شرايط اعطاي تسهيلات در بانك ملت :
تسهيلات بانك ملت :
توزیع تسهیلات اعتباری بانک به تناسب ظرفیت جذب اعتبار و سیاست های اعتباری در بخش های مختلف اقتصادی اختصاص می یابد . این تسهیلات در چهار چوب عقود اسلامی بانکداری بدون ربا به مصرف رسیده و از نظر موارد مصرف به شرح ذیل می باشد:
سرمایه گذاری ثابت : تسهیلاتی است که برای انجام امور اساسی ، عملیات زیربنایی و خرید کالاهای سرمایه ای و درجهت انجام فعالیت های ذکر شده پرداخت می شود . مدت بازپرداخت تسهیلات اعطایی براساس بازدهی فعالیت های ذیربط و ضوابط و مقررات ابلاغی شورای پول و اعتبار می باشد .
سرمایه در گردش : تسهیلاتی است که به منظور تامین سرمایه درگردش یک واحد برای بهره برداری اقتصادی در قالب فعالیت هایذیربط پرداخت می شود . مدت بازپرداخت این نوع تسهیلات نیز با توجه به بازدهی طرح و حداکثر معادل یک دوره تولید و مطابق شرایط ابلاغی شورای پول و اعتبار می باشد .
امور متفرقه : تسهیلاتی است که در رابطه مستقیم با فعالیت اقتصادی مشتری به منظور رفع نیازهای شخصی متقاضی اعطا می گردد.
مضاربه :
مضاربه، یکی از عقود معین قانون مدنی است که بموجب آن تسهیلات لازم در اختیار اشخاصی که در امر تجارت و بازرگانی اشتغال دارند قرار میگیرد. عقد مضاربه در تعریف به قراردادی اطلاق میشود که به موجب آن یکی از طرفین (مالک) عهده دار تامین سرمایه (نقدی) میگردد، با قید اینکه طرف دیگر (عامل) با آن تجارت کرده و در سود حاصله، هر دو طرف شریک باشند.
بانک بعنوان مالک، سرمایه نقدی را در اختیار عامل اعم از شخص حقیقی یا حقوقی قرار میدهد . این سرمایه میتواند بصورت یکجا و یا برحسب نیاز بتدریج در اختیار استفاده کننده از تسهیلات قرار گیرد.
نکته قابل ذکر اینکه قرارداد مضاربه مربوط به امور بازرگانی داخلی و خارجی است. با این وصف، بانکها در امر واردات، مجاز به انعقاد قرارداد مضاربه با بخش خصوصی نمیباشند. مدت قرارداد حداکثر یکسال از زمان انعقاد تا تسویه کامل موضوع قرارداد میباشد.
الف- مدارک مورد نیاز اشخاص حقیقی:
1- درخواست متقاضی
2- پروانه کسب و مجوزهای صنفی معتبر
3- اصل و تصویر شناسنامه
4- کپی سند مالکیت یا اجاره نامه محل کسب
ب- مدارک مورد نیاز اشخاص حقوقی:
1- درخواست متقاضی
2- تصویر شناسنامه مدیران شرکت
3- مجوزهای صنفی معتبر
4- اساسنامه
5- اظهار نامه مالیاتی
6- اظهارنامه ثبت شرکت
7- آگهی تاسیس
8- آخرین تغییرات شرکت مندرج در روزنامه رسمی
9- صورتهای مالی
ج- سایر مدارک و مستندات و مجوزهایی که براساس مرجع تصویب کننده اعتبار ضروری باشد.
مراحل انجام کار:
1- دریافت درخواست متقاضی و مدارک مربوطه
2- بررسی درخواست متقاضی و تصویب اعتبار حسب اختیارات تفویضی توسط مراجع ذیصلاح بانک
3- انعقاد قرارداد مضاربه
4- اعطای تسهیلات
محاسبه در صد سهم سود بانك عامل در مضاربه :
1-عامل بايستي سرمايه مورد نياز و سود حاصل از مضاربه را با توجه به ميزان نرخ سود مجاز و قيمت فروش كالا توسط مراجع ذيصلاح به بانك اعلام نمايد
2-بانك با توجه به نرخ سود مورد انتظار اعلام شده براي انعقاد قرارداد سود مورد انتظار خود را از طریق محاسباتی بدست می آورد.
جعاله :
یکی دیگر از تسهیلات بانکی جعاله است که به موجب آن جاعل یا کارفرما در مقابل انجام عمل معین (طبق قرارداد) ملزم به ادای مبلغ یا اجرت معلوم میگردد. طرفی که عمل یا کار را انجام میدهد "عامل" یا پیمانکار نامیده میشود این عقد در بخشهای صنعت و معدن، کشاورزی، مسکن و ساختمان، بازرگانی و خدمات مورد استفاده قرار میگیرد. نحوه اجرای عقد جعاله در مواردیکه بانک عامل میباشد عبارت از این است که بانک ضمن انعقاد قرارداد با متقاضی، انجام کار مشخصی را قبول مینماید سپس باتوجه به شرایط خاص کار موضوع قرارداد، بانک حسب مورد تمام یا قسمتی از عملیات اجرایی کار پذیرفته شده را طبق قرارداد دوم به غیر واگذار و به این ترتیب ایفای تعهد مینماید.
توضیح این نکته لازم است که بانک قسمتی از قرارداد را تحت عنوان (پیش دریافت) یا (پیش پرداخت) که حداقل 20% میباشد، دریافت مینماید.
حداکثر مدت انجام و تسویه مطالبات جعاله 2 سال است لیکن در طرحهای تولیدی، خدماتی، تعمیر مسکن، باتوجه به اقتضای فعالیت و موضوع قرارداد، مدت مذکور مشخص خواهد شد.
نرخ سود تسهیلات جعاله بستگی به نوع فعالیت متقاضی، متفاوت است.
مدارک مورد نیاز:
1- درخواست کتبی متقاضی
2- اشخاص حقیقی: اصل شناسنامه ، تصویر شناسنامه - مجوز فعالیت
3- اشخاص حقوقی: اساسنامه، شرکت نامه، آگهی تاسیس و آخرین تغییرات در روزنامه رسمی
4- سایر مدارک و مجوزهای لازم جهت انجام کار موضوع قرارداد که موید اظهارات کتبی متقاضی تسهیلات باشد.
مراحل انجام کار:
1- دریافت درخواست کتبی متقاضی و مدارک مربوطه
2- بررسی درخواست متقاضی و مدارک و مستندات مربوطه و تصویب تسهیلات توسط مراجع ذیصلاح بانک
3- انعقاد قرارداد جعاله اولیه و ثانویه
4- اعطای تسهیلات
مشاركت مدني :
مشارکت مدنی یکی از عقود موثر بمنظور ایجاد تسهیلات برای توسعه فعالیتهای تولیدی، بازرگانی و خدماتی میباشد طبق تعریف، مشارکت مدنی عبارتست از درآمیختن سهمالشرکه نقدی و یا غیرنقدی متعلق به اشخاص حقیقی و یا حقوقی متعدد، به نحو مشاع، بمنظور انتفاع و طبق قرارداد. متقاضیان میتوانند باتوجه به کارایی این عقد از تسهیلات بانکی استفاده نمایند. در موارد زیر میتوان از عقد مشارکت مدنی استفاده نمود:
1- تولید و فروش محصول
2- واردات ماشین آلات ، مواد اولیه و ابزار کار
3- واردات کالا به قصد فروش
4- صادرات کالا
5- بازرگانی داخلی
6- احداث مسکن انفرادی و انبوه سازی
7- بخش خدمات
برای انجام معامله مشارکت مدنی موضوع معامله ، سرمایه لازم برای مشارکت ، وثائق و بهای کالا و هزینههای تقریبی و قیمت تمام شده ، قیمت فروش و نحوه آن ، نسبت سهم سود بانک و متقاضی میبایستی مشخص شود.
مدت قرارداد مشارکت مدنی با توجه به اقتضای فعالیت موضوع قرارداد به تشخیص بانک و موافقت شریک در ابتدای قرارداد معین میگردد و حداکثر مشارکت بانک در هر شرکت مدنی هشتاد درصد کل سرمایه میباشد.
مدارک مورد نیاز :
1- درخواست کتبی مشتری
1-2 درخصوص اشخاص حقیقی: اصل شناسنامه ، تصویر شناسنامه، مجوز نوع فعالیت
2-2 درخصوص اشخاص حقوقی: اساسنامه، شرکت نامه، آگهی روزنامه رسمیو آخرین تغییرات روزنامه رسمی
3- در صورتی که کالای مورد مشارکت وارداتی باشد پیش فاکتور مربوط به سفارش کالا و تصویر مجوزهای لازم برای آن.
4- سایر مدارک و مستندات مستدل مربوط به انجام معامله و سرمایه گذاری موضوع مشارکت که براساس نظر مرجع تصویب کننده اعتبار ضروری بوده و وقوع مشارکت را اثبات مینماید.
مراحل انجام کار:
1- اخذ درخواست کتبی متقاضی و مدارک مربوطه
2- بررسی درخواست متقاضی و تصویب اعتبار حسب اختیارات تفویضی توسط مراجع ذیصلاح
3- انعقاد قرارداد مشارکت مدنی و پرداخت سهم الشرکه
4- نظارت بر انجام موضوع مشارکت توسط بانک
5- تسویه و اتمام موضوع مشارکت
* در اين نوع تسهيلات سود شبيه عقد مضاربه است.
فروش اقساطي :
فروش اقساطی در یک تعریف کلی عبارت است از واگذاری عین به بهای معلوم به غیر، به ترتیبی که تمام یا قسمتی از بهای مزبور به اقساط مساوی و یا غیرمساوی در سررسیدهای معین دریافت گردد.
موارد استفاده از عقد فروش اقساطی عبارتند از: فروش اقساطی مسکن، مواد اولیه، لوازم یدکی و ابزار کار، وسایل حمل و نقل ، کالاهای مصرفی با دوام، وسایل تولید، ماشین آلات و تاسیسات.
فروش اقساطی مسکن :
بموجب قانون عملیات بانکی بدون ربا، بانک میتواند بمنظور ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش امر مسکن، واحدهای مسکونی ارزان قیمت را که مستقیماً یا از طریق اعطای هریک از انواع تسهیلات بانکی توسط آنها احداث شده باشد، منحصراً بنابر درخواست کتبی و تعهد متقاضیان مبنی بر خرید اینگونه واحدها، بصورت اقساطی به آنها به فروش برساند.
بانک قبل از انعقاد قرارداد از متقاضیان واحدهای مسکونی مبلغی به عنوان پیش پرداخت اخذ مینماید. این مبلغ اکنون 20 درصد قیمت تمام شده میباشد. همچنین بانک مکلف است شش دانگ واحد مسکونی را تا وصول کلیه مطالبات در قالب قرارداد رهنی به وثیقه بگیرد.
مدت قرارداد تابع ضوابط مربوطه بوده و نرخ سود این قرارداد نسبت به مورد متفاوت میباشد.
فروش اقساطی مواد اولیه لوازم یدکی و ابزار کار :
بانک ملت بمنظور تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی اعم از اینکه واحدهای تولیدی متعلق به شخص حقیقی یا حقوقی باشد ، صرفاً براساس درخواست کتبی مشتری و تعهد خرید از سوی وی مواد اولیه ، لوازم یدکی و ابزار کار مصرفی و سایر نیازهای اولیه آنها را خریداری و به صورت اقساطی به متقاضیان به فروش میرساند.
ملاک محاسبه این تسهیلات ، قیمت رسمیمواد اولیه بوده و برای آن دسته از کالاهایی که برای آن قیمت رسمیوجود ندارد به تشخیص بانک خواهد بود. مدت وصول قیمت فروش اقساطی اموال و کالاهای موضوع دستورالعمل تسهیلات ، نباید ازیک دوره تولید و یا حداکثر یکسال تجاوز نماید، البته این تسهیلات برای بافت فرش و حیوانات زنده غیرمولد برای یک دوره تولید حداکثر دو سال و برای تسهیلات تامین سرمایه در گردش طرحهای تولیدی جدید مدت وصول بیش از یکسال حسب مورد توسط بانک تعیین و مشخص خواهد شد.
نرخ سود این قرارداد متناسب با بخش فعالیت متقاضی متغیر میباشد.
فروش اقساطی وسایل تولید، ماشین آلات، وسائل حمل و نقل ، کالاهای مصرفی بادوام و تاسیسات :
بانک میتواند بمنظور گسترش امور صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات بنابر درخواست و تعهد متقاضی اموال منقول را مبنی بر خرید و مصرف و یا استفاده مال یا اموال مورد درخواست، خریداری و با اخذ تامین به صورت اقساطی به مشتری بفروشد.
حداکثر مدت قرارداد فروش اقساطی و بازپرداخت اقساط حداکثر معادل عمر مفید اموال موضوع قرارداد است که به تشخیص بانک تعیین میشود.
مدارک مورد نیاز :
1- درخواست متقاضی
1-2 اشخاص حقیقی
$11) فاکتور خرید (مواد اولیه - ماشین آلات)
$12) اصل و کپی شناسنامه متقاضی
$13) کپی مجوز فعالیت صنفی
$14) اصل و کپی مجوز ملکی متقاضی
2-2 اشخاص حقوقی
$11) اصل و کپی شناسنامه مدیران براساس آخرین تغییرات آگهی روزنامه رسمی
$12) اساسنامه و اظهارنامه ثبت شرکت
$13) آگهی تاسیس شرکت
$14) آخرین تغییرات شرکت مندرج در روزنامه رسمی
$15) اظهارنامه مالیاتی
$16) پروانه فعالیت
$17) آخرین صورتهای مالی شرکت
3- سایر مدارک و مستندات و مجوزهایی که براساس نظر مرجع تصویبکننده اعتبار ضروری بوده و وقوع معامله را اثبات مینماید.
مراحل انجام کار:
1- در یافت درخواست متقاضی و مدارک مربوطه
2- بررسی درخواست متقاضی و تصویب اعتبار حسب اختیارات تفویضی توسط مراجع ذیصلاح بانک
3- انعقاد قرارداد فروش اقساطی
4- اعطای تسهیلات
نحوه محاسبه سود و اقساط فروش اقساطي :
قرض الحسنه :
قرضالحسنه اعطایی عقدی است که به موجب آن بانک (بعنوان قرضدهنده) مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر به اشخاص حقیقی و یا حقوقی (به عنوان قرض گیرنده) به قرض واگذار مینماید. تعهد بازپرداخت قرضگیرنده ، صرفاً معادل مبلغ دریافتی بعلاوه کارمزد آن خواهد بود. سهم قرضالحسنه اعطایی هر بانک ، سقف تسهیلات اعطایی به متقاضیان و کارمزد آن سالانه توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مشخص میگردد، حداکثر مجموع کل قرضالحسنههای اعطایی هر بانک معادل کل سپردههای پسانداز قرضالحسنه میباشد.
مدت بازپرداخت قرضالحسنههای اعطایی برای رفع احتیاجات اشخاص حقیقی در رابطه با هزینههای ازدواج، تهیه جهیزیه، درمان بیماری، تعمیر مسکن، کمک هزینه تحصیلی و کمک برای ایجاد مسکن در روستاها حداکثر 3 سال میباشد.
مدارک مورد نیاز:
1- درخواست کتبی متقاضی
2- سایر مدارکی که براساس نظر مرجع تصویب اعتبار اثبات کننده درخواست متقاضی باشد.
مراحل انجام کار:
1- اخذ درخواست کتبی متقاضی و مدارک مربوطه
2- بررسی درخواست متقاضی و تصویب اعتبار حسب اختیارات تفویضی توسط مراجع ذیصلاح بانک
3- انعقاد قرارداد قرضالحسنه
4- اعطای تسهیلات قرضالحسنه
نحوه محاسبه كارمزد :
اجاره به شرط تمليك :
یکی دیگر از تسهیلات اعطایی بانکها اجاره به شرط تملیک است. اجاره به شرط تملیک عقد اجارهای است که در آن شرط میشود مستاجر در پایان مدت اجاره در صورت عمل به شرایط قرارداد، عین مستاجره را مالک گردد.
بانک بمنظور ایجاد تسهیلات لازم برای گسترش امور خدماتی ، کشاورزی ، صنعتی و معدنی، ساختمان و مسکن، بازرگانی و کسب و کار و مصرف کالاهای بادوام (ساخت داخل کشور) به عنوان موجر مبادرت به معاملات اجاره به شرط تملیک مینماید.
بانک منحصراً بنا به درخواست کتبی و تعهد متقاضی مبنی بر انجام اجاره به شرط تملیک و استفاده خود ، اموال منقول و غیرمنقول را خریداری و به صورت اجاره به شرط تملیک در اختیار متقاضی قرار میدهد.
در این عقد مدت قرارداد باتوجه به عمر مفید اموال که قرار است به صورت اجاره به شرط تملیک واگذار گردد متغیر میباشد.
- نرخ سود، باتوجه به بخش فعالیت متقاضی تعیین میگردد.
مدارک مورد نیاز:
1- درخواست کتبی متقاضی
1-2 اشخاص حقیقی : اصل شناسنامه ، کپی شناسنامه ، مجوز فعالیت
2-2 اشخاص حقوقی: اساسنامه ، شرکت نامه، آگهی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت مندرج در روزنامه رسمی
3- موضوع اجاره به شرط تملیک غیرمنقول: تصویر سند مالکیت ، تصویر آخرین فیش آب ، برق، گاز، صورتمجلس تفکیکی ساختمان، کروکی محل مورد خریداری، بیعنامه ملک مورد خریداری و تصویر سند ملک مورد خریداری
4- موضوع اجاره به شرط تملیک منقول : پیش فاکتور خرید خودرو و ماشینآلات
5- سایر مدارک و مستنداتی که براساس نظر مراجع تصویب اعتبار ضروری میباشد.
مراحل انجام کار:
1- اخذ درخواست متقاضی و مدارک و مستندات مربوطه
2- بررسی درخواست ، مدارک و مستندات متقاضی و تصویب تسهیلات توسط مراجع ذیصلاح بانک
3- انعقاد قرارداد اجاره به شرط تملیک
4- اعطای تسهیلات
سلف :
پیش خرید نقدی محصولات تولیدی به قیمت معین را سلف میگویند. طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا، بانک میتواند بمنظور ایجاد تسهیلات لازم جهت تامین قسمتی از سرمایه در گردش واحدهای تولیدی (اعم از اینکه مالکیت این واحدها متعلق به شخص حقیقی یا حقوقی باشد)، منحصراً بنا به درخواست اینگونه واحدها مبادرت به پیش خرید محصولات تولیدی آنها نماید.
توضیح اینکه فروش محصولات تولیدی پیش خرید شده قبل از تحویل ممنوع میباشد مگر اینکه مبیع قبل از سررسید به بانک تحویل شده باشد و همچنین واحدهای اجرایی بانک مجازند پس از انقضای تاریخ تحویل حتی قبل از تحویل کالا، محصولات تولیدی پیش فروش شده را بفروش برسانند. پیش خرید محصولات واحدهای تولیدی توسط بانک در صورتی مجاز است که توسط واحد درخواست کننده تولید شده، سریعالفساد نبوده و سهلالبیع باشد.
منظور از سهل البیع بودن آن است که هنگام پیش خرید بانک اطمینان حاصل نماید که محصولات تولیدی مورد معامله در زمان تحویل به سهولت قابل فروش خواهد بود.
مدت قرارداد حداکثر معادل یک دوره تولید بوده مشروط بر آنکه از یکسال تجاوز ننماید. نرخ سود قرارداد باتوجه به بخش فعالیت متقاضی تعیین میگردد.
مدارک مورد نیاز:
1- درخواست کتبی مشتری
1-2 اشخاص حقیقی: اصل شناسنامه ، تصویر شناسنامه، تصویر سند مالکیت و یا سند واگذاری اجاره نامه محل فعالیت
2-2 اشخاص حقوقی: تصویر شرکت نامه، اساسنامه ، اظهارنامه ثبت شرکت ، آگهی تاسیس آخرین تغییرات مندرج در روزنامه رسمی، پروانه تاسیس و بهره برداری آخرین صورتجلسه مجمع عمومی، آخرین صورتهای مالی، سند مالکیت کارخانه یا سند واگذاری و یا اجاره نامه محل فعالیت.
3- تکمیل فرم تقاضای معامله سلف.
4- سایر مدارک و مستندات و مجوزهایی که براساس نظر مرجع تصویب کننده اعتبار ضروری بوده و وقوع عقد را اثبات مینماید.
مراحل انجام کار:
1- دریافت درخواست متقاضی و مدارک مربوطه
2- بررسی درخواست متقاضی و تصویب اعتبار حسب اختیارات تفویضی توسط مراجع ذیصلاح بانک.
3- انعقاد قرارداد سلف
5- اعطای تسهیلات
نحوه محاسبه قيمت پيش خريد محصولات واحد هاي توليدي :
مساقات :
مساقات معاملهای است که بین صاحب درخت و امثال آن با عامل در مقابل حصه مشاع معین از ثمره واقع میشود ثمره اعم است از میوه و برگ و گل و غیر آن.
مساقات هنگامیمورد استفاده قرار میگیرد که بانک مالک عین و یا منفعت باغات و درختان مثمر باشد یا به هر عنوان دیگر مجاز به تصرف و بهره برداری از آنها باشد.
برای تامین مالی عوامل دیگر نظیر آب، کود، سم و وسیله حمل و نقل نیز قابل استفاده میباشد. حداکثر مدت مساقات یکسال میباشد در صورتی که مدت یکسال برای ثمره کافی نباشد، مدت قرارداد به نحوی تعیین خواهد شد که ثمره حاصل گردد.
مزارعه :
مزارعه را میتوان یکی از روشهای تامین نیازهای مالی کوتاه مدت در بخش کشاورزی دانست، براساس تعریف، مزارعه قراردادی است که بموجب آن یکی از طرفین زمینی را برای مدت معینی بطرف دیگر واگذار میکند تا در آن زراعت کرده و محصول را به نسبتی که عرفاً مورد توافق باشد بین خود تقسیم کنند، طرف اول مزارع و طرف دوم عامل نامیده میشود، به عبارت دیگر صاحب زمین را مزارع و زارع را عامل مینامند.
حداکثر مدت مزارعه یکسال میباشد، در صورتی که دوره زراعی زراعت موضوع قرارداد بیش از یکسال باشد مدت مزارعه در حد یک دوره زراعی خواهد بود.
در عقد قرارداد مزارعه، بانک همواره مزارع خواهد بود و در هیچ شرایطی نمیتوان در مقام عامل اقدام به انعقاد قرارداد مزارعه بنماید.
قرارداد مزارعه با تقسیم محصول و تحویل سهم بانک خاتمه مییابد و در مواردی بسته به نوع محصول ممکن است که بانک ترجیحاً سهم محصول خود را توسط عامل بفروش برساند در این حالت موضوع در قرارداد ذکر خواهد شد.