تاریخچه حسابداری

توضیحات

منتشر شده در چهارشنبه, 09 اسفند 1391 11:05

نوشته شده توسط سمیه سلملیان

بازدید: 808

تاریخچه حسابداری

تاریخ پیدایش حسابداری بی ارتباط با تاریخ تکوین حسابداری نیست.چرا که هر کجا در مورد روش اولیه اطلاعات مالی و نحوه تهیه گزارشات صحبت شود ،گوینده جهت انتقال نظرات خود ناچار از استفاده از مثال ها و ناگریز از استناد به روش هایی است که مجموعه این روش ها و سلیقه ها در حقیقت نشان دهنده سیستم خاصی از حسابداری در صنعت یا تحقیق اقتصادی مورد نظر است .

حتی استاید صاحب نظر حسابداری نیز در کتاب های خود ( بخصوص در کتب حسابداری مدیریت و شعبات آن مانند حسابداری صنعتی ) سیستم های خاصی از حسابداری را به عنوان دانش و فن حسابداری مطرح کرده و ناخودآگاه از روش یا سلیقه خاصی به عنوان اصل و اساس یاد کرده و ازآن دفاع نموده اند. حسابداری را در اصل یک سیستم اطلاعات می دانند. و اما قدمت حسابداری و یا بهتر بگوییم سیستم حسابداری به زمانی مربوط می شود که انسان اولیه با شمارش آشنا شد.

اثار تاریخی بدست آمده از تمدن های باستانی نشان می دهد که در حکومت های نخستین و حتی قبایل و اقوام اولیه نیز برای ثبت اطلاعات مربوط به مبادلات تجاری و گرفتن مالیات وطرح و پرداخت مخارج حکومتی، روش هایی ابداع شده که اگر شباهتی با حسابداری امروز ندارد ولی نشان از قدمت و سابقه تاریخی این رشته از دانش اجتماعی بشر دارد .

باوجود این سابقه طولانی، عمر حسابداری نوین به قرون وسطی و انقلاب صنعتی دراروپا محدود می شود .عصری که افزایش چشمگیر تولیدات صنعتی، روش مبادلات تجاری و تولد موسسات و شرکت های بزرگ را به ارمغان آورد . از این تاریخ بود که دیگر اداره کنندگان موسسات و شرکت ها لزوماً صاحبان آن نبودند.

سرمایه گذاران نگران اندوخته هایشان، مدیران در اندیشه ارزیابی عملکردهای خود و دولت ها در فکر تامین مخارج اداره مملکت و بانک ها و موسسات اعتباری نگران وصول مطالباتشان، همه و همه نیازمند اطلاعاتی بودند که فراهم کردن انها با روش های قبلی ممکن نبود و این عوامل باعث ابداع روش ها، پذیرفتن قراردادها و اصول و موازینی شد که تدوین این اصول و روش ها، حسابداری ، نوین را پایه گذاری کرد بررسی سیستم های حسابداری در ایران خود نیازمند تحقیقی پردامنه است و آنچه در این رساله به آن پرداخته شده، مروری بر مقالات و نوشته هایی است که در این زمینه انتشار یافته و در دسترس بوده است .

تاریخچه سیستم های حسابداری در ایران را می توان در ادوار زیر مورد مطالعه قرار داد:

1- ایران قبل از اسلام.

2- ایران بعد از اسلام تا دوران قاجاریه .

3- ازدوران قاجاریه تا انقلاب مشروطیت.

4- از انقلاب مشروطیت تا اوایل دهه چهل .

5- از اوایل دهه چهل تا کنون .

1- سیستم حسابداری در ایران قبل از اسلام

از چگونگی سیستم های مالی و نحوه نگهداری حساب ها در ایران قبل از اسلام آثار مکتوب قابل توجیهی در دست نیست .

آنچه که مسلم است درامپراتوری های هخامنشی و ساسانی حجم بزرگ از فعالیت های ایرانی و حکومتی به گرفتن باج ومخارج از حکام ایالات و ولایت و پرداخت برجات سپاهیان و دیگر عوامل حکومتی اختصاصی داشته که جهت نگهداری اطلاعات آن قطعاً سیستم های دقیق و مناسبی وجود داشته است ، ولی متاسفانه به جز نوشته های تاریخی محدودی از محققین مانند دیل دورانت در کتاب هایی نظیر تاریخ تمدن، اثار مستند دیگری در این مورد در دست نیست .

طبق این مستندات، در این دوران افرادی که به چشم و گوش شاه مرسوم بودند ضمن کارهایی که انجام می دانند مسئله نظارت به جمع آوری خراج را نیز بر عهده داشتند. این نظام بدون اینکه تغییرات عمده ای در آن ایجاد شود تا قبل از اسلام به همین شکل ادامه داشته است .

2- سیستم های حسابداری در ایران پس از ظهور اسلام تا دوران قاجاریه

نويسنده : سمیه سلملیان

این کاربر 15 مطلب منتشر شده دارد.