پروژه کارورزی عرفان موحدی پارسا
شماره دانشجویی: 91138049270350
استاد محترم سرکار خانم آقاملا
شهریور 92
موضوع: چاپ و تبلیغات
مقدمــه
اختراع چاپ و اولین کتاب چاپی جهان
چاپ(Print) در لغت بهمعنای نقش، اثر، مُهر، و نشان آمده و در متون مختلف کلمات طبع، باسمه، و تافت بهعنوان مترادف آن بهکار رفته است.
در اصطلاح، به عمل، فن، و صنعت تکثیر صورت نقوش دوبعدی (حروف، ارقام، خطوط، تصاویر، و جز آن) بهوسیله انداختن اثر این نقوش بر کاغذ، پارچه، یا مواد دیگر، بهویژه چاپ مواد خواندنی، با تصویر یا بدون تصویر بر روی کاغذ گفته میشود. در تعریفی دیگر، چاپ مجموع عملیاتی است که متن خام را به اثر درخور انتشار مانند کتاب، مجله، روزنامه، و جز آن تبدیل کند. چاپخانه نیز در لغت بهمعنای محل و مکان چاپ کردن و در متون مختلف کلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمهخانه بهعنوان مترادف آن بهکار رفته است. چاپخانه مؤسسه یا کارگاهی است که از عهده انجام کارهای چاپی بر روی کاغذ و سایر اشیا از طریق انواع چاپ برآید و، به تعبیری دیگر، محلی است که چاپ کتاب، نشریات، و مانند آن در آنجا انجام میگیرد.
اختراع چاپ بوسیله گوتنبرگ
در میانه های قرن 15 انقلاب بزرگی در شرف وقوع بود. در 1452، گوتنبرگ آلمانی به ایده چاپ متحرک تحقق بخشید. وی در کارگاهش فناوری ساخت ورق، جوهر پایه روغنی و پرس را برای چاپ یک کتاب گردهم آورد چاپ را اختراع کرد. در واقع او از فناوری هایی که سالها قبل برای آنها فکر و تلاش شده بود را به ثمر رساند.
گوتنبرگ، چاپگر آلمانی، نخستین کسی بود که برای هر حرف قطعه فلزی جداگانه درنظر گرفت. وی قطعهها را برای ترکیب کلمات مناسب کنار هم قرار داد، بر آنها مرکب مالید، و بر ورقهای کاغذ فشرد و به این ترتیب چاپ نوین را باب کرد. وی حروف را ابتدا از جنس چوب، سپس از سرب، و بعدها از آلیاژ سرب، قلع، و آنتیموان ساخت. گوتنبرگ روزانه بین 300 تا 500 برگ چاپ میکرد. نخستین کتابی که او به این شکل پدید آورد کتاب مقدس 42 سطری بود. کتابهایی که در این زمان بهچاپ میرسید به اینکونابولا معروف است.
ابداع گوتنبرگ ظرف مدتی حدود 40 سال در همه کشورهای عمده اروپایی رواج یافت و چاپخانههایی با این روش بهوجود آمد. در فاصله سالهای 1460 ـ 1470 م. چاپخانههایی در آلمان و سایر کشورهای اروپایی پدید آمد. در نیمقرن نخست پس از کار گوتنبرگ، حدود چهلهزار کتاب به چاپ رسید و شمارگان مجموع آنها از 12 میلیون نسخه فراتر رفت. در پایان قرن پانزدهم در اروپا، بیش از دویست چاپخانه در شصتونه شهر فعالیت مستمر داشتند. از جمله چاپخانههای مهم آن دوره میتوان به چاپخانه آنتون کابرگر در شهر نورنبرگ اشاره کرد که تعداد ماشینهای چاپ آن 24 دستگاه بود و صدها نفر در آن چاپخانه کار میکردند.
از دیگر خدمات گوتنبرگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-ابداع روش چاپ پیچشی به کمک روغن زیتون که تا سالها در آسیا و اروپا به کار می رفت.
-توسعه روش بلوکی چاپکه پس از بازگشت مارکو پولو از آسیا ابداع شده بود.
-توسعه روش ساخت کاغذ به تعداد زیادکه از چین وارد اروپا شده بود.
-توسعه روشهای ساخت مرکب.
-توسعه روش منگنه و قالب بندی کتاب که اجازه چاپ کتابهای قطور را می داد.
البته شایان ذکر است که این کتابها توسط دیگران و در سالها بعد بازهم پیشرفت داده شد.
پیشرفت این صنعت بعد از زمان گوتنبرگ تا قرن بیستم
-حدود 1490 میلادی روشهای مختلف اسیدکاری روی صفحات فلزی شکل گرفت. سال 1550 اولین لنز توسط کاردون (Cardon) ایتالیایی ساخته شد. آلومیس زنه فلدر در سال 1796 روش لیتوگرافی را ابداع نمود. وی به مخترع چاپ سنگی شهرت دارد.
-حدود سال 1799 تا 1800 اوبی رو در پاریس نخستین دستگاه کاغذسازی را اختراع نمود. در سال 1820 دستگاه های کامل تری ساخته شد.
-در سال 1811 نخستین ماشین سیلندی لتر پرس که با نیروی بخار کار می کرد توسط کونیک Koenig مخترع آلمانی ساخته شد. و در سال 1818 با همکاری باور – ماشین چاپ سیلندی مضاعف عرضه گردید که پشت در وی کاغذ در این دستگاه به چاپ می رسید.
-در سال 1822 ویلیام چرچ church اولین ماشین حروفچینی را به ثبت رسانید.
-در سالهای 1826 و 1852 نیس فورنیس S.N.Niepce و تالبوت Talbot تهیه فرم چاپ روی صفحه های فلزی از جمله مس را به طریقه فتو مکانیکی ابداع کردند وبا ساخت برس دستیف نمونه هایی تکثیر نمودند.
-در سال 1844 ریچارد هو در ایالات متحده ماشین چاپ رتاتیو را به ثبت رسانید فرم چاپ به صورت مدور، دور سیلند بسته می شد.
-ژیلوت Gillot به سال 1850رسید کاری روی فلز را تکامل بخشید.
-در سال 1851 اسکات آرشر Archer روش کلودیوم مرطوب (شیشه نگاتیو) را ارایه کرد.
-در سال 1859 هنری جمز H. james در انگلستان با روش فتوشیمی گرافی کلیشه زیر را ساخت.
-در سال 1866 در ایالات متحده اولین ماشین چاپ با کاغذ رول به ثبت رسید.
-1870 اولین دوربین نوسانی ریلی توسط موس Moss ساخته شد.
-سال 1874 کارل کلیچ K.klic اهل چک با استفاده از نوعی کاغذ کاربن، تهیه فرم را بهبود بخشید.
-در سال 1910 اولین ماشین هلیوگراور با استفاده از تیغه دکتر بلید شروع به کار کرد.
-در سال 1912 ماشین چاپ پشت وروزن افست توسط کاسپارهرمان طراحی و ساخته شد(کاغذ به صورت رول).
-در سال 1912 شرکت رولند ماشین چاپ افست با سه سیلندر مسلوی را تولید کرد.
-در سال 1950 سیستم حروفچینی منوفتو (تکامل یافته منوتایپ) اختراع شد.
-در سال 1965 دکتر هل Dr.Hell با ارایه سیستمی نوین و ساخت دستگاه اسکنر تحول بزرگی در حروفچینی و فتو لیتوگرافی به وجود آورد.
-در سال 1976 اشعه لیزر در دستگاههای فتو لیتو گرافی و حروفچینی به کار گرفته شد.
استاندارد های محیط چاپی:
طراحی ساختمان چاپخانه از پایه
وقتی قرار باشد به جای استفاده از یک سوله یا مکان موجود، روی یک زمین خالی، چاپخانهای بنا شود، همه چیز را میتوان به درستی پیشبینی کرد و مناسبترین فضاها را در حدی که زمین اجازه میدهد، برای یک گردش کار موثر ایجاد کرد. اما درا ین مورد نیز نکات بسیاری میبایست مورد توجه قرار گیرند.
در طراحی یک کارگاه چاپ با امکانات جدید دیدگاههای اصلی ذیل میبایست مد نظر قرار گیرد:
طراحی ساختمانی خاص یا عمومی: عموما یک ساختمان با معماری قابل تطبیق با استانداردهای عمومی در درازمدت، مقبولتر از ساختمانی است که با معماری فضاهای کاملا خاص طراحی شده باشد.
در یک برهه 20 ساله امکان دارد تغییر محل ضروری شود، یا امکان دارد که اصلا چاپخانه تعطیل شود. لذا بهتر است در زمان طراحی و تولید حتیالامکان پارامترهای طراحی عمومیتر به گونهای مد نظر قرار گیرد که ملک و ساختمان در زمان فروش احتمالی خواهان بیشتری داشته باشد. معمولا بهکارگیری مصالح و قطعات و بناهای پیشساخته نظیر سوله جهت بنای کارگاههای چاپ بسیار مناسب است، اگر چه طراحی ساختمان خاص نیز قابل اجرا است.
در مقابل هر چه بنا وسیعتر باشد امکان ساخت بر اساس طراحی اختصاصی را میسرتر میسازد به این مفهوم که هر چه بتوان اندازههای فضاها را بهطور اختصاصی بر اساس اندازههای مورد نیاز تعبیه نمود، هزینه هر متر مربع ساخت و ساز کمتر خواهد شد.
برای مثال یک تفاوت اساسی ساخت و ساز اختصاصی با بناهای پیش ساخته نظیر سوله، تفاوت حداکثر و حداقل ارتفاع سقف که نتیجه مستقیم دهانه سوله خواهد بود، میباشد. (ارتفاع سقف در وسط دهانه سوله بیشتر خواهد بود.) این موضوع در بناهای پیشساخته عمومی گریزناپذیر و موجب افزایش هزینههای ساخت و ساز خواهد بود. حال آنکه با طراحی فضاها در طراحی اختصاصی میتوان بر اساس نیاز هر قسمت، اندازه دهانه را محاسبه و ارتفاع سقفها را متناسب با آن طراحی و اجرا نمود.
مقررات ساخت و ساز: مطالعه و آگاهی از مقررات شهرسازی و شهرداری قبل از احداث بنای جدید بسیار حایز اهمیت است که میبایستی در زمان انتخاب زمین در منطقه مورد توجه قرار گیرد.
احداث بنای یک یا چند طبقه
به عنوان یک اصل، عملیات تولید در یک کارگاه چاپ (در بخشهای انبار، سالن چاپ، صحافی و تحویل) میبایست همگی در یک سطح و در همکف قرار داشته باشد تا از هر گونه حمل و نقل مواد اولیه و تولید شده بهصورت عمودی بین طبقات ممانعت گردد. لیکن در صورت نیاز، واحدهای اداری و عملیات پیش از چاپ میتوانند در طبقات دیگر مستقر شوند.
شکل ساختمان
بنای مستطیل شکل مناسبترین طرح برای کارگاه چاپ با خط تولید و جریان کار مستقیم است، زیرا گسترش بخشهای مختلف آن در آینده از هر طرف بسیار آسان خواهد بود. طرح خط تولید و جریان کار به شکل <>U معمولا در یک زمین مربع شکل اجرا میشود که در اثر بسط و گسترش در آینده به مستطیل تبدیل خواهد گردید. در مورد شکل ساختمان در بخشهای بعدی مشروحتر سخن خواهیم گفت.
زیرزمین و نیم طبقه
چنانچه قصد ایجاد بنای چاپخانهای را از پایه دارید به هیچ وجه نیازی به تعبیه و ساخت زیرزمین نخواهد بود، حال آنکه ایجاد یک نیم طبقه در قسمتی از سالن تولید که دارای ارتفاع زیاد است بسیار موثر و قابل استفاده خواهد بود.
(همانگونه که در مطالب بعدی بخش 2) به تفصیل بیان خواهد شد، ایجاد یک نیم طبقه در بالای بخش تولید جهت بخشی از دفتر کار، اطاقهای استراحت، انبار کوچک و موقت مرکب، اطاق تعمیرات نگهداری قطعات سبک و انبار کوچک و موقت مواد مصرفی صحافی بسیار کاربردی و قابل استفاده خواهد بود. با این حال به عنوان یک اصل مسلم به هیچ وجه نباید از طبقات غیر از همکف نظیر نیم طبقه جهت عملیات تولید استفاده نمود.
نورگیرها و پنجرهها
تنها قسمتهایی که نیاز مبرم به نورگیر و پنجره دارد، فضاهای دفتری، ناهارخوری و محل استراحت کارکنان است. به هیچ وجه نباید در بخش پیش از چاپ و در بخش طراحی پنجره به کار برد، زیرا موجب انعکاس نور بر روی مانیتور و خطا در تشخیص رنگ اوریژینالها میشود. ضمن اینکه عدم یکنواختی نور روز از صبح تا شب موجب تشدید خطای اپراتورها و طراحان میشود. همچنین میبایست از نصب پنجره و نورگیر مستقیم در سالن چاپ خودداری شود، زیرا پرتو نور فرابنفش(UV) میتواند موجب صدمه دیدن نوردهای مرکب و نیز باعث خطای دید اپراتور نسبت به رنگ نمونه چاپی در ساعات مختلف روز گردد. نصب پنجره و نورگیر در قسمتهای صحافی و انبارها امکانپذیر بوده لیکن میتوان در طراحی کلی ساختمان از آن نیز صرفنظر نمود و به صورت یکنواخت در کلیه بخشها از نور مصنوعی در طول شبانهروز استفاده برد. نور مستقیم خورشید، گاهی موجب تغییر رنگ بخشی از محصولات چاپی میشود که برای مدت طولانی در معرض مستقیم نور در انبار و یا صحافی باقی میمانند. در صورت اصرار در استفاده از نور روز در انبار و یا صحافی میبایست از روشهای انکسار نور (با نصب دیفیوزر) و بازتابش آن به صورت غیرمستقیم نظیر نصب پرههای متغیر در مسیر نور طبیعی استفاده کرد.
نمونه چیدمان بخشهای یک کارگاه چاپ به روش جریان تولید خط مستقیم - شکل ۱-۲ |
یکی از سادهترین روشهای انکسار نور نصب پرههای با زاویه 45 درجه در مقابل پنجرهها است به نحوی که نور روز را به سمت سقفها هدایت نماید. بدین ترتیب نور روز با چندین انعکاس مختلف در محیط صحافی و یا انبار پخش میگردد.
کفسازی
به عنوان اصل اولیه، کف کلیه بخشهای مختلف تولید میبایست در یک سطح (از نظر شیب و ارتفاع) قرار داشته و در کل با بتن اجرا شود. تعبیه چاه فاضلاب در کف ضروری نبوده مگر در قسمتهای خاص مورد نیاز دستگاهها، لذا نیازی به ایجاد شیب در کف سالنها نیست. آمادهسازی، پرداخت و نازککاری سطح بتن و ایجاد پوششهایی نظیر رنگ اپوکسی - که در بخش 3 به طور مبسوطتر به آن خواهیم پرداخت- بسیار موثر بوده و موجب جلوگیری از ایجاد گردوغبار در فضای تولید و چاپ خواهد شد. ضخامت لایه بتن میبایست بر اساس شرایط و مقاومت خاک منطقه و وزن متوسط دستگاهها و بار جابهجا شونده بر متر مربع سطح بتن محاسبه و اجرا گردد. ضمنا جهت فوندانسیون دستگاههای بزرگ چاپ ورقی و دستگاههای چاپ رول میبایست نقشه اجرایی فوندانسیون با توجه به بار دینامیک و استاتیک آن محاسبه و جداگانه با ضخامت پد خاص و مسلح به آرماتور مناسب اجرا گردد. جهت پرهیز از هزینههای اجرای مجدد بسیار بجاست که قبل از شروع ساخت و ساز کلیه نقشههای اجرای فوندانسیون * ماشینآلات تهیه و در اختیار مهندسان سازه طرح قرار گیرد.
- سقفها: نکات مربوط به سقفها نیز همانند کف در مبحث مربوط به هر قسمت متناسب با عملیات تولید در آن، در مطالب بعدی به تفصیل بیان خواهد گردید.
- دیوارها و ستونها: برای نیل به بالاترین راندمان از لحاظ کاربرد فضاها، بهتر است ابتدا کلیه بخشهای دفتری، تولید و انبار در سه قسمت مجزا و به صورت سالنهای یکپارچه و بدون دیوار طراحی و اجرا شوند. بدیهی است که محل و اندازه دهانه بین ستونها در بخش تولید میبایست بر اساس محل چیدمان ماشینآلات طراحی و اجرا شود. سپس طراحی داخلی و محل قرار گرفتن جدارها که هیچ یک دیوارهای باربر نخواهند بود، بر اساس کاربرد فضاها مخصوصا در بخش اداری به صورت پیش ساخته حتیالامکان با استفاده از اتصالات پیچ و مهره به منظور امکان تغییرات بعدی اجرا شوند. بهتر است جدارهای جداکننده قسمتها هر جا که امکان پذیر است به نحوی اجرا شوند که ستونها را نیز شامل شده و بپوشاند.
انتخاب یک مکان آماده جهت انتقال چاپخانه
در مواردی، به جای طراحی و اجرای یک ساختمان جدید از پایه، مدیر تصمیم به خرید یا اجاره ملک و ساختمان آماده با امکانات وسیعتر میگیرد. شاید تعداد زیادی محل توسط آژانس املاک پیشنهاد شود. علیرغم آنکه قیمت میتواند فاکتور مهمی باشد لیکن باید در نظر داشت که مهمترین عامل انتخاب محل را میبایست امکان برخورداری از یک گردش کار و جریان صحیح حرکت مواد اولیه و کالای چاپی تولید شده دانست- همچنین بررسی امکان برخورداری از چیدمان صحیح تجهیزات در آن محل. بد نیست قبل از صرف وقت جهت بازدید از تمامی مکانهای پیشنهادی، لیست اولیه مبانی ضروری انتخاب را به شرح ذیل در اختیار مشاور املاک قرار داده تا از محدودیتها و مشخصات انتخاب شما آگاه باشد، (قابل ذکر است این لیست تنها مشخصات مورد ارایه به مشاور املاک بوده و به هیچ وجه شامل مشخصات فنی جهت طراحی و ساخت یک بنای جدید نمیباشد.):
1- اندازه بنا: متراژ مورد نیاز درخواستی میبایست با توجه به محاسباتی که در مباحث قبلی بیان شد، به تفصیل شامل فضای اداری، تولید و انبار باشد.
2- منطقه: منطقه مزبور میبایست مناسب یک کارگاه چاپ از لحاظ امکانات منطقهای باشد. به این صورت که نه در بافت کاملا مسکونی و نه در مناطق صنعتی فوق سنگین و بسیار دور از بازار مصرف قرار داشته باشد. امکان تردد پرسنل از یکسو و تردد ماشینآلات سنگین جهت دسترسی به جادههای ترانزیت برای سهولت عبور و مرور آن نیز امر بسیار مهمی است. البته حساسیت پارامترهای فوق به میزان بالایی بستگی به ابعاد و اندازه کارگاه چاپ و نوع تغذیه مواد اولیه و کالای تولید شده آن دارد.
3- اصل ساختمان یک طبقه: ساختمان مورد نظر میبایست به طور کامل در یک طبقه همکف واقع باشد. وجود یک نیم طبقه کوچک تنها و تنها جهت استفاده فضاهای اداری و پیش از چاپ نیز یک مزیت به حساب میآید.
4- ارتفاع طبقه: در بخش تولید و انبار حداقل ارتفاع میبایست 6 متر باشد که در صورت نیاز، در قسمتهایی از آن بتوان با نصب قفسههایی حداقل در سه طبقه جهت قرار دادن پالت کاغذ و یا محصولات تولید شده از آن استفاده جست. در بخش اداری میبایست ارتفاع سقف از 25/2 الی 6/2 متر از کف تا زیر سقف کاذب باشد.
5- کف و مصالح مورد استفاده در آن: ابتدا میبایست از مقاومت خاک محل و ضخامت سنگفرش یا بتون روی آن نسبت و نشست نکردن در صورت نصب ماشینآلات و جابهجایی کاغذ و تولیدات چاپی برروی آن اطمینان حاصل کرد. کلیه قسمتها میبایست در یک سطح قرار داشته باشند به نحوی که هیچگونه جابهجایی کاغذ و یا محصول چاپی به صورت عمودی بین قسمتها نیاز نباشد. کیفیت و پرداخت سطح نیز میبایست به گونهای باشد که فاقد ترک و شکاف بوده و موجب ایجاد گرد و غبار در فضای تولید نشود.
6- آب، گاز، برق و فاضلاب و غیره: وجود توان مورد نیاز الکتریکی در محل و یا امکان دریافت سریع آن. همچنین بررسی آب و سیستم فاضلاب محل به نحوی که نیاز کارگاه را مرتفع سازد. آب مصرفی در بخش ظهور پلیت و یا سیستم تغذیه آب ماشینآلات افست مناسب باشد، زیرا از لحاظ سختی و خلوص و دمای آن به میزان قابل ملاحظهای در کیفیت تولید موثر است. میتوانید با ارسال نمونه آب محل به آزمایشگاه به راحتی مشخصات آب مصرفی را مشخص کنید. چنانچه دستگاه سختیگیر در محل نصب شده باشد، از کارکرد صحیح آن مطمئن شوید. همچنین وضعیت چاه و تانک سپتیک فاضلاب را نیز از قبل بررسی کنید.
7- سکوهای تخلیه و بارگیری: محل و سکویهای مجتمع جهت تخلیه و بارگیری میبایست در محل تعبیه شده باشد. چنانچه سکوی مورد نظر وجود نداشته باشد میبایست حداقل مکان برای ایجاد آن موجود باشد. ارتفاع سکوهای مورد نظر برای تریلیها 27/1 متر و برای کامیونها حداقل 91 سانتیمتر باشد.
8- قوانین منطقهای: ساختمان مزبور میبایست از کلیه قوانین و مقررات شهری یا مناطق صنعتی تبعیت نموده از جمله امکانات و تجهیزات اطفاء حریق، بهداشت، امکانات رفت و آمد و سرویس بهداشتی معلولین و غیره. قوانین مزبور متناسب با هر منطقه قابل دریافت از همان منطقه شهری یا صنعتی میباشد.
چنانچه تعدادی از محلهای معرفی شده توسط مشاور املاک شامل کلیه امکانات و شرایط مذکور در لیست فوق بودند میتوانید محلهای مزبور را بازدید کنید تا نسبت به موارد ذیل نیز -که شامل پارامترهای درجه دوم هستند- اطلاعاتی به دست آورید:
1- ظاهر: اینکه آیا ظاهر نما و شأن محل مورد نظر، مناسب شرکت و مشتریان مراجعهکننده به آن شرکت هست یا خیر؟
2- مکان و نشانی: آیا مکان مورد نظر دارای امنیت و آسایش کافی برای کارمندان و مشتریان خواهد بود. به ویژه اگر دارای سه شیفت، 24 ساعت کاری میباشید. آیا به راحتی قابل دسترسی به جادههای اصلی نزدیک به سیستم حمل و نقل عمومی میباشد. آیا کامیونها و تریلرها به راحتی میتوانند به آن مکان دسترسی داشته باشند یا از لحاظ زمان رفت و آمد شامل محدودیتهایی خواهند بود. آیا رفت و آمد کارمندان به ویژه نیروهای کلیدی شما به آن محل آسان است یا اینکه آنان ترجیح خواهند داد که استعفا داده و به دنبال کار در نزد رقبای شما در محل مناسب دیگری بروند.
3- عمر ساختمان: بررسی آنکه آیا ساختمان به زودی یا در بدو شروع نیازمند تعمیرات اساسی نظیر: تعمیر پشت بام، تعویض پنجرهها، کف سازی و غیره است، که همگی مستلزم صرف وقت و هزینه بیشتر خواهد بود.
4-مالیات: چنانچه محل ارایه شده جهت قرار گرفتن در منطقه خاصی دارای معافیتهای مالیاتی است.
البته بدیهی است قیمت ملک در نهایت میتواند یکی از فاکتورهای اساسی در انتخاب باشد. باید توجه داشت که تنها قیمت اولیه محل، کل هزینه نیست بلکه هزینههایی که درطول سال نیز پرداخت میشود نظیر مالیات، تعمیرات نگهداری محل، هزینههای آب، برق و گاز و هزینههای بیمه نیز میبایست متناسب با انتخاب محل به آن اضافه شود.
اصول اولیه جانمایی در کارگاه چاپ
سه اصل اولیه و ضروری در جانمایی در یک کارگاه چاپ عبارتند از:
1- ایجاد یک جریان تولید هر چه مستقیمتر (از مرحله ورود مواد اولیه به انبار تا چاپ، صحافی و تحویل کالای تولید شده جهت انبار موقت یا ارسال به مشتری)
2- جداسازی مکانی بخشهای تولید (شامل انبار، چاپ و صحافی) از بخشهای اداری (نظیر فروشی، حسابداری و عملیات قبل از چاپ)
3- امکان توسعه کلیه بخشها در صورت رشد سفارش و تولید با عنایت به حفظ دو اصل فوق.
جریان مستقیم تولید
در یک کارگاه چاپ هزینه جابهجایی مواد اعم از مواد اولیه، تولید شده و یا در جریان تولید حدود 60% کل دستمزد نیروی کار را شامل میشود.
با اندکی تامل میتوان دریافت که طراحی و اجرای یک جانمایی صحیح جهت برخورداری از کوتاهترین فاصله ممکن که محصول تولیدی از یک فرایند به فرایند دیگر و یا به یک انبار موقت و یا محل ذخیره جهت کار مشترک بخشهای مختلف(WIP) میپیماید، تا چه اندازه میتواند زمان این جابهجایی را کوتاهتر سازد و به کاهش زمان و در نتیجه کاهش هزینهها و بالا رفتن بازده کاری میگردد.
نزدیکی و سهولت دسترسی ورود کالا به انبار، انبار به سالن چاپ، و از آن به انبار ذخیرهWIP یا به طور مستقیم به بخش صحافی و سرانجام از صحافی به انبار موقت تحویل و یا سکوی تحویل بار، مهمترین عامل اصلی طراحی یک جانمایی با راندمان بالا و جریان تولید است. اگر چه به نظر میرسد جریان تولید خط مستقیم،I) شکل) بالاترین راندمان را ارایه میدهد، لیکن جانماییهایی که جریان تولید <U شکل> و یا <Z شکل> را نیز به کار میگیرند در جای خود بسیار کاربردی بوده و از راندمان بالایی برخوردارند.
نکته بسیار حایز اهمیت در جریان مسیر خط تولید پرهیز از مسیر زیگزاگ و یا برگشت به نقطه قبلی در مسیر تولید است.
اگرچه در شکل 1-2 جریان کار از چپ به راست نمایش داده شده است، با این حال امکان طراحی آن از راست به چپ نیز میسر است، در حالت کلی جریان کار چپ به راست برای ماشینآلات رول و راست به چپ برای ماشینآلات ورقی موجب میشود که سمت اپراتوری ماشینآلات مقابل فضای اداری و دفتری قرار گیرد. معمولا این نوع چیدمان از نقطه نظر مشتریان و بازدیدکنندگان مطبوعتر است. البته ناگفته نماند که در بعضی موارد به طور سفارشی سمت اپراتوری ماشینآلات رول نظیر ماشینآلات ورقی از راست به چپ طراحی و مونتاژ میشود.
جداسازی بخشهای تولید
تعبیه فضای لازم جهت قرار دادن مقدار متناسبی کاغذ و مقوا در قسمت اپراتوری کنار ماشین ضروری است. برای مثال جهت همدما و همرطوبت کردن کاغذ (همهوایی)، میبایست از مدتی قبل از شروع چاپ، کاغذ را از انبار به محل سالن چاپ منتقل کنند تا دما و رطوبت آن با دما و رطوبت سالن چاپ یکسان گردد. برای این منظور تامین فضایی در کنار ماشین یا قسمتی از سالن چاپ ضروری است. همچنین برگههایی که یک روی آن چاپ شده جهت خشک شدن، قبل از چاپ پشت آن، نیازمند فضایی در کنار ماشین تحت همان دما و رطوبت هستند که برای مدت کوتاهی نگهداری شده تا پس از خشک شدن مرکب جهت چاپ پشت، در داخل ماشین قرار بگیرند. میتوانید جهت دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نگهداری و شرایط دما و رطوبت کاغذ به مرجع معتبرGATF به نام what the priter should know about paper مراجعه فرمایید. نمودار شکل 2-2 نشاندهنده زمان مورد نیاز جهت همهوایی کاغذ و یا مقوای منتقل شده از یک محیط به کارگاه چاپ را نشان میدهد. بدیهی است هر چه پالتها از حجم یکپارچه بزرگتری برخوردار باشند مدت زمان همهوایی طولانیتر خواهد بود.
در بخش صحافی نیز میبایست نسبت به تعبیه فضای انبار موقت یا محل ذخیرهWIP متناسب با نوع تولید مانند چاپ تجاری اوراق تبلیغاتی، نشر، کتاب و غیره جهت تولیدات چاپی و یا در حال چاپ و نیمه تمام اقدام نمود. به جز در مواردی که روند عملیات تولید به طور همزمان از یک واحد بلافاصله به واحد دیگر تولید ارسال میگردد، در سایر موارد تولید در میانه فرایند میبایست به محیط انبار ذخیره مشترک به نامWIP منتقل شود تا جهت انتقال به واحد بعدی تولید آماده شود و یا واحد بعدی، گنجایش خود را جهت پذیرش آنها اعلام کند. برای مثال تمامی فرمهای یک مجله ابتدا میبایست هر یک جداگانه تا شده و در بخشWIP ذخیره شود. پس از اتمام تای تمام فرمها، به بخش ترتیب فرستاده خواهند شد.
محاسبه اندازه فضای مورد نیاز بخش انبار موقت ذخیرهWIP اندکی دشوار است. چرا که تعداد کارهای در دست چاپ و همچنین فرمهای آنها در یک زمان ثابت متغیر است. با این حال یک چاپخانه با فعالیت چاپ تجاری و تبلیغاتی نیازمند انبار فضایی ذخیرهWIP در کنار هر یک از عملیات چاپ و مراحل تکمیلی پس از چاپ است. تعبیه یک فضای ذخیرهWIP مرکزی که در واقع امکان استفاده از آن توسط بخشهای مختلف امکانپذیر باشد نیز یک راه حل دیگر است. چاپخانههایی که فعالیتشان بیشتر چاپ کتاب و مجله و در زمینه نشر است، میبایست یک فضای ذخیرهWIP جهت فرمهای تا شده قبل از بخش صحافی یا ماشین ترتیب قرار دهند. این بخش میبایست شبیه قفسههایی جهت قرار دادن پالتها و جعبهها بر روی یکدیگر در سه یا چهار طبقه باشد که موجب کوتاه شدن فاصله بین قسمتهای مختلف در ارتباط با آن شود. بار دیگر خاطرنشان میشود از آنجا که به طور حتم میبایست فرمهای چاپی در میانه تولید محصول در فضایی به طور موقت انبار شده، تا آماده فرایند بعدی تولید گردند، به منظور طی کمترین مسافت در حمل و نقل مجدد، بهترین حالت تعبیه این فضا در مجاورت همان فرایندهاست.
سرانجام محصول چاپی تمام شده میبایست به محلی به عنوان انبار موقت تحویل فرستاده شود، تا منتظر بستهبندی و یا بارگیری جهت ارسال به مشتری شود. تعبیه این فضا که به منظور ترتیب و برچسب زدن به کارهای مختلف چاپی (به منظور جلوگیری از مخلوط شدن و جابهجا شدن آنها با یکدیگر)، بسیار ضروری است.
طبقهبندی روشهای چاپ در چند گروه معین، موجب میشود که بدون سرگردانی در انواع و اقسام ماشین آلات و تفاوت آنها از نظر ابعاد، کاربرد، تجهیزات جانبی و سطح اتوماسیون و ... بتوانیم درک روشنی از مفهوم چاپ و ساختار همه ماشینهای چاپ به دست آوریم.
این طبقه بندی میبایست بر اساس اساسیترین مشخصات روشهای چاپ و نیز به صورتی منطقی و پذیرفتنی ارائه شود.
در بعضی متنها - اغلب در متنهای غیر تخصصی- روشهای چاپ به صورتی بیان شدهاند که از ارتباط منطقی برخوردار نیستند و عبارات و اصطلاحات به کار رفته در آن طبقه بندیها به گونهای است که از دقت کافی برخوردار نیست. برای مثال از چاپ الکلی و ژلاتینی و ... به عنوان روشهای چاپ سخن به میان میآید.
چنین طبقه بندیهایی باعث سردر گمی خواننده میشود، زیرا ملاک و معیاری را برای طبقه بندی ارائه نمیدهند و بدین ترتیب با ردیف کردن انواع ماشینها و یا حتی برخی ویژگیهای یک روش چاپی، به گمان خود روشهای چاپ را طبقهبندی میکنند.
این مطلب کوششی است برای ارائه یک طبقه بندی منطقی بر اساس منابع معتبر که در عین حال میتواند پایهای برای بیان سایر مطالب آموزشی و تخصصی در رشته چاپ باشد. اگر این نوشته در حد مقدمهای بر روشهای چاپ و کلیاتی درباره چاپ پذیرفتنی باشد، نگارنده از کوشش خود بسی خرسند خواهد شد.
پیش از اینکه به معرفی روشهای مختلف چاپ بپردازیم، مناسب است تعریفی از چاپ ارایه شود.
چاپ عبارت است از تکثیر یک نسخه اریژینال متن وتصویر در نسخههای متعدد و روی سطوح متنوع چاپپذیر.
در این تعریف به عمد از بهکار بردن واژه مرکب خودداری شده است، زیرا در برخی از روشهای چاپ ماده رنگی را تونر یا جوهر میگویند. شاید تصور شود که استفاده از ماده رنگی به جای مرکب، این اشکال را برطرف میساخت.
اما احتیاط ما در این مورد دلیل آیندهنگرانهای هم دارد، چه بسا روشهای چاپی ابداع شود که در آن مرکب بهصورت امروزی کاربرد نداشته باشد (فرض کنید روشی حرارتی برای ظاهر شدن کاغذهای حساس مانند کاغذی که در بعضی دستگاههای فاکس بهکار میرود)، یا شیوههایی الکترونیک ابداع شوند که با خواص نوری کاملاً متفاوتی تصاویر را بازسازی کنند، حتی در آن صورت نیز، تعریف ما صادق خواهد بود.
به خاطر همین احتیاطها، واژه کاغذ نیز در این تعریفها بهکار نرفته است. هماکنون به جز کاغذ، روی سطوح پلاستیکی و اجناس متنوع دیگر هم چاپ انجام میشود.
اما به بازار آمدن کاغذ الکترونیک Epaper که در واقع یک مونیتور کاغذی است و همه عکسها و نقشهای آن را بارها میتوان شارژ و دشارژ (چاپ و پاک) کرد، ما را سخت به تردید میاندازد. به همین ترتیب از ذکر واژه فرم چاپ، یا پلیت، یا لوح چاپ، یا مستر، یا کلیشه و هر واژه مشابهی نیز پرهیز شده است، زیرا چاپ دیجیتال به ما نشان میدهد که فرم چاپ را برخلاف گذشته که بوی سرب میداد و در چکاچاک حروف و فرمهای سربی رنگ میگرفت، باید در دنیایی مجازی و الگوهایی نرمافزاری و نادیدنی، سراغ گرفت و کی میداند که فردا چه خواهد شد؟
روشهای جدید چاپ، ثبات تعریفها را به چالش میکشد. چاپ دیجیتال، طبق تعریف میبایست قابلیت چاپ اطلاعات متغیر را داشته باشد. بنابراین <تکثیر یک نسخه اریژینال متن و تصویر در نسخههای متعدد> را تنها میتوان به عنوان تعریف کلی چاپ پذیرفت. زیرا در چاپ دیجیتال ممکن است هر نسخه با نسخه دیگر تفاوتهایی داشته باشد. اما به هر حال تعریف بالا بهطور کلی میتواند معتبر باشد.
به هر حال، با در نظر گرفتن همه احتیاطها، چاپ به این صورت تعریف شد، اما این تعریف تا کی میپاید؟ (به راستی فیلسوفانی مثل فیثاغورث که تعریفهایشان از عهد باستان تا به امروز به درستی بازگو میشوند، چه مردمان بزرگی بودهاند!)
روشهای عمده چاپ
روشهای بسیار متنوعی برای چاپ روی کاغذ، مواد مختلف و اشیای گوناگون وجود دارد و انواع ماشینآلات کوچک و بزرگ برای کارهای خاص ابداع شده و مورد استفاده قرار میگیرند.
روشهای چاپ ماشینی
بد نیست توجه شود که از صفحه ساعت مچی گرفته تا تیشرت و صفحه کلید کامپیوتر و کتاب و روزنامه و ملحفه و پانل روی اجاق گاز و بیلبوردهای تبلیغاتی و قطعات صنعتی و انواع بستهبندیها، همه و همه به نوعی چاپ شدهاند. علیرغم تنوع بسیار زیاد دستگاهها و لوازم و مواد مصرفی و تکنیکهای مربوط به چاپ برای هر یک از اقلام بالا، روشهای چاپی را میتوان در یک طبقهبندی کلی به شرح زیر طبقهبندی کرد:
روشهای چاپی بر اساس فرم چاپ و نحوه انتقال مرکب:
الف) گروه چاپهای تماسی
تقسیم روشهای چاپ به تماسی و غیرتماسی، سابقه چندانی ندارد. این اصطلاح از وقتی به کار گرفته شد که روشهای چاپ جدیدی ابداع شدند که بدون تماس سطح چاپشونده با فرم چاپ (یا واسطه چاپ)، عمل چاپ را انجام میدهند که در مقایسه با روشهای معمولی، میشد آنها را غیرتماسی نامید.
در واقع همه روشهای چاپی که در گروه چاپ تماسی جای میگیرند، همان روشهای سنتی چاپ و اصلیترین روشهای تولید کارهای چاپی هستند که سالهاست قدمت داشتهاند و هنوز هم به عنوان روشهای عمده چاپ شناخته میشوند. چاپهای تماسی بر اساس نوع فرم چاپ و نحوه انتقال مرکب به چهار گروه تقسیم میشوند:
1) برجسته (مانند لترپرس و فلکسوگرافی)
2) گود (مانند هلیوگراور و پدپرینت)
3) صاف (مانند افست و چاپ سنگی)
4) توری (مانند سیلکاسکرین و استنسیل)
ب) گروه چاپهای غیرتماسی
این اصطلاح مربوط به انواع متأخرتر چاپ است، از جمله سیستمهای تونری (مانند فتوکپی که به جای مرکب مایع، با پودر (تونر) چاپ میکند) که در آنها فرم چاپ و یا واسطهای برای انتقال مرکب بر روی کاغذ و سطح چاپی، وجود ندارد و انتقال مرکب بر اساس الگوی خاص و روش ویژهای در نقاط مورد نظر صورت میگیرد. چاپهای غیرتماسی به طور کلی به دو گروه تقسیم میشوند:
1) الکترواستاتیک (مانند فتوکپی و چاپهای دیجیتال تونری)
2) جوهرافشان (مانند پرینترهای جوهرافشان رومیزی، پلاترها و چاپگرهای لارجفرمت)
درباره مکانیسم انتقال مرکب، خواص مرکب و تونر و جوهرها و مواد مصرفی و نیز دستگاههای اختصاصی برای کارهای خاص و انواع پرتولید و کمتولید و سیستمهای جانبی در ماشینآلات چاپ و انواع آنها میتوان دهها صفحه مطلب نوشت و چه بسا با دهها صفحه هم، حق مطلب ادا نشود. ولی آنچه میتوان گفت این است که چاپ به طور کلی هر چه باشد، در یکی از این روشها طبقهبندی میشود.
برای مثال چاپ روی کاغذ به همه روشها امکانپذیر است و چاپ روی حلب معمولاً با افست و سیلکاسکرین انجام میشود. چاپ روی خودکار یا روی کلیدهای موبایل و... هم به روش سیلکاسکرین (توری) و هم به روش پد پرینت (گود) امکانپذیر است و چاپ تاریخ مصرف روی درب نوشابه و شیشه شیر نوعی ابتدایی از جوهرافشان و چاپ بیلبورد نوع پیشرفته آن است. همچنین چاپهای فانتزی و برجسته مثل ترموگرافی معمولاً به روش افست و با استفاده از پودر و حرارت انجام میشود. از این مثالها، فراوان میتوان مطرح کرد.
از جمله موارد جالب باید به ماشینهای افست لترپرس اشاره کنیم. فرم چاپ در این ماشینها، برجسته است ولی از آنجا که انتقال مرکب به واسطه یک سیلندر لاستیک انجام میشود، افست قلمداد میشود. ترکیب این دو را افست لترپرس میگویند.
مبحث روشهای چاپ در یک قالب کلی، تا همینجا تمام است، ولی میتوان آن را گسترش داد. به هر حال طرح مسایل گوناگون مربوط به تکنولوژی چاپ، کاربردها، مواد مصرفی و نیز بررسی تاریخی و سایر مسایل چاپ بر اساس همین طبقهبندی کلی قابل گسترش است.
شاخ و برگ درخت چاپ
برای این که درک درستی از دریای بیکران ماشینآلات متنوع و کاربردهایشان داشته باشیم، میتوان طبقهبندی بالا را همانند درخت چاپ در نظر گرفت، سپس بر اساس موضوعات مختلف، شاخ و برگ آن را گسترش داد.
برای مثال میتوانیم درباره روشهای آمادهسازی یا پیشازچاپ برای هر یک از این روشها صحبت کنیم، به همین ترتیب در مورد علمیات پس از چاپ، و نیز میتوانیم درباره کاربردها و مواد مصرفی در هر یک از روشها تحقیق کنیم. همچنین میتوانیم به روشهای چاپ از نقطهنظر توجیه فنی و اقتصادی برای انجام این یا آن سفارش چاپی نگاه کنیم و بدین ترتیب نکات بسیار متنوعی را در شاخههای مختلف درخت چاپ بیابیم.
پیش از چاپ (آمادهسازی)
همه روشهای چاپی، قبل از مرحله چاپ، مرحلهای به نام پیش از چاپ دارند. مجموعه عملیاتی که پس از صفحهآرایی و تهیه آرتورک یا پس از اجرای طراحی، به منظور آمادهسازی آن کار برای چاپ صورت میگیرد، پیشازچاپ به حساب میآیند. آخرین مرحله پیشازچاپ، تهیه پلیت (یا فرم آماده برای چاپ) است.
"پیشازچاپ" در معنای وسیع خود عملیات حروفچینی و طراحی را نیز شامل میشود و در معنای خاص به آمادهسازی فرم چاپ یا عملیاتی که به تولید پلیت میانجامد، اطلاق میشود.
آمادهسازی در همه روشهای چاپی به صورت سنتی دارای مراحل، عملیات و مواد مصرفی خاص خود بوده و امروزه به تدریج جای خود را به آمادهسازی دیجیتال میدهد.
عمدهترین عملیات و مراحل آمادهسازی معمولی در همه روشها عبارتند از: عکاسی، تفکیک رنگ، فیلماژ، فرمبندی و کپی.
در آمادهسازی دیجیتال، همه عملیات عکاسی، روتوش و فرم بندی، به کمک نرمافزارهای پیش از چاپ در کامپیوتر انجام میشود و ظهور پلیت توسط سیستمهای کامپیوتر به پلیت صورت میگیرد و مرحله تولید فیلم و عملیات پیچیده فیلماژ حذف شدهاند.
به هر حال آمادهسازی چه به صورت سنتی و چه به صورت دیجیتال باشد، در پایان آن، پلیتها یا فرمهای چاپ مهیا میشوند که آماده نصب در ماشین چاپ و تکثیر هستند. سه دستگاه اصلی و پرکاربرد در مراکز آمادهسازی عبارتند از: اسکنر، ایمیجستر و پلیتستر.
مراحل آمادهسازی هر یک از روشهای چاپی:
لیتوگرافی؛ آمادهسازی برای چاپ افست که محصول نهایی آن زینک است.
کلیشهسازی؛ آمادهسازی برای چاپ فلکسو که محصول نهایی آن کلیشه فتوپلیمری است.
سیلندرسازی؛ آمادهسازی برای چاپ گود یا هلیوگراور که محصول نهایی آن سیلندر مسی حکاکی شده است.
شابلونسازی؛ آمادهسازی برای چاپ سیلکاسکرین که محصول نهایی آن شابلون (توری) است.
لیتوگرافی، کلیشهسازی، سیلندرسازی و شابلونسازی در ابتدا بهصورت دستی (آنالوگ) انجام میشد. بعد با استفاده از ایمیجستر بهصورت نیمه دیجیتال درآمدند و امروزه به صورت تمام دیجیتال با سیستمهای کامپیوتر به پلیت (CTP) انجام میشوند.
سیستم خروجی دیجیتال برای هر یک از روشهای چاپ به ترتیب،کامپیوتر به پلیت یا پلیتستر، کامپیوتر به کلیشه یا کلیشهسازی دیجیتال، سیلندرسازی دیجیتال و شابلونسازی دیجیتال نامیده میشوند. روشهای چاپ غیرتماسی و چاپ دیجیتال معمولاً به خاطر این که بینیاز از فرم چاپ هستند، مراحل آمادهسازی و تهیه فرم چاپ در آنها حذف شده است.
پس از چاپ (عملیات تکمیلی و تبدیلی)
فرمهای چاپ شده بهصورت ورقی یا رول، متناسب با کاربرد نهاییشان، وارد مراحل پس از چاپ میشوند، عملیات پس از چاپ به دو گروه عمده تکمیلی Finishing و تبدیلی Converting تقسیم میشوند.
عملیات پس از چاپ ممکن است به منظور ایجاد جلوه و زیبایی یا حفاظت و پایداری سطح چاپ شده (یعنی تکمیلی) باشند. (مانند انواع ورنیزنی و وارنیش، ترموگرافی، برجستهسازی، طلاکوبی، سلفونکشی، لمینیت و ...)
گروه دیگری از عملیات پس از چاپ حالت تبدیلی دارند که به کمک آنها، فرم چاپ به ابعاد یا حالتها و اشکال دیگر تبدیل میشود. (مانند برش، تا و سایر عملیات صحافی، دایکات، جعبه چسبانی و ...) عملیات چاپی معمولاً متناسب با جنس و ابعاد کارهایی که به این یا آن روش چاپ شدهاند، با دستگاهها و تجهیزات خاص خود انجام میشوند، ولی در اغلب موارد دستگاههای پس از چاپ برای محصولات چاپی مختلف به یکسان قابل استفاده هستند.
تجهیزات و سیستمهای پس از چاپ برای چاپ روزنامه و برای چاپ بستهبندی، دارای تفاوت بسیار زیادی هستند، هر چند که ممکن است هر دو به روش افست یا هر دو به روش فلکسو چاپ شده باشند.
در بعضی منابع معتبر، تعریف صنایع تبدیلی converting بهصورتی بیان شده، که هرگونه عملیات روی کاغذ و مقوا را شامل میشود. در این تعریف حتی چاپ نیز در شمار عملیات تبدیلی است و همه عملیات تکمیلی( Finishing) زیر مجموعه تبدیلی قرار میگیرند.
تنها در شاخه بستهبندی، دهها عملیات مختلف پس از چاپ را میتوان برشمرد که معمولاً در حوزه صنعت چاپ انجام میشوند.
تنوع در ماشینآلات چاپ
سادهترین ماشینی که با تغذیه دستی و برگبرگ کاغذ، یک کار حروفی تک رنگ کوچک را به چاپ برساند، یک ماشین چاپ محسوب میشود، همچنان که یک ماشین چاپ پیشرفته ده رنگ بزرگ با امکانات و تجهیزات و سیستمهای کنترل مختلف با سرعت 15000 چاپ در ساعت نیز ماشین چاپ خوانده میشود.
در اینجا تقسیمبندیهای بسیار کلی از انواع ماشینها (بدون توجه به روش چاپ آنها) ارایه میشود، به این منظور که درک درستی از تنوع ماشینآلات چاپ و قابلیتها و کارکردهای آنها حاصل شود.
ماشینی، نیمه ماشینی و دستی
همه روشهای چاپ تماسی میتوانند به صورت دستی، نیمهاتوماتیک و یا اتوماتیک وجود داشته باشند. بد نیست بدانیم که کتابها و نشریات ابتدا با دستگاههای دستی و سپس پایی و پس از آن برقی چاپ شدهاند. دستگاههای چاپ به تدریج تکامل یافتهاند و به امکانات پیشرفته مجهز شدهاند. در همه این دستگاهها اصول پایهای چاپ تغییر نکرده است.
امروزه بالاترین سطح اتوماسیون و تکنولوژی دیجیتال و نیز امکانات نرمافزاری و سختافزاری، همپای دستاوردهای علم مکانیک و الکترونیک در صنعت چاپ مورد استفاده قرار میگیرد.
بسیاری از عملیاتی که در ماشینهای معمولی به صورت دستی انجام میشوند، در سیستمهای جدید به مدد اتوماسیون و تجهیزات جانبی، از راه دور کنترل شده ، یا به طور خودکار قابل اجرا هستند. (مانند تنظیم شیرهای مرکب، بستن پلیت، جدا کردن باطلهها، شستوشوی نوردها و ...) در مورد سطوح مختلف اتوماسیون ماشین چاپ و اجزای هر قسمت ازآن، دهها نکته فنی و تخصصی در هر یک از انواع ماشینها قابل بررسی و طبقهبندی کردن است.
ورقی و رول
ماشینها در همه روشهای چاپ به دو صورت زیر ساخته میشوند:
1. ورقی (یعنی تغذیه سطح چاپشونده بهصورت ورقورق یا تکتک)
2. رول (یعنی تغذیه سطح چاپ بهصورت نوار ممتد و پیوسته)
در این طبقهبندی عام فرقی نمیکند که ماشین از چه میزان اتوماسیون برخوردار باشد. در ماشینهای جوهرافشان لارجفرمت به جای ورقی، اصطلاح ماشینهای تخت بهکار میرود و در موارد دیگر مثل ماشینهای گردزن یا چاپ روی بطری و اشیای سه بعدی ممکن است نامهای دیگری بهکار رود، ولی در مفهوم تعریف کلی ما خللی ایجاد نمیکند.
ماشین افست چاپ روزنامه، ماشین سیلک اسکرین چاپ پارچه و ماشین فلکسو برای چاپ کاغذ دیواری و ماشین هلیوگراور چاپ لفاف، معمولاً همگی بهصورت رول ساخته میشوند.
تکرنگ و چند رنگ
ماشینهای چاپ مربوط به همه روشهای چاپ، ممکن است به صورت تکرنگ یا چند رنگ ساخته شوند.
دستگاهی که بتواند در یک بار عبور کاغذ یا سطح چاپ شونده، یک رنگ مرکب را به آن منتقل کند، یک ماشین چاپ تکرنگ است. به مجموعه تجهیزاتی که انتقال مرکب برای یک چاپ تکرنگ را انجام میدهند، یک واحد یا یک یونیت چاپ میگویند.
برای مثال در چاپ افست ورقی، مجموعه مرکبدان، نوردهای مرکب، مخزن آب و نوردهای انتقال رطوبت، سیلندر چاپ، سیلندر لاستیک و سیلندر پلیت که در ارتباط با هم کار میکنند، یک یونیت چاپ افست را تشکیل میدهند. چنانچه به جای یک یونیت- در فاصله قسمت تغذیه (ورودی) تا قسمت تحویل (خروجی) ماشین چاپ- چند یونیت چاپ قرار گرفته باشد، آن ماشین چاپ چند رنگ نامیده میشود.
بعد از ماشینهای چاپ تک رنگ، بیشترین تعداد ماشینهای چاپ به صورت دو رنگ و چهار رنگ ساخته میشوند. در ماشینهای ورقی و رول، ترکیببندیهای مختلفی از یونیتهای چاپ (چند رنگ) ارایه میشود و متناسب با نیاز سفارشدهندگان ماشینهای پنج رنگ، هشت رنگ، ده رنگ و بالاتر نیز ساخته میشوند.
در مواردی این ترکیب بندی به صورتی است که همه رنگها در یک روی کاغذ چاپ شوند و در بعضی ماشینها، چند رنگ در یک طرف و چند رنگ در طرف دیگر کاغذ قابل چاپ است.
بسیاری از ماشینهای دو رنگ که به پشت و روزن معروف هستند، در یک گذر کاغذ، پشت و روی آن را بهطور همزمان چاپ میکنند. این ماشینها برای چاپ کتاب و مجلههای تکرنگ بسیار مناسب است. در مواردی یکی از یونیتهای چاپ را به جای مرکب، به ورنی اختصاص میدهند. معمولاً در ماشینهای پنج رنگ، یونیت آخر به ورنی اختصاص مییابد.
در ماشینهای بالاتر از 5 رنگ، چهار یونیت برای مرکبهای چهار رنگ (CMYK) و یونیتهای دیگر برای رنگهای خاص یا رنگهای تکی (Spot) و ورنی استفاده میشود. علاوه بر اینها در بعضی ماشینها یونیتهای خاص اضافه میشود.
برای مثال به جای یونیت چاپ، واحدی برای چسب زدن و یا طلاکوبی قرار میگیرد. البته به معنای دقیق کلمه این موارد نباید در طبقهبندی چند رنگ مورد بررسی قرار گیرد. این مبحث را در عملیات پیوسته in line توضیح میدهیم.
ترکیببندی یونیتهای چاپ ممکن است به صورت خطی و پشت سر هم باشد و نیز ممکن است دو به دو زیر و روی کار قرار گیرند. (مانند چاپ لاستیک به لاستیک در ماشینهای افست رول یا ورقی) همچنین ممکن است یونیتهای چاپ دور یک سیلندر چاپ مرکزی و روی محیط یک دایره در مسیر عبور کاغذ قرار گیرند. (مانند ماشین فلکسو سیلندر مرکزی) یونیتهای چاپ در بعضی ماشینهای چاپ رول (روزنامه) با ترکیببندی خاصی بهصورت ماهوارهای یا اقماری Satellite و در یک ساختار عمودی ساخته میشوند، در حالی که در بعضی ماشینهای چاپ روزنامه با ترکیبی شبیه I وY وH قرار میگیرند.
انواع خشککنها
انواع ماشینهای چاپ از هر روش که باشند، ممکن است دارای تجهیزاتی برای خشک شدن و تثبیت مرکب باشند. هر چند که بسیاری از ماشینهای چاپ بدون چنین تجهیزاتی هستند. از آنجا که خشک شدن مرکب روی سطح چاپی از مهمترین مسایل چاپ است، هم سازندگان مرکب و هم سازندگان ماشینهای چاپ تلاش زیادی به خرج میدهند تا امکان خشک شدن سریع و مطمئن مرکب را فراهم سازند. در اینجا ما وارد این بحث بسیار مفصل و دقیق نمیشویم.
مسایل مربوط به فرمولاسیون مرکب را با همه اهمیتی که دارند، در اینجا کنار میگذاریم و به اجمال درباره تجهیزات ماشینآلات چاپ برای خشک شدن مرکب اشاره میکنیم. تنها لازم است این نکته گفته شود که مرکبهایی که برای چاپ در ماشینهای دارای خشککن ساخته میشوند، با مرکبهای دیگر تفاوت دارند، به همین ترتیب مرکبهایی که برای انواع خشککن ساخته میشوند، نیز با یکدیگر تفاوت دارند. مرکبسازان مشخصات انواع مرکب را روی ظرفهای آنها مینویسند و چاپکاران نیز باید این مرکبها را بشناسند.
در ماشینهایی که هیچگونه تجهیزاتی برای خشک شدن کار چاپی ندارند، مرکب با هوای محیط خشک میشود. در این صورت معمولاً سرعت کار پایین میآید و در مواردی مثل کارگاههای چاپ سیلک، کارها را در محیط پهن میکنند تا خشک شود. در ماشینهای بدون خشککن برخی مواد شیمیایی (افزودنی) را با مرکب ترکیب میکنند که خاصیت خشک شدن آن را به روش شیمیایی تسریع میکند.
خشککن پودری: یکی از معمولترین خشککنها در ماشینهای افست ورقی، پودرپاش است که پودر سفیدرنگی (شبیه پودر بچه) را روی سطح چاپ شده، میپاشد. دانههای بسیار ریز پودر که به شکل کروی هستند، روی کار مینشینند و مانع تماس برگ بعدی میشوند. فاصله اندکی که توسط دانههای پودر، بین برگهای چاپ شده ایجاد میشود، موجب جریان بسیار ضعیف هوا میشود.
پودرها سپس جذب مرکب میشوند، بدون اینکه اثری در رنگ آن بگذارند. در این حالت ماشینچیها توجه دارند که تعداد نسخههای چاپی در قسمت تحویل، خیلی زیاد نشود، زیرا فشار وزن ورقهای چاپ شده میتواند مقاومت دانههای پودر را از بین ببرد. اپراتورها باید از شرایط کار، مشخصات فنی و نیز دستورالعملهای ایمنی مربوط بهکار کردن با پودر را به درستی مطلع باشند و گرنه هم به کیفیت کارهای چاپی و هم به سلامت خود آسیب میرسانند.
خشککن حرارتی: خشککنهای حرارتی که بخاری نیز نامیده میشوند، بهصورتهای مختلف ساخته میشوند، انواع شعلهای و هوای گرم با سیستم گرمایی المنت برقی، یا شعله گاز از رایجترین خشککنها هستند. در ماشینهای مجهز به خشککن هوای گرم، کار چاپی در حین عبور با دمش هوای گرم، خشک میشود.
در حالی که در نوع شعلهای، شعله در نزدیکی کاغذ و حتی در تماس با کاغذ قرار میگیرد. سرعت حرکت کاغذ، مانع آتش گرفتن میشود و در صورت توقف ماشین، ابتدا شعله خاموش میشود. خشککن شعلهای بیشتر در ماشینهای رول کاربرد دارد. ماشینهای رول افست به دو گروه مهم: خشککن یا هیتست(heat set) و بدون خشککن یا کلدست (Cold set)تقسیم میشوند.
ماشینهای چاپ روزنامه معمولاً از نوع کلدست هستند. ماشینهای رول هیتست که به خاطر تجهیزات خشککن گرانتر هستند و البته کیفیت بهتری دارند، ماشینهای چاپ تجاری یا کمرشیال Commercial نیز خوانده میشوند. در سالهای اخیر نوع بینابینی نیز پدید آمده که به نیمه تجاری یا Semi Commercial موسوم است و قابلیت چاپ مرکبهای کلدست و هیتست را داراست.
خشککن اشعهای: عمدهترین خشککنهای اشعهای عبارتند از: مادون قرمز (IR) و ماوراء بنفش(UV). خشککنهای آیآر، با تابش اشعه IR و ایجاد گرما، کار چاپی را خشک میکنند. در صورتی که خشککنهای UV، با تابش اشعه UV موجب پلیمر شدن مرکبهای UV میشوند. مرکبها و وارنیشهای UV دارای خاصیتی هستند که تا در معرض اشعه UV قرار نگیرند، خشک نمیشوند. تعداد لامپها، اندازه و میزان تابش آنها، متناسب با سطح کار و نیز سرعت حرکت آن، انتخاب و تنظیم میشود.
ابعاد ماشینهای چاپ:*
ابعاد ماشینهای چاپ در دو گروه عمده ورقی Sheet fed و رول Webfed به این ترتیب بیان میشود:
ابعاد ماشینهای ورقی با حداکثر ابعاد کاغذی که میتوان در آنها به چاپ رساند مشخص میشوند. معمولاً در دفترچه مشخصات فنی ماشینها، حداکثر و حداقل ابعاد کار قابل چاپ و حداکثر و حداقل گراماژ کاغذ یا مقوای مصرفی، قید میشود.
برای مثال ماشین افست ورقی 72*104 سانتیمتر یا معادل 1B که معمولاً کاغذ 70*100 سانتیمتر را با آن چاپ میکنند. یا ماشین افست ورقی 520*720 میلیمتر معادل 2B که برای چاپ کاغذ و مقوای 70*50 سانتیمتر بهکار میرود و ... .
ابعاد ماشینهای چاپ ورقی، اغلب با ضرایب سری B مشخص میشوند و ماشینهای چاپ دیجیتال اغلب با ضرایب سری A در استاندارد ISO مشخص میشوند (مانند 4 A،3 A و ...)
ابعاد ماشینهای رول با حداکثر عرض رول و کاتآف (Cut Off) آن مشخص میشود. منظور از کاتآف، دور سیلندر ماشین چاپ است که پلیت روی آن قرار میگیرد و در هر دور گردش سیلندر یک فرم را به چاپ میرساند.
ابعاد ماشینهای چاپ روزنامه را بهصورت دیگری هم بیان میکنند. (مثلاً دو صفحه روزنامه یا 2PP یا چهار صفحه روزنامه (4PP) و ... بنابراین یک ماشین چاپ رول به عرض 100 سانتیمتر و کاتآف 70 سانتیمتر، میتواند فرمهای چاپی را مانند یک ماشین 100*70 سانتیمتری ورقی تولید کند، با این تفاوت که همه فرمها به دنبال یکدیگر و بهصورت پیوستهاند. بعضی از ماشینها که سیلندر دوبل دارند، دو فرم چاپی را در هر دور چاپ میکنند.
در ماشینهای لارجفرمت چاپگرهای جوهرافشان indoor و out door، که محدودیت طول چاپ وجود ندارد، تنها اندازه عرض ماشین را مشخص میکنند. (مانند 20/3 متری، 5 متری و ...)
تجهیزات پیوسته (in line):
ماشین چاپ، همانطور که از نامش پیداست برای چاپ کردن است. عملیات دیگر از قبیل تا، دایکات و ... در شمار کارهای پس از چاپ قرار میگیرند. اما در بعضی ماشینها امکاناتی برای انجام یک یا چند عملیات تکمیلی و تبدیلی تعبیه شده است. یعنی تجهیزات اضافی برای انجام این عملیات بهطور پیوسته و در یک خط (in line) با یونیتهای چاپ قرار میگیرد.
در ماشینهای رول امکاناتی از قبیل برش طولی، پرفراژ، تا و دستهکن یا شیتکن و ... بهصورت پیوسته نصب میشود. در ماشینهای رول باریک (Narrow web) که اغلب برای چاپ لیبل و کارهای کم عرض مصرف میشوند، تجهیزات متنوعتری بهصورت پیوسته نصب میشود. مهمترین آنها عبارتاند از: دایکات رول و پوشالبرداری، خشککن UV، طلاکوب سرد یا گرم، مگنت و چیپگذاری و ...
در ماشینهای ورقی یونیت ورنی بهصورت پیوسته به عنوان برج پنجم نصب میشود. در بعضی ماشینهای افست ورقی به تازگی برج طلاکوب نیز اضافه شده است. در اغلب ماشینهای ورقی، نمرهزنی و پرفراژ نیز بهصورت پیوسته امکانپذیر است.
تنوع امکانات پیوسته در ماشینآلات ورقی و رول و در سیستمهای مختلف بسیار زیاد است و در هر مورد خاص، راهحلهای گوناگون متناسب با نیاز کاربران، انتخاب میشود. امکانات جانبی پیوسته، موجب حذف مراحل میانی و سرعت و دقت بیشتر در انجام کارها میشود.
قصه ناتمام تجهیزات جانبی
تجهیزات جانبی، که امکانات و قابلیتهای ویژهای به ماشین چاپ میافزآیند، فراتر از چیزی است که در مبحث تجهیزات پیوسته بیان شد. بعضی از تجهیزات حتی قبل از چاپ، بهکار میآیند، برای مثال در قسمت تغذیه کاغذ مربوط به بعضی ماشینهای افست ورقی، یک سیستم تبدیل رول به ورق تعبیه شده است.
اما فراتر از عملیات تبدیلی و تکمیلی در ماشینهای چاپ، امکانات کنترلی بهکار رفته در آنهاست که دربخشهای مختلف ماشین نصب میشوند و دقت هدایت کاغذ، روی هم خوردن رنگها، کیفیت چاپ، حذف باطلهها، شمارش، تغذیه مرکب، تأمین دمای مناسب، اعلام برخی علایم و هشدارها به اپراتور و عیبیابی و ... را بر عهده دارند.
با ورود سیستمهای ارتباطی دیجیتال به عرصه چاپ، حتی امکان گزارشگیری و مدیریت ماشین چاپ و نیز عیبیابی و تعمیر آن از طریق شبکههای ارتباطی و اینترنت میسر میشود. برنامهها و سیستمهای نرمافزاری مخصوص ماشینهای چاپ و چاپخانه نیز به نوبه خود، گفتنیهای بسیار دارند.
در آینده سهم این بخش در صنعت چاپ، باز هم بیشتر خواهد شد. به هر حال قصه تجهیزات و امکانات جانبی ماشینهای چاپ، هنوز ادامه دارد.
چاپهای ویژه
بعضی روشهای چاپ کاربردهای ویژه دارند. برای مثال هولوگرافی دارای تکنیکهای خاص خود بوده و در مراکز معدودی قابل اجراست. (برچسب هولوگرافی روی بعضی محصولات و کارتهای اعتباری و ... نصب میشود)
در چاپ هولوگرافی علاوه بر آنچه در مورد روشهای چاپ گفته شد، تکنیکهای دیگری نیز بهکار گرفته میشود (مانند لیزر) و تمهیدات فنی خاصی به عمل میآید که مطرح ساختن آنها در اینجا مناسب نیست.
بعضی تکنیکهای اختصاصی در چاپهای امنیتی (مثل چاپ اسکناس و اوراق بهادار و اسناد و ...) نیز بهکار میروند. گفتنی است که در این موارد، روشهای چاپ، همان روشهای پیشگفته هستند. آنچه تفاوت دارد، مواد مصرفی خاص و بعضی فوت و فنهای اختصاصی است. (برای نمونه باید یادآور شویم که حتی سیستم برش اسکناسها با برشهای دیگر تفاوت دارد)
چاپ سهبعدی یا لنتیکولار نیز به خاطر مواد پلاستیکی (لنتیکولار) که روی آن چاپ میشود و تکنیکهایی که در آمادهسازی و چاپ آن رعایت میشود، چاپ ویژهای قلمداد میشود. به هرحال اساس کار در انواع چاپهای ویژه، همان روشهای چاپی است که در صفحات قبل برشمرده شد. آنچه موجب ویژگی این چاپها میشود، مواد و تکنیکهای اجرای آنهاست.
در واقع بسیاری از چاپهایی که روی اشیای مختلف صورت میگیرد، به نوعی "ویژه" قلمداد میشوند. زیرا با دستگاههای اختصاصی خود قابل اجرا هستند. برای چاپ چند رنگ روی لیوان یا چاپ اسپری و ... اگر چه از همان روشهای چاپ شناخته شده استفاده میشود، اما از نظر طراحی ماشین و تجهیزات جانبی، با ماشینهای چاپ معمولی مانند افست ورقی یا افست رول، تفاوتهای زیادی به چشم میخورد. بنابراین ماشینآلات و تجهیزات و مواد مصرفی و تکنیکها در هر مورد خاص، بهطور مشخص قابل مطالعه هستند.
زیر درخت تنومند چاپ
آنچه در این مقاله گفته آمد، در حد درنگی زیر درخت تنومند چاپ بود و کوششی برای ارایه یک طبقهبندی منطقی از روشهای چاپ. در اینجا به شاخههای مهمی همچون لیتوگرافی و آمادهسازی پیشازچاپ تنها در حد اشاره نظر انداختیم و از شاخههای انبوه پس از چاپ تنها به نامهایی چند بسنده کردیم و از کنار مباحث بسیار مهم نرمافزارهای این رشتهها، خاموش و بیصدا گذشتیم.
به خاطر محدود کردن دامنه بحث، از کاربردها و محصولات گوناگون چاپی نیز جز در موارد پراکنده سخنی به میان نیاوردیم و مبحث گسترده مواد مصرفی بهطور کلی مسکوت ماند. نکات فنی، استانداردها و ... نیز مطرح نشدند. اما همین مقدار توضیحات و نکات جزیی که بیان شد، بیانگر آن است که چاپ، صنعتی پویا و پیشرفته است.
از تخصصهای ماشینسازی و کارخانجات تولیدی مواد مصرفی که بگذریم، تنها در چاپخانهها و مراکز خدماتی و در حد نیاز مدیران و کاربران سیستمها، دهها تخصص گوناگون از رشتههای مهندسی، هنری، مدیریتی و بازاریابی با این حرفه سروکار دارند.
*در ایران ابعاد ماشینها، مطابق ابعاد رایج برای کاغذ با واحدی به نام <ورق> بیان میشود که از دقت کافی برخوردار نیست. برای مثال ابعاد 70*50 سانتیمتر را دو ورقی و 70*100 سانتیمتر را چهار و نیم ورقی به حساب میآورند. همچنین 60*90 سانتیمتر را 3 ورقی و 50*35 سانتیمتر را یک ورقی بزرگ و 45*30 را یک ورقی کوچک میخوانند که در هیچ کشور دیگری شناخته شده نیست.
چاپ و تلیغات:
کلیه تصاویر چاپی از ترکیب4 رنگاصلی(زرد،آبی،قرمز،سیاه)تشکیل شده است. که از ترکیب آنها میلیونها رنگ با کنتراستهای مختلف به وجود می آید .در اینجا وظیفه لیتوگراف تفکیک 4 رنگ اصلی از طرح های ارسالی می باشد. پس از آن نوع ترام بر اساس جنس کاغذ یا مقوایی که می خواهد چاپ شود انتخاب می شودو سپس تصویر هر رنگ بر اساس ترام تعریف شده بر زینک منتقل می شود .انتقال رنگ تفکیکی بر روی زینک به دو روش مستقیم(پلیت ستر) یا غیر مستقیم(ایمیج ستر) انجام می شود و سپس توسط دستگاه پروسسور عمل ظهور انجام می شود . که البته گاهی اوقات در طرح های گرافیکی برای داشتن جلوه بیشتر به رنگ 5 یا 6 هم نیاز است مانند (طلایی و نقره ای )یا رنگ های پنتون که در هر دو صورت مراحل تفکیک واجرای آن مشابه است. پس از طی این مراحل زینک توسط اپراتور کنترل و به سالن چاپ منتقل می شود.مدیر سالن پس از کنترل زینک و هماهنگ بودن آن با فرم سفارش مراحل چاپ را تا پایان کار به عهده می گیرد.
خدمات چاپی در مجموعه کاری من:
به چند دسته :
1-بنر و فلکسی
2-افست
3-دیجیتال
چاپ دیجیتال:
مدتی بود که به دنبال یه ماشین چاپ سریع ، با چاپ مقرون به صرفه می گشتم که بتونه کمی از خصوصیات ماشین های چاپ افست رو داشته باشه .
از جمله
1- عدم انحراف کاغذ در طول مسیر چاپ
2- قابلیت چاپ مجدد کاغذ با دقت بالا
3- پشت و روزنی با دقت زیاد
تنها نتیجه ای که بهش رسیدم دستگاه زیراکس بود که قیمت استوک خیلی تمیزش بیش از مجموعه ماشین های جی تی او چهار رنگ ، چسب گرم . گیوتین و ... بود
یه دستگاه دیگه که اونهم قیمت نسبتا بالایی داشت اما تفاوت فاحشی داشت نسبت به زیراکس رنگی مدل بالا (یعنی خیلی پایین تر بود) یه ماشین چاپ دیجیتال سوئدی خیلی کوچولو بود که در نگاه اول مسخره به نظر می اومد که این قابلیت ها رو داشته باشه و حدود بیست و پنج میلیون تومان قیمت داشت .
چاپ فوق العاده ای می داد :
32.5*120 کاغذ قبول می کنه
تقریبا بدون انحراف
سیستم تونری
قابلیت کنترل هیترها
چاپ تا پانصد گرم !!! که فوق العاده است
سه هزار برگ در ساعت (گری) و دوهزار برگ (رنگی)
قابلیت اتصال آسانسور و تغذیه کاغذ چهار هزار برگی
مسیر کشش مستقیم کاغذ
قابلیت چاپ بر روی : مقوای ضخیم طرح دار ، لیبل پشت چسبدار (کاغذی و پلاستیک) مگنت ، کالک ، گالینگور ، مقوای ایندربرد
رزولوشن 1200*1200
----
و به نظرم روش خوبی اومد که کنارش یک سری دستگاه صحافی دیجیتال از جمله چسب و پرس و گیوتین و .... اضافه کنم و خدمات مورد نیازم رو ازش بکشم و دو تا از این رو جایگزین دستگاه آفست کنم تا فرم بندی و ... از گردونه کار حذف شه و بشه کارهای فوری ارائه داد اما !!
امان از تحریم و گرونی بازار ... یه نگاه به قیمت قطعات که انداختم ، و قیمتهایی که این چند وقت رفته بود بالا !!! همه چیز رو از یادم برد ..
زانته سوئدی فوق العاده که با همه دستگاه های دیجیتالی که تا حالا دیده بودم فرق داشت ، فقط به درد همون سوئد می خوره ..
چاپ افست:
چاپافست یکی از پر رونق ترین و فراوانترین چاپ هاست. شاید یکی از دلایل آن چاپ رویکاغذ با کیفیت بسیار عالی و در تیراژهای نسبتا پایین است. البته در چاپ سیلک اسکرین تیراژهای پایین تر از چاپ افستمعمول و متداول تر است و حتی از نظر صرفه اقتصادی مناسب تر اما اگر جنبه کیفیت چاپرا نیز در نظر داشته باشیم، چاپ افست مناسب ترین است. گاهی چاپ افست را به دلیل عدمبرجستگی یا فرورفتگی در رابط چاپ (زینک) چاپ مسطح نیز می نامند.
مراحل کار:
طراحی نخستین مرحله شروع به کار در هرپروژه چاپی است و بعد از آن نوبت به کامپیوتر و اجرا در آن می رسد. بعد از اینمرحله کار بر روی CD بهلیتوگرافی سپرده می شود.
دراین مرحله توسط دستگاه ایمیج ستر Image Setter از کار خروجی گرفته می شود. در کار های چهار رنگ چهارفیلم که نشان دهنده رنگهای سایان آبی C ،ماژنتا قرمزM ،زرد Y ،مشکی K می باشد بهدست می آید (CMYK) . دستگاهایمج ستر شبیه به چاپگر است با این تفاوت تغذیه آن به جای کاغذ فیلماست.
فیلم های هر رنگ بهصورت مجزا در دستگاهی به نام قید کپی قرار می گیرد و پس از عمل نوردهی نقش فیلم برروی زینک می افتد به دنبال آن ظهور زینک انجام می شود بدین ترتیب چهار زینک از هررنگ تهیه می شود. در سیستم های پیشرفته تر کپی زینک حذف شده است و با به کار گیریدستگاهی به نام پلیت ستر Plate Setter از فایل طرح مورد نظر مستقیما زینک یا پلیت تهیه می شود.
گاهی اوقات زینک ها را به زینک سوزانیمی فرستند تا با سوزاندن زینک ها تیراژ آن بالا رود. زینک ها به طور معمول تا تیراژ 50000 عدد را به خوبی چاپ می کنند. بنابراین زینک ها از لیتو گرافی به چاپ خانهفرستاده می شوند. در این مرحله زینک هر رنگ به برج مربوط به آن رنگ در ماشین چاپوصل می شود و در هر برج مرکب مورد نظر ریخته می شود. کاغذ از یک طرف وارد ماشین چاپشده و پس از عبور از هر برج نقشهای مربوط به رنگ آن برج را با همان رنگ به خود میگیرد.
ماشین چاپ به طور کلیاز غلطکهای متعدد تشکیل شده است که مرکب را یکنواخت کرده و نهایتا به زینک میرساند. زینک ابتدا به وسیله غلطکی مرطوب می شود و در واقع قسمتهایی که نقش ندارندمرطوب شده و قسمتهای نقش دار رطوبت نمی گیرد. مرکب توسط غلطک دیگری بر روی زینکمالیده می شود و چون مرکب چرب است روی قسمتهای مرطوب که نقش ندارد نمی نشیند. بهدنبال آن نقش از روی زینک به روی لاستیک چاپ می افتد و بعد از آن به کاغذ منتقل میشود
چاپ بنر:
استفاده از بنرهای تبلیغاتی از قدیمی ترین روش های بالا بردن ترافیک سایت است. این راه اگر چه به عنوان یکی از راه های تاثیر گذار و خوب مطرح می شود در عین حال گران و پر هزینه است. پس باید در انتخاب آن بسیار دقت کرد تا از هزینه ای که در این راه صرف شده نهایت استفاده را برد. بنرتبلیغی می توانند بسیار جذاب باشد اما اگر ترافیک سایت را بالا نبرد کاملا بی ارزش خواهد بود.
هر گونه اشتباه در محاسبه و تصمیم گیری در انتخاب بنر نه تنها پولتان را به هدر می دهد بلکه شما را به سرابی امیدوار می کند که سایت پر ترافیک خواهد شد در صورتی که هرگز چنین نیست. گاهی ممکن است برای تبلیغ محصول شما بنر اصلا انتخاب مناسبی نباشد. پس قبل از سرمایه گذاری برای بنر به خوبی در باره آن تحقیق و با تیم سئو متریل مشورت کنید. متخصصان ما به شما کمک میکنند که چه راهی مناسب ترین روش برای تبلیغ مد نظر شماست. در زیر به نکاتی در خصوص تبلیغ بنری و بالا بردن ترافیک سایت اشاره می کنم:
در پروسه ثبت نام برای تبلیغ بنر باید سایت مناسبی را انتخاب کنید. اولین عاملی که باید مد نظر قرار گیرد ارتباط سایت با محصول مورد نظر است. به عبارت دیگر بازدید کنندگان آن سایت باید به گونه ای علاقه مند به محصولی که می خواهید تبلیغ کنید باشند. هرچه محصول مفیدترو قابل استفاده تر باشد کاربران بیشتری از آن بازدید می کنند. مثلا اگر می خواهید از بنر برای تبلیغ سایتی مربوط به وب هاستینگ استفاده کنید بهترین سایت برای قرار دادن بنر سایت های طراحی وب است چراکه کسانی که طراحی وب می کنند به هاست نیز نیاز خواهند داشت. اما اگر بنر را در سایت های جهانگردی یا لوازم خانگی قرار دهید درصد بازدید کنندگان به مراتب کاهش خواهد یافت. چون این کاربران در زمان بازدید این سایت علاقه ای به وب هاستینگ ندارند.
عامل مهم دیگری که باید مورد توجه قرار داد میزان ترافیک آن سایتی است که می خواهید بنر را روی آن قرار دهید. اگر از ترافیک بالایی برخوردار نباشد بنر گذاشتن در آن سایت سودی نخواهد داشت. بنابراین پیج رنک اهمیت ویژه ای پیدا خواهد کرد. سایتی که پیج رنک بالایی دارد، رتبه بالا نیز دارد پس بک لینک های خوبی بدست خواهد آمد و در نتیجه رتبه سایت شما افزایش پیدا خواهد کرد که این خود از فایده های ثانوی تبلیغات بنری است.
روند کار چاپی در مجموعه کاری من:
ابتدا مشتری از طریق حضوری و یا شبکه های مجازی سفارش خود را به واحد طراحی میدهد مطابق شکل:
پس از سفارش و نوع چاپ جهت طراحی به واحد طراحی مراجعه می شود
مطابق شکل:
و در مرحله آخر نوبت به مرحله چاپ می رسد:
و در آخر تفاوت چاپ بنر (out dor) با افست و دیجیتال (indoor)
تفاوت بین چاپ بنر و چاپ پلات در چیست؟ دپارتمان فروش شرکت سارینا ویژن ارائه دهنده ماشین آلات و محصولات زئوس تحت لیسانس کانادا در تلاش است با ارائه مقالاتی در زمینه های مختلف مانند چاپ , نوع دستگاه , نحوه استفاده , و موضوعات مرتبت سطح آگاهی و تصمیم گیری شما مخاطبین عزیز را در جایگاهی مناسب قرار دهد تا بتوانیم در این صنعت شاهد پیشترفت های چشم گیری باشیم . در این مقاله فراخواهیم گرفت که چاپ های دستگاه پلات ودستگاه بنر، هر دو در دسته چاپ عریض قرار دارند. یعنی چاپ تصاویر با عرض بالا ( یا همان لارج فرمت LARGE FORMAT ) بوسیله این دو نوع چاپ امکان پذیر است. (دستگاه ها ی بنر و فلکس زئوس در دسته لارج فرمت , صنعت چاپ دیجیتال قرار میگیرند) همچنین قابل ذکر است که در صنعت چاپ دیجیتال دستگاه چاپ پلات در دسته بندی دستگاه چاپی فضای داخلی (این دورIN DOOR ) و دستگاه چاپ بنر و فلکس در دسته بندی دستگاه چاپی فضای خارجی (آت دورOUT DOOR ) قرار دارند. جنس بنر نوعی پلاستیک همانند سفره می باشد.(شما می توانید برای تهیه بنر و خرید آن با شرکت سارینا ویژن تماس حاصل فرمایید) هزینه چاپ بنر با بهترین کیفیت تقریبا نصف چاپ پلات با لمینت می باشد. سرعت چاپ بنر با احتساب این نکته که رنگ های چاپ شده روی بنر برخلاف پلات بلافاصله خشک نمیشود، تقریبا سه برابر چاپ پلات است. عرض بنر تا ۳۲۰ سانتیمتر می باشد درحالیکه پلات حداکثر ۱۰۰ سانتیمتر می باشد. طول بنر بدون محدودیت می باشد درحالیکه چاپ پلات با طول حداکثر ۲۵۰ سانتیمتر امکانپذیر می باشد. البته چاپ پلات با طول بیشتر با مونتاژ(چسباندن دو پلات به هم) امکانپذیر است. ماندگاری و عمر مدیا و رنگ چاپ شده در چاپ بنر بسیار بیشتر از چاپ پلات می باشد . همانطور که قبلا گفته شد چاپ بنر مخصوص فضای خارجی است که مدیاآن از جنس پلاستیکی با الیاف خاص و جوهر آن پایه سالونت است که در مجاورت با نور مستقیم خورشید , رطوبت , گرما و سرمای محیط اطراف خود به شدت مقاومت دارند درصورتی چاپ پلات مخصوص فضای داخلی و با جوهر پایه آب (WSTWR BASE) بر روی کاغذ است که در مجاورت با اب و هوای فضای خارجی مقاومت کمی دارند جنس پلات کاغذ مقوا می باشد که معمولا با لمینت پوشانده می شود. اما کیفیت بیش از , ۵ برابری چاپ توسط دستگاه پلات در مقایسه با چاپ توسط دستگاه بنر و همچنین برتری چشم گیر پلات از لحاظ بصری در فاصله نزدیک ، دلایل بسیار مهمی برای استفاده از پلات برای چاپ های عریض تا عرض ۱۰۰ سانتیمتر می باشد. توضیحات بیشتردر خصوص دستگاه چاپ بنر و فلکس و پلاترها : مد رنگ هر دو چاپ، CMYK می باشد. پلات قابلیت چاپ RGB را نیز داراست اما استاندارد نیست. ریزولوشن چاپ با دستگاه بنر و فلکس بین ۵۰ تا ۱۴۴۰ DPI و پلات از ۱۰۰ تا ۲۴۴۰ DPI می باشد. لیمنت در دسته عملیات تکمیلی چاپ قرار دارد و به فرایند چسباندن نوعی پلاستیک شفاف و بسیار مقاوم با دو نوع مات یا براق بر روی کاغذ (از جمله کاغذ پلات) گویند. عوام به این نوع عملیات تکمیلی، پرس نیز گویند. مانند پرس کارت پایان خدمت یا گواهینامه رانندگی.