تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط ایوب حسینی

بازدید: 6488

تجزیه و تحلیل صورت های مالی

1.  تجزیه و تحلیل درونی[1]: شامل مقایسه اقلام مندرج در یک صورت مالی با یکدیگر است.
2.  تجزیه و تحلیل مقایسه‌ای[2]: شامل مقایسه اقلام مندرج درصورتهای مالی چند دوره با یکدیگر است.
3.  تجزیه و تحلیل سرمایه در گردش[3]: شامل شناسایی عوامل مؤثر در تغییرات وضعیت نقدینگی شرکت است.
4. تجزیه و تحلیل ریسک[4]: شامل بررسی ریسک‌هایی است که سرمایه‌گذاری‌های شرکت با آن روبه‌رو است.

نسبت‌های مالی در يك دسته‌بندی كلی به پنج دسته تقسيم می‌شوند. نسبت‌های نقدينگی كه كفايت و قدرت نقدينگی شرکت را در قبال بازپرداخت بدهي‌های كوتاه‌مدت مشخص می‌كند. نسبت‌های اهرمی كه ميزان تأمين مالی شرکت از منابع مالی خارجی را بیان می‌كند. نسبت‌های فعالیت كه نحوه كاربرد دارائي‌ها را نشان می‌دهد. نسبتهای سودآوری که وضعیت شركت را از لحاظ سودآوری ارزيابی می‌كند، و بالاخره نسبت‌های مالكيت که به‌طور مستقيم و غيرمستقيم پيوند‌دهنده سود و نقدينگی هستند و وضعيت سرمايه‌گذاری در یک شركت را در زمان حال و آينده بررسی می‌كند.

در این مقاله بیشتر سعی شده به تفاسیری که از این نسبت‌ها می‌توان داشت تأکید شود، به‌خصوص مواردی‌که می‌تواند در تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی یک شرکت خارجی مورد توجه باشد، بحث و بررسی می‌شود. به‌ این منظور ابتدا به تأثیر ارزش‌های فرهنگی بر ارزش‌های حسابداری یک کشور و در ادامه اثر ارزش‌های حسابداری بر سیستم‌ها و رویه‌های اندازه‌گیری و گزارشگری در نظام حسابداری پرداخته می‌شود. در پایان ضرورت درک رویه‌های تجاری یک کشور جهت تفسیر نسبت‌های مالی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مروری بر تجزیه و تحلیل مالی

تجربیات گذشته، راهنمای نسبتاً کاملی برای انجام و تنظیم برنامه‌های آتی خواهد بود. نتیجه عملیات و وضعیت مالی سال‌های گذشته هر شرکت در صورت‌های مالی آن منعکس شده است، لذا صورت‌های مالی سال‌های قبل دارای تجارب گذشته بسیاری می‌باشند.

به‌طور خلاصه، تجزیه و تحلیل مالی دارای چهار مرحله است که عبارتند از:

1. 1.  تعیین اهداف تجزیه و تحلیل
2. 2.  انتخاب اطلاعات مالی
3. 3.  مقایسه و مشخص نمودن رابطه بین اطلاعات مالی
4. 4.  تفسیر و ارزیابی نتایج حاصل از ارتباطات تعیین شده

تحلیل‌گر پس از آنکه هدف تجزیه و تحلیل را مشخص نمود، اطلاعات مالی را از صورت‌های مالی و یا سایر منابع، گردآوری می‌نماید. اقلام مندرج در صورت‌های مالی به تنهایی بیانگر کمیت مربوط به ماهیت خود هستند و هیچ‌یک از آنها بیانگر کیفیت موجود خود نمی‌باشند. تحلیل‌گر با ایجاد ارتباط بین اقلام مذکور، نتایجی را بدست می‌آورد. با توجه به نتایج بدست آمده و با در نظر گرفتن سایر شرایط، نسبت به نقاط ضعف و قوت شرکت اظهارنظر می‌کند.

اصولاً یک تحلیل‌گر مالی می‌بایست از شرایط زیر برخوردار باشد.

1.  دارا بودن دانش و تئوری‌های مالی
2.  آشنایی با اصطلاحات و واژگان فنی حسابداری
3.  آشنایی با شرایط محیطی فعالیت‌های بازرگانی و اقتصادی
4.  درک اهداف، ماهیت و محدودیت‌های حسابداری
5.  آشنایی با ابزارها و تکنیک‌های تجزیه و تحلیل مالی

حسابداری مالی بازتابی از محیط تجاری

      تصور کنید اخیراً شما به‌عنوان تحلیل‌گر مالی در یک شرکت چند ملیتی امریکایی مشغول به‌کار شده‌اید. مدیر شما علاقمند به توسعه فعالیت در مناطق آسیای پاسفیک است. او مجموعه‌ای از صورت‌های مالی یک شرکت ژاپنی (که از نظر رشد و قابلیت سودآوری بسیار معتبر است) را به‌عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری جهت بررسی در اختیار شما قرار می‌دهد. شما با استفاده از تکنیک‌های تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی، شروع به کار می‌کنید. از آنجا که عملکرد شرکت در سطح بالایی معرفی شده است، فکر می‌کنید تجزیه و تحلیل روال عادی را طی خواهد کرد، به‌طوری‌که ارقام به‌دست آمده تصمیم برای سرمایه‌گذاری را تأیید خواهد نمود.

اما هنگامی‌که تجزیه و تحلیل‌هایتان به پایان می‌رسد، شما بیان می‌کنید که شرکت ژاپنی وضعیت مناسبی نداشته و به عبارت بهتر در مرز ورشکستگی قرار دارد. نسبت بدهی آن حدود دو برابر آنچه برای شرکت‌های امریکایی وجود دارد، می‌باشد. آنچه در نگرانی‌های شما نقش دارد این است که نسبت بدهی‌های کوتاه مدت آن نزدیک به دو برابر نسبت شرکت‌های امریکایی است. اتکاء به حقوق صاحبان سهام تقریباً نصف آنچه که شرکت‌های امریکایی دارند، است. تعجب می‌کنید که چه کسی در دنیا این‌چنین شرکتی را به‌‌عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری، توصیه می‌کند. در ادامه بررسی می‌شود چه مسأله‌ای باعث این تصور نادرست شده است.

یکی از بزرگترین مشکلات در سناریوی ارائه شده، این است که آیا مفروضات تحلیل‌گری در تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی یک شرکت امریکایی، می‌تواند در مورد این شرکت ژاپنی و یا هر شرکت خارجی دیگر هم به‌کار رود. این کار فقط در صورتی نتیجه بخش خواهد بود که سیستم حسابداری مالی و محیط فعالیت آن شرکت خارجی دقیقاً مشابه و منطبق بر آنچه که در امریکا وجود دارد، باشد. تجربه نشان می‌دهد که چنین موضوعی به‌ندرت اتفاق می‌افتد. سیستم حسابداری مالی ملّی هر کشور، به‌منظور رفع نیازهای داخلی همان محیط و به‌ویژه نیازهای استفاده‌کنندگان اطلاعات حسابداری در آن کشور، رشد و توسعه یافته است. بنابراین الزامات گزارشگری و حسابداری مالی ملّی هر کشور با کشور دیگر فرق می‌کند. بهترین راه برای تجزیه و تحلیل مناسب صورت‌های مالی یک شرکت خارجی این است که با رویه‌های تجاری و سیستم و روش‌های حسابداری معمول در آن کشور خوب آشنا شویم. البته آشنایی با حسابداری و رویه‌های تجاری هر کشور کاری است بس دشوار. به‌هرحال با فرض تهیه ابزارهای لازم، به یک چارچوب مشخص برای تجزیه و تحلیل نیاز است به‌طوری‌که بتوان آن‌را در مورد هر کشوری بکار برد.

چارچوبی برای تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

متغیرهای محیطی

     همانطورکه اشاره شد سیستم‌های حسابداری از محیطی که در آن به‌کار می‌روند، تأثیر می‌پذیرند. متغیرهای محیطی زیادی وجود دارند که می‌توانند تأثیرگذار باشند، مواردی از قبیل روابط سیاسی و اقتصادی با سایر کشورها، سیستم‌ قانونی، سطح تورم، تأمین‌کنندگان اصلی منابع مالی، اندازه و پیچیدگی شرکت‌ها، دانش و مهارت مدیران و سطح آموزش عمومی. در نمایه 1 با استفاده از این متغیرها دو محیط ژاپنی و امریکایی مقایسه شده است. به‌طوری‌که مشاهده می‌شود دو کشور در سه متغیر روابط سیاسی و اقتصادی با سایر کشورها، سیستم‌ قانونی و تأمین‌کنندگان اصلی منابع مالی تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. پس تجزیه و تحلیل‌ را با آگاهی از این تفاوت‌ها آغاز می‌کنیم.

نمایه 1- متغیرهای محیطی

ارزش‌های فرهنگی

سیستم حسابداری از فرهنگ و ارزش‌هایی که افراد یک جامعه در آنها مشترکند، نیز تأثیر می­پذیرد. شناخت در مورد ارزش‌ها و باورهای جوامع می­تواند به درک سیستم حسابداری آنها کمک نماید. ارزش‌ها را می‌توان "تمایل به ترجیح دادن حالت معینی از امور نسبت به سایر حالات" تعریف کرد. برای مثال: مردم امریکا برای مفهوم فردگرایی ارزش قائل­اند، ولی در ژاپن این فرد نیست که مهم است، بلکه چگونگی روابط و برقراری ارتباط فرد با گروه اهمیت دارد. فرهنگ ژاپنی به سطح بالایی از وابستگی افراد به یکدیگر و ارزش‌های گروهی معتقد است و برای آن به مراتب، بیشتر از قضاوت حرفه­ای یا اعمال نظر شخصی اهمیت قائل می‌شود. جامعه ژاپنی سیستم سلسله مراتبی را که براساس آن هر کس نقشی دارد و نباید مورد تردید قرار دهد را به‌آسانی می­پذیرد، درحالی‌که جامعه امریکا، خواستار توزیع قدرت به‌صورت غیرانحصاری می‌باشد.

یکی از ابعاد فرهنگی که در اینجا بحث ­می‌شود، این است که یک جامعه نسبت به شرایط عدم اطمینان و ابهام چه احساسی دارد. در جامعه‌ای (مثل ژاپن) که فرهنگ آن کاهش عدم اطمینان را ترجیح می­دهد و تخطّی از ارزش­ها و قانون موجب دلسردی مردم می­شود، قوانین باید با تشریح نحوه برخورد با شرایط مختلف، برای مردم اطمینان خاطر مناسبی را فراهم آورند که به این ترتیب نیاز به قضاوت‌‌های فردی نیز از بین خواهد رفت. برعکس، یک جامعه برای حل موارد استثنایی، عرف را بیشتر از اصول و قواعد (مکتوب) باور دارد، مثل انگلیس و ایالات متحده.

ارزش‌های فرهنگی می­توانند با ارزش‌های حسابداری[5] ارتباط تنگاتنگی داشته باشند. این ارتباطات در نمایه 2 ارائه شده است.

نمایه 2- فرهنگ، ارزش‌ها و سیستم‌های حسابداری، چارچوبی برای تجزیه و تحلیل

ارزش‌های حسابداری

      در این بخش برخی از ارزش‌های حسابداری که می‌توانند بر توسعه و پیشرفت نظام‌های حسابداری ملّی و رویه­های اندازه‌گیری و افشا تأثیر­گذار باشند، به‌شرح زیر ارائه می‌شود.

-   حرفه‌ای گرایی در مقابل کنترل قانونی

-   یکنواختی در مقابل انعطاف‌پذیری

-   محافظه­کاری در مقابل خوش­بینی

-   رازداری در مقابل شفاف سازی

شناخت برخی مسائل درباره ارزش‌های حسابداری یک کشور ما را در تفسیر و درک گزارش‌های مالی شرکت‌های فعّال در آن محیط یاری می­کند. هدف نهایی این است که قادر به انجام تجزیه و تحلیل واقع‌گرایانۀ گزارش‌های مالی هر شرکت چند ملیتی باشیم، البته با این فرض که حسابداری ملّی و رویه­های تجاری، از متغیرهای محیط فعالیت خود نشأت گرفته باشند.

یکی از ارزش‌های حسابداری، توجه به قضاوت‌های حرفه‌ای و مستقل به‌عنوان آنچه که در مقابل کنترل قانونی قرار می‌گیرد، می‌باشد. ارزش دادن به اعمال قضاوت حرفه‌ای با برتری دادن فرهنگ یک جامعه به فرد و فردگرایی ارتباط مستقیم دارد.

در مدل انگلیسی، مفهوم این ارزش ارائه اظهارنظر صحیح و منصفانه در مورد گزارش‌های مالی شرکت است که حسابرس این امر را با استفاده از قضاوت‌های حرفه‌ای خود نمایان می‌سازد. کنترل قانونی (لحاظ رعایت الزامات قانونی) هم در مدل‌های امریکای جنوبی و هم مدل‌های اروپایی (بجز انگلیس) یک ارزش حسابداری محسوب می‌شود. در ژاپن، فرانسه و آلمان حسابداران از قوانین رسمی کشور پیروی می‌کنند و قضاوت حرفه‌ای بسیار کمتر از مدل انگلیسی اتفاق می‌افتد.

دومین مجموعه از ارزش‌های حسابداری که نظام‌های گزارشگری مالی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد، مسأله یکنواختی در برابر مفهوم انعطاف‌پذیری می‌باشد. جامعه‌ای که انعطاف‌پذیری را باور دارد، در شرایط مختلف می‌تواند پاسخگوی نیازهای شرکت‌های خصوصی باشد. بین این ارزش حسابداری و ارزش فرهنگی رفتار با عدم اطمینان رابطه متقابلی وجود دارد. یکنواختی را در رویه‌های حسابداری مندرج در قانون حسابداری مدل‌های امریکای جنوبی و اروپایی (بجز انگلیس) می‌توان یافت. به‌طور خلاصه نظام حسابداری ژاپن تحت تأثیر یکنواختی است، در حالی‌که در امریکا انعطاف‌پذیری تأثیرگذار می‌باشد.

ارزش حسابداری محافظه‌کاری، به اندازه‌گیری اطلاعات حسابداری با یک رویکرد محتاطانه اشاره دارد که به نحوه برخورد با شرایط عدم اطمینان در آینده مربوط می‌شود. خوش‌بینی، درصد عدم اطمینان بیشتری را در روشهای اندازه‌گیری تحمل می‌کند. برای مثال، بسیاری از مخارج انجام شده توسط شرکت دارای منافع آتی هستند. البته این منافع مشخص نمی‌شوند. ولی آیا این مخارج ‌باید به حساب هزینه منظور شوند یا یک دارایی و سپس در دوره‌های بعد به حساب هزینه منظور شوند؟ محافظه‌کاری،  راه اول را پیشنهاد می‌کند، درحالی‌که در رویکرد خوش‌بینانه اجازه داده می‌شود این مخارج تحت شرایط معین، بعداً به حساب هزینه منظور شوند.

کشورهای مدل امریکایی-انگلیسی رویکرد خوش‌بینانه‌تری نسبت به کشورهای مدل‌های امریکای جنوبی و اروپایی (بجز انگلیس) دارند. تفاوت در رویکردها می‌تواند متأثر از قوانین مالیاتی، تأمین‌کنندگان منابع مالی و نیازهای استفاده‌کنندگان نیز باشد. برای مثال، حسابداری مالی ژاپن به شدت تحت تأثیر قوانین مالیاتی است، و در نتیجه برای کاهش مالیات به سمت استفاده از روش‌های محافظه‌کارانه هدایت می‌شود.

آخرین مجموعه از ارزش‌های حسابداری، رازداری در مقابل شفاف سازی است که با توجه به رویه‌های افشاءگری بحث می‌شود. کشورهای مدل‌های امریکای جنوبی و اروپایی (بجز انگلیس) به‌منظور محدود کردن افشا اطلاعات به مدیریت و تأمین‌کنندگان منابع مالی، اهمیت خاصی برای رازداری و محافظت از اطلاعات قائل‌اند. رازداری و محافظه‌کاری نیز به یکدیگر مربوط می‌شوند، چراکه هر دو منجر به یک رویکرد محتاطانه‌تر نسبت به امر گزارشگری می‌شوند (مثل آنچه که در ژاپن مشاهده می‌شود).

نمایه 3- مدل‌ها و ارزش‌های حسابداری

در مدل امریکایی- انگلیسی نسبت به سایر مدل‌ها اطلاعات بیشتری افشاء می‌شود، بنابراین رویکرد پاسخگویی عمومی را برای گزارشگری مالی در پیش می‌گیرند. در نمایه 3 ارزش‌های حسابداری مربوط به هر یک از مدل‌های مختلف حسابداری مورد مقایسه قرار گرفته است.

تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی

زبان، واژگان فنی و ساختار  

برای استفاده‌کننده انگلیسی زبان، اگر گزارش ارائه شده به زبان انگلیسی نباشد مانعی برای استفاده آن خواهد بود. شرکت‌ها معمولاً گزارش‌های‌ خود را به زبان رسمی کشورشان و سپس به زبان‌های دوم و شاید سوم ترجمه و منتشر می‌کنند. در نمایه 4، فهرستی از کشورهایی را که شرکت‌های فعال در آنها تمام یا بخشی از گزارش‌های سالانه خود را به زبان انگلیسی ترجمه می‌کنند، در سه سطح ارائه شده است.

تفاوت‌های موجود در اصطلاحات فنی حسابداری نیز مسأله دیگری است که در امر انتقال اطلاعات مطرح می‌شود. برای مثال یک گزارش انگلیسی می‌تواند استفاده‌کننده امریکایی را گمراه کند. دارایی‌های ثابت نه تنها اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات بلکه کلیه دارایی‌هایی که برای ادامه فعالیت نگهداری می‌شوند را شامل می‌شود. شکل ترازنامه انگلیسی برخلاف ترازنامه امریکایی است و دارایی‌های ثابت بالاتر از دارایی‌های جاری ارائه می‌شوند. استفاده‌کننده صورت‌های مالی خارجی باید متوجه باشد و نیز کمی مشکوک، چون مواردی‌که به‌صورت شناخته شده ارائه می‌شوند، در واقع می‌توانند کاملاً متفاوت باشند.

در مورد صورت‌های مالی ترجمه شده، استفاده‌کننده باید به این موضوع توجه داشته باشد که هم زبان و هم مبالغ پولی برای او ترجمه و تسعیر شده باشند، با این حال هنوز هم صورت‌های مالی ترجمه و تسعیر شده‌ای هستند که براساس اصول پذیرفته شده حسابداری کشور دیگر می‌باشند و در نتیجه مستقیماً با صورت‌های مالی کشور استفاده‌کننده، نمی‌توانند مقایسه شوند. البته شرکت‌های چند ملیتی صورتهای مالی ثانویه‌ای را برمبنای مجموعه دیگری از اصول پذیرفته شده حسابداری مثل استانداردهای بین‌المللی ارائه می‌کنند.

بررسی کنندگان صورت‌های مالی حتی اگر به زبان، واحد پولی و مبانی اصول حسابداری مشرف باشند، ولی باز هم باید مجموعه‌ای از نکات دیگر را مورد توجه قرار دهند. اصول مالی و اتخاذ تصمیمات تجاری در همه جای دنیا یکسان نیست، و بررسی کنندگان صورت‌های مالی خارجی باید آگاه باشند و بدانند که محیط تجاری کشور محل فعالیت شرکت، چگونه می‌تواند گزارش‌های مالی آن شرکت را تحت تأثیر قرار دهد. به‌ویژه این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود، اگر که استفاده‌کننده بخواهد ارقام حسابداری چند شرکت از فرهنگ‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کند.

نمایه 4- زبان صورت‌های مالی شرکت‌های تولیدی غیر امریکایی

تجزیه و تحلیل نسبت‌ها

نسبت‌های اقلام کلیدی در صورت‌های مالی برای تعیین مواردی چون نرخ بازدهی، ریسک‌پذیری، توانایی پرداخت بدهی‌ها (نقدینگی) محاسبه می‌شوند.

نسبت‌های سودآوری

معمول‌ترین نسبت‌هایی که معرف نرخ‌ بازدهی یک سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران هستند، سود هر سهم و نرخ بازده سرمایه‌گذاری می‌باشند.

سود هر سهم (EPS) نسبت سودهای قابل تقسیم به هر سهم از سهام سرمایه‌گذار را نشان می‌دهد و به‌صورت زیر محاسبه می‌شود.    نرخ بازده سرمایه‌گذاری‌ها (ROI) نشان می‌دهد تا چه حد سرمایه به‌کارگرفته شده توسط شرکت، کارا بوده است. سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند جمع دارایی‌ها یا حقوق صاحبان سهام تعریف شود. اگر جمع دارایی‌ها در نظر گرفته شود، بیانگر نرخ بازده ایجاد شده توسط شرکت ناشی از به‌کارگیری دارایی‌ها است (نرخ بازده دارایی‌ها یا ROA)، و هرگاه سرمایه‌گذاران علاقمند باشند بازدهی‌ایی را که به‌صورت توزیع سرمایه به آنها تعلق می‌گیرد، محاسبه کنند از مبنای حقوق صاحبان سهام استفاده می‌کنند (نرخ بازده حقوق صاحبان سهام یا ROE). این نسبت‌ها به‌صورت زیر محاسبه می‌شوند:                                                                

شاخص‌های ریسک و نقدینگی

نسبت‌هایی که برای بیان ریسک و نقدینگی به‌کار می‌روند نسبت جاری و نسبت بدهی می‌باشند. نسبت جاری نشان‌دهنده توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت از محل نقدترین دارایی‌ها (دارایی‌های جاری) می‌باشد. این نسبت به‌صورت زیر محاسبه می‌شود.

نسبت بدهی شاخص دیگری است که ریسک مربوط به یک سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذار مشخص می‌کند. همان‌طورکه از عنوان آن پیداست، رابطه بین بدهی (سرمایه‌گذاری انجام شده توسط اعتباردهنده) و منابع (دارایی‌های) به‌کار گرفته شده توسط شرکت را نشان می‌دهد. چون بدهی‌ها باید از محل دارایی‌های شرکت تسویه شوند، هر چه این نسبت کمتر باشد، قدرت شرکت در پرداخت بدهی‌هایش بیشتر است و بنابراین شرکت برای ادامه فعالیت مطمئن‌تر است. به عبارت دیگر، اعتباردهندگان، بیشتر تمایل دارند به شرکت‌هایی وام داده یا سرمایه‌گذاری کنند که نسبت بدهی کمتری دارند. تحلیل‌گر باید توجه کند که این یتفسیر کاملاً امریکایی از نسبت بدهی می‌باشد. این نسبت به‌صورت زیر محاسبه می‌شود.

مثال عینی؛ تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی بین‌المللی

اجازه دهید برای انجام تجزیه و تحلیل در مورد صورت‌های مالی شرکت ژاپنی، از خلاصه اقلام صورت‌های مالی تلفیقی آن استفاده کنیم. این اطلاعات در نمایه زیر ارائه شده است.

نمایه 5- خلاصه صورت‌های مالی تلفیقی 5 ساله شرکت نمونه

یادداشت یک مندرج در نمایه 5، نشانه‌ای است برای ما مبنی بر اینکه این صورت‌ها به زبان انگلیسی و دلارهای امریکایی ترجمه و تسعیر شده‌اند، ولی اصول پذیرفته شده حسابداری به‌کار رفته همچنان ژاپنی، باقی مانده است.

اولین مرحله، محاسبه نسبت‌ها است و سپس آنها را تفسیر خواهیم کرد. سود هر سهم با استفاده از اطلاعات نمایه 5، مبلغ 404/0 دلار است. جمع دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری در ترازنامۀ تلفیقی شرکت ارائه شده است. با توجه به اطلاعات ارائه شده در نمایه 5، جمع بدهی‌ها برابر است با جمع دارایی‌ها منهای جمع حقوق صاحبان سهام، و در نتیجه نسبت بدهی به‌صورت زیر محاسبه می‌شود (7.234.134=3.898.401-11.132.535).

نسبت‌های بازدهی یا سودآوری شرکت‌های ژاپنی اغلب پایین می‌باشند. همان‌گونه که در مورد شرکت نمونه نیز نسبت به شرکت‌های امریکایی کمتر است و این بدان دلیل است که مدیران ژاپنی بر روی سود کوتاه مدت متمرکز نیستند. اطلاعات مقایسه‌ای بازده حقوق صاحبان سهام بین شرکت‌های ژاپنی و امریکایی برای یک دوره ده ساله در نمایه 6 ارائه شده است. با توجه به این آمار و ارقام می‌توان نتیجه گرفت شرکت‌های ژاپنی در طول دوره مورد بررسی، سودآوری کمتری نسبت به شرکت‌های امریکایی داشته‌اند.

اصول پذیرفته شده حسابداری در ژاپن منتج به ارائه ارقام سود خالص محافظه‌کارانه‌تری نسبت به اصول پذیرفته شده در امریکا می‌شوند. مدیران ژاپنی، امنیت شغلی بیشتری دارند، چون سهامداران بیشتر بر توان طولانی مدت ساختار تأکید دارند و کمتر به وضعیت بد سود خالص توجه می‌کنند.

نسبت جاری نیز کمتر از آنچه که یک سرمایه‌گذار امریکایی در مورد شرکت‌های امریکایی انتظار دارد، می‌باشد. به‌هرحال یک سرمایه‌گذار ژاپنی هرگز آن‌را پایین نمی‌داند، چون در ژاپن واقعاً استقراض کوتاه مدت، نسبت به وام‌ و بدهی‌های بلند مدت ترجیح داده می‌شود. فرض کنید اگر بدهی کوتاه مدت به‌طور پیوسته تمدید شود، هدف بدهی بلند مدت نیز تأمین خواهد شد و در نتیجه جانشین مناسبی برای استقراض‌های بلند مدت است. به‌علاوه اینکه چون معمولاً نرخ وام کوتاه مدت کمتر از وام بلندمدت است، هزینه‌های مالی شرکت نیز کاهش خواهد یافت.

نسبت بدهی نیز در مقایسه با متوسط آن برای شرکت‌های تولیدی امریکایی بالاست، اما بالا بودن این نسبت، در ژاپن نشان‌دهنده خوش‌بینی و اعتماد بانک‌ها به شرکت است. به عبارت دیگر، در محیط تجاری ژاپن، شرکت‌هایی نسبت بدهی پایین دارند که قادر به اخذ هیچ اعتباری از بانک‌ها نیستند. خلاصه اینکه بر خلاف انتظار، پایین بودن نسبت بدهی در ژاپن نشان‌دهنده ریسکی بودن شرکت و برعکس، نسبت بدهی بالا بیانگر سطح اطمینان بیشتر و ریسک کمتر است

نمایه 6- متوسط بازده حقوق صاحبان سهام

نتیجه‌گیری

بررسی‌ها نشان می‌دهد تفاوت‌های اساسی بین محیط اقتصادی ژاپن و امریکا، ارزش‌های فرهنگی و ارزش‌های حسابداری آنها وجود دارد. به‌طوری‌که یک تحلیل‌گر مالی به‌سادگی نمی‌تواند صورت‌های مالی یک شرکت ژاپنی را با صورت‌های مالی یک شرکت امریکایی مقایسه نماید. اصول پذیرفته شده حسابداری در ژاپن و امریکا تفاوت‌های اساسی دارند. رویه‌های تجاری هر محیط اقتصادی از ارزش‌های فرهنگی همان جامعه تأثیر می‌پذیرد. برای تفسیر نتایج اطلاعات مالی یک شرکت، می‌بایست محیط تجاری که شرکت در آن فعالیت دارد، را مطالعه نمود. تفاوت‌های موجود در مقدار نسبت‌ها نتیجه روش‌هایی است که متأثر از محیط و روابط تجاری است و نه لزوماً نشانه‌ای از نقاط ضعف وضعیت مالی شرکت‌ها، مثل گزارش سود خالص کمتر به‌منظور اهداف مالیاتی یا دیدگاه بلندمدت در مورد سود خالص، استفاده از بدهی کوتاه مدت برای تأمین مالی دارایی‌ها.

در این نوشتار چارچوبی برای تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی بین‌المللی ارائه شد. بدین ترتیب که تجزیه و تحلیل با بررسی گروهی از متغیرهای محیطی‌ که نظام حسابداری یک کشور را شکل می‌دهند، آغاز می‌شود. سپس ارزش‌ها و باورهای خاص اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر ارزش‌های حسابداری، نظام حسابداری و روش‌های اندازه‌گیری و افشا مورد بررسی قرار می‌گیرد. به‌علاوه تحلیل‌گر باید به زبان، اصطلاحات فنی و شکل گزارش‌های مالی خارجی که اساساً بر مبنای اصول پذیرفته شده حسابداری کشور متبوع تهیه می‌شوند، توجه خاص داشته باشد. هنگامی‌که تحلیل‌گر، نسبت‌های مالی را تفسیر می‌کند، این نکته را نیز باید بخاطر داشته باشد که رویه‌های تجاری بر پایه باورهای فرهنگی استوارند، که می‌توانند اثرات بسیار مهمی بر صورت‌های مالی یک شرکت داشته باشند.

منابع:

1. G. G. Mueller, H.Gernon & G.Meek," Accounting: An International Perspective ", Chapter 7(International Financial Statement Analysis), 1997.

2. اسماعیل‌پور، مجید، راهنمای سرمایه‌گذاری در بورس، چاپ سوم، 1383

5. مواردی هستند که یک سری نگرش­ها در مورد نظام حسابداری یک کشور و رویه­های اندازه­گیری و افشاء آن را در اختیار ما قرار می­دهند.

Attachments:

File	Description	File size
تجزیه و تحلیل صورتهای مالی بین.doc		114 kB

نويسنده : ایوب حسینی

این کاربر 1 مطلب منتشر شده دارد.