حسابداری برق

توضیحات

منتشر شده در دوشنبه, 30 -3443 03:25

نوشته شده توسط زهرا خادمی

بازدید: 1998

حسابداری درصنعت برق وتعاریف

حسابداری درصنعت برق به شکل سیستم متحد الشکل حسابداری(هارز)تعریف شده است .

دراین سیستم حساب هاومقررات آن به عنوان سیستم حسابداری مقررشده ازجانب کمیسیون .

بوده وموسسات برقی تابع کمیسیون ملزم به نگهداری واجرای این سیستم می باشند.

این سیستممی باشند .

این سیستم درموردهمه ی موسسات برقی که اکنون تابع کمیسیون برقی که اکنون تابع کمیسیون می باشند لازم الاجراخواهدبودودرموردموسسات برقی که ازاین پس به تابعیت کمیسیون درمی آیند،ازتاریخ تابعیت یا تاریخ اعتباریافتن پروانه ،لازم الاجراخواهدبود.

نسخه ای ازاین سیستم حسابداری بی درنگ به تمامی موسسات برقی ابلاغ می شود .

سیستم حساب هایی که برای پروانه داران تابع قانون نیروی آب دولت مرکزی ،مقررشده بودباجایگزینی این سیستم حسابداری لغومی گردد.

مواردکاربردسیستم حساب ها :این سیستم حسابداری دراصل درمورد همه پروانه داران تابع الزامات حسابداری کمیسیون برطبق قانون برق دولت مرکزی ودرموردهمه شرکت های خدمات برقی تابع مفادقانون برق دولت مرکزی لازم الاجرااست .اماکمیسیون برطبق مفادقانون برق دولت مرکزی ،این حق رابرای خودمحفوظ می داردکه دارندگان پروانه اشتغال به خدمات برقی راطبقه بندی نموده وسیستمی راکه مناسب هریک ازطبقات وبرآورنده نیازمندی های آنها باشد،جهت اجراتجویزنماید.این سیستم حسابداری همچنین برای آنگونه ازسازمان های دولتی که به تولیدوفروش نیروی برق برای توزیع نهایی درمیان عامه ی مردم اشتغال دارند،باملاحظه قوانین مربوط به آن سازمان ها ،لازم الاجرا است .

بدون توجه به قواعد ومقررات موجوددراین سیستم حسابداری ،بهای تمام شده طرح های اولیه ی مجازشده درقانون وهمچنین مخارج افزایش ها وبهسازی های آن باید برطبق قواعدواصولی که درطبقه بندی کمیسیون تجارت بین ایالات تعریف وتفسیرشده است تا آنجامصداق داردتعیین شود.

تعاریف

واژه هاوعبارت دراین سیستم حسابداری درمعانی زیربکاررفته اند:

1-حساب ها:یعنی حساب های مقررشده دراین سیستم حسابداری .

2-(واقعاً)صادره :درمورداوراق بهادارصادریاتقبل شده ازجانب موسسه ،به معنای اوراق فروخته شده به خریداران حقیقی درقبال مابه ازای با ارزش ،اوراق صادرشده به ازای سودسهام   ،واوراقی است که برحسب الزامات قراردادی مستقیماً برای امنای وجوه(یااندوخته های )استهلاکی صادرشده است .

3-(واقعاً)منتشره :درمورداوراق بهاداری (سهام واوراق قرضه )که موسسه صادریاتقبل کرده ،به معنای اوراق براستی صادرشده ای است که موسسه آنها رابازخریدنکرده ونیزدرخودموسسه یابه نفع موسسه نگهداری نمی شود .اوراقی که درنزدامناست باید جزواوراق واقعاًمنتشره به شماررود.

4-استهلاک :به معنای کاهش تدریجی مبلغ یک حساب ازطریق توزیع آن بین تعدادثابتی ازدوره ها،یابرطول عمردارایی یابدهی مربوط به آن یا برطول مدتی که انتظارتحقق منافع مربوطه می رود،می باشد.

5A--شرکت های وابسته :یعنی شرکت هایااشخاصی که بطورمستقیم یاغیرمستقیم وازطریق یک یاچندواسطه ،شرکت مشمول این سیستم حسابداری راکنترل می کنندیادرکنترل آن می باشندیاباآنهامشترکاًدرکنترل شرکت دیگری هستند.

B-کنترل (شامل واژه های کنترل کننده ،کنترل شونده وتحت کنترل مشترک ):به معنای داشتن قدرت هدایت یاجهت دادن به مدیریت وخط مشی های یک شرکت بطورمستقیم وغیرمستقیم است خواه این قدرت ازطریق یک یاچند واسطه ،خواه به تنهایی و خواه دررابطه ،یابرطبق یک قرارداداعمال شودوخواه این قدرت واختیارازطریق دارابودن اکثریت یااقلیت سهام با حق رای ،خواه ازطریق مدیران ،روسا وسهامداران مشترک ،شرکت های وابسته ،قراردادیابه هروسیله مستقیم وغیرمستقیم دیگرایجادشده باشد.

6-بهای دفتری :مبلغی است که ازبابت اموال مربوطه دراین حساب ها بدون کسراستهلاک انباشته یاسایرذخایرمربوطه ،ثبت شده است .

7-کمیسیون :مقصودکمیسیون مقررات انرژی دولت مرکزی است .

8-ثبت مستمراموال وتاسیسات :مقصود(مستندات )وثبت های تاسیسات موسسه برای واحدهای برکناری واموال انبوه است که بصورت ثبت واحدیاثبت های جداگانه ای به سهولت به ثبت (مدرک )واحدی عطف می یابندواطلاعات زیررافراهم می کنند،می باشد:

A-برای هرواحدبرکناری :

(1)-نام یا توصیف واحد ،یاهردو

(2)مکان استقرارواحد

(3)تاریخ شروع به کارآن واحد

(4)بهای تمام شده آن واحد،آن چنانکه در دستورالعمل های 2و3ازاین بخش آمده است.

(5)حساب (دفتر)کلی ازحساب های تاسیسات که بهای تمام شده واحدموردنظردرآن ثبت شده است .

B.برای هرقلم ازاموال انبوه :

(1)شرح عمومی مال وکیفیت آن

(2)مقداری که درسال مبداشروع به کارکرده است .

(3)بهای تمام شده میانگین ،آن چنان که دردستورالعمل های 2و3ازاین بخش آمده است.

(4)حساب کلی ازحساب های تاسیسات که بهای تمام شده اموال موردنظردرآن ثبت شده است .

9-بهای تمام شده (مخارج):وجه نقدی است که واقعاًبرای اموال یاخدمات پرداخت می شود .اگرمابه ازای واگذارشده درمعامله ،وجه نقدنباشد،می بایدارزش نقدآن تعیین شود بجزمعامله ای که مستلزم صدورسهام عادی درادغام یاترکیب سرمایه ها(تجمع منافع )است.

10-مخارج برداشت :مقصودمخارج تخریب ،پیاده کردن ،شکستن ،یامخارج سایرطرق برچیدن تاسیسات برق است که شامل مخارج حمل وجابجایی های لازم نیز می باشد.

11-هزینه دین :همه هزینه های که درصدوروفروش اسناد بدهی پدیدمی آید.مانندحق الزحمه تنظیم اوراق رهنی واسنادگماشتن امین :حق الزحمه وعوارض صدوروثبت اسنادبدهی (اوراق قرضه )هزینه گراوروچاپ اوراق قرضه وگواهینامه های دین حق الزحمه امنا هزینه های مشخص برای کسب اجازه رسمی دولت حق الزحمه خدمات حقوقی حق الزحمه وکمیسیون (حق العمل )پذیره نویسان ،کارگزاران وفروشندگان درعرضه آن اسنادحق الزحمه وهزینه ثبت دربورس ها وسایرهزینه های مشابه .

12-استهلاک :درموردتاسیسات (مشهود)برق به معنای ازدست رفتن ارزش خدماتی است که به دلیل استفاده درعملیات جاری یابرکناری آتی ایجادمی شودوازطریق تعمیرونگهداری جاری ترمیم ناپذیراست وموسسه پوشش بیمه ای درقبال آن ندارد.

فرسایش ،پوسیدگی وکهنگی ،تاثیرعوامل طبیعی ،نابابی ،تغییرات فنی ،تغییردرتقاضا وتغییردرالزامات قانونی ازعواملی هستند که دراستهلاک می یابدمدنظر باشند

13-کسر:درمورد اوراق بهادار صادر شده یا تقبل شده از جانب موسسه به معنای

فزونی ارزش اسمی (یا ارزش تعییین شده در مورد سهام بدون ارزش اسمی)،به

علاوه بهره یا سود سهام تحقق یافته تا تاریخ فروش، بر ارزش نقدی ما به ازای

دریافت شده به هنگام فروش ،است

14-پرداخت ها (یادریافتهای)سرمایه گزاری:پرداخت یا دریافت است بر طبق

توافق وقصد هر دو طرف بستانکار و بدهکار ،مبنی بر تسویه حساب با صدور

اور اق بهادار ویا عدم تسویه جاری،که در حساب های اسناد تجاری ویا صرفاً در

حسابهای دفتری منعکس میشود.

15- اجاره سرمایه ای:مقصود اجاره های اموال مورد استفاده در خدمات عمومی یا

فعالیت های دیگر موسسه استکه یک یا چند معیار مذکور در دستورالعمل عمومی

19را دارا باشد.

16-اجاره عملیاتی:مقصود اجاره های اموال مورد استفاده در خدمات عمومی یا فعالیت های دیگرموسسه است که هیچ یک ازملاک های ذکرشده دردستورالعمل عمومی 19برآن صدق نکند.

17-پروانه دار:یعنی هرشخص یاایالتی که دارای پروانه بروفق قانون برق دولت مرکزی است وبرطبق شرایط پروانه مشمول الزامات حسابداری کمیسیون می باشد.

18-اقلام جزئی اموال :مقصودقطعات یااقلام مرتبطی است که واحد های برکناری راتشکیل می دهند.

19-خالص ارزش اسقاط :مقصودارزش اسقاط اموال برکنارشده پس ازکسرمخارج برداشت است .

20- اسماصادره :درمورداوراق بهادارصادریاتقبل شده ازجانب موسسه ،اوراقی است که امضا شده گواهی وتاییدشده یاکلاًکارهای اداری آن به انجام رسیده ،وبرای فروش وانتقال به مسئول مربوطه سپرده شده ،یابه وثیقه گذاشته شده ،یااینکه به یک حساب سپرده مخصوص موسسه منظورشده ودرهرصورت فروخته نشده یانام امنای وجوه استهلاکی برطبق الزامات قراردادی ،صادرنشده است .

21-اسمامنتشره:درمورداوراق بهادارصادره یاتقبل شده ازجانب موسسه ،آن گونه اوراقی است که بعدازصدورواقعی ،توسط موسسه یابه نفع اوبازخریدشده اندوطبق الزامات قابل ابطال نمی باشند.اوراق بهاداری که توسط امنا نگهداری می شود،اوراق واقعاًمنتشره محسوب می شود.

22-اموال خارج ازشمول طرح :مقصودآن تاسیسات برقی موسسه است که درشمار اموال مشمول پروانه صادر شده کمیسیون ،نمی باشد.

23-بهای اولیه:درموردتاسیسات برق ،مقصودبهای تمام شده آن تاسیسات ،برای شخصی است که برای اولین بارآنها رابه خدمت عمومی (تولیدتاتوزیع برق)تخصیص داده است.

24-شخص :به معنای یک شخص حقیقی ،یاهرگروه سازمان یافته ای ازافراد(خواه به صورت شخص حقوقی به ثبت رسیده یانرسیده باشد)ویاهرشخصیت حقوقی درقالب یکی ازاقسام شرکت ،می باشد.

25-صرف:درمورداوراق بهادارصادریاتقبل شده ازجانب موسسه ،به معنای فزونی ارزش نقدی مابه ازای دریافت شده ازفروش آن اوراق برارزش اسمی (یاارزش تعیین شده سهام بدون ارزش اسمی )بعلاوه بهروسودسهام تحقق یافته تاتاریخ فروش است.

26-طرح:واحدکامل بازسازی شده یا نوسازاست ومتشکل ازنیروگاه ،همه آبراهها همه سدهاواجزای متعلقعه وسازه ها(ازجمله سازه های ناوبردی )که بخش هایی ازآن واحدند وتمامی مخازن واتصالات ومتعلقات مربوطه ،خط یاخطوط اصلی انتقال برق تا نقطه اتصال به شبکه توزیع یاشبکه انتقال ،همه سازه های متفرقه مورداستفاده ومفید برای آن واحدیا هرجزئی ازآن وهمه حقوق نسبت به آب وحقوق گذر،آب بندها ،سدها،مخازن ،زمین ها،یا حق نسبت به زمین هایی که استفاده واشغال آن هابرای نگهداری وانجام عملیات آن واحد لازم است .

27-اموال طرح :مقصوداموال مندرج درپروانه صادرشده ازجانب کمیسیون است .

28-اموال برکنارشده:درارتباط باتاسیسات برقی ،به معنای اموالی است که به علتی (چو

ن برچیدن ،فروختن ،رهاکردن وتخریب )ازخارج شده است.

29-موسسه خدمات عمومی :مقصودمالک یابکاربرنده (بهره بردار)تاسیسات مشمول الزامات کمیسیون برطبق قانون برق دولت مرکزی میباشد(بخش (E)201ازقانون مذکور).

30-دارایی هاوبدهی های ناشی ازمقررات :منظوردارایی هاوبدهی هایی است که درنتیجه اقدامات نرخ گذاری دستگاه های مقررات (قانون )گزارایجادمی شوند وشامل اقلامی خاص ازدرآمدها،هزینه ها،سودوزیان ها می باشندکه برطبق الزامات این سیستم حسابداری (ودرروال معمول )می باید درمحاسبه سودخالص دوره منظورشوند بجز احتمالاًدرمواردزیر:

A-اقللام مذکور،به حساب دوره های آتی منظورمی گرددتانرخ های مجازخدمات موسسه حاصل شود.

B-درموردبدهی های ناشی از مقررات ،مبالغ (درآمد)قابل برگشت به مشترکین است.

که درحساب های دیگرمنظورنشده اند.

31-A-جایگزینی:درصورتیکه صریحاًبه معنای دیگری به کار نرفته باشد،مقضودساختن یانضب کردن تاسیسات برق به جای یا در جای تاسیساتی است که برکناروبرداشت می شود.

31-B-تحقیق،توسعه واراه (D & DR):درمورد موسسات کلان،به معنای مخارجی است که مسسات خدماتی عمومی خودشان مستقیماً یا غیر مستقیم ازطریق شخص یاسازمان دیگری(مانند موسسه تحقیقاتی،دانشگاه،شرکت مهندسی یاپیمانکارانی از این قبیل)دراجرای عملیات تحقیق،توسعه واراه،شا مل آزمایش،طراحی،نصب،ساخت ویا اجرا متحمل می شوند.این تعریف دربرگیرنده مخارج به کاربستن نظریات موجودیاپدید آوردن نظریات جدید و بکار بستن آن تا زمان به اثبات رسیدن امکان پذیری فنی و تجاری نیز می باشد.این گونه مخارج باید رابطه ای معقول باکسب و کارکنونی یا آتی موسسه یا بامحیطی که آن موسسه در آن مشغول کار است یا خواهد بود،داشته با شد. این اصطلاح(تحقیق،توسعه واراه)شامل تمام مخارج طراحی،توسعه،نوآوری ویابه کار بستن تاسیسات آزمایشی،فرآیند ایجاد تاسیسات یا محصول ،فرمول،اختراع،سیستم یا اقلام مشابه آن و بهسازی اقلام موجود وطرح های توسعه منابع دیگر تولید برق همراه با کسب حق اختراع مربوط به آن می باشد وتی منحصر به اینها نیست.این اصطلاح همچنین شامل مخارج تحقیقات مقدما تی و برنامه ریزی تفظیلی طرح های مربوط ب روش های غیر متعارف عرظه نیروی برق برمشترکین است که قبلاً عملی بودن فن آوری آن ثابت نشده است.این اصطلاح مخارج مربوط به برسی کار آیی .مطا لعات مدیر یت فنون وسازماندهی مدیریت. بررسی مشترکین، تبلیغات، گسترش بازار،یا اقلا می از این گونه را شامل نمی شود.

23-سود انبا شته( مازاد مکتسب):یعنی سود خالص انباشته موسسه پس از کسربخش توزیع شده بین سها مداران و بخش انتقال یافته به سایر حساب های سرما یه.

33-واحد های برکناری:به اقلامی از تا سیسات برق اطلاق می شود که پس از برکناری، بهای دفتری آن ها به حساب تاسیسات برق مربوطه بستانکار می گردد خواه تا سیساتی جایگزین آنها شده یا نشده باشد.

34-ارزش اسقاط:عبارت از مبلغ دریافتی ازبابت اموال برکنار شده،پس از کسر هرینه هایی که در رابطه با فروش یا آماده کردن آن اموال برای فروش ایجاد شده باشد. اگر اموال بر کنارشده نگهداری شود.ارزش اسقاط، مبلغی است که از بابت اجرای قابل استفاده به حساب مواد و ملزو ما یا هر حساب مناسب دیگری بد هکار می شود.

35-عمرمفید:مقصود فاصله زمانی از زمان(تحقق شرایط امکان)شروع بهره برداری یا به اجاره دادن تاسیسات است تا زمانی که آن تا سیسات برکنارمی شود.

درصورتیکه اسهلاک بجای زمان برحسب واحدهای تولید محاسبه شود.عمر مفید نیز می باید برحسب واحد های تولید اندازه گیری شود.

36-ارزش خدمتی:تفاوت بین بهای اولیه وخالص ارزش اسقاط است.

37-شرکت فرعی:درمورد موسسات برق کلان به معنای شرکتی است که از طریق تملک سهامباحق رای آن،در کنترل موسسه با شد.(به تعریف B 5ازکنترل).موسسه ناشی مشارکت عملی که به صورت مجزا و مستقل از عده معدود مالکان آن،به قصد انتفاع اعظاع گروه تشکیل می شود،ازدید گاه این سیستم حسابداری شرکت فرعی محسوب می شود.

38-موسسه(خدمات برق):معنادمورد نظر در این دستورالعمل،در صورتیکه بنحو دیگری

تصریح نشده باشد، عبارت از هرشکلی از موسسات برقی(شامل دارند گان پروا نه خدمات برقی)که مشموالزامات این سیستم حسابداری می با شند.

نويسنده : زهرا خادمی

این کاربر 7 مطلب منتشر شده دارد.