دانشگاه جامع علمي کاربردي
مرکز آموزش عالي علمي – کاربردي فرهنگ و هنر واحد 13 تهران
گزارش کارورزي رشته حقوق ثبتي
عنوان گزارش:
انواع ثبت
دانشجو:
طاهره خلجي
ش.د: 91138049270715
استاد راهنما:
جناب آقاي جهانشاهي
نيمسال سوم 92-91
از 8 تير الي 10 شهريور
آدرس محل کارورزي: چهارراه قصر، خ شريعتي، نبش شهيد بهشتي. پ 740
چکيده:
علم حقوق مجموعه قواعدي که بر اشخاص از اين جهت که در اجتماع هستند حکومت ميکند و هيچ فردي از اين نظر که در ارتباط با ديگران است از اين قواعد مستثني نميگردد.
ثبت املاک و اسناد که موضوع قانون ثبت است مانند هر قانون ديگر از قبيل قانون مدني و کيفري و غيره براي خود معرفي دارد که يکي از اهداف عمده و اساسي ثبت املاک حفظ مالکيت مالکين ذوالحقوق نسبت به آنها است تا از تجاوز تعدي ديگران در امان بماند و مالکيت افراد از امنيت برخوردار باشند و مطالعه در حقوق ثبت باعث ميشود فرد آگاهانه در امور معامله، ازدواج، طلاق و غيره ... قدم بر دارد و کسي که اين رشته را ادامه دهد ميتواند در دادگستري و انواع دفترخانهها اشتغال پيدا کند. معتبرترين حوزه تعريف شده قانوني براي انجام معاملات دفاتر اسناد رسمي هستند که با همکاري واحدهاي ثبتي آخرين وضعيت املاک را در اختيار دارد و در صورت تخلف تنها مرجعي که ميتواند دفترخانه را باطل کند مرجع قضايي طبق قانون است.
دفتر ثبت اسناد داراي دو هدف عمده است:
1- امراض هويت شناخت سند
2- تحويل سند نوع آن
سند عبارت است از هر نوشته که بصورتهاي مختلف ميباشد.
1- اسناد رسمي (مهمترين اسناد رسمي وکالتنامه ميباشد)
2- اسناد عادي
3- اسناد اداري
4- اسناد قضايي
دفتر اسناد رسمي 274 طبقه دوم که مساحت آن حدود 120 متر ميباشد با 5 ميز کاري.
افرادي که در آنجا حضور دارند.
1- سردفتر امضاء نهايي بعد از چک کردن
2- دفتريار قبل از سردفتر چک ميکند و امضاء ميکند
3- سندنويسي سندها را منظم و صادر ميکند و به ثبات ميدهد
4- ثبات همه سندها را ثبت و مينويسد
5- آبدارچي
6- بازرسان 1- از اداره ثبت 2- از اداره دارايي
بازرسان همه دفاتري که ثبا به ثبت رسانده و همه اوراق را چک حتي اوراق باطل را بررسي و شمارش ميکند.
فصل اول:
مقدمه:
معرفي محل کارآموزي، امکانات و تجهيزات آن:
اداره ثبت اسناد و املاک داراي دفاتر زير ميباشد:
1- دفتر اسناد رسمي 2- دفتر املاک 3- دفتر ثبت موقوفات 4- دفتر نماينده املاک 5- دفتر گواهي امضاء 6- دفتر سپردهها 7- دفتر توزيع اظهارنامهها 8- دفتر املاک مجهول المالک 9- دفتر ثبت شرکتها 10- دفتر ثبت قنوات 11- دفتر املاک توقيف شده 12- دفتر آمار و ثبت اظهارنامه.
ثبت رسمي اسناد فقط يک شعار دهن پر کن نيست، با ثبت رسمي، مالکيتها تثبيت ميشود و حتي اگر سالها از يک
ثبت رسمی اسناد فقط یک شعار دهان پرکن نیست، با ثبت رسمی، مالکیتها تثبیت میشود و حتی اگر سالها از یک معامله بگذرد کسی نمیتواند چوب لای چرخ مالک قانونی بگذارد. ولی مردم ما ثبت رسمی را جدی نمیگیرند.
ثبت رسمی اسناد قربانی نبود فرهنگسازی است یعنی یک جور کمکاری مسوولان و ارث رسیدنش از یک نسل به نسل دیگر، اما به نظر میرسد مردم هم خودشان کارها را سرسری گرفتهاند. آنها نقل و انتقال اموال و املاکشان را رسمی نمیکنند، چون هنوز سیستم ریشسفیدی و حساب باز کردن روی حرف دیگران را قبول دارند برای همین هم هست که آنهایی که بیتفاوت از کنار ثبت رسمی گذشتهاند حالا پلههای محاکم را بالا و پایین میروند. دشتی اردکانی، نگران گرفتار شدن مردم در دعواهای حقوقی است آن هم جدالی که با آگاه شدن افراد منتفی میشود. او در گفتوگو با ما از معایب اسناد عادی و مزایای سند رسمی گفت تا مردم باور کنند تنها راه نجاتشان در نقل و انتقالات اموال و املاک، ثبت سند رسمی در دفترخانههاست.
امکانات و تجهيزات دفترخانه اسناد رسمي
دفترخانه اسناد رسمي واحد وابسته به وزارت دادگستري است و براي تنظيم ثبت اسناد رسمي طبق قوانين و مقررات مربوط تشكيل مي شود سازمان و وظايف دفترخانه تابع قوانين و نظامات راجع به آن است.
اداره امور دفتر خانه رسمي بعهده شخصي است كه با رعايت مقررات اين قانون، بنا به پيشنهاد سازمان ثبت اسناد و املاك كشور با جلب نظر کانون مشورتي سردفتران به موجب ابلاغ وزير دادگستري منصوب و سردفتر ناميده ميشود.
هر دفترخانه علاوه بر یک دفتر یار که سمت معاونت دفترخانه و نمایندگی سازمان ثبت را دارا میباشد و دفتر یار اول نامیده میشود، میتواند یک دفتر یاردوم نیز داشته باشد. محل دفترخانه در هر شهر يا بخش به معرفي سردفتر و موافقت اداره ثبت محل، تعيين خواهد شد و در صورت ضرورت انتقال محل دفترخانه به محل ديگر در همان شهر يا بخش با تصويب ثبت محل امکان پذير است.
تجهيزات متفرقه ديگر که در دفترخانه استفاده ميشود عبارتند از:
دفتر ثبت سردفتر، کامپيوتر (کاربردي ترين نرم افزارهاي آن افيس ميباشد که شامل ورد و اکسل است) دستگاه کپي و غيره هست.
کليه اسناد در دفترخانههاي اسناد رسمي و در اوراق مخصوص که از طرف سازمان ثبت اسناد و املاک کشوور در اختيار دفترخانه قرار داده ميشود تنظيم و فقط در يک دفتر که به نام دفتر سردفتر ناميده مي شود ثبت ميگردد و ثبت سند به امضاي اصحاب معامله و سردفتر و دفتريار خواهد رسيد مگر آن که دفتر خانه فاقد دفتريار باشد.
دفترخانهها بايد داراي دفاتر ذيل باشند:
1- دفتر گواهي امضاء
2- دفتر ابوابجمعی قبوض سپرده و اوراق بهادار.
3- دفتر درآمد که به منظور ثبت کلیه وجوهی است که به منظور ثبت سند مقرر است و شماره قبض هزینههای مزبور در آن قید میشود. این دفتر از طرف سازمان ثبت پلمپ خواهد شد.
4- دفتر راهنما که متضمن اسامی متعاملین و نوع سند و شماره و تاریخ سند خواهد بود.
5- دفتر ثبت مکاتبات و تقاضانامه اجرائی خلاصه معاملات.
6- یک نسخه دفتر ثبت اسناد که پلمپ شده و اسناد در آن ثبت میشود.
دفاتر گواهی امضاء مکلفند رونوشت یا فتوکپی سند گواهی شده را به هزینه متقاضی دریافت و نگاهداری نمایند.
دفتر گواهي امضا دفتري است که منحصراً مخصوص تصديق امضاي ذيل نوشتههاي عادي است و نوشته تصديق امضا شده با توجه به ماده آيين دادرسي مدني مسلم الصدور شناخته ميشود. دفاتر، مجاز به تصديق صحت امضاي نوشتههاي مالي نيستند، مقصود از نوشتههاي مالي نوشتههايي است که در آن به طور منجز پرداخت وجه نقدي از طرف امضاء کننده تعهد و يا ضمانت شده باشد و يا آن که موضوع گواهي امضاء شده عين يا منفعت مال غير منقول و يا سهام شرکتهاي ثبت شده باشد.
7- دفتر جاري مهمترين دفتر است همه اسناد بايد در اين دفتر نوشته شود.
8- دفتر اتومبيل خريد و فروش اتومبيل ثبت ميشود و در دفتر جاري
9- دفتر بانک مسکن، سندهاي رهن بانک مسکن در آن نوشته ميشود و گزارش آن در دفتر جاري نوشته ميشود.
10- دفتر تمبر، بصورت آمار است آمارهاي حق ثبت سند و مبلغ و تاريخ سند نوشته ميشود که بعهده دفتريار است.
11- دفتر انديکاتور که نامههاي صادره از طريق شماره ثبت ميگردد.
12- دفتر رسيده سندهايي که افراد تحويل ميگيرند امضاء ميکنند.
وظايف مسئولين دفاتر:
1- ثبت کردن اسناد مطابق مقررات قانون
2- دادن سواد مصدق از اسناد ثبت شده به اشخاصي که مطابق مقررات حق گرفتن سواد دارند.
3- تصديق صحت امضا.
4- قبول و حفظ اسنادي که امانت ميگذارند.
مقررات مربوط به دفترخانه و وظايف سردفتران و دفترياران:
اصول اسناد رسمی در صورت تقاضای متعاملین به تعداد آنها تهیه میشود و به هر حال یک نسخه اضافی تنظیم خواهد شد که نسخه اخیر باید در دفترخانه نگهداری شود. متعاملین میتوانند از اصول اسناد رونوشت یا فتوکپی اخذ نمایند. در مواردی که نسبت به سند ادعای جعل و یا ادعای عدم مطابقت فتوکپی یا رونوشت یا اصل سند شده باشد دفاتر اسناد رسمی مکلفند به درخواست مراجع صالح قضائی اصل سند را لاک و مهر شده موقتاً به مرجع قضائی مذکور ارسال دارند. و هر گاه مراجع مذکور ملاحظه دفتر را لازم بدانند میتوانند آن را در محل دفترخانه ملاحظه کنند.
سر دفتران و دفتر یارانی که در انجام وظایف خود مرتکب تخلفاتی بشوند در مقابل متعاملین و اشخاص ذینفع مسئول خواهند بود. هر گاه سندی در اثر تقصیر یا تخلف آنها از قوانین و مقررات مربوط بعضاً یا کلاً از اعتبار افتد و در نتیجه ضرری متوجه آن اشخاص شود علاوه بر مجازاتهای مقرر باید از عهده خسارت وارد برآیند. دعاوی مربوط به خسارات ناشی از تخلفات سر دفتران و دفتر یاران تابع قوانین و مقررات عمومی است.
سردفتر مسئول کليه امور دفترخانه است دفتريار اول مسئول اموري است که به موجب مقررات به عهده او محول شده و يا از طرف سردفتر در حدودمقررات انجام آن امور به او ارجاع میشود. در مورد اخیر سر دفتر و دفتر یار مسئولیت مشترک خواهند داشت. در هر مورد که بر اساس مقررات این قانون دفتر یار به جای سر دفتر انجام وظیفه میکند مسئولیت دفتر یار همان مسئولیت سر دفتر است و همین حکم در مورد سر دفتری که کفالت دفترخانه دیگری را به عهده دارد نسبت به امور کفالت جاری خواهد بود.
سر دفتران و دفتر یاران میتوانند از مرخصی و معذوریت استفاده نمایند. نحوه استفاده از مرخصی و معذوریت و مدت آن به موجب آئیننامهای خواهد بود که از طرف سازمان ثبت اسناد و املاک شور و کانون سر دفتران تهران تهیه و به تصویب وزارت دادگستری خواهد رسید.
در موارد مرخصی- بیماری- تعلیق- انفصال موقت و معذوریت دفتر یار و نیز در مواردی که دفتر یار کفالت دفترخانه را طبق این قانون عهدهدار شود در صورتی که دفترخانه دارای دفتر یار دوم باشد امور مربوط به دفتر یار به عهده دفتر یار مزبور خواهد بود و هر گاه دفتر یار دوم نباشد تا دو ماه وظایف دفتر یار را خود سر دفتر انجام میدهد و اگر مدتهای بالا زائد بر دو ماه باشد کفالت امور دفتر یار موقتاً به عهده دفتر یار دفترخانه دیگری گذارده خواهد شد. نحوه کفالت و انتخاب دفتر یار کفیل به موجب آئیننامه مندرج در ماده 24 تعیین خواهد شد.
نحوه کفالت و انتخاب دفتريار کفيل به موجب آيين نامه مندرج در ماده 24 تعيين ميشود.
در مواردي كه سردفتر يا دفتريار كفيل دفترخانه طبق حكم دادگاه انتظاميبه انفصال دائم يا سلب صلاحيت محكوم و يا مستعفي يابازنشسته ميشود و بالنتيجه دفترخانه تعطيل ميگردد. مسئول دفترخانه بايد بلافاصله اقدام به تحويل كليه دفاتر و اسناد و اوراق مربوط به دفترخانهبنمايد و نيز كليه وجوه و اوراق بهادار كه بههر عنوان به او سپرده شده طبق دستور ثبت محل به دفتريار دفترخانهاي كه تعيين ميشودحسب مورد تحويل دهد در صورت امتناع به شش ماهالي يك سال حبس جنحهاي محكوم خواهد شد و همين حكم در مورد سردفتر يا دفترياري كه بهعلت بيماري يا حادثه قدرت لازم را براي انجام وظيفه به تشخيص پزشك و تأييد سازمان ثبت اسناد و املاك كشور از دست داده باشد در صورت امتناعنيز جاري است.
در صورتي كه سردفتر و دفتريار از تحويل دفاتر و اوراق و سوابق مربوط خودداري نمايند علاوه بر تعقيب آنهابه شرح ماده 28 رييس ثبت محل يا نماينده او بايد با حضور نماينده دادستان شهرستان دفاتر و اوراق و سوابق را در هر محل كه باشد ولو در غيابسردفتر و دفتريار با تنظيم صورتمجلس به جانشين آنها تحويل دهند و يا به اداره ثبت منتقل نمايند.
در صورت فوت سردفتر يا دفتريار كفيل دفترخانه رييس ثبت محل يا نماينده او با حضور نماينده دادستان و در نقاطي كه دادسرا نباشد باحضور دادرس دادگاه بخش يا نماينده او دفاتر و اوراق مربوط به دفترخانه را با تنظيم صورتمجلس به سر دفتر كفيل و يا به مسئول تعيين شده از طرفرييس ثبت موقتاً تحويل خواهند داد و در مورد فوت دفتريار نيز به ترتيب بالا اسناد و اوراق به دفتريار جانشين و يا موقتاً به سردفتر تحويل خواهد شد.در هر مورد كه طبق مقررات اين قانون دفتريار بايد به جاي سردفتر انجام وظيفه كند اگر دفتريار واجد شرايط در محل وجود نداشته باشد دفترخانه موقتاًتعطيل و به شرح اين ماده عمل خواهد شد.
ترتيب انجام امور مربوط به دفترخانه در زمان تعطيل به موجب آييننامه تعيين ميشود.
سردفتران و دفترياران مكلفند علاوه بر رعايت تكاليف قانوني از نظاماتي كه وزارت دادگستري براي آنها مقرر ميدارد متابعت نمايند.
و غير سواري و ماشين آلات راهسازي و کشاورزي و موتورسيکلت اعم از توليد داخل يا وارداتي حسب مورد، ماخذ محاسبه ماليات نقل و انتقال و يا ارزش اعلام شده توسط وزارت اقتصادي و دارايي ميباشد.
تبصره 2- حق الثبت اسناد وکالت براي فروش وسايط نقليه موتوري و ماشين آلات راهسازي و معدني و کشاورزي و موتور سيکلت و نظاير آنها مطابق حق الثبت سند قطعي آنها ميباشد.
3- ماليات و حق تمبر برابر مقررات قوانين مالياتي.
4- ساير وجوهي که طبق قوانين وصول آن به عهده دفترخانه محول است.
نسبت به اجور و بهره منجز قيد شده در سند هم حق ثبت تعلق خواهد گرفت.
برایثبتاسنادیکهتعیینقیمتموضوعآنها ممکننباشد حقثبتبهماخذ پنجاههزارریالوصولخواهد شد. حقثبتفسخیا اقاله معاملاتیا اقرار بهوصولقسمتیاز وجهمعاملهدویستریالاست.نسبتبهوجهالتزامووجهالضمان خواهرأساموضوعسندباشدیادرضمنمعاملهوعقددیگریشرطشدهباشدوبرایتامینآنهم مالیبهوثیقهگرفتهنشدهباشد حقثبتوصول نخواهدشد.همچنینهرنوعانتقالبلاعوضووقفوحبسووصیتکهبهنفع موسساتمذهبیو خیریه و سازمانهای فرهنگی و بهداشتیمصرحدرموادمربوطبهمعافیتقانونمالیاتهایمستقیمصورتگیرد از پرداختحق ثبت معافخواهدبود.همچنینمعافیتهاییکهبهموجبقوانینومقرراتخاصمقررگردیدهاستکماکانبهقوتخودباقیاستونیزموقوفاتخاندان علوی(بنیاد علوی) از پرداختکلیههزینه هایثبتیمعافاند.
برایایصالوجوهعمومیکهبههرعنوانوصولآنطبقمقرراتقانونیدرعهدهدفاتراسنادرسمیاستدفاترموظفندحقوق متعلقرا دربرگمخصوصیکهاز طرفسازمانذینفعتهیهو در اختیار دفاتر قرار خواهد گرفتبا مشخصاتلازمقید کنند و حداکثرپنجروزبعدازامضایسندبهحسابیاحسابهاییکهمعینخواهدشدواریزنمایند.آییننامهاجراییاینمادهراوزارت دادگستریو وزارتامور اقتصادیو داراییتصویبخواهندکرد.
درآمدحاصلازحقثبت،صاحباندفترودفتریارهابهترتیبزیرسهمخواهندبرد:
تا ششصدریالدر ماهنصف، از ششصد و یکریالتاچهارهزار ریالنسبتبهمازاد ششصدریالیکپنجم، از چهارهزار و یکریالتا دههزار ریالنسبتبهمازاد از چهارهزار ریالیکدهمو از ده هزار و یکریالتا پنجاه هزار ریالنسبتبهمازاد ازدههزارریالیکبیستمازمبالغفوقبهسردفترودفتریاروکمکاعاشهکارکناندفاتربرابرآییننامهوزارتدادگستریسهمی اختصاصخواهد یافت. میزانحقتحریر طبقتعرفهتعیینشدهوزارتدادگستریخواهد بود کهباید هر چهارسالیکبار مورد بررسیمجدد قرار گیرد و در صورت اقتضا در آنتجدیدنظر شود.
کارت شناسايي ملي در حال حاضر علاوه بر شناسنامه مطابق ماده 3 قانون الزام اختصاص شماره ملي و کد پستي براي کليه اتباع ايراني (مصوب 1376) که اشعار ميدارد: «کارت ياد شده در ماده فوق به عنوان سند شناسايي اتباع ايراني و مشمول کليه احکام حقوقي و کيفري مربوط است و بايد هميشه همراه صاحب آن باشد.» کارت ملي نيز از مدارک احراز هويت محسوب شده و عملا در احراز هويت به جهت ويژگيهاي خاص آن از قبيل به روز بودن و موارد امنيتي خود مفيدتر از شناسنامه واقع ميشود.
مطابق ماده 6 و ماده 11 آيين نامه اجرايي قانون الزام اختصاص شماره ملي و کدپستي براي کليه اتباع ايراني (1378.12.01 هيات وزيران): ارايه خدماتي که نياز به کسب اطلاعات فردي دارد موکول به اخذ شماره ملي و کد پستي از متقاضيان است و نيز ادارات ثبت اسناد و املاک کشور، دفترخانههاي اسناد رسمي، دفاتر ازدواج و طلاق، بنگاههاي معاملاتي و کليه واحدهاي ذي ربط موظفند در هنگام تنظيم اسناد، نسبت به درج شماره ملي و کد پستي ده رقمي افراد، متعاملين و مورد معامله در اسناد مربوط اقدام نمايند.
ماده 1 و 2 آيين نامه کاربردي شدن کارت شناسايي ملي (15/2/87 هيات وزيران) چنين اشعار ميدارد:
ماده1ـ کلیه دستگاههای موضوع ماده (2) قانون الزام اختصاص شماره ملی و کدپستی برای کلیه اتباع ایرانی مکلفند از تاریخ 1/4/1387 کارت شناسایی ملی را مبنای احراز هویت، شناسایی و ارایه خدمات به افراد بالای شانزده سال قرار دهند.
ماده2ـ دستگاههای مذکور در ماده (1) این آییننامه موظفند از تاریخ 1/4/1387 ارائه خدمات به متقاضیان را در مواردی که احراز هویت لازم است موکول به ارائه شماره ملی مندرج در کارت شناسایی ملی نموده و در کلیه مواردی که شناسنامه ملاک احراز هویت و تابعیت تقاضاکننده خدمات میباشد، کارت شناسایی ملی را به عنوان جایگزین شناسنامه مبنای عمل قرار دهند.
با این وجود نه تنها در احراز هویت با کارت ملی تردیدی باقی نمی ماند بلکه به نظر می رسد مطابق مواد فوق جایگزین شناسنامه نیز گردیده و دفاتر ملزم به اخذ آن از ارباب رجوع جهت احراز هویت وثبت مشخصات مندرج در آن می باشند.
نکته ، تردید در احراز هویت : اگر چه ماده 50 قانون ثبت در خصوص تردید در احراز هویت راجع به اسناد و تعهدات تکلیف را روشن کرده لکن نظر به اهمیت گواهی امضاء که فوقا گفته شد و تکلیف سر دفتر در احراز هویت به نظر می رسد عقلا این حکم برای موارد تردید در احراز هویت در گواهی امضاء نیز قابل تسری باشد. طبق ماده 50 قانون ثبت :((هر گاه مسوول دفتر در هویت متعاملین یا طرفی که تعهد می کند تردید داشته باشد باید دو نفر از اشخاص معروف و معتمد حضورا هویت آنان را تصدیق نموده و مسوول دفتر مراتب را در دفتر ثبت و به امضاء شهود رسانیده و این نکته را در خود اسناد قید نمیایند.))
گواهي اثرانگشت (افراد بي سواد): وفق بند 3 از ماده 12 آيين نامه اصلاحي قانون دفاتر اسناد رسمي و ماده 66 قانون ثبت گواهي اثرانگشت افراد بي سواد با رعايت شرايط قانوني بلامانع ميباشد. قسمت ج از بند 88 – مجموعه بخشنامههاي ثبتي ميگويد: (گواهي اثرانگشت افراد بي سواد بمنزله گواهي امضاء است).
امضاء دفتر گواهي امضاء توسط سردفتر:
پس از تکمیل مراحل گواهی امضاء و درج تصدیق صحت امضاد در دفتر گواهی امضاء به امضاء سر دفتر می رسد که کمیسیون وحدت رویه کانون سر دفتران و دفتریارن در پاسخ سوالی در این خصوص می گوید(( با توجه به این که امضاء سر دفتر در ذیل ورقه که مورد گواهی قرار می گیرد الزامی می باشد به دلیل لزوم مطابقت اواراق با دفتر گواهی امضاء و مستفاد از ماده 18 قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب 1354 دفترنیزنیازبه امضاء سردفتر دارد.))( به نقل از بند 127 از آراء و نظریات کمیسیون وحدت رویه کانون سردفتران و دفتریاران از آغاز تا فروردین 1387).
صدور اجرايه:
برای آنکه بتوان نسبت به سندی اجرائیه صادر کرد و مفاد سند بدون احتیاج حکمی از محاکم دادگستری لازم الاجراء باشد باید سند رسمی تنظیم شده از قدرت لازم اجرائی برخوردار باشد به عبارتی وجود سند رسمی لازم الاجراء رکن اصلی صدور اجرائیه می باشد.
دفتر اسناد رسمي
در مورد اسناد رسمی لازم الاجراء نسبت به دیون و اموال منقول واملاک ثبت شده و نیز املاک مورد وثیقه و اجاره (مشمول قانون روابط مالک و مستأجر) اعم از اینکه ملک مورد وثیقه و اجاره ثبت شده باشد یا ثبت نشده- اجرائیه از دفترخانه ای که سند را ثبت کرده است صادر می شود و همچنین نسبت به اموال غیرمنقولی که مهریه قرار گرفته و در مواردی که موجر با درخواست وصول وجه قبوض اقساطی فسخ و تخلیه مورد اجاره را بخواهد. اجرائیه از دفتر اسناد رسمی مربوطه صادر می شود.
روش صدور سند مالکيت المثني
گزارش ارزیابی حسب دستور مسئول اداره ثبت دفتر اندیکاتور شده سپس درصورتیکه ارزش ملک بیش از 000‚500 ریال تعیین شده باشد پرونده جهت محاسبه و اخذ حق الدرج آگهی و نیز پرداخت فوق العاده ماموریت نقشه بردار ارزیاب به حسابداری ارجاع می شود.
متصدی حسابداری هزینه حق الدرج آگهی را محاسبه و قبض لازم را صادر و جهت تودیع در بانک به متقاضی تسلیم و او هزینه حق الدرج را در بانک ملی که حساب سپرده ثبت در آن مفتوح است تودیع و نسخ لازم را به حسابداری اعاده می نماید تا ضمیمه پرونده شود، ضمنا فوق العاده ماموریت نقشه بردار ارزیاب نیز حسب دستور مسئول اداره پرداخت می گردد.
سپس پرونده جهت تهیه آگهی فقدان سند مالکیت به دفتر املا ک ارسال می گردد.
متصدی دفتر املاک با ملاحظه محتویات پرونده و ثبت دفتر املاک آگهی فقدان سند مالکیت را تهیه می نماید در این آگهی بایستی مشخصات کامل مالک شماره پلاک و محل وقوع ملک و نحوه مفقود شدن سند مالکیت و معاملاتی که در سند مالکیت ثبت شده قید گردد.
آگهی پس از امضاء مسئول اداره و درج شماره بر آن وسیله متصدی دفتر اندیکاتور جهت چاپ در یکی از روزنامه های محلی یا کثیرالانتشار به اداره ارشاد اسلامی محل ارسال می شود.
تذکر 2- آگهی در دو نوبت به فاصله ای که کمتر از ده روز نباشد بایستی در روزنامه چاپ شود و در آن قید گردد که پس از انتشار نوبت دوم ظرف ده روز چنانچه کسی اعتراضی داشته باشد می تواند به ثبت محل اعلام دارد و با انقضاء مهلت و عدم وصول اعتراض سند مالکیت المثنی صادر خواهدشد.
پس از ارسال آگهی به اداره ارشاد اسلامی محل پرونده جهت ضبط به بایگانی ارسال و زمان مراجعه بعدی متقاضی تعیین و به او اعلام می گردد.
بعد از وصول روزنامه حاوی آگهی چاپ شده در آن و تطبیق آن با پیش نویس وسیله متصدی دفتر املاک درصورتیکه اشتباهی در چاپ آن واقع نشده باشد مراتب صحت انتشار آگهی گواهی و همراه با پرونده جهت ضبط تا انقضاء زمان اعتراض به بایگانی اعاده می شود.
پس از انقضاء زمان واخواهی و عدم وصول اعتراض و مراجعه متقاضی پرونده وسیله بایگانی به دفتر املاک ارسال می شود متصدی دفتر املاک پرونده را بررسی و پس از گواهی متصدی دفتر بازداشتی مبنی بر عدم بازداشت مسئول مربوطه دستور تحریر سند مالکیت المثنی را صادر می نماید.
آنگاه پرونده جهت پرداخت بهاء دفترچه سند مالکیت به حسابداری ارسال و در آنجا متصدی حسابداری بهاء دفترچه سند را به شرحی که در مباحث قبل بدان اشاره رفت دریافت و پرونده را همراه با نسخه قبض مبنی بر وصول بهاء سند مالکیت به دفتر املاک می فرستد.
سپس متصدی دفتر املاک سند مالکیت المثنی را تحریر و بخشنامه لازم مبنی بر صدور سند مالکیت المثنی را خطاب به دفاتر اسناد رسمی تابعه صادر و مراتب را در ستون ملاحظات دفتر املاک و پیش نویس سند مالکیت اولیه قید می نماید.
آنگاه مسئول مربوطه سند مالکیت تحریر شده و بخشنامه و مراتب قید شده در دفتر املاک را امضاء می نماید و بخشنامه پس از درج شماره بر آن وسیله متصدی دفتر اندیکاتور به دفاتر اسناد رسمی تابعه ارسال می گردد.
در خاتمه پرونده جهت تسلیم سند به بایگانی ارسال و در آنجا ابتدا سند نخ کشی و پلمپ و پس از ثبت در دفتر تسلیم سند ضمن احراز هویت متقاضی که معمولا با ملاحظه شناسنامه او تحقق می پذیرد در قبال اخذ رسید در دفتر تسلیم سند و پیش نویس سند مالکیت اولیه، به او تسلیم و پرونده در ردیف خود ضبط می شود.
روشصدورسندمالکيتبناموراث
متصدی دفتر املاک پس از بررسی سوابق و احراز انحصار وراثت و سمت ورثه نسبت به مورث خلاصه مفاد و شماره گواهی نامه حصر وراثت را در ستون ملاحظات ثبت دفتر املاک مربوطه قيد و در زير ثبت اوليه ملک بنام وراث نسبت به سهام آنها برطبق ماده 105 آئين نامه قانون ثبت، ثبت می نمايد. آنگاه برطبق ماده 121 آئين نامه قانون ثبت برای هر يک از ورثه يک پيش نويس سند مالکيت تهيه وحدود کليه ملک را در يکی از آنها قيد و در بقيه اشاره به پيش نويس مزبور می نمايد و به همين ترتيب در دفتر املاک ثبت و در زير هر سهم اشاره به ثبت و صفحه ای حدود کلی در آن نوشته شده می کند و پس از گواهی دفتر بازداشتی پرونده را جهت امضاء نزد مسئول مربوطه ارسال می دارد. مسئول مربوطه بعد از بررسی و کنترل و ملاحظه سوابق پيش نويس اسناد مالکيت ورثه را امضاء و دستور تحرير اسناد مالکيت جديدمشاعی و ابطال سند مالکيت اوليه را صادر می نمايد. متصدی دفتر املاک حسب دستور مسئول مربوطه اسناد مالکيت جديد مشاعی را تحرير و سند مالکيت مورث را باطل و ضميمه پرونده می نمايد. در وقت مراجعه متقاضی پرونده جهت پرداخت بهاء دفترچه اسناد مالکيت به حسابداری ارجاع می شود متقاضی يا متقاضيان بهاء دفترچه اسناد مالکيت را به حساب درآمد ثبت طبق فيش صادره از حسابداری نزد بانک ملی مربوطه واريز و نسخ لازم را به ثبت تسليم می دارند. آنگاه پرونده همراه با دفاتر املاک مربوطه جهت امضاء ثبت دفاتر املاک و اسناد مالکيت تحرير شده نزد مسئول مربوطه ارسال می شود و او بعد از بررسی اجمالی آنها را امضاء می نمايد. سپس پرونده جهت تسليم اسناد به ورثه به بايگانی ارسال و در آنجا به شرحی که قبلا توضيح داده شد اسناد بعد از نخ کشی و پلمپ و ثبت در دفتر تسليم سند در قبال اخذ رسيد و پس از احراز هويت به ورثه تحويل می گردد و پرونده در رديف مربوطه ضبط می شود.
تذکرات:
1- در صورتيکه تاريخ فوت مورث قبل از سال 1346 باشد نيازی به مطالبه فرم 19 مالياتی نيست.
2- چنانچه وراث گواهی معتبر مبنی بر پرداخت سهم الارث زوج-ه متوفی را ارائه نمايند سند مالکيت بدون استثناء سهم الارث زوجه بنام کليه ورثه با توجه به گواهی حصر وراثت و يا توافق نامه رسمی مستند به حصر وراثت صادر می شود درغيراينصورت با اقرار ورثه مبنی برعدم توانائ-ی پرداخت سهم الارث زوج-ه نسبت به سهم زوجه سند صادر و تسليم خواهدشد.
نحوه تنظيم و نوشتن استشهاديه محلي
استشهاد نامه نوعي تاييديه بر صحت گفتههاي مکتوب شخص متقاضي است، که بر اين اساس مطليعين و معتمدين محل ضمن امضاء گفتهها را تاييد ميکنند که اشخاص قديمي آن را براي تاييد نهايي به شوراي محل و يا شوراي ثبت محل ميبردند. امروزه بهترين مکان مراجعه، رجوع به دفترخانه، جهت ثبت و يا گواهي صحت امضاء آن ميباشد.
انواع قراردادها
1- قرارداد رهن، سنگين و متنوع است زيرا هر بانکي مادههاي اجرائي مخصوص به خود دارد که همه آنها بايد لحاظ شود.
2- اجاره نامه را موجر و مستاجر طبق توافق که ميکنند امضاء مينمايند.
3- صلح نامه: اينکه خانهاي با وام آن خريداري کنند و همه شرايط نوشته شود به آن صلح نامه ميگويند.
4- صلح عمري: مثال ملک اشتراکي که همه کارها اشتراکي و امضاء دو نفره ميشود و اگر يکي از آن دو نفر فوت شد همه اموال به نفر بعدي ميرسد.
ساير کارهايي که در دفترخانه انجام ميشود.
1- تعهد نامه: مثلا من موظف هستم که تا 5 سال براي اين ارگان کار کنم.
2- اقرار نامه: مثلاً مسکن مهر اقرار ميکند که ملک ندارد.
3- رضايت نامه: مثلاً محضري اعلام ميکند که راجب يک چيزي مثلا خسارت ماشين که کليه مبلغ را دريافت کردم و ادعايي ندارم.
4- مثلاً امضاء ولي
انواع وکالتها
1- کاري، براي هر کاري ميتوان وکيل گرفت که انجام دهد به شرطي که در برگه وکالت نوشته شود (مگر در صورتي که آن سازمان يا وزارتخانه مربوطه اجازه اين کار را ندهد).
2- فروش: شخص ميتواند وکيل بگيرد جهت مثلاً فروش خانه
3- خريد و فروش: هر چيزي منقول يا غير منقول ميشود خريد و فروش کرد (ماشين را جزء اموال نميشود بحساب آورد لازم است جداگانه وکالت گرفت)
انواع مهر
1- مهرپرسي: مهري برجسته يا پرسي که دستگاه روي برگه فشار داده ميشود (مهمترين مهر است که روي امضاء سردفتر ميخورد)
2- مهر ويزيتي: اسم سردفتر روي آن نوشته شده است.
3- مهر ويزيتي: دفتريار روي آن نوشته شده است.
4- مهر نقل و انتقال
5- مهر تفويض وکالت: اگر قيد توکيل سند نوشته باشد وکيل ميتواند کار را به وکيل ديگر بدهد.