میکنند که گاه این هزینه بیش از دو برابر هزینه واقعی تعمیر یا تعویض قطعات آن میرسد.
به عقیده کاربران، برخی از شرکتها هم سرویسها و خدمات به موقع و خوبی را به مشتریانشان ارایه میدهند اما خیلی به روز نیستند و با برنامهریزی درستی اقدام به ارایه خدمات نمیکنند.
به گفته آنها، پارسکامتل یکی از بهروزترین شرکتهایی است که در این زمینه فعالیت میکند. مثلا این شرکت هر روز قیمتها را بر اساس گارانتی و بیمه تغییر داده و به نمایندگان خود در سراسر کشور اطلاع میدهد.
شرکت یاس سرویسهای خوبی ارایه میدهد. این شرکت یک سری نرمافزارهای اضافه به کاربران ارایه میکند و به تازگی اقدام به تعلیم مشتریان در رابطه با گوشیهای HTC کرده است. اما با همه این تفاسیر هزینه سنگینی را نیز برای خدمات پس از فروش و بیمه اختصاص داده است.